ԹՈՒՂԹԵՐ

Սրբազան եւ երջանիկ … զփարեալ … դառնալից ողբովք եւ կսկծագին հառաչմամբ, յորդ արտասուօք եւ կական աղէտիւ գրեմ զբօթ վախճանի անդրանկի իմոյ սիրեցելոյ՝ մանկամեռ եւ ճղակոտոր Տեառն Գրիգորիս վարդապետ կոչեցելոյ, զոր նախասահմանութեամբ իւրով Ամենարարն ընծայեաց մեզ պատուօք, փառօք եւ ճոխութեան բարձրութեամբ, եւ այնքան եւս դարձեալ զգետնեալ գլորեաց ի ստոր ի հող գրաւելով ուստի որ եստեղծն, եւ զբանականութեան հոգին, զոր շնորհօք զանազանիւք զարդարեալ փայլեցոյց, արդ էառ եւ յանմահ եւ յանդառնալին կեանսն վիճակեցոյց։ Այլ մեզ չունուչարէ եօքտըր. նի՞չուն եօք, զի եւ շատ իմաստունք խելօք մնացեր են մաթ եւ ի հիացումն պակուցման թաճուպաթ. առիւ հարկի՝ թէ լռութեամբ պատուեսցուք եւ ասասցուք. Պուտա պեօյլէ օլսուն։ Թանրինըն սըռընա էվլիա վէ էնպիտ էրմէտի, պիզ խուտ օնլարըն պիր էտնա սէկպանի։ Յաստըւորս ո՞վ շինեաց իւր տուն կամ հանգեաւ սրտովն ի վերայ, Ադա՞մ, Սողոմո՞ն, Դաւի՞թ, Աղեքսա՞նդր, Կոստանդի՞ն, Տրդա՞տ եւ նմա՞նքն։ Թէպէտ ի սոցանէ ոմանք կամակորք՝ յԱդամայ սերեալ ապստամբութիւնն առ մեզ՝ ապերախտ գտանելով առ Ստեղծօղն, որպէս Սողոմոն եւ Աքայաբ եւ Սեդեկիայ, Արշակ եւ Վարզդատ եւ նմանքն սոցուն։ Բայց զի կրակն որ նոր լցաւ ի սիրտս ի նետէ բարկութենէ Բարձրելոյն՝ առաջի ծնողիս մահացուցեալ զորդիս, եւ բորբոքումն սորա անշիջանելի մինչեւ յելս շնչոյս իմոյ. ըստ Յոբայ կողկողելով նարդենիս՝ կարօտիմ գերեզմանի եւ ոչ հասանիմ, տառապիմ աշխատեալ, եւ զի՞նչ գործեցից. Յոբն ունէր զյոյս նորոգման առողջութեան, ասելով առ Ապէնիազն՝ Կարող ես զիս յարուցանել նոր մորթ ձգելով ի վերայ խոցոտեալ մարմնոյս. եւ այնպէս նորոգեցաւ ի մարմնի եւ ի թագաւորութեան իւրում բարձրացեալ ստացաւ զորդիս եւ զդստերս։ Այլ ինձ զի՞նչ ասելի, զի հոգի որ ելանէ՝ այլ ոչ դառնայ, եւ Քրիստոս չեւ եւս է յաշխարհի նարդենիս՝ եթէ անկեալ յոտս նորա լամք եւ զնա լացուցանեմք տանելով ի գերեզման, որպէս երբեմն ի վերայ Ղազարու՝ ասիցէ. Գրիգորէ¯, արի՛ եկ արտաքս։ Քանզի գրոհք ժողովոյն մեծ կոծ արարին որպէս ի վերայ անդրանկան մանկամեռի՝ ասելով. Արդ մեք զո՞րն լացցուք, զեդեա՞լն ի դագաղին՝ թէ զթալիթլեալ միջաբեկեալ ծնօղն ի վերայ գլխին։

Պիր զէման սալընուպ ալէմ իչրէ մուհթէրէմիտի տէսինլէր, շիմտի գարէ թօփրաքլէրտէ մէքեան թութմուշ տէյու՝ մաթէմ օքուսունլէր. տօստլարի գարէ եասլէրէ կիրուպ՝ էֆսո՜ւս ու հայֆ, եազըք էվա՜հ տէյու աճըսընլէր։ Պազիլէրըն եէրի կէնիշ օլտուղի իչուն՝ ալլար կէյինուպ, գընալանուպ, պաշլէրինէ րէյհան թաքընուպ՝ հօրօզ թէփսընլէր։ Ուլուլէրըն սօզի տըր՝ Պու թութուն հէր օճաքտան թութէճէք. նէչէ՜ փատիշահ ճիհանկիրան ալէմփէնահլէրէ օղրատի, նէչէ՜ ազիզլէր, նազէնիլէր, խուպլէր, կիւզէլլէր պու փէրտէտէն կէչտիլէր։ Իսքէնտէրտէն իլէրի, օգոստոստան ուստուն, Տրդատտէն տիլաւէր, Սուլէյմանտէն ալիմ, Իւսուֆտէն կիւզէլ օլմայաք։ Մարմինն դառնայ ի հող եւ հոգին"։ Իմտի մալում քի՝ օլ ճէվհէրին սուի շաշասի ճիլասի հասիէթի ճանըմըշ քի, օլ թաճուպաթլի լիսանի փաք, օլ հէյպէթլի միրի քէլամէթ, օլ հքմէթ էլֆազի տուզ, օլ իպրէթ ֆասիհէթ իստիլլահ, օլ նէզաքէթ իպարէթ մահվ օլտի, կեօրունմէզ օլտի, իշիտիլմէզ օլտի, մունիր մունէվէր պէրաթի մումտըր սէօնտի, օլ լաթիֆ րէյհայ վէրտի՝ խէնտանտըր սօլտի։ Նա ազատեցաւ ի կենցաղական զբաղմանց, արդ տեսէ՛ք զկսկիծ հօրն տառապելոյ. նա վճարեաց զպարտս մեռելութեան, այժմ լսեցէ՛ք զհուր ծնողին բորբոքման. նա փրկեցաւ ի սուտ եւ նանիր տաղտապանաց աշխարհիս, այժմ ողբացէ՛ք զգլուխ հօրն եղկելոյս։

( Ձեռ. թիւ. 1058, թղ. 37բ-38բ )