Արապկերցիքն
յորժամ
վասն
զրպարտութեան
պիղծ
չաշուտին
զբազում
տուգանս
էին
տուեալ
տաճկաց`
(որպէս
ի
փետրվարի
ԺԷ
ասացաւ .
)
յայնժամ
ԸՃ
ղռուշ
եւս
ի
նոր
նուիրակ
Պետրոս
վարդապետէն
էին
փոխ
առեալ
եւ
տուեալ:
Որոյ
սակս
եւ
քաղաքացիքն
ամենայն,
այժմ
մահսար
արարեալ
յղեալ
էին
առ
սրբազան
վեհըն,
յորմէ
եւ
խնդրեալ
էին
աղերսիւ,
զի
զդրամն
զայն
ինքեանց
շնորհեսցէ
եւ
մի
'
պահանջեսցէ:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
ի
պատասխանի
մահսարին
իւրեանց`
զթուղթ
մի
գրեաց
առ
Առաջնորդ
վարդապետն
առ
իշխանսն
եւ
առ
ժողովուրդսն:
Եւ
ըստ
խնդրոյ
իւրեանց`
ինքեանց
շնորհեաց
զԸՃ
ղռուշ
դրամն
զայն:
Ընդ
սմին`
եւ
զմխիթարութիւն
եւս
գրեաց
վասն
նեղութեանցն
զոր
այսր
աղագաւ
կրեցին :
Թուղթ
մի
եւս
միամտութեան
առ
Թարվիզու
նուիրակ
Մեսրօպ
վարդապետն
գրեաց:
Որ
ի
նուիրակական
արդեանցն
իւրոց
Ի
թուման
դրամ
էր
յղեալ
այժմ
առ
մեզ,
եւ
զթուղթ
եւս
գրեալ
առ
սրբազան
վեհըն:
Որում
եւ
պատուէր`
զի
վրացի
պարոն
Մեհրապին
Ե
թուման
եւ
ԸՌ
դեան
տացէ
ի
գին
Ա
թիլանի
լեղակին:
(Զոր
ըստ
խնդրոյ
մերոյ`
այժմ
առեալ
եւ
յղեալ
էր
առ
մեզ :
)
եւ
ի
նմանէ
զղապզ
առեալ
առ
մեզ
յղեսցէ :
Թուղթ
մի
եւս
առ
թիֆլիզեցի
պարոն
Մեհրապն
գրեաց
ի
Խօյ
ի
պատասխանի
թղթոյն,
եւ
միամտութիւն
վասն
Ա
թիլանի
լեղակին,
զոր
ըստ
խնդրոյ
մերոյ
առեալ
ներկարար
Նաւասարդին
այժմ
յղեալ
առ
մեզ:
Որում
եւ
ծանոյց
քան
զայս
յառաջ
ի
մայիսի
Զ
զգրելն
առ
Մեսրօպ
պետն,
զի
զգիրն
լեղակին
տացէ
ինքեան:
Եւ
պատուէր
`
առնուլի
նմանէ:
Եւ
զի`
վասն
Բ
մառմառ
քարանցն
(որք
ի
մայիսի
Զ
յիշեցան .
)
գրեալ
էր
այժմ
առ
սրբազան
վեհըն.
եւ
խոստացեալ,
զի
փութով
յղեսցէ:
Այլեւ`
քան
զայս
յառաջ
ի
մայիսի
Զ
գրեաց
սմա
սրբազան
վեհըն,
զի
զորպէսն
Հաղբակու
վանիցն
գրեսցէ
ինքեան,
եւ
նա
եւս
վասն
Առաջնորդ
Ստեփաննոս
վարդապետին
գրեալ
էր
այժմ
առ
սրբազան
վեհըն
թէ`
իշխանքն
յղելոց
են
զնա
ի
սուրբ
Աթոռդ:
Եւ
պատուէր`
զի
յղել
տացէ :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Աստապատցի
Աբրահամ
վարդապետն
գրեաց
ի
Բայազիտ
ի
պատասխանի
թղթոյն:
Որոյ
ի
Լիսու
եկեալանդ
կամէր
գալ
ի
սուրբ
Աթոռս.
բայց
վասն
եասախին
)
որ
յիշողէն
տեղւոյս
գոյր,
երկնչէր
գալ
աստ
իսկ
այժմ
վերացու
եասախն
վասնորոյ
եւ
սրբազան
վեհըն
հրաւիրեաց
նմա
գալ:
Այլեւ`
զթուղթ
Վանայ
նուիրակ
Պաղտասար
վարդապետին
(զոր
յառաջիկայդ
գրելոց
եմք
)
յղեաց
առ
սա
զի
առ
նա
յղեսցէ :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Վանայ
նուիրակ
եւ
Առաջնորդ
Պաղտասար
վարդապետն
գրեաց
ի
պատասխանի
ի
յԱպրիլի
ԻԴ
եւ
ի
Մայիսի
ԻԱ
գրեցեալ
երկոքին
թղթոցն
իւրոց:
Որ
վասն
Խորվիրապայ
Առաջնորդ
Աւետիք
վարդապետին
(որ
ի ...
յիշեցաւ
)
իրիջայ
էր
գրեալ
առ
սրբազան
վեհըն
թէ`
յղեցի
զնա
յայդր.
ներեսցես
սխալանացն
զորին :
Բայց
նա
ոչ
եկն
աստ
այլ
մինչեւ
ի
Բայազիտ
եկեալ
էր,
եւ
երկուցեալ
ի
սրբազան
վեհէն
առ
ի
գալ
ի
սուրբ
Աթոռս
անտի
փախուցեալ
էր
յայլ
տեղիս:
Եւ
սա
զնորին
կողմն
պահելով`
գրէր
վասն
նորա
առ
սրբազան
վեհըն
զստայիր
պատճառս
թէ`
ոչինչ
ունէր
նա
այլ
միայն
քանի
մի
այծ
եւ
ուլ:
Առ
որ
գրեաց
սրբազան
վեհըն
վասն
նորա
թէ`
ահա
Զ
ամ
է`
յորս
Առաջնորդ
է
ասէ
սրբոյ
վանիցն
Խորվիրապայ.
եւ
յանուն
նորին
միշտ
ժողովք
է
արարեալ.
եւ
թէ
ոչինչ
ունի,
ապա
ո՞ւր
է
նորին
ժողովեալ
արդիւնքն
յայսքան
ամս:
Որում
եւ
պատուիրեաց`
զի
թէ
անդ
է
կամ
ուր
եւ
իցէ
նա,
աստ
առ
մեզ
յղեսցէ:
Եւ
թէ
կամաւ
գայցէ
ասէ`
բարի
է,
եւ
թէ
ոչ`
ընդ
բանիւ
առնել
խոստացաւ
զնա:
Այլեւ`
վասն
սրբոյ
Կարապետի
Առաջնորդ
Յօնան
վարդապետին
(որ
յիշեցաւ ...
)
եւս
էր
իրիջայ
գրեալ
սա
առ
սրբազան
վեհըն
եւս
ըստ
խնդրոյ
սորին
այժմ
ներեաց
նմա,
եւ
ծանոյց
եւս
սմա
զմիտս
թղթոյ
նորին
զոր
այժմ
գրեալ
էր
առ
ինքն,
եւ
խոստացեալ`
զի
նախ
զՅովհաննէս
վարդապետն
(որ
էր
միաբան
սրբոյ
Կարապետի
վանիցն
)
յղեսցէ
աստ,
եւ
յետոյ
ինքն
ընդ
Վէքիլ
Պետրոս
վարդապետին
գայցէ
ի
սուրբ
Աթոռս
բայց
ոչ
եկն.
վասնորոյ
պատուիրեաց
սմա,
զի
գրեսցէ
առ
նա,
եւ
զոչինչ
պատասխանի
ընկալցի
ի
նմանէ,
գրեալ
ծանուսցէ
ինքեան:
Իսկ
եւ`
վասն
Ջուղայեցի
Տէր
Սարգիս
իրիցուն
պատուիրեաց
եւս`
յղել
զնա
ի
սուրբ
Աթոռս,
զի
ժամանակ
ինչ
պահեալ
զնա
աստ,
յետոյ
յետս
դարձուսցէ
առ
ինքն:
Այլ
եւ`
Լմայ
Անապատի
միաբան
Կարապետ
պետն`
(որ
յանցեալ
ամին
եւ
ի
դեկտեմբերի
ելն
յիշեցաւ .
)
այժմ
իրիջայ
էր
գրեալ
առ
սրբազան
վեհըն,
զի
զիթլախն
իւր
բերել
տացէ:
Բայց
սրբազան
վեհըն
այժմ
ոչինչ
գրեաց
նմա
ի
պատասխանի
թղթոյն:
Այլ
պատուիրեաց
սմա
գրել
առ
նա,
եւ
զնա
միամտեցուցանել
վասն
իթլախին
իւրոյ:
Քանզի`
հանել
տալ
խոստացաւ
զիթլախն
նորին:
Նաեւ`
վասն
պատկերահան
Գէորգ
վարդապետի
ուրումն
գրեալ
եւս
էր
առ
սրբազան
վեհն
թէ`
կամի
գալ
ի
սուրբ
Աթոռդ
եւ
միաբան
լինել.
բայց
վասն
ճանապարհի
խարճի
չունի:
Առ
որ
գրեաց
սրբազան
վեհըն
վասն
գալստեան
նորա
զի
իմասցի`
թէ
յիրաւի
կամի
գալ
ի
սուրբ
աթոռս,
եւ
աստ
մնալ,
Ժ
կամ
Ի
ղռուշ
խարճի
տացէ
նմա
եւ
յղեսցէ
աստ.
եւ
թէ
ոչ
կամիցի
գալ,
փարայ
մի
ոչ
տացէ
նմա :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Յերապօլսոյ
Առաջնորդ
Պետրոս
վարդապետն
գրեաց
ի
պատասխանի
յապրիլի
Ի
գրեցեալ
թղթոյն:
Որում
եւ
ծանոյց
զմիտս
թղթոյ
ժողովրդեանն
իւրոյ
զոր
ինչ
գրեաց
առ
նոսա:
(Որպէս
ի
վերդ
ասացաւ :
)
Եւ
պատուէր`
զի
եւ
ինքն
եւս
յուսադրեալ
միամտեսցուսցէ
զժողովուրդսն
իւր
վասն
ԸՃ
ղռուշ
դրամոյն
զոր
ըստ
խնդրոյ
իւրեանց
շնորհեաց
նոցա:
Այլեւ
առ
ձեռամբ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսին,
Ժ
զարմահպուպ
ոսկի
Աջահամբոյր
էր
յղեալ
սրբազան
վեհին:
(Բայց
տակաւին
չէր
հասեալ
առ
մեզ ,
)
վասնորոյ
`
եւ
սրբազան
վեհըն
զշնորհակալութիւն
գրեաց
առ
նա:
Իսկ
եւ`
զթուղթ
Թօխաթու
նորոգ
նուիրակին
գրեաց
առ
սա
յղեաց
(որպէս
ասելոց
եմք
յառաջիկայդ :
)
Զի
առ
նա
հասուսցէ,
եւ
գրեսցէ
նմա,
զի
ամենայն
աւելորդ
զինչսն
իւր
ի
միում
կրպակոջ
եդեալ
առ
ինքն
յղեսցէ,
զի
եւ
ինքն
եւս
զայսն
նոյն
կնքովն
առ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսն
յղեսցէ
մինչ
ի
յաւարտիլ
գործոյ
նորին:
Եւ
յետոյ
զինչ
առնելն
իւր
ծանուսցէ
ինքեան :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Թօխաթու
նորոգ
նուիրակ
Պետրոս
վարդապետն
գրեաց
ի
պատասխանի
յապրիլի
ելն
գրեցեալ
թղթոյն:
Ուր
վասն
ԸԺ
ղռուշ
դրամոյն
գրէր`
զոր
տուեալ
էր
փոխ
Արապկերցւոցն:
Վասնորոյ
եւ
սրբազան
վեհըն
ծանոյց
նմա
զմիտս
Արապկերցւոցն
մահսարին,
որոյ
աղագաւ
եւ
զինչ
գրելն
իւր
առ
նոսա,
եւ
խնդրոյ
նոցա
զԸՃ
ղռուշն
ինքեանց
շնորհելն:
Եւ
պատուէր`
զի
վասն
այս
դրամոյն
ինքն
եւս
մի
խոսեցի
բնաւ,
այլ
ի
վերայ
իւր
հաշուեալ
զանց
արասցէ:
Այլ
եւ`
վասն
բոյրուլթուին
զոր
ընդ
իւր
ունէր ,
ոչ
ումէք
ցուցանել
կամէր,
որպէս
եւ
գրեալ
էր
սրբազան
վեհըն:
Վասնորոյ
եւ
սրբազան
վեհըն
այնպէս
առնել
պատուիրեաց:
Եւ
զի
վասն
անցից
ինչ`
քան
զայս
յառաջ
ի ...
գրեաց
սմա
սրբազան
վեհըն
վասն
սպասաւորին
իւրոյ
Մկրտիչ
վարդապետին
զի
յետս
յղեսցէ
ի
սուրբ
Աթոռս,
եւ
սա
եւս
գրէր
վասն
նորա
թէ
յղեցի.
բայց
նա
տակաւին
ոչ
էր
եկեալ
ի
սուրբ
Աթոռս:
Եւ
ծանոյց
նմա
զչգալն
նորին
աստ:
Նաեւ`
սա
այժմ
ի
վերայ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսին
ԳՃԸ
ղռուշի
փօլիցայ
էր
արարեալ
եւ
զԲ
թամասուկն
եւս
առ
սրբազան
վեհըն
յղեալ:
Որոց
ԲՃԾ
ղռուշի
էր,
եւ
միւսն
ԱՃԻ
ղռուշի:
Բայց
ինքն
գրէր
սրբազան
վեհին
թէ`
ԳՃ
ղռուշի
փօլիցայ
արարի
ի
վերայ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսին,
որ
նա
հասուսցէ
ի
սուրբ
Աթոռդ:
Եւ
թամասուկքն
եւս
այնպէս
էին
գրեցեալք,
որ
ինքն
գայցէ
ի
Կարին,
եւ
առնուցու:
Եւ
անուն
մահտեսի
Փիլիպպոսին
եւս
ոչ
գոյր
գրեալ
ի
նոսա:
Առ
որ
գրեաց
սրբազան
վեհըն
մեղադրանք
թէ`
այս
որպէս
փօլիցայ
է:
Ընդ
է՞ր
ասէ
ոչ
գրեցուցանես
ի
թէմէսուկսն
թէ`
ի
Կարին
հասուցանեն
մահտեսի
Փիլիպպոսին,
որ
նա
հասուսցէ
ի
սուրբ
Աթոռն:
Եւ
յետ
զգուշացուցանելոյն,
պատուիրեաց`
զի
միշտ
զփօլիցայն
իւր,
ձեռամբ
մահտեսի
Փիլիպպոսին
արասցէ :
Փուսուլայ
մի
եւս
գրեաց
առ
սա:
Քանզի
ի
գնալն
սորին
աստի
ի
գործ
նուիրակութեան
յԵւդոկիայ
զամենայն
ինչ
որ
իւրն
էր
թէ
նաղտ
եւ
թէ
վէճ
բարձեալընդ
իւր
տարաւ:
Եւ
այժմ
լուաք
վասն
ընչիցն
նորին
թէ`
ոչ
ուրեք
եւ
թողեալ`
այլ
ուր
եւ
երթայր,
միշտ
ընդ
իւր
շրջեցուցանէ.
վասնորոյ`
եւ
տաճիկք
երկրին
այնմիկ
իմացեալ
են
զինչ
ունիլն
նորին,
եւ
յամենայն
տեղիս
հռչակեալ:
Յաղագս
որոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
յոյժ
մեղադրութեամբ
գրեաց
սա,
որ
ի
գնալն
աստի`
ոչ
եթող
զինչսն
իւր
աստ:
Որում
եւ
պատուիրեաց`
զի
բաց
ի
կոնդակէն`
ի
սրբալոյս
Մեռոնէն`
ի
զգենլի
հանդերձէն,
եւ
ի
հակաւոր
գրեանցն
զամենայն
զոր
ինչ
ունի
թէ
նաղտ
եւ
թէ
վէճ,
դաւթարով
ի
միում
կրպակի
եդեալ,
եւ
զբերանն
կնքեալ,
ձեռամբ
Արապկերու
Առաջնորդ
Պետրոս
վարդապետին`
առ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսն
յղեսցէ
ի
Կարին
յաւանդ,
մինչեւ
ի
ցաւարտիլ
գործոյն
իւրոց:
Եւ
զկնի
աւարտմանն`
առեալ
ընդ
իւր
բերցէ
ի
սուրբ
Աթոռս:
Եւ
ծանոյց
սմա
այսր
աղագաւ
զգրելն
առ
Յերապօլսոյ
Առաջնորդ
Պետրոս
վարդապետն :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսն
գրեաց`
ի
պատասխանի
Բց
թղթոցն
իւրոց:
Որոց
մինն
փայեկաւ
էր
յղեալ
առ
մեզ,
եւ
միւսն
Ֆիլիպեցի
ուխտաւորօքն:
Որում
եւ
ծանոյց
զմիտս
թղթոյ
Արապկերցւոցն`
եւ
Առաջնորդին
իւրեանց
Պետրոս
վարդապետին:
Եւ
զգրելն
առ
Թօխաթու
նորոգ
նուիրակ
Պետրոս
վարդապետն
ըստ
արժանւոյն
բանս
վասն
Բց
փօլիցայագրեանցն,
եւ
զթէմէսուկսն
առ
ինքն
յղելն:
Եւ
պատուէր`
զի
մուղայէթ
լեալ,
առցէ
ի
նմանէ
զդրամն:
Այլ
եւ
վասն
Թօխաթո
հին
նուիրակ
Պետրոս
պետի
դրամոյն
գրեալ
էր
թէ`
յանձն
առին
տալ:
Եւ
պատուէր
`
զի
առցէ,
եւ
յոչ
տալն
նոցին,
ծանուսցէ
ինքեան:
Գրէր
եւս
թէ`
յայսմ
միջոցի
Հաճի
Արապն
գալոց
է:
Որում
գրեաց
սրբազան
վեհըն
թէ`
ինչ
զինչ
փոյթ
է
նորա
զայն:
Դու
որքան
կամիս
ընդէր
ոչ
գրէս
մեզ,
զի
փօլիցայ
գիր
յղեսցուք:
Եւ
զի`
Ֆիլիպեցի
Գ
ուխտաւորք
եկին
այժմ
ի
սուրբ
Աթոռս
յուխտ:
Որոց
ի
հասանելն
ի
Կարին`
վասն
երիւղի
ճանապարհին
ըզդրամս
(3)
թողեալ
անդ,
ունայն
եկին
ի
սուրբ
Աթոռս:
Վասնորոյ`
եւ
ի
մէնջ
դրամ
առին,
եւ
այքան
դրամոյ
(3)
թէմէսուկ
ետուն
մեզ`
(որոց
ԱՃԼԵ
ղռուշ
իւրեանց
պարտքն
էր
զոր
փոխ
առին
ի
մէնջ,
եւ
ԱՃԿԵ
ղռուշ
իւրեանց
ողորմութիւն
)
զի
գնացեալ
ի
կարին
տացեն
մեզ:
Նոյնպէս
եւ
կարնեցի
Կարապետ
եւ
Ստեփաննոս
անուամբ
Բ
աղայք`
ի
Կարին
ԻԳ
ղռուշ
ունելով
(ըստ
ասից
նոցին
),
աստ
ԺԲ
ղռուշ
փոխ
առին
ի
մէնջ,
եւ
ԺԲ
ղռուշ
ողորմութիւն
խոստացան
տալ
սրբոյ
Աթոռոյս:
Եւ
աստ
ԻԴ
ղռուշի
թէմէսուկ
ետուն
մեզ,
զի
գնացեալ
ի
Կարին
տացեն:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
զԲ
թէմէսուկսն
ի
թղթոջս
եդեալ
առ
սա
յղեաց
զի
տացէ
ի
նոցանէ
զդրամսն`
(3)
(ե
)
եւ
զթէմէսուկն
տացէ
նոցա:
Նմանապէս`
եւ
Գիւմիշխանցի
Բ
աղայք
Մարտիրոս
եւ
Խաչատուր
անուամբ`
վասն
երկիւղի
ճանապարհին,
աստ
ԽԵ
ղռուշ
ետուն
մեզ,
զի
ի
Կարին
առցուք
ինքեանք:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
զԱ
բարաթագիր
գրեալ
ի
վերայ
սորայ,
ետ
նոցա`
զի
գնացեալ
ի
Կարին,
այնու
առցեն
զդրամն
(ԽԵ
ղռուշ
)
իւրեանց
ի
սմանէ:
Ծանոյց
սմա
զայս`
եւ
պատուիրեաց,
զի
ի
գալ
բարաթագիրն
առ
ինքն,
տացէ
նոցա
զդրամն:
(ԽԵ
ղռուշ
).
Եւ
պատուէր`
զի
թէ
Էնկիւրու
կամ
Ֆռանկի
շալ
եկամ
հաարակ
սեւ
խառայ
գտանիցին
վասն
փիլոնի
եւ
կամ
դեղին
եւ
կապուտ
եւ
այլ
գունով
ֆռանկի
շալ
եւս
լինիցին,
քանի
մի
փօթ
առեալ
յղեսցէ:
Նոյնպէս`
եւ
թէ
լաւ
եւ
աժանագին
թուղթք
եւս
պատահիցին ,
զայնս
եւս
առեալ
յղեսցէ
ըստ
նոսա :
Փուսուլայ
մի
եւս
գրեաց
առ
սա:
Ծանուցանելով
սմա
զգրելն
իւր
առ
Թօխաթու
նորոգ
նուիրակ
Պետրոս
վարդապետն
վաս
ընչից
նորին,
զի
առ
ինքն
յղեսցէ:
Նոյնպէս
եւ
առ
Արապկերու
Առաջնորդ
Պետրոս
վարդապետն
եւս`
զի
զինչս
նորին
առեալ
ի
նմանէ,
առ
ինքն
հասուցէ:
Եւ
զթուղթսն
նոցա
առ
սա
յղեաց,
եւ
պատուիրեաց`
զի
առ
նոսա
յղեսցէ,
եւ
ինքն
եւս
գրեսցէ
նոցա
այսպէս
առնել:
Եւ
թէ
նուիրակն
զինչսն
իւր
առ
ինքն
յղեսցէ,
ինքն
եւս
առեալ
պահեսցէ`
եւ
գրեսցէ
ինքեանք:
Եւ
թէ
ոչ
կամիցի
յղել,
եւս
գրեալ
ծանուսցէ
ինքեան:
Յղեցան
այսոքիկ`
ընդ
Պաղտասար
փայեկի
զոր
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսն
էր
յղեալ:
Որ
ել
ի
յունիսի
Զ :
Եկաւ
հասաւ
ի
Ֆիլիպէ :
Ի
Ֆիլիպու
Գ
ուխտաւորք
էին
եկեալ
ի
սուրբ
Աթոռս
յուխտ:
(Որք
ի
վերդ
ի
թղթոջ
մահտեսի
Փիլիպպոսն
յիշեցան
)
Ընդ
որս
եւ
բարեպաշտ
անձինք
ոմանք
ողորմութիւն
էին
յղեալ
ի
սուրբ
Աթոռս:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
առ
նոսա
ըզթուղթ
օրհնութեան
գրեալ
յղեաց:
Որք
են:
Ա
թուղթ
առ
պարոն
Ստեփանն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
տիրացու
Մարտիրոսն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Տէր
Յակոբն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
տիրացու
Առաքէլն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Տիրուհի
խաթունն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
պարոն
Միքայէլն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Սրբուհի
խաթունն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Եղսախաթունն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
տիրացու
Յովհաննէսն,
որ
գիր
եւս
էր
գրեալ
առ
սրբազան
վեպըն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Մարգար,
Առաքէլ
եւ
Պօղոս:
Թուղթ
մի
եւս
առ
կին
ոմն
որոյ
զանունն
ոչ
գիտելով
մեր
զի
գրիցէաք,
վասնորոյ`
թարց
անուան
յղեցաք
զթուղթս
առ
նա:
Յղեցան
այսոքիկ
ձեռ.
տիրացու
Յարութիւնին :
Թուղթ
եւս
առ
պարոն
Գրիգորն
ձեռ.
Սարգսին:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Նազլու
խաթուն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Մարիամ
խաթունն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
մահտեսի
Նազարն:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Սառայ
խաթունն:
Յղեցան
այսք
ձեռ.
մահտեսի
Ստեփանին :
Թուղթ
եւս
առ
պարոն
Յօհանն
գրեաց:
Զի
գիտութեամբ
Ուռումէլու
նուիրակ
Յովհաննէս
վարդապետին:
Ա
գութանի
խարճ
էր
խոստացեալ
տալ
սրբոյ
Աթոռոյս
յիշատակ
իւր,
որոյ
աղագաւ
եւ
քան
զայս
յառաջն
ՌՄ-երորդ
ամին
եւ
ի ...
շնորհակալութեան
թուղթ
գրեցաւ
նմա:
Բայց
թուղթն
այն
ոչ
էր
հասեալ
առ
նա:
Որպէս
այժմ
գրեալ
էր
անտի
տէր
Մանուէլն
սրբազան
վեհին,
եւ
ծանուցեալ
զչհասանիլն
թղթոյն
առ
նա:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
վերստին
գրեաց
առ
նա
զթուղթ
շնորհակալութեան,
եւ
գնահատեաց
եւս
զգին
գութանին
Խ
թուման
գոլ:
Այս
եւս
ձեռամբ
տիրացու
Յօհանին
յղեցաւ
առ
նա:
Ելին
Գ
ուխտաւորքն
աստի,
ի
Յունիսի
Զ :
Առ
Կարսայ
նուիրակ
Յակոբ
պետն
միամտութիւն
վասն
իւրոյ
խարճեալ
դրամոյն
Թուղթ
միամտութեան
գրեաց
սրբազան
վեհըն
առ
Կարսայ
նուիրակ
Յակոբ
վարդապետն
(որ
ի...
յիշեցաւ .
)
որ
ըստ
հրամանի
իւրոյ
ՃԱ
ղռուշ
էր
խարճեալ:
Զի
նորին
ԺԱ
ղռուշն
բոյրուլթու
գրողին
էր
տուեալ:
(Որպէս
ի ...
ասացաւ :
)
եւ
Զ
ղռուշն
ի
գին
Լ
թիլանի
լիտր
զեթեաղուն
եւ
նորին
քիրային
ի
Կարսայ
մինչ
ի
սուրբ
Աթոռս:
(Որպէս
ի...
ասացաւ
):
Յղեցաւ
այս
ընդ
կարսեցի
Յակոբին:
Որ
ել
ի
յունիսի
Զ :
Կարգելն
սրբազան
վեհին
զՄարկոս
պետն
յԱռաջնորդութեան
սրբոյն
Խորվիրապայ
վանիցն :
Յորժամ
սրբոյն
Խորվիրապայ
վանից
Առաջնորդ
Աւետիք
վարդապետն
(որ
ի
յամսոյս
Զ
Ի
թղթոջ
Պաղտասար
պետին
յիշեցաւ
)
վասն
անցից
ինչ
փախեաւ
ի
կողմունս
Վանայ
(որպէս
ի...
ասացաւ .
)
եւ
յետ
այնորիկ
սուրբ
Տունն
այն
անտերունչ
մնաց:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
բազմիցս
գրեաց
նմա
զի
եկեսցէ,
եւ
Պաղտասար
վարդապետին
եւս
գրեաց
վասն
նորա
զի
յղեսցէ,
իսկ
նա
վասն
երկիւղին
ոչ
եկն:
Եւ
սրբազան
վեհըն
չկամելով
զամայութիւն
սրբոյն
Խորվիրապայ
վանիցն,
վասնորոյ
զտէր
Կարապետ
Աբեղայն
(որ
էր
միաբան
սրբոյ
Ուխտին .
)
քան
զայս
յառաջ
ի...
վէքիլ
կարգեաց
նոյն
վանիցն,
զի
ժամանակ
ինչ
մուղայէթ
լեալ
ի
շինութեան
պահեսցէ
զսուրբ
Տունն
այն
մինչ
ի
գալ
Առաջնորդին:
Իսկ
նա
տակաւին
ոչ
եկն:
Եւ
յայսմ
միջոցի
Իւչքիլիսայի
վանից
միաբան
Մարկոս
վարդապետն
(որ
ի...
յիշեցաւ .
)
ընդ
Առաջնորդին
իւրոյ
Զաքարիա
վարդապետին
եկեալ
էր
ի
սուրբ
Աթոռս:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
զնա
սրբոյն
Խորվիրապայ
վանիցն
Առաջնորդ
արարեալ,
որում
եւ
Առաջնորդական
կոնդակ
տուեալ,
յղեաց
անդ`
առ
ի
շինութեան
պատել
զսուրբ
Տունն
այն:
Ըստ
որում
եւ
զթուղթ
յանձնարարութեան
վասն
նորա,
առ
Ըռզասուլթանի
որդի
պիղծ
Կակօն
գրեաց:
Ել
Մարկոս
վարդապետն
ի
Յունիսի
Ժ :
ԶՀաղարծնոյ
վանից
Առաջնորդ
Մանուէլ
պետն
իւղի
եւ
պանրի
ժողովարար
կարգեաց
սրբազան
վեհըն
ի
վերայ
երկրին
իւրոյ
եւ
մերձակայ
երկրացն :
Սովորութիւն
է
սրբոյ
Աթոռոյս`
զի
յամենայնի
ամի,
սրբազան
վեհըն
իւղի
եւ
պանրի
զժողովարարս
յղէր
ի
Բայազիտ`
յԱլաշկերտ,
եւ
յայլ
տեղիս:
Իսկ
այսմ
ամի
վասն
վրդովման
կողմանցն
Բայազիտոյ,
ոչ
կարաց
անդ
զժողովարարս
յղել:
Իսկ
որովհետեւ
երանելի
Հայրապետքն
մեր
յառաջագոյն
ի
կողմունս
Ղազախու
եւս
էին
զժողովարարս
յղեալ
վասն
իւղի
եւ
պանրի,
վասնորոյ
եւ
սրբազան
վեհըն
զԱ
ժողովարարութեան
կոնդակ
գրեալ
ի
վերայ
Ղազախու`
Բօրշալուայ
եւ
Բամբակաձորու,
առ
Հաղարծնու
վանից
Առաջնորդ
Մանուէլ
վարդապետն
յղեաց,
զի
այնու
գնացեալ
շրջագայեսցի
ի
մէջ
ժողովրդեանն,
յորոց
զիւղս
զպանիրս`
եւ
զմատաղացուս
ժողովեալ,
յղեսցէ
ի
սուրբ
Աթոռս :
Թուղթ
մի
եւս
գրեաց
ընդ
կոնդակին
առ
Մանուէլ
վարդապետն :
Ծանուցանելով
նմա
զմիտս
կոնդակին:
Եւ
պատուէր`
զի
որպէս
զի
Տեղապահ
Մկրտիչ
վարդապետն
քան
զայս
յառաջ
ի
պէտս
արխաթախդայի`
ԲՃ
աճարի
տախտակ
էր
խնդրեալ
ի
Մանուէլ
վարդապետէն
վասն
սրբազան
վեհի
ձմերան
թանապուն:
Իսկ
նա
մինչեւ
ցայժմ
զանց
արարեալ
ոչ
յղեր:
Վասնորոյ`
եւ
սրբաազան
վեհըն
խնդրոյ
Տեղապահին
գրեաց
սմա,
զի
փութով
հոգացեալ
զտախտակն
յղեսցէ:
Զայսոսիկ
ետուք
Թասալուի
որդի
Յարութիւնին,
զի
յղեսցէ
առ
նա
ի
յունիսի
Ժ :
Կրկին
փօլիցայ
ի
վերայ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսին :
Արդ`
ի
կողմանէ
մեր
գիւղի
իջարային,
ի
ԵՃ
թումանէն`
Ղ
թուման
էաք
մնացեալ
տայիք
հաճի
Զէյնալուն,
զի
ի
տալեացն
մերոց
զերծցուք:
Եւ
նա
եւս`
որպէս
ի
յԱպրիլի
Է,
եւ
այժմ
եւս
էր
ի
Քեալբալայի
Միրզաբաբաբէկ
տաճկէն
իննսուն
թուման
առեալ
եւ
ի
վերայ
մեր
բաբաթ
արարեալ,
զի
տացուք
նմա:
Եւ
տաճիկն
այն
վաճառականութեան
աղագաւ
երթայր
ի
Կարին:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
զԱ
բարաթագիր
գրեալ
ի
վերայ
Մուրտիկեանց
մահտեսի
Փիլիպպոսին
ետ
նմա,
զի
գնացեալ
առցէ
ի
նմանէ
զդրամն
իւր:
Եւ
պատուիրեաց
սմա`
զի
ի
գալ
բարաթագիրն
առ
ինքն,
տացէ
զդրամն
տաճկին:
Որ
ել
ի
յունիսի
ԺԶ :
Եկաւ
հասաւ
ի
Կարին :
Ի
Կարնոյ
ուխտաւորք
եկին
ի
սուրբ
Աթոռս
յուխտ:
Ընդ
որս
եւ
բարեպաշտ
անձինք
ոմանք
Աջահամբոյր
էին
յղեալ
սրբազան
վեհին:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
առ
նոսա
զթուղթ
շնորհակալութեան
գրեալ
յղեաց:
Որք
են:
Ա
թուղթ
առ
պարոն
Նիկողայոս
եւ
Մինաս
ոմն
ձեռ.
պարոն
Թօրոսին:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Խաթուն
կինն
(բ
)
ձեռ.
պարոն
Պօղոսին:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Մարիամն
(բ
)
ձեռ.
եւս
պարոն
Պօղոսին:
Իսկ
եւ
ոմն
յայս
ուխտաւորացս
Յօհան
անուամբ
ըստ
ասից
իւրոց
էր
Յամթեցի:
Որ
եւ
վասն
երկիւղի
ճանապարհին`
աստ
դրամ
(ԽԵ
)
ետ
մեզ,
զի
ի
Յամիթ
տացուք
ինքեան:
Վասնորոյ`
եւ
սրբազան
վեհըն
զթուղթ
գրեաց
առ
Յամթայ
Առաջնորդ
եւ
սրբոյ
Աթոռոյս
նուիրակ
Կարապետ
վարդապետն,
զի
ի
նուիրակական
արդեանցն
իւրոց`
դրամ
(ԽԵ
)
տացէ
Յօհանին,
եւ
զթուղթս
զայս
ասեալ
ի
նմանէ,
իբր
ղապզ
առ
ինքն
պահեսցէ
ի
միամտութիւն
ինքեան:
Եւ
պատուէր`
զի
զորպէսն
գործոյն
իւրոյ
միշտ
գրեսցէ
ինքեան:
Զի
յորմէ
հետէ
մտեալ
է
ի
գործ
նուիրակութեան
սրբոյ
Աթոռոյս,
տակաւին
ոչ
է
գրեալ
զթուղթ
առ
սրբազան
վեհըն:
Ելին
ուխտաւորքն
ի
Յունիսի
ԺԹ :
Առ
Թիֆլիզու
Առաջնորդ
Ռեթէոս
պետն
վասն
ծերոյ
ումեմն
Թիֆլիզեցւոյ:
Թիֆլիզեցի
ծեր
Ահարոն
անուամբ
առըն
ումեմն
աղքատի-որդին
գերի
էր
անկեալ
ի
ձեռս
լազկեաց:
Որք
տարեալ
զնա,
ի
յԱնտրիա`
ԺԵ
Թումանի
վաճառեալ
էին:
Նա
իմացեալ
զտեղին,
չունելով
կարողութիւն
ազատելոյ,
այնու
ժողով
արասցէ,
որով
եւ
զդրամս
ժողովեալ,
այնու
գնացեալ
զորդին
իւր
ազատեսցէ:
Բայց
սրբազան
վեհըն
վասն
վրդովման
ժամանակիս,
ոչ
ետ
նմա
զկոնդակ,
այլ
զթուղթ
մի
գրեաց
առ
Թիֆլիզու
նուիրակ
եւ
առաջնորդ
Ռէթէոս
վարդապետն
(որ
ի ...
յիշեցաւ
)
գրեաց`
զի
վասն
նորա
յեկեղեցիսն
ծանուցումն
արասցէ,
եւ
զթուղթ
եւս
տացէ
նմա,
ի
վերայ
շրջակայ
երկրին
Թիֆլիզու,
զի
գնացեալ
է
մնացեալ
տեղիսն
եւս
ժողով
արասցէ,
եւ
երթեալ
զորդին
իւր
ազատեսցէ:
Որ
ել
ի
յունիսի
ԻԵ: