Գիրք պատմութեանց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԱԶԳԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ ՊԱՐՍԻՑ ԹԱԳԱՒՈՐԱՑՆ

Սկիզբն Շխսաֆին է, որ է իշխան Արտաւիլու, որոյ որդի է Շըխ-Հայդար. այս Հայդարս էառ իւր կին զքոյր Եաղուբ թագաւորին Թարվիզոյ, որ էր թոռն Ջհանշահ թագաւորին. եւ ի Շըխ-Հայդարէն եւ ի քուերէն Եաղուբ թագաւորին ծնանի որդի եւ անուանի Իսմայիլ։ Այս Հայդարս եւ իւր կինն խորհին սպանանել դեղով զԵաղուբ թագաւորն, զի ինքեանք առցեն զթագաւորութիւն, եւ սիրոյ պատճառանօք կոչեն զԵաղուբ թագաւորն ի ճաշ, եւ տան ուտել նմա զդեղեալ կերակուրն. եւ յետ ուտելոյն զգաց թէ դեղեալ է կերակուրն, եւ բռնութեամբ նոցունց եւս տայ ուտել ի կերակրէն։ Եւ սոքա երեքեանքն մեռանին ի միասին՝ Եաղուբ թագաւորն եւ քոյրն իւր եւ Շըխ-Հայդարն, եւ ապա անտէրանայ աշխարհն եւ լինին խռովութիւնք եւ պատերազմունք. եւ զմանուկն Իսմայիլ փախուցանեն ի կղզին Աղթամար եւ անդ սնանի եւ հասանէ յարբունս հասակի. յայնժամ առեալ զնա ազգականաց իւրոց բերեալ յայտնեն ամենեցունց, թէ սա է երկուց կողմանց ժառանգն, քանզի որդի է Շըխ-Հայդարին, եւ քուէր որդի Եաղուբ թագաւորին։ Վասն որոյ ամենեքեան հաւանեալ կացուցանեն զնա թագաւոր ի տեղի Եաղուբ թագաւորին. եւ այս Իսմայիլս ծնանի զՇահթահմազն, եւ նա՝ զերկրորդ Շահիսմայիլն, եւ զՇահխուդաբանդէն, զկնի Շահթահմազին թագաւորէ երկրորդ Շահիսմայէլն, եւ զկնի այս Իսմայիլիս՝ Շահխուդաբանդէն։ Զկնի սորա թագաւորէ որդի սորա առաջին Շահաբասն. զկնի սորա թագաւորէ թոռն սորա Շահսէֆի. զկնի սորա թագաւորէ որդի սորա երկրորդ Շահաբասն։ Եւ ի ՌՃԺԵ. թուին մերոյ յամսեանն Սեպտեմբերի Ժ. մեռաւ այս երկրորդ Շահաբասն, եւ ի նոյն թուին եւ ի նոյնում ամսեանն, եդին ի տեղի նորա թագաւոր զնորին որդին զՇահսէֆին, ըստ անուան իւրոյ պապոյն, վասն որոյ զսա անուանեմք երկրորդ Շահսէֆի։ Եւ յետ նստելոյ Շահսէֆոյս թագաւոր ինքս հանապազ ցաւագար կայր, այլ եւ շրջակայ թշնամիք ասպատակեցին յերկիր սորա, վասն որոյ հմայողք ասացեալ են, օրն եւ ժամն, յորում նստեալ էր թագաւոր՝ ոչ է լեալ օր բախտաւոր. վասն որոյ հմայելով ընտրեցին օր բախտաւոր եւ վերստին եդին յաթոռ, եւ փոխեցին զանունն եւ անուանեցին Շահ-Սուլէյման, եւ այժմ Շահ-Սուլէյման ասեն սմա։

ԱՆՈՒԱՆՔ ԱԿԱՆՑ


Հայերէն. Արապերէն. Թուրքերէն. Փարսերէն Ֆռանգերէն Եբրայեցերէն
Կայծ Եաղութ ԺԶ. գոյն ուն, կարմիրն Գ. գոյն. լուրջն Գ. գոյն. դեղին Գ. գոյն. սպիտակն Գ. գոյն. բայց կայծագոյնն լաւ է կարկեհան ասեն։ Եաղութ քարբուկ Եաղութ Րուբինի Ռուբէն
Սարդիոն դեղին լինի եւ սեւագոյն կարմիր Դեղին սէլեան Պիճայի Տպազիօ
Տպազիոն բացագոյն կարմիր Րավազ սէյլան, բաց կարմրագոյն Պիճաաի եւ տպազիօ
Շափիւղայ ծիրանգոյն Ճապալաղում՝ Ամեթովս Կրկէհան
Յասպիս դեղնագոյն կանաչ Զապարճատ Յիասպ Յիասպիսէ
Լիգրիոն ԺԲ. գոյն, սպիտակն լաւ է Ալմաս Տիոմանթօ
Ակատ բազում գոյն է սեւն լաւ է Յայնըլհըր
Ամէթիուստոս ալ գոյնն լաւ է Լալ Պալաշխ
Ոսկէքար խոր ու դեղին եւ սաֆն լաւ է Թիլիա եւ կամ դեղին եաղութ Սաֆիր
Բիւրեղ սպիտակ եւ սաֆն լաւ է Պըլօր Նաճաֆ
Գոճազմ. Լազուարտ որ է լաճուարտ
Սէյլան ասելն ի Հնդուստան մէկ քաղաքի անուն է.