Դ.
Որում
արթնամիտ
խորհրդականութեամբ
ուշադրեալ
այսմ
ամենայնի
մտաւոր
եւ
քաջ
այրն
Վահան
տէրն
Մամիկոնէից,
զաւրավարն
Հայոց
եւ
մարզպանն,
որ
բազում
եւ
անհամար
ուղղութեանց
աշխարհիս
Հայոց
ի
ժամանակս
իշխանութեան
իւրոյ
եղեւ
արարող,
անձամբ
եւ
զայլս
յորդորելով
զբազումս։
2
Սա
որպէս
եւ
այլ
ամենայն
բարւոյ
իրաւք
հոգացեալ
զՀայաստան
աշխարհի
իրս`
առաւել
եւս
զայս
ի
դէպ
եւ
պատշաճ
համարեցաւ.
ի
մնացեալ
տեղւոյ
պատմութեան
Երկրորդ
գրոցն
աճեցուցանել
յառաջ
եւ
գրել
յայնմհետէ
զեղեալս
յաշխարհիս
Հայոց։
3
Բազում
զգուշութեամբ
գրել
եւ
կարգել
մի
ըստ
միոջէ
զամենայն
զհոգեւորացն
զառաքինութիւնս
եւ
զարանց
քաջաց
զլաւութիւնն։
4
Որպէս
զի
զհոգեւորացն
զբարի
վարսն
լուեալ
բազմութեան
ժողովրդոցն`
նմանողք
լինել
ցանկասցին
մարդիկ
ճգնութեանց
նոցա,
եւ
քաջքն
լսելով
զայլոց
զգործսն
յառաջագոյն
քաջացելոցն`
յաւելեալ
յանձանց
`
անուանի
յիշատակ
թողցեն
զկնի
իւրեանց`
անձանց
եւ
ազգի։
5
Իսկ
ծոյլքն
եւ
վատքն
հայելով
յանձինս
եւ
լսելով
զայլոց
զպարսաւանս`
ի
բարի
նախանձն
կրթեալք
ջանասցին
լաւանալ։
6
Ըստ
այսմ
աւրինակի
զգուշացեալ
ստիպեցուցանէ
զմեզ
տէրն
Մամիկոնէից
Վահան,
զաւրավարն
Հայոց
եւ
մարզպան.
որոյ
հասեալ
հրաման
առ
իս
Ղազար
Փարպեցի.
որ
եւ
սնեալ
եւ
ուսեալ
առ
ոտս
առաքինակրաւն
երանելւոյն
Աղանայ,
որ
էր
ազգաւ
ի
հոյակապ
եւ
յականաւոր
տոհմէն
Արծրունեաց,
որդի
Վասակայ,
եղբաւր
Տաճատայ
եւ
Գոտորզի։
7
Որ
մինչդեռ
էր
ի
տիս
մանկութեանն,
եւ
այն
ինչ
դեռ
տէգ
մուրուացն
ի
վերայ
գեղեցկատեսիլ
վարդափթիթ
ծնաւտիցն
բուսանէր`
ի
բաց
ընկեցեալ
արհամարհէր
զամենայն
վայելս
կենցաղոյս,
եւ
զերկնաթռիչ
յաւիտենից
բարութեանցն
ընտրեալ
հետեւիւր,
կեցեալ
յանապատս
ընդ
արս
ընտիրս
ի
մեծամեծս։
8
Զորոյ
եւ
ոչ
բաւական
ոք
է
բանիւ
բովանդակել
զանբաւ
վարուցն
զառն
նահատակութիւնն.
այլ
այսքան
միայն
ասացեալ
մնացուսցուք
զբանս,
որպէս
թէ
պատճառանաւք
գոլով
ի
մարմնի`
տքնութեամբ
եւ
պահաւք
եւ
անդադար
աղաւթիւք
զցայգ
եւ
զցերեկ
միշտ
հոգեւոր
անսպառ
վաստակաւք
զանմարմնոցն
զվերին
զաւրացն
բերէր
յանձին
զքաղաքավարութիւն.
որ
ոչ
երբէք
ի
կեանս
իւրում
ընտրեաց
ժամ
աղաւթից.
այլ
զտիւ
եւ
զգիշեր
անհանգիստ
նմա
ժամ
աղաւթից
էր,
եւ
կեցեալ
այսպէս,
մինչեւ
առաւելեալ
ծաղկէր
հեր
գլխոյն
սպիտակն
քան
զխարտէշն,
եւ
զընթացս
նահատակութեան
իւրոյ`
հանգչէր։
9
Եւ
եդեալ
ի
մատրանն
ի .
որոյ
յիշատակարանն
ընդ
անուանս
վկայիցն
սրբոց
պատմեալ
քարոզի
մինչեւ
ցայսաւր
եւ
յաւիտեան
անուն
սրբոյն`
յամենայն
եկեղեցիս
աշխարհիս,
Վրաց
եւ
Աղուանից։
10
Եւ
արդ`
այսպէս
հարկաւորեալ
բռնադատեաց
զտկարութիւնս
մեր
տէրն
Մամիկոնէից
Վահան,
սպարապետն
Հայոց
մարզպան,
զձեռն
ի
գործ,
որ
ի
վեր
քան
զկար
գիտութեան
մերոյ
էր,
էր
քան
11
…
եւ
եռանդեանն
`
անդէն
եւ
անդ
դադարեալ
ցածնուն։
12
Այսպէս
եւ
բան
հզաւրին
Աստուծոյ
վճարէ
զամենայն
զոր
կամի.
ցասուցեալ
ըստ
չարի
մեր
գործոց`
խրատէ
ողոքեալ.
զբարի
տեսանելով`
ողորմի
փութով։
