Այս
շատ
հետաքրքրական
թուղթը
կը
տեղեկագրէ
մեզ`
ընդ
մէջ
Կղէմես
ԺԳ.
ի
եւ
մեր
նամակագրին`
Վատիկանու
մէջ
տեղի
ունեցած
հարցուպատասխանի
մը:
Եղ.
Արսէն
(յետոյ
Հ.
Ստեփան)
յանձնարարութեամբ
Հ.
Մ.
Անանեանցի`
իբր
թարգման
կընկերանայ
Լիվոռնոյէն
Հռովմ
եկող
ջուղայեցի
Իգնատիոս
անուն
քահանային,
ասոր
իսկ
թախանձանօք.
երբ
սա
Ս.
Քահանայապետէն
ունկնդրութիւն
ընդունած
էր:
Գերյարգոյ
եւ
ամենապատիւ
տեառն
Ստեփաննոսի
Աբբայի
խնդալ
…
Ի
վճարիլ
հարցմանցն
որ
զքահանայէն,
դարձոյց
զերեսս
իւր
ի
դէմս
իմ,
եւ
ասէ
ցիս.
ապաքէն
դու
ի
Վենետկոյ
ես:
Եւ
ես
ասեմ.
այո`
հայր
սուրբ
եմ
կրօնաւոր
վանից
սրբոյն
Ղազարու
որ
ի
վեն :
Ասէ
պապն,
գիտեմ
ես
զվանս
սրբոյն
Ղազարու,
եւ
գնացեալ
եմ
անդ.
է
այն
մենաստան
գեղեցիկ
եւ
վայելուչ:
Եհարց
դարձեալ
քանի
միաբանք
կան
այժմ:
Ասեմ
ես:
աւելի
քան
զյիսուն:
Ասէ
սրբազանն
ունիք
նորընծայս :
Ետու
պատասխանի,
են
նորընծայք
են
եւ
վարժարանեցիք,
եւ
այլ
միաբանք
իւրաքանչիւր
կարգի
եւ
աստիճանի:
Եհարց
քահանայապետն,
եւ
իւ
կեայք:
Ասեմես.
դոյզն
ողորմութեամբքն
պատարագի
զոր
հիմնեալ
են
բարերարք
միաբանութեան
մերոյ,
եւ
այլ
փոքր
ինչ
ազատ
ողորմութեամբք
շնորհեցելովք
ի
բարերարաց
առաջին
Աբբային
մերոյ
հիմնադրին,
որ
եղեւ
սկզբնաւորիլ
եւ
ծաւալիչ
ուղղափառութեան
ի
մէջ
ազգին
մերոյ:
Ասէ
պապն
գիտեմ
ես
զայն
ծերունի
Աբբայն,
էր
նա
այր
բարի
եւ
երեւելի:
Կրկնեաց
նա
դարձեալ
եւ
մի՞թէ
ստանայք
դուք
ինչ:
Ասեմ
ես.
մեք
անհատ
միանձունքս
ոչ
եմք
կարօղ
ստանալ
անձանց
եւ
ոչ
զչիւղ
մի.
այլ
ամենայն
ինչ
մատակարարի
մեզ
ի
կրօնին:
Ասէ
սրբազան
պապն.
ուրեմն
վարէք
զկեանս
կատարեալ
հասարակութեան:
Եւ
ես
ասեմ.
այո`
հայր
սուրբ
այդպէս
է:
Եւ
յառաջ
մատուցեալ
եհարց
դարձեանլ
պապն.
է՞
քո
աստ
եւ
այլ
ընկեր:
Եւ
ես
ասեմ
այո`
հայր
սուրբ,
եւ
նա
է
գլխաւոր
գործակալ
գործոց
կրօնիս
մերոյ:
Ասէ
պապն,
ոչ
այն
են
գործք
կացութեանց
ձերոյ
կրօնին:
Ասեմ,
այն
իսկ
են:
Դարձեալ
եհարց
պապն,
եւ
զիարդ
կան
այլ
միաբանք
ձեր:
Ասեմ
ես.
ամենեքին
ողջ
են,
եւ
փափագին
սրբազան
քահանայապետն
համբարձեալ
զաջ
իւր,
օրհնեաց
եւ
ասէ.
օրհնեալ
եղիցին
ամենեքեան
եւ
դու
առաքեսջիր
նոցա
զօրհնութիւն
իմ..:
Ի
Հռոմ
1763
յունվար
8
Նուաստ
եւ
անպիտան
ծառայ
Եղ.
Արսէն
Ասլիկեան
կրօնաւոր
Մխիթարեան
