Ընդ
աւուրս
ընդ
այնոսիկ՝
Պատրիարքութեան
վեհին
մերոյ
Զաքարիայ
ազգասիրի
եւ
եպարքոսին
օսմանցւոց
Եուսուֆ
փաշային.
յորում
ժամանակի
դեռ
կայր
սուլթան
Համիդ
արքայն
նոցա.
սա
որ
նախ
հնարեաց
առնուլ
զմարդ
ի
հպատակաց
վասն
պատերազմի
որպէս
ի
վերն
յիշեցաք.
ի
նոյնպէս
խորհրդով
սորա
հնարեցաւ
հաւաքումն
արծաթոյ
յերից
ազգաց.
այսինքն
ի
յունաց՝
ի
հրէից,
եւ
ի
հայոց.
նախ՝
ի
յունաց՝
հինգ
հազար
օխայ
արթաթ
տալ
ի
գործարան
դրամահատութեան։
Նոյնպէս
ի
հրէից,
եերք
հազար
օխայ.
եւ
ի
հայոց
չորս
հազար
օխայ.
եթէ
յէսնաֆաց.
եւ
եթէ
յեկեղեցեաց.
եւ
այլ
ուստի
եւ
իցէ
պատրաստել
եւ
տալ՝
որպէս
ասացի
ի
տպարանս
դրամոյ.
վասն
որոյ՝
եւ
սաստիկ
հրամանաւ
պատուիրեցին
անյապաղ
հատուցանել
զայնքան
արծաթն.
դրամն
տասն
փարայ
հաշուով
առնուլ
զգինսն
ի
զարպխանէյէն
դու
որքանոյ
կարես
առնուլ
առ,
նոցա
թէ
ինչ
փոյթ.
ո՜հ
աւաղ
ցաւոյս,
եւ
դառնութեան
ժամանակին
յոր
հասք,
թէ
ի
կողմանէ
յամ
ըստ
ամէ
ԵՃ
մարդոյ
տալոյն.
եւ
թէ
զայս
չորս
հազար
օխայ
արծաթոյն
լրութեամբ
հատուցանելոյն.
զորս
ի
ժողովելն՝
եւ
ի
տեղն
հատուցանելն.
թէ
որքան
տառապանս
կրեաց
սրբազան
Հայր
մեր,
ոչ
կարեմ
պատմել.
զի
վասն
ցաւակցութեան
ազգին
իւրոյ՝
երթայ
ի
վէզիր
խանն,
եւ
անդ
առնէ
փոքրիկ
ժողով
մի.
եւ
զկնի
մեծ
ժողով
մի
եւս
ի
սուրբ
Աստուածածնի
եկեղեցին.
բոլոր
իշխանօք
եւ
մեծամեծօք
ժողովրդեանն
զելս
իրին
գտանել
խորհեսցին.
վասն
որոյ՝
զգիր
հրամանի
թագաւորին
ետուն
ընթեռնուլ
առաջի
ամենայն
բազմութեանն
որ
վասն
չորս
հազար
օխայ
արծաթոյն
հատուցմանն
էր։
Արդ՝
թէպէտ
ծանր
էր
բեռն
ի
վերայ
ազգին
մերոյ,
բայց
վասն
սիրոյ
սուրբ
հաւատոյն՝
յօժար
կամօք
յանձն
առին
զայս
հարկ
թագաւորական
հատուցանել.
զի
որովհետեւ
ընդ
հովանեաւ
սորա
պահպանիմք՝
իբր
պարտական
մեզ
երախտաւորի
պարտիմք
ծառայել
եւ
տալ
զոր
խնդրեն՝
ըստ
Տեառն
վճռոյ.
թէ
տուք
զկայսերն
կայսեր.
եւ
զԱստուծոյն
Աստուծոյ.
եւ
զկնի
ժողովոյս
բազմապատիկ
ծանուցմամբ
ստիպեցին՝
թէ
յոյր
տան
գտանի
արթաթ՝
հարկ
է
տանիլ
ի
վեզիր
խանն՝
եւ
տալ
այնոցիկ,
որք
ի
մերս
կողմանէ
կարգեալ
էին
գործակալ.
եւ
զգինիսն
դրամ
Ժ
փարայով
առնուլ
ի
նոցանէ,
եւ
կարգեալ
գործակալաց
անուանքն
են
այսոքիկ,
ոսկերիչ
Գրիգորն,
որ
վասն
արծաթոյն
լաւութեան
հայելոյ
եղեւ
կարգեալ.
զի
որքան
արծաթ
որ
գնայր
ի
տարապխանայն
ի
բովս
արկեալ
մաքրէին՝
եւ
ըստ
մաքրութեանն
տային
զգինն
դրամն
տասն
փարայով.
վասնորոյ՝
ամենայն
աւուր
սրբազան
հայրն
մեր՝
երթայր
ի
վէզիր
խանն
եւ
անդ
նստեալ
յորդորէր
զէսնաֆսն
ստիպանօք
բերել
լցուցանել
զթիւն
հարկի
արծաթոյն.
եւ
բաց
ի
էսնաֆից,
որքան
արծաթ
գտաւ
յեկեղեցիս՝
զայսն
եւս
ետուն
բերել
եւ
տալ.
զի
տեսին
թէ՝
ոչ
է
հնար
լրանալ
եւ
հաւաքիլայնքան
արծաթ,
որ
զթիւն
լցուցանէր.
այսինքն
զչորս
հազար
կշիռն։
Բայց
աւաղ
աղետիս.
զի
յօրէն
յայնմանէ
մինչեւ
ցայժմ՝
ոչ
կարեմք
իշխել
կանթեղ
մի
արծաթի
կախել
յեկեղեցիս,
թէեւ
իցէ
հազար
հատ.
եւ
թէ
որքան
վիշտ
կրեցին
ի
ժամանակին
յայնմիկ
մարդիկ՝
ի
կողմանէ
սղութեան
հացին
որ
նեղէր,
եւ
ի
միւս
կողմանէ
տառապանք
այսորիկ
հացի։
