ԿՆԻՔ ՀԱՒԱՏՈՅ

ԲԱՆ ՀԻՆԳԵՐՈՐԴ
       Եթե պարտ է զմարդեղութիւնն Քրիստոսի ըստ նախաստեղծին Ադամայ խոստովանել՝ յառաջ քան զյաւիտեանսն։
      1 * Երանելոյն Յեռոթէոսի փիլիսոփայի, ուսուցչի Դէոնիսեա Արիսպագացոյ վարդապետի՝ յԱստուածաբան Ստեքերոնացն։
       2  Եւ մասն եւ զբոլորն յնքեան ի միասինն առեալ, եւ առաւելապէս ունելով, եւ նախաբար ունելով.
      1  * Երանելոյն Աթանասի եպիսկոպոսի, ուստի զԱպաւղինարն, ի բանէն՝ Աւրինակ բարեպաշտութեանն։
      2  * ԶԱդամ յանցանսն յանհաւասարելի կանգնումն Քրիստոս կանգնեաց՝ նմանութեան մարմնոյ մեղաց երեւեալ, եւ * դատապարտեաց զմեղս ի մարմնի , որպէս զի մարմնով ի վերայ երկրի առաքինասցի եւ անընդունակ մեղաց ցուցցէ զմարմինն, զոր յառաջին ստեղծուածին * անմեղ ունէր Ադամ, իսկ յանցանաւքն ընդունակ մեղաց արար եւ յապականութիւն եւ ի մահ կործանեաց։ 3  Զայս ըստ բնութեան անմեղն, զի ցուցցէ զԱրարիչն անպատճառ մեղաց, եւ ըստ սկզբնատպին զստեղծուածն յընքեան բնութեան հաստատեաց. զի ինքն էր անմեղութեանն հանդէս։ 4  Արդ , ունայն երեւութանայք, կործանեա՛լքդ, եւ ի յերկնուստ ասելով զմարմինն Տեառն. եւ համայն Ադամ յերկնից յերկիր իջոյց, բայց Քրիստոս ի յերկրէ յերկինս եհան։
      1  * Երանելոյն Յովհաննու Երուսաղեմի՝ յարտաղրութիւն հաւատոյ։
       2  Խոստովանիմք իսկ, եթե զբնութիւն մարդկային ճարտարապետեաց՝ բաղկացեալ յանձնէ աննիւթականէ եւ ի մարմնոյ երկրայնոյ, անմեղ շինէ, որպէս էրն Ադամ նախ քան զաստուածային պատուիրանաւն զյանցանելն ։
       1  Երանելոյն Փիլիքսինոսի, եպիսկոպոսին Արբոք քաղաքի՝ ԺԷ. րորդ ճառէն, ի բանէն՝ Ելանեմ ես առ Հայր իմ
       2  Իսկ մահ եւ ախտք ի վերայ այնոցիկ տիրեն, որ յայսցանէ ծնեալ են՝ ի մարդկան արենէ, ապականելի եւ եղծանելի մարմնովն։ 3  Այլ Տէրն մեր յայսպիսի նիւթոյ եղեալ սքանչելի, որ ի մէնջ ո՛չ յառաջի, որ ի մեղաց դատապարտութեան ո՛չ ստացաւ զմարմնաւորութիւնն. այլ եղեւ մարմին նորա ըստ նմանութեան նախաստեղծին, ընկալաւ զհոգին անփոփոխելի՝ զայնպէս, որ յԱդամն, եւ ո՛չ խոնարհեցաւ ի մեղս։
      1  * Երանելոյ հաւր մերում Յովհաննու ճգնաւորի Մայրագոմեցոյ՝ ի բանէն, որ ի տնաւրէնութիւնն Քրիստոսի։
       2  Մեք ո՛չ պարտիմք ապականութեանս մասունս եկամուտս զաւդել ի Քրիստոս, զի ո՛չ աւձապատիր մերկացելոյն ի փառաց տերեւապատն Ադամա՝ դարձելոյն ի հող, համեմատի երկրորդ Ադամ, այլ աստուածաստեղծին փառազգեստն Ադամայ համեմատի ճշմարիտ մարդն կուսածին։
       3  Խաւսք։
       4  Երանելի առաքեալն ասէ. Մերկացարո՛ւք զհին մարդն եւ զգեցարո՛ւք զնորն . եւ դարձեալ նոր ասելով հնացոյց զառաջինն, եւ որ հնանայ եւ ծերանայ՝ մերձ է յապականութիւն. եւ ապականութեան սկիզբնն յանցանելն տիրեաց Ադամայ։ 5  Իսկ նոր Ադամ անուանի Քրիստոս, զի ո՛չ եկն հին մարմնովն , այլ ի նմանութիւն մարմնոյ մեղաց. իսկ նմանութիւն եւ ճշմարտութիւն ո՛չ մի են։ 6  Արդ, ո՛չ ասաց, թե առաքեաց Աստուած զՈրդի իւր մարմնով մեղաց, այլ ի նմանութիւն , եւ որ զնմանութիւնն հաստատէ եւ ճշմարտութեանն ո՛չ հաւանի՝ ուրացող է ընդ հրէիցն. զի որում ասացաւն, եթե ի նմանութիւն մարդկան եղեւ, ասեին ցնա եթե՝ Դու մարդ ես եւ զանձն քո Աստուած առնես ։ 7  Իսկ Որդին Աստուծոյ ո՛չ եթե զմարդեղութիւնն ուրանալ սիրէ, որ գթութեամբն կամեցաւ լինել մարդ եւ մարդեղութեամբն փրկել զարարածս. զի հանապազ զինքն Որդի մարդոյ հաստատեալ անուանէր, եւ էր իսկ ճշմարտութեամբ. քանզի կոյրք աղաղակեին. Որդի՛ Դաւթի, ողորմեա՛ մեզ , եւ մատուցեալ բժշկեաց զնոսա. եւ մանկունքն ասեին. Աւրհնութի՛ւն Որդոյ Դաւթի , եւ հրեշտակն եթե՝ Տացէ նմա Տէր Աստուած զաթոռն Դաւթի հաւր նորա . զի զ՚ի սկզբանէ ճշմարտութիւնն գիտէին եւ զմարդեղութիւնն խոստովանեին։ 8  Բայց առ Հրեիցն անհաւատութեանն ընդդէմ դառնայ նոցա, թե՝ Զոր Դաւիթն զնա Տէր կոչէ՝ զիա՞րդ որդի նորա իցէ ։ 9  Նոյնպէս եւ առաքեալն թե՝ Ո՛չ ի մարդկանէ եւ ո՛չ ի ձեռն մարդոյ, այլ ի ձեռն Յիսուսի Քրիստոսի ։ 10  Իսկ ճշմարիտ հաւատացեալք ի Քրիստոս ո՛չ նմանութեամբ զճշմարտութիւնն ուրանան եւ ո՛չ ճշմարտութեամբ զմարդեղութիւնն խոտեն, այլ ըստ Հոգոյն Սրբոյ վարդապետութեանն եւ ըստ Տեառնն ձայնին, խոստովանութեամբ մերով՝ Ո՛չ արկանեմք զգինի նոր ի տիկս հինս , եւ ո՛չ մկրտութեամբ զՔրիստոս զգեցեալ արկանէ զնորն ի վերայ հնացեալ ձորձոյ, զի մի՛ չար եւս պատառումն լինի՝ հերձուածն , որ զՏէրն ի պարտեալն եւ ի մեղաւք հնացեալ մարմինն միաւորէ. քանզի ասէ՝ չմիաբանի նորն ընդ հնոյն ։ 11  Իսկ արդ ասեմ եթե՝ զիա՞րդ ասաց առաքեալն եթե՝ Հին մարդն մեր խաչակից եղեւ նորա, զի խափանեսցէ զմարմին մեղաց ։ 12  Արդ , ասա՛, ո՞վ է հին մարդն եւ ո՞ւմ եղեւ խաչակից. եւ Քրիստոս մի անգամ խաչեցաւ՝ մի՞ բնութեամբ. եթե երկաբնակ ես եւ եթե քրիստոնեայ՝ ո՛չ կարես ասել, եթե որ խաչեցաւն եւ որ խաչակից եղեւ Քրիստոսն էր. քանզի ո՛չ բերէ խորհուրդն՝ ո՛չ ի հերձուածն եւ ո՛չ ի ճշմարտութեանն. այլ խաչեցաւ Նոր Ադամն՝ կենդանին ի մեզ Քրիստոս, անմահական բնութեամբ մարմնոյն, զոր ի մէնջն էառ եւ անմահացոյց, եւ շնորհեաց մեզ խաչակից լինել եւ կենդանանալ, որպէս եւ գրեցաւն. Զի ես զչարչարանս Քրիստոսի ի մարմնի իմում կրեմ . Այսուհետեւ կենդանի եմ ո՛չ ես, այլ կենդանի է յիս Քրիստոս ։ 13  Եւ դարձեալ զայլս յորդորէ ընդ իւր՝ ասելով ընդ իւր. Եթե չարչարանացն կցորդ լինիմք , եւ փառացն հաղորդ լինելոց եմք . Եթե մեռարուք ընդ Քրիստոսի, հաւատամք, եթե կենաւք նորա կեցցուք ընդ նմա՝ ընդ քահանայապետին մերոյ, որ ըստ կարգին Մելքիսեդեկի . որով վկայեցաւն, թե անմահ եւ կենդանի է որ տասանորդեաց զԱբրահամ եւ աւրհնեաց։ 14  Քանզի այս Մելքիսեդեկ թագաւոր Սաղիմայ, որ թարգմանի թագաւոր արդարութեան, եւ կամ խաղաղութեան, որոյ ո՛չ սկիզբն աւուրց եւ ո՛չ կատարած կենաց. անհայր՝ չհամարեալ յազգս, նմանեալ Որդոյն Աստուծոյ ։ 15  Արդ, որ անհայրն է՝ զիա՞րդ նմանեցաւ Որդոյն Աստուծոյ, որոյ հայրն յայտնի է եւ հզաւր. այլ վասն կուսածին ծննդեանն եւ մարմնաւորութեանն. զի ո՛չ եթե Հայր մարմնացաւ եւ ո՛չ Հոգին Սուրբ թանձրացաւ, այլ Որդին։ 16  Եւ դարձեալ՝ անմայրն ըստ յառաջ բնութեան անսկզբնութեանն, եւ ո՛չ համարեալ յազգս, վասն զի ինքն ի մեռեալս միայն ազատ է եւ իշխանութիւն ունի մեռանել եւ յառնել, զի մեռելոց եւ կենդանեաց տիրեսցէ՝ ո՛չ աւտարաբար, այլ արարչաբար, եւ աստուածապէս զիւր արարածս փրկել յաւտարէ։