Գիրք Պատմութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Վասն ձեւոյ շինուածոյն սրբոյ Յարութեան։

Ձեւակերպութիւն սրբազան տաճարիս թուիթէ խաչաձեւ երեւի. բայց ո՛չ է կատարեալ ձեւ խաչի. քանզի շուրջ զարեւելեան կողմամբն են սրբազան ՏեղիքՏնօրինականացն որք ցածագոյնք են շինուածովք քանզբուն առաստաղի մեծ կաթողիկէիցն. եւ է մեծ տաճարսկրկին տապաղայ. ստորնային, շուրջ զսրբազնասուրբԳերեզմանաւն. եւ վերնային, որ վերնատուն ասի։ Արդ՝մեծ գմբեթն է արճըճապատ ՃԼԱ մեծամեծ գերանօքշինեալ, ՚ի ներքոյ լայնադիր։ Եւ ՚ի ծայրն քաղելովսակաւ սակաւ նեղասեղմեալ, թողլով ՚ի գլուխն բաց. զմեծ բոլորակ լուսամուտ մի հիւսեալ պղնձէ թելիւ։Եւ մեծամեծ գերանքն խարսխեալք ՚ի վերայ շրթանց. վիզ կոչեցեալ բոլորակի որմոյն. որ հիմնեալ է ՚իվերայ ԺԶ կամարաց. որք կառուցեալք են ՚ի վերայ Ըմարմարոնի սեանց, եւ Ժ քառանկիւնի սեանց։ Եւ ենկամարքս այսոքիկ շրջան վերնատանն որ հայի յըստոր՚ի վերայ սրբազնասուրբ Գերեզմանին. եւ հաստատեալքեն կամարքս այսոքիկ ՚ի վերայ ստորնագոյն այլ եւս ԺԶկամարաց. որ կառուցեալք են ՚ի վերայ ԺԲ մեծամեծսեանց եւ քառանկիւնից։ Իսկ արեւելեան մեծագոյնահեղ կամարն ըմբռնեալ է զերկոսին կողմսն կրկինկամարացն, եւ է՛ միջնորդ հիմանց արճճեայ մեծգմբեթին եւ քարաշէն գմբեթին որ է ՚ի վերայ աւագխորանին։ Եւ արեւելեան կողմն այսմ գմբեթիսկամարակապեալ ընդ հիւսիսային եւ հարաւայինկողմամբք հաստատեալ է ՚ի վերայ մեծամեծ բազմանկիւնսեանց բարձրացելոց յաջմէ եւ յահեկէ. յորոց վերայյեցեալ է միջակէտ առաստաղն ընդ կիսագնդակ կամարաւաւագ խորանին. եւ ամենայն շինուածք աստի եւ անտիհեծեալք զարմանակերտ յօրինուածովք ՚ի վերայանկիւնացեալ բարձրաբերձ սեանցն ՚ի փառս Քրիստոսիպարգեւողին զայսպիսի շնորհս մարդկային ազգի։