Ժամանակագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Նոյն սարասի դիմօք չար մի ի մէնջ ելեալ Մելքիսեդ անուն, որ էր ի սահմանաց մերոց` Առւըտոց գեղջէ, եւ էր այրի երէց, որ ժամանակ մի շրջեր էր ի հետ Պէկթաշ անուն ջալալուի մի, որ էր իւրեանց գեղջակիցն. եւ յորժամ զնա սպանին, ապա գնացեալ մօտ Երզնկացի Մինասին, կացեալ սուղ ժամանակ եւ ապա անտից եկեալ առ մեզ: Եւ կարի անշնորհ էր եւ առանց աշխատանաց վարդապետութեան ցանկայր եւ էր փառամոլ եւ ձիաբոյծ եւ պճնասէր եւ յափշտակող եւ գազանաբարու: Շատ վնաս արար մեզ ի սուտանուն պատրիարքութեան ժամանակին, որ գնաց զամենայն աշխարհն Թրակացւոց` մինչեւ ի Պուղտան, ժողովեց կեղեքելով եւ յափշտակելով զկեանս քրիստոնէից. երկու ամ յամեաց, ապա երեկ եւ թաքոյց զամենայն զոր ինչ անիրաւութեամբ ժողովեալ էր եւ ոչինչ ետուր ցոյց: Եւ ապա մարդիկ մեծամեծք ի բարեկամացն մերոց յարուցանելով ի վերայ մեր, ոմանք տիլակչիք եւ ոմանք ոսոխչիք լինելով մեզ թէ` անպատճառ պիտի գաւազան տաս, որ զանիրաւ ժողովեալն քեզ տայ, որ ի պարտատէրդ տաս, եւ թէ ոչ` դու գիտես: Եւ շատ հակառակ զրուցներ արարին եւ ընդվայրհաջմունք: Զի՞նչ յերկարեմ, ընդդէմ կացի ամենայն հակառակութեանցն եւ ոչ կատարեցի զխնդրուածս նոցին, այլ վարեցի յերեսաց իմոց: Եւ յայնմ աւուրքն եկն Մկրտիչ եպիսկոպոսն Լճաց վանացն մօտ առ մեզ եւ վաղճանեալ եղեւ. եւ նա ի կենդանութեանն յանձն արար զվանքն ի նա եւ ապա բերեալ բարեկամացն նորա եւ մեր` եւ հաշտեցուցին եւ երաշխի առի զիւրեանք, որ այլ անիրաւութեան գործ ոչ առնէ, եւ ապա արձակեցի: Եւ գնաց ձիաբոյծ փառամոլութեամբ եւ երկու երեք տարի կացեալ անառակ վարուք քան զառաջինն եօթնպատիկ, որ գանկատաւորքն ձանձրացուցին զմեզ, ոչ թէ հայք միայն, այլ շուրջ վանացն տաճիկ գեղորէիցն զբողոք եւ զաղաղակ բարձին ի ձեռանէ նորին, որ զանիրաւ հաւաքեալսն ի ժողովրդենէն եւ ի վանաց ապրանացն Ակին բռնաւոր յաւանացն ի կեր տալով, զնոսա ի թիկունս առնելով եւ համարձակութեամբ [գործէր] զամենայն անօրէնութիւնն հայոց եւ տաճկաց: Եօթն անգամ սաստ եւ խրատ գրեցի, պատառեաց եւ հողմոց ետուր, Քոթ Կարապետին գիր ղրկեցի թէ` հախէն գաս, չկարաց մուտ էր արել. յետոյ ցաւագին անէծս բանադրանաց եւ անլուծ կապանաց [գիր] ուղարկեցի, զնա այլ պատառեաց եւ հողմոց ետուր: Եւ այլ կրկին գրեցի թէ` ո'վ կատաղի մոլեգին, կու խնդրեմ ի Քրիստոսէ Աստուծոյն մերոյ եւ վերակացու մարդկանց` հրեշտակաց Տեառն, որ զգիրս որքան պատառեցեր եւ հողմոց ետուր ցրուել, նմանապէս քո ոսկերքդ եւ անդամք ցրուեսցին մերձ ի դժոխս եւ ի լերինդ այդ յորում կաս անառակ վարուք ամբարտաւանութեամբ: Եւ սուղ ժամանակ անցեալ ի վերայ, եւ իրաւունք արդար դատաստանին Աստուծոյ ժամանեց նմա, որ ի պատճառ եւ դոյզն կերակրոց աղագաւ կռիւ արարեալ ի հետ մօտակայ գեղորէից քրդոցն եւ Ակին յաւանացն գանալից առնել տուեր, եւ նոքա զայրացեալ ցաւագին ցասմամբ, եկեալ ի գիշերի ի խցին յորում ննջէր ինքն միայն, եւ բացեալ դիւրաւ զփականս դրանցն ի ներքոյ եւ անդամ անդամ յօշեցին, եւ հանեալ էին արտաքոյ վանացն եւ ցրուեալ էին զամենայն յօշեալ անդամսն յատուկ յատուկ ի տեղիսն, ուր զխրատական գիրսն էր ցրուեր: Եւ կատարեցաւ բան մարգարէին թէ` Զայր մեղաւոր չարիսն իւր որսայ ի կորուստ. եւ այսպէս բարձաւ չարն ի միջոյ, որ կարի առաւել թուք եւ նախատինք էր մեզ: Զոր հայցեմք յամենախնամ բարերար Տեառնէն` զի մի համարեսցի նմա այլ մեղս, զոր մարմնով կրեաց զփոխարէն մեղացն եւ սրբեցաւ արեամբն իւրով, որպէս զջրով հեղձեալսն յաւուրս Նոյի եւ սոդոմացոցն, զոր Տէրն դիւրագոյն ասաց լինել նոցա յաւուրն դատաստանին եւ Պօղոս առաքեալն կու հրամեայէ ի կորնթացւոցն վասն ընդ մօրու պոռնկացեալ երիտասարդին թէ` Տուք զնա ի ձեռն սատանայի, այսինքն պատժոց, զի ոգի նորա ապրեսցի: Որ ողորմեսցի Տէր Աստուած ոգոյ նորա եւ թողցէ զամենայն մեղս նորա` զկամայն եւ զյակամայն, զներելին եւ զմահացուն եւ արձակումն արասցէ ի կապանաց անիծիցն շնորհօք եւ մարդասիրութեամբ Տեառն մերոյ եւ Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի, ընդ որում Հօր եւ Հոգոյն սրբոյ վայելէ [փառք]: