Պասրայի
կառավարութիւնը
Հրէից
ձեռքն
ըլլալուն
հաւատալիքներ
եւ
ծանօթութիւննե'ր
նշանակուած
են:
Գերյարգելի
աբբահօր
իմում
տեառն
տեառն
Ստեփաննոս
րաբունապետի
համբուրիւ
ողջոյն
ողջոյն
ի
Քրիստոս
…
Տէր
Գրիգորն
բազում
ուրախութեամբ
եւ
յաւէտ
բազում
աւետեօք
յորդորէ
զիս
ընդ
իւր
միաբանիլ
յայն
խորհուրդ`
զոր
ի
ծերութեան
իւրում
ենթադրէ:
Ի
Թիֆլիզ
ասէ
կայ
եկեղեցի
մի
փատրոց,
եւ
այժմ
այն
եկեղեցի
ոչ
է
ի
ձեռս
նոցա,
այլ
կամ
դատարկ
է,
եւ
կամ
ի
ձեռս
յունաց,
զի
Հերակլն
բարկացեալ
ի
վերայ
փատրոց`
արտաքսեալ
է
զնոսա
ի
Թիֆլիզու.
եւ
թէպէտ
յետոյ
կոչեալ
է
զնոսա
յետս,
բայց
զեկեղեցին
ոչ
է
տուեալ
ի
ձեռս
նոցա:
Արդ
ասէ
ես
ունիմ
ի
Թիֆլիզ
մեծ
բարեկամ
զյոյն
մի
ուղղափառ`
որ
այժմ
է
տիվանպէյի,
եւ
սիրելի
յաչս
Հերակլի:
Եւ
այժմ
գրեցի
(ասէ
)
եւն,
զի
եթէ
զայն
եկեղեցի
մեզ
տայցէ`
գնամ
անդ
եւ
բազում
հոգեւոր
շահ
ընծայի
ժողովրդեան…:
Կարծեմ
թէ
ի
վերայ
իշխանութեան
հրէից
աստ
եղելոց
ինչ
ոչ
եմ
գրեալ
Գերյարգութեանդ.
ուստի
քանի
ինչ
ի
վերայ
այնր
եւս
գրեցից:
Տէրութիւն
եւ
իշխանութիւն
քաղաքիս
ընդ
կառաջարութեան
է
ի
ձեռս
հրէից,
մանաւանդ
ի
ձեռս
գլխոյ
նոցա`
որ
ասի
Եաղուպ:
Եւ
թէ
որչափ
է
իշխանութիւն
սորա
կարէք
իմանալ
ի
հնգից.
նախ`
զի
յորժամ
միասէլլիմն
քաղաքիս
իշխանութիւն
առեալ
ի
փաշայէն
Պաղտատայ
եկն
աստ,
ի
գնալն
առ
նա
Եաղուպին`
ասէ
ցնա
միասէլլիմն.
քաղաքս
քոյ
է,
եւ
իշխանութիւն
իմ
ի
ձեռս
քոյ.
այլ
խնդրեմ
զի
ի
կառավարելդ
զքաղաքս`
հովանաւորութիւն
քո
մի
'
պակասեսցի
յինէն:
Երկրորդ`
զհաճութեան
սորա
կախեալ
է
արկանել
կամ
նստուցանել
զմիասէլլիմն:
Երրորդ`
որչափ
ինչ
գնան
ի
Պաղտատ
թէ
դրամքն
եւ
թէ
այլ
ինչ`
որ
հաճութեամբ
եւ
ձեռօք
պարտին
գնալ:
Չորրորդ`
առանց
հրամանի
սորա
ոչ
կազմի
եւ
ոչ
գնայ
կարաւան
ի
Հալէպ:
Հինգերորդ`
առանց
հրամանի
սորա
ոչ
կարէ
նաւ
մի
գնալ
ի
Հնդկաստան,
եւ
ոչ
նաւն
անգղիացւոց:
Յորժամ
հարցանեն
անգղիացի
նաւապետաց`
թէ
երբ
գնայք`
պատասխանեն`
Եաղուպ
գիտէ ,
նորա
սպասեմք
եւն .:
Այս
այր
թէպէտ
այսչափ
բարձրացեալ
է,
բայց
կարի
իմն
խոնարհ
է
աշխարհէն:
Դրամք
տեղւոյ
ըստ
որում
հասարակօրէն
ի
գործ
ածին
են
Սիքքէն
Ստամպօլու`
բաց
ի
Պաղտատու
մաղրէն,
զոր
Ֆլուղ
անուանեն:
Այս
ամենաթշուառ
Ֆլուխ
երբեմն
բարձրանայ
եւ
երբեմն
իջանէ
ըստ
արժողութեան.
երբեմն
քսան
Ֆլուղն
լինի
մին
տանիմ,
(որ
թէպէտ
միայն
անուն
է,
բայց
հաւասարի
կէս
փարային
Ստամպօլի
)
եւ
երբեմն
15
մին
տանիմ,
եւ
երբեմն
տասն
մին
տանիմ:
…
Նուաստ
ծառայ
Հ.
Միքայէլ
[Չամչ.
]
Ի
փետրուարի
8,
1772
ի
Պասրայ
ընդ
Հալէպ
