Ժամանակագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Եւ յետոյ գնացաք ի Ղալաթիոյ Լուսաւորչի ժամն: Նա' մեր Սիմէոն աշակերտն խոցեցաւ մահուամբ, որ եւ յետ քանի աւուրց առ Աստուած փոխեցաւ: Նա զրկեր էր զիւր չար հրեշտակնին յամրելով եւ խրոխտ բանիւք եւ մախանօք թէ` գնացէ'ք եւ տարէ'ք զրոյց, տուէ'ք զյամրն` թէ հրամանաւ թագաւորին եւ մեր, եւ ոչ Աստուծոյ, զամենայն զոր ինչ ունի` թէ ի գրոց, թէ ի հանդերձից, թէ յընչից` թո'ղ տայ եւ այսչափ դրամ այլ թո'ղ տայ յիւրմէն, ապա թոյլ տո'ւք կարգ կատարման ի հանգիստ տանելոյ ի գերեզմանի: Ես այլ զաղաղակ բարձի ի լուր ամենեցուն եւ ասացի. լուարո'ւք, լուարո'ւք, ո'վ քահանայք եւ ժողովուրդք, ահա երկու անգամ է որ մեք աստ եմք եկեալ, գնացաք յԵրուսաղէմ եւ երկու տարի կացաք, եւ ահա' անդից եկաք այժմ. որ մէկ դրամ կամ փող գաղտ կամ յայտնի ետուք ի ձեռս նորա: Վասն զի սա ա'յնպէս էր ուխտեալ, որ առանձին դրամ չպահէ, որքան առ մեզ է: Թէ լինէր յանկարծ ոմն մարդ մէկ քանի դրամ տայր ճորով, նա իբրեւ զհուր ի ձեռն ունելով, շտապ գայր մաւտ առ իս ձգէր, եւ ես ասէի թէ` հուր է, կայրէ զքեզ. ասէր` յիրաւի հուր է կիզողական: Ո'չ թէ ինքն էր այսպէս, նորեկ կրօնաւորացն այսպէս կուսուցանէր, որպէս այս Անտոն աբեղիս հարցեր թէ` չլինի՞ թէ դրամ ունիս պահեալ. ասացեր` չորս սպիտակ ունիմ. հարկ դրեր թէ` տո'ւր աղքատաց. թէ յԱստուծոյ ես` արա` զոր ասեմ, զի սատանայ ախտ ագահութեան կու յաւելու արկանէ ի քեզ: Այնքան զօրեց, մինչ ետուր կարօտելոց, ասելով թէ` վարդապետին կենդանութիւնն մեզի պակասութիւն չի լինիր ոչինչ: Այսպիսեաց դրամ ու փողն ուստի՞ց պիտի կենայ, եւ ագանելիք քուրձ է եւ պատառատուն շալեր, եւ ի գրոց մէկ գիրք չունի, իմ գրենօքն կու վարժէր: Ես կու թողում գնամ, մեռելն այլ ձեզ եւ իր ապրանքն այլ. թո'ղ երթայ անթաղ մնայ, Աստուծոյ տայք զպատասխանին:

Յետ այսքան աղէտական կագիցս, ամենեքեան որ անդն կային` ծանօթից եւ անծանօթից, ի քահանայից եւ աշխարհականաց` մեղադիր եղեն նոցա, եւ ապա լուռ եղեն: Եւ ժողովեցին զպատառատուն շալերն եւ զկարկատուն փիլոնն, զոր կտակ արար` թո'ղ Անասն աբեղան առնու վրան` ետուն ոչ, եւ սկսան` թաղման դրամ տո'ւր: Նա' մէկ քանի համշահրի երզնկացիք կային, ասացին թէ` մեք կուտամք. նոքա ասացին թէ` ո'չ, ասաց պատրէգն` զայիլ չեմ որ ուրիշ մարդ մէկ փող տայ, թո'ղ յիւր քսակէն տայ: Նոքա ամենեքեան դժուարացան թէ` այդ անհամութեան գործ է, միթէ՞ դուք մեր քսակին վաքիլն էք: Այսպէս ասելով յամօթ եղեն դեղիչքն այնոքիկ, եւ զորն նոքա ետուն եւ կիսոց մի մենք, զաչերն կուրացուցաք եւ թողեալ գնացին ի բաց: Եւ Տէր Սիմէոնն ոսիաթ արար Աստուծոյ ապաստան առնելով զմեզ թէ` պիտի որ զիս ի Պալըխլուն տանիս` ի հասարակաց գերեզմանատունն. վասն Աստուծոյ որ այնպէս առնես: Եւ դրաք ի փերոման եւ Եօթնղուլանի (Եէտիղուլէ) սալախանի մօտն հանեցաք եւ տարաք ի Պալըխլուն եւ անդ եգաք ի հանգստարանի փառաւորապէս, յայն ամին, որ թվ. ՌԾԶ (1607) էր եւ հոկտեմբեր ամսոյ իե.:

Եւ այս եղեւ կրկին վիրաւորութիւն եւ ի խոր խոցեցան տեսողք եւ լսօղքն մեր դաւաճանութեանցն եւ եղկութեանցն, եւ չար թուաց ամենեցուն մերայնոցն զոր առնէին ընդ իս ի տարապարտուց վասն նախանձու եւ ատելութեան աղագաւ: