Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Մատենագրական յարգի ծանօթութիւններ կու տայ նամակս, գլխաւորապէս Հռովմայ մէջ տպագրութեան յանձնուած Մծբնայ Հայրապետին գրքին առթիւ:
       Գերյարգելի Տեառն Տեառն Ստեփաննոսի Աբբայ Հօրդ
       Ընկալայ զգիր Գերյարգութեանդ զգրեալն ձերոյ ի մարտի 6 1756: Արդ աղաչեմ զձեզ, զի բազումք եղեն նեղութիւնք յինէն առ ձեզ հասեալք, զորս բեռսն իմ վաղվաղակի յայնքան շուտով բառնայք ոչ սակաւ: Առ այն ասեմ վասն հայրական գթութեանց ձերոց ոչ սակաւ ընկալաւ անձն իմ, կարի յոյժ շնորհակալ եմ ի ձէնջ, ոչ սակաւ: Արդ լուայ յանցեալ շաբաթոջ ի բերանոյ տօն Ստեփանի եղբօրն Հայր Մաթէոսի, եթէ Դուք թարգմանեալ իցէք զէնջիքլայն, ահա ' նշան զի պատմեաց ինձ սապէս, զայն բաշաղմունս զոմանց ոչ էք եդեալ, այսինքն իբրեւ նորածին երախայքն մեր եթէ ոչ ճաշակեսցեն ի մարմնոյ տեառն յիսուսի ի ժամ մկրտութեան իբրեւ զրկեն ի կենաց փրկութենէ որ է սուտ: Այսպէս մինչեւ ցայս կետ ոչ յիշեցի եւ ոչ ծանեալ բնաւին այնպէս յայլոց լուայ, զոր գրեալք էին լինիլ այսպէս: Արդ ի վերջն մարտի ամսոյս տպի նոյն էնջիքլիքայն, զի Մծբնայ սուրբ Հայրապետն ի գիրքն լինի վերջ: Արդ վասն համբաւոյ ազգիս մերոյ ասեմ, զի պարտ է ձեզ մանաւանդ, զի գրեալ ծանուցէք առ փրօփականտաֆիտէն առ մօնսինեօր Անտօնէլլին, զի նա է գործ ածող, վասն տպման նոյն գրքոյ մծբնայ հայրապետի եւ ոչ կամի նա ըստ մերոյ բանի, վասն զի ես ծանուցի նմա եթէ սրբազան հայրապետն զայն գրեաց յառաջ քան զժողովն նիկիոյ, նաեւ հօրքեռ որդի է սրբազան Լուսաւորչիս մերոյ. այսպէս ոչ հաւատայ. եւ զայլ Բ ինչ կամի դնել յառաջաբանութեանս նոյ[ն ] գրքոյ որ ոչ է հաւաստի : Արդ յորքան յայտ է, զի ոչ յիշէ զժողովն նիկիու ի մէջ նոյն գրքին իւրոյ, զի յառաջ գրեաց. նաեւ մինն էր նա 118 հայրապետաց անտի: Ի փառս տեառն յիսուսի օգնեցէք` զի մի սխալմունք ինչ լիցի ի մէջ նոյն սրբազան գրքոյս մերոյ, եւ մի լիցի պատճառ կատակմանց ի ներհունաց մերայնոց եւ այլն: Արդ իրաւի անբախտաբար եղեւ ազգն մեր ի մէջ այլ Քրիստօնեայ ազանց, սակս զոչ տանելովս ջատագովական խնամս մերոյ համբաւոյս, այլ խոյս տուեալ կրեցաք եւ կրեմք ծաղրականս հեքմունս յա[յ]լոց ազանց եւ մանաւանդ լատինացւոց, զի ոչ սակաւ աստ յիշեցին ինձ, ուր է ձեր վարդապետք եւ աւդօռք` գիրք շինողք. եւ ես պարծեցայ նոցա ասելով յետ սրբոց առաքելոց եւ յառաջ քան Ժողով Նիկիու ընկալաք եւ ունիմք զայս առաջին աստուածաբանն Յակոբ Հայրապետն եւ այլն որ է ստոյգ: Ուստի զայն Կոլոտ պատրիարքին տրակն առ ձեզ կամիմ առաքեցուցանել զի կրկին ի ձէնջ թարգմանեսցի ըստ հարմարին զի յոյժ տղայափար թարգմանեալ է եւ այլն: Եւ այլ ինչ ունիմ գրել առ ձեզ, բայց սպասեմ ըստ պահանջմանն: Ողջ լերուք հանդերձ միաբանիւք ի պարծանս յաբեթեան մերոյ զարմիս:
      
       Մնամ պատրաստական ըստ ամենայնի ես ծառայ
       Յակոբոս Մեսրօպ Քեահեայ արապեան չնչին արքեպսկս . Լամբրօնի
       1756 ի մարտի 6 [Հռովմ]