Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ԼԱ. Եւ զայս ասացեալ սրբոյ առնն Վարդանայ տեառն Մամիկոնէից եւ Հայոց սպարապետի` կամակցութեամբ երանելի եղբարցն իւրոց եւ սիրելեաց դարձան անդրէն առ ընկերսն իւրեանց ի բանակն Հայոց ։ 2  Եւ եկեալք ի միաբանութիւն բազմութեանն` ոչ առնէին դուլ եւ դադար խորհուրդք սրբոյ սպարապետին Հայոց Վարդանայ` լոկ միայն առտնին կատարել քահանայիւք եւ այլ բազմութեանն պաշտաւնէիւք դրանն իւրոյ զպաշտաւն կարգեալ ժամուցն, զոր զցայգ եւ զցերեկ բազում փութով վճարէին անյապաղ. այլ միաբանութեամբ ամենայն Հայովք երթալ յեկեղեցի ցանկայր։ 3  Բայց թէպէտ եւ նեղէր չերթալով, այլ եւ կամաւ արգելեալ` առ վայր մի համբերէր իրացն, հոգալով եւ զպէտս ընկերացն, որպէս իւրոյ տանն եւ անձին. մանաւանդ յաղագս Աշուշայի Վրաց բդեշխի եւ որդւոց իշխանին Սինեաց Վասակայ, զորս արգելեալ պահեաց անդրէն ի դրան թագաւորն Պարսից Յազկերտ ։ 4  Եւ զայս խորհէր սուրբն Վարդան, իբրեւ ոչ առ ի պէտս ինչ աւգնականութեան իւրում առաջադրեալ գործոյն, քանզի չխորհէր զյաղթութեան ինչ անուն գտանել, այլ զհեղումն արեան անձինն ի վերայ շինութեան ուխտի եկեղեցւոյ մնչէր ըմբռնել . բայց հոգայր իբրեւ զբարեսէր, թէ մի՛ գուցէ դժուար ինչ արանցն ի թագաւորէն դիպիցի , եւ վնասիցին։
       * . բայց ոչ հոգալով ինչ կարի յայն միտս` ըստ խաւսիցն փութացուցանէր զյայտնել իրացն, այլ վասն մթերից առաջին ոխութեանն, զոր ունէին առ միմեանս իշխանն Սիւնեաց Վասակ եւ տէրն Ամատունեաց Վահան։ 6  Բայց ըստ ծանր խոհականութեանն իւրոյ հայեցեալ նկատէր, թէ կա՛մ չհաւանեալ ապստամբել իշխանն Սիւնեաց Վասակ` մեռանի յիւրոցն ընկերաց անարժան մահուամբ, կամ թէ հաւանեալ առ վտանգին ապստամբել` արգելեալ անդրէն ի դրանն որդիքն երկոքեան չարաչար կենաւք վտանգեալ պատահեն մահու եւ կամ բազմաժամանակեայ կարեւոր կապանաց եւ բանդից դիպեալք` տանջին անխնայ։ 7  Իսկ սուրբ այրն Աստուծոյ Վարդան տէրն Մամիկոնէից եւ Հայոց զաւրավարն ոչ ի բանս ինչ ուրուք հայէր, այլ զհոգ ընկերացն հոգայր եւ ի նահատակութիւնն ցանկացեալ ընթանայր։ 8  Եւ այնպէս ձգեալ բռնի զաւուրս գարնանոյն յերկար, մինչեւ յաւուրս տաւթոյն մաւտելոյ. եւ հասեալ ամիսք տաւթոյն ջերմութեան` չու արարեալ ամենայն բազմութիւնն Հայոց ի տեղիս հովոց` գային հասանէին ի գաւառն որ կոչի Ծաղկուտն, մերձ ի բերդն ամուր, զոր Անգղն անուանեն. զայն տեղեաւք արարեալ բանակետեղս արանց ` դադարէին անդ զաւուրս տաւթոյն։