Հ.
Զաքարիա
յոյժ
շահեկան
թղթւվ
մը
կը
ծանուցանէ
առ
Մելգոնեան`
Ֆրանսայի
Թագաւորական
Գրատունէն
Պոլսոյ
վրայով
դէպի
Ս.
Ղազար
ուղեւորող
վեղարաւորի
մը
պաշտօնական
հանգամանքը,
միանգամայն
սոյն
արքունի
գրատան
հայ
ձեռագիրներու
կեանքին
շուրջ
տրուած
կարեւոր
տեղեկութիւններ
նշանակելով
այդ
առթիւ
վանական
ուշագրաւ
դիտաւորութիւններ:
Գերամեծար
Գերյարգելի
Աբբայհօր
մերոյ
Տեառն
Տեառն
Ստեփաննոսի
Վրդպ.
ի
ողջոյն
ի
Քրիստոս
Թուղթ
ՄԺԳ .
…
քաբուճին
պատրի
ոմն
ֆրանսըզ`
անուն
Յովսէփ
առաքեալ
ի
գրքապետէ
ֆրանսըզ
թագաւորին,
եկեալ
էր
այսր
ուսանիլ
զհայերէն
լեզու,
որպէս
զի
յետոյ
երթեալ
ի
Ֆրանսայ
թարգմանեսցէ
զհայ
գրեանս
զեղեալս
անդ
ի
թագաւորական
գրքատան:
Սա
պատմէր
թէ
բազում
ձեռագիր
գրեանք
հայոց
կան
անդ`
իբր
երկու
հազար
կտորք,
եւ
քանի
մի
եւս
հին
ձեռագիր
աստուածաշունչք:
Արդ
այս
պատրի
չգտեալ
աստ
զլաւ
ուսուցիչ,
ահա
չուէ
գալ
այդր,
որպէս
զի
ի
մէնջ
ուսցի
զհայ
լեզուն.
զոր
ուսումն
կարծեմ
լաւ
կարէ
առնել
նմա
մեր
Հ.
Վրթ.
որ
ըստ
մեծի
մասին
կայ
ի
Վէնէտիկ:
Վասն
սորա
գիր
յանձնարարական
գրեալ
է
առ
ձեզ
նաեւ
աստ
եղեալ
ֆռէնկ
Վիքարն,
որ
եւ
աղաչեաց
զիս,
զի
եւ
ես
գրեցից
ձեզ
առնել
նմա
զայս
շնորհ
ուսուցանելոյ
զհայ
լեզու:
Ես
կարծեմ,
եթէ
արասցուք
նմա
զայս
շնորհ,
բազում
բարիք
ծագին
մեզ.
մի`
զի
ի
դառնալ
նորա
ի
Ֆրանսայ`
կարէք
ընկերակցել
ընդ
նմին
զոմն
ի
մէնջ,
(զոր
օրինակ
զՀ.
Մինասն
),
զի
զձեռագիրս
հայոց
անդ
եղեալս
քիիեսցէ,
եւ
այլն:
Եւ
երկրորդ`
թերեւս
այսու
առթիւ
ծանօթս
լիցուք
մեք
ֆրանսըզ
թագաւորին,
որով
եւ
ըստ
ժամանակին
մենաստան
մի
եւս
անդ
ստասցուք:
Ուստի
խնդրեմ,
զի
յամենայն
սրտէ
հոգ
տարջիք
ուսուցանել
պատրուն
զհայ
լեզուն
ի
հասանել
նորա
այդր:
Յուսամ
թէ
այսու
լնանին
փափաքք
մեր
Հ .
Մինասին,
եւ
որոց
նորա
սակի
են
ի
գտանել
զձեռագիր
աստուածաշունչս,
զորմէ
գրէ
Գերյարգ.
ինձ
յայսմ
թղթիդ`
ունիլ
հոգս
առձեռն
բերելոյ
զերկու
ձեռագիր
աստուածաշունչս…:
1769
Փետրվարի
12
[Կ .
Պոլիս]
Նուաստ
ծառայ
Հ.
Զաքարիա
Վ.
Ա .
Մ.