Մատեան ողբերգութեան

Այլ ահա ձեզ ասեմ, ո'վ եկեղեցիք միանձանց
Եւ աշակերտութիւնք կրաւնաստանաց,
Որք մերկամարմին մատանցդ ձեռաւք
Առ ակնկալութիւն յուսոյն պարգեւաց
Բարեացն անբաւից տեառն զինուորեալք,
Որոց զայս սեղան հանդերձանաց խորտկաց բանից ընծայեցուցի:
Ընկալարո'ւք զայս աւանդութիւն խոստովանութեան
Ի շինուած փրկութեան հոգւոց,
Ծաներո'ւք սովիմբ զմարմնոյս պարտութիւն:
Յիշեցէ'ք զմարգարէականն ընդ առաքելականին առեալ մեզ ի խրատ`
Զ՚Մի' պարծեսցի ամենայն մարմին առաջի Աստուծոյ
Եւ զ՚Ոչ ոք է արդարն եւ ոչ մի:
Զտէրունականն մի' մոռանայք,
Ի կատարածն իսկ պատուիրանին
Գոգջի'ք զձեզ ծառայս անպիտանս,
Մի' եղիցի լինել ձեզ որսք խաբողին,
Զգուշացարո'ւք եւ Գրոյն,
Թէ` Կերակուրք նորա` ընտիրքն:
Քանզի եւ ես իսկ, որ զայս նուազութիւն
Մասնաւոր պտղոյ ձեզ ջամբեցուցի,
Վկայեալ զանձնէ կամաւորական ստգտանք
Բիւր բամբասանաց անբժշկական մեղանաց,
Ի սկզբնահայրն սկսեալ մինչեւ ի սպառումն ծննդոց նորա`
Կամայականն յանձնառութեամբ հաստեցի, եդի
Զիս ամենայնիդ պարտական չարեաց:

Բ

Լուայ յումեմնէ ոչ պարտաւորէ եւ ոչ հաճեցայ
Ի յասելն նորա անյարմարապէս առ այն,
Որոյ առաջի ոչ է արդարանալ մարմնոյ երկրածնի,
Թէ` ո'չ երբէք շնացայ, ո'չ պոռնկեցայ
Եւ ո'չ զաշխարհիս ինչ համբուրեցի ճաշակս մահու:
Այլ ոչ ընդհատ ինչ յանաւրէնութենէ.
Թողցէ' նմա Տէր Աստուած զայսոսիկ:
Թէ եւ ճշմարտիւ իսկ գրեցաւ,
Ոչ ընթացաւ, որքան թէ գթեաց,
Ի յասել զանյարմարսն ի դիմաց ժողովրդեանն Իսրայէլի`
Բանիւ Զաքարիայ. Աւրհնեա~լ Տէր` եւ մեծացաք, -
Որ է փարիսեցւոյն ձայնի կերպարան:

Գ

Բայց ես քանզի գիտողին Աստուծոյ մատնեալ եմ դատաստանի,
Որ զկիրս աներեւութիցն մտաց ի կշիռս եդեալ`
Համարի դատել զիս նոքաւք ամէնիրաւ հատուցմամբք, -
Ո'չ կերպարանեցայց տեսողին,
Ո'չ կեղծաւորեցայց քննողին,
Ո'չ ստեցից զոչ գործեցեալսն նկատողին,
Ո'չ խաբէութեամբ ընդ միտ ինչ մտից մեծին,
Ո'չ ի տեսիլ բարւոյ ցոփութեան զչարս քողարկեցից,
Ո'չ ի պատկեր ընտանի զապիկարս երբէք յարգեցից,
Ո'չ խենեշացայց ի զարդ աւտարոտի,
Ո'չ պճնեցայց այլով պայծառութեամբ,
Ո'չ պաճուճանս յարմարեցից տգեղութեանս գեղոյ:
Ո'չ ոք մեղաւոր իբրեւ զիս,
Ո'չ ոք անաւրէն, ո'չ ոք ամբարիշտ,
Ո'չ ոք անիրաւ, ո'չ ոք չարագործ,
Ո'չ ոք վրիպեալ, ո'չ ոք սխալեալ,
Ո'չ ոք մոլեգնեալ, ոչ ոք խարդախեալ,
Ո'չ ոք շաղախեալ, ո'չ ոք ամաչեցեալ, ոչ ոք դատապարտեալ,
Ե'ս միայն, եւ այլ ո'չ ոք,
Ե'ս ամենայնն, եւ յի'ս ամենեցունն:
Ո'չ հեթանոսք, զի ոչ գիտէին,
Ո'չ հրեայք, քանզի կուրացան,
Ո'չ տգէտք եւ խառնիճաղանջք,
Քանզի յիմարք էին իմաստից:

Գ

Պետ վարժից կոչեցայ` յանձինս դատախազ,
Ռաբբի ռաբբի անուանեցայ,
Եւ զգովեստն առ Աստուած եղծի,
Բարի ասացայ` առ եղկութեան ժառանգութիւն,
Սուրբ վկայեցայ ի մարդկանէ,
Որ եմ անմաքո'ւր առաջի Աստուծոյ,
Արդար դաւանեցայ ամենայն իրաւք ամբարիշտս,
Հեշտացայ ի գովեստ մարդկան,
Զի ծաղր եղէց յատենին Քրիստոսի,
Յաւազանէ կոչեցայ Արթուն,
Եւ ես ի քուն մահու ննջեցի,
Ի փրկութեանն աւուր Հսկող յորջորջեցայ,
Բայց զգաստութեանն` աչս կափուցի:
Ահա դատաստան, ահա յանդիմանութիւն,
Ահա նոր կշտամբանք եւ հին դատապարտութիւն,
Ահա ամաւթ դիմաց եւ տագնապ հոգւոց,
Ահա խնդիրք փոքունց եւ կշիռք մեծամեծաց:
Այլ դու միայն Տէր Աստուած,
Մարդասէր, անոխակալ եւ երկայնամիտ,
Համարեա'ց մեղապարտս անձին
Ընդ վերջին պարտաւորութեան աւուրն ահաւորի
Զայս կսկծեցուցանող ինքնաբանական նախատինս,
Մի' լուայց ի քէն զայսոսիկ, գթած,
Փոխանակ զի ես ինձէն անձինս գրեցի:
Արդ, բարձցե'ս եւ վերացուսցե'ս զպահ պարտաւորութեան կանոնիս
Ընդ քեզ կապելոյս տենչանաւք հոգւոյս,
Հա'ն զնախատինս պատկառանաց խայտառակութեանս,
Ծածկեա' աջովդ կարողութեան զտգեղ տեսակ մարմնոյս մերկութեան,
Մատո' հանգստեան զթոպեալս ուժգին մեղացս բեռամբք,
Կարգեա' ինձ սահման հետոց բարութեան առ ելս կենացդ,
Պահեա' յիշատակ ինձ ողորմութեան եւ զկնի մահու կեանք ամենեւին,
Աւրհնեալ յերկինս եւ գովեալ յերկրի,
Բարեբանեալ միշտ յամենայնի յաւիտեանս յաւիտենից:
Ամէն: