Յիշատակարան. Մասն II (1767-1776)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Վասն սրբոյն Թադէոսի Առաքելոյ վանից միաբան տիրանենգ Պետորս վարդապետին` քան զայս յառաջ ի ... գրեաց սրբ. վեհըն Գիլանու նուիրակ եւ առաջնորդ Աւետիս վարդապետին, զի զսուրբ Աջն Թադէոսի Առաքելոյն` զկոնդակն զոր ինքն տուեալ էր նմա, եւ զժողովեալ արդիւնսն առցէ ի նմնանէ: Եւ նա եւս ըստ պատուիրի սրբ. վեհին առեալ էր: Զի նա յայսքան ամս կոնդակաւ սրբ. վեհին զդրամս եւ զինչսն ժողովեալ, աստ եւ անդ վտանեալ էր: Եւ բաց յայսցանէ` ի սրբոյ Աջոյն զմասն հատեալ, աստ եւ անդ լռելեայն վաճառեալ էր: Զոր իմացեալ Աւետիս վարդապետին, զմասն մի ի սուրբ Աջոյն առ քահանայ ոմն գտեալ էր, եւ յետս առեալ: Զոր լուեալ Պետրոս վարդապետն, վասն երկիւղին մեղայական թուղթ էր գրեալ Աւետիս վարդապետին, զի մի խայտառակեսցէ զինքն: Եւ բաց յանօրինակ արարմանցս, յաւելեալ էր եւ զայս. զի զկոնդակի թիւն որ էր ԺԲ շինեալ: Զայս ամենայն չարիս գործեալ էր նա: Եւ յորժամ Աւետիս վարդապետն աւարտեալ զգործն նուիրակութեան եկն ի սուրբ Աթոռս, երեր ընդ իւր զսուրբ Աջն եւ զկոնդակն, եւ եցոյց սրբ. վեհին զբեկեալ մասն սրբոյ Աջոյն, եւ զկոնդակի փոխեալ թիւն: Եւ յայսմ միջոցի` քանի մի անձինք ի Բայազիտու եկին ի սուրբ Աթոռս յուխտ: Որոց գլխաւորքն էին տէր Պետրոսն` Մարգար Աղայի քեռորդի Պաղտասարն, եւ Թումայն: Ընդ որս տէր Վահանն եւ Մարգար Աղայն ըստ խնդրոյ սրբոյն Թադէոսի Առաքելոյ վանից Առաջնորդ Եսայեայ վարդապետին աղաչանաց թուղթ էին գրեալ առ սրբ. վեհըն, զի զսուրբ Աջն Թադէոսի Առաքելոյն եւ զկոնդակն շնորհեսցէ նմա: Բայց ոչ ետ սրբ. վեհըն: Այլ զսուրբ Աջն աստ պահել կամեցաւ, ոչ եւս հաւատալով նոցա: Եւ ի հաւաստութիւն բանիս, յաւուր միում հանդէս արարեալ ի ներկայութեան բնաւից եպիսկոպոսաց զբայազիտցիսն կոչեաց առ ինքն. եւ բացեալ զսուրբ Աջն` եցոյց նոցա զբեկեալ մասն, եւ զհատեալ տեղին, զի երթեալ պատմեսցեն իշխանաց տեղւոյն, վասն ոչ տալոյն յետս զսուրբ Աջն, անմեղադիր արասցեն զինքն: Եւ ի պատասխանի թղթոյ նոցա, զթուղթ գրեաց առ տէր Վահանն եւ Մարգար Աղայն: Որոց եւ պատուիրեաց` զի վերոյիշեալ եղելութիւնսն ի նոցանէ հարցեալ իմասցին, եւ վասն ոչ տալոյն իւրոյ զսուրբ Աջն եւ զկոնդակն յետս, անմեղադրելի արասցեն զինքն: Եւ ի ստուգութիւն եղելութեանս զօրինակն մեղայական թղթոյ Պետրոս վարդապետին առեալ, ընդ թղթոյս յղեաց առ նոսա, զի տեսցեն` որով հաւաստի գոլ իմասցին զայս եղելութեանս: Իսկ զդրամն (ԻԳ ) զոր Աւետիս վարդապետն անդ առեալ էր ի Պետրոս վարդապետէն, ի նմանէ զԺ թումանն սրբ. վեհըն յառաջագոյն հասոյց Եսայի վարդապետին, մինչեւ յայսմ ամի եկն ի տեսութիւն ինքեան: Եւ վասն մնացեալ դրամոյն (որ էր ԺԳ թուման . ) այժմ գրեցոյց սպասաւորին իւրոյ Մկրտիչ վարդապետին առ տէր Վահանն, զի տացէ ի նմանէ: Զայս պատուէր` ինքն սրբ վեհըն եւս գրեաց առ տէր Վահանն: Զորս ի միում պահարանոջ եդեալ, ընդ Մարգար Աղայի քեռորդի Պաղտասարին առ տէր Վահանն եւ Մարգար Աղայն յղեցաք ի Բայազիտ: Ելին Բայազիտցիքն ի սրբոյ Աթոռոյս, ի մրտ . ԺԷ: