Տաղեր

Յորժամ եղեւ գարուն, եկ պուլպուլն յայգին,
Տեսեալ զթուփն վարդին ունայն ի նմին,
Տրտմեցաւ դառնագին, արտասուէր ուժգին,
Զի ոչ եգիտ անդէն զիւր սիրելին:

Ասէ նա ցայգէգործն. Եղբայր սիրելի,
Յո՞ւր է վարդս պայծառ, զոր աստէն թողի,
Միթէ տեսեալ ես դու, տուր պատասխանի,
Թէ ո՞վ տարաւ զնա ՚ւ արար զիս գերի:

Րամեալ ծաղկունքն ամէն, զոր աստէն էին,
Հօս կան ամենեքեան ի յիւրեանց տեղին,
Պայծառացեալ ցնծան եւ ուրախ լինին,
Եւ իմ վարդն միայն չէ նոցա միջին:

Միթէ գիտակ ես դու զտեղին, թ՚ո՞ւր գնաց,
Կամ ո՞ր չարկամ եկեալ զնա յափշտակեաց,
Եւ կամ առեա՞լ ես դու զնա յիւրում տեղաց,
Եւ տարեալ մատուցեր զնա թագաւորաց:

Այգէգործն տուեալ նմա պատասխան.
Դու մի՛ տրտմիր այդչափ, թռչուն պատուական,
Գնացեալ է վարդդ ի մէնջ նէկէհ պէկուման,
Եւ մերձ է ժամանակ նորա գալստեան:

Րամեալ ծաղկունքն ամէն ընդ նմա էին,
Դոքա եկեալ յառաջ աւետիք բերին:
Եւ մանուշակն եկեալ կարապետ նմին,
Ասէ, թէ` Մուշթուլուխ բերաք պուլպուլին:

Եւ նա յորժամ լուաւ զայս յայգէգործէն,
Ուրախութեամբ ցնծայր եւ ճէմէր անդէն
Եւ գոհանայր զՏեառնէ` զնորին արարչէն,
Զի փութով կատարէր զոր խնդրեն յիւրմէն:

Աւրհնեաց նա զայգէգործն եւ զայգի նորին,
Թէ` Միշտ կանանչ կենայ բուրաստան քոյին,
Եւ ծաղկօք զարդարեալ անթառամ լիցին,
Եւ միշտ ցօղ քաղցրագին իջանէ նոցին:

Լուեալ գալուստ վարդին եւ ուրախացաւ
Եւ վերացաւ ի յօդս, թռչնոցն հասաւ,
Ասէ. Տուք երանի, սուգ իմ վերացաւ,
Զի վարդս եկ այսօր, խնդումն ինձ հասաւ:

Բերեալ զարկին վրան ծաղկունքն հաւսար,
Զի գայ եւ իջանէ այն վարդն պայծառ,
Եկեալ վարդն, եւ տարան պուլպուլին խապար,
Ասեն. Քեզ երանի, օմատ թուրայ եար:

Այլ նա յորժամ լուաւ զգալուստն վարդին,
Ուրախութեամբ մեծաւ դիմեալ ի յայգին,
Տեսեալ զվարդն բազմեալ ի մէջ վրանին
Եւ ողջունեալ զնա բերկրեցաւ հոգին:

Նստեալ ի վրայ վարդին եւ գովէր զնա,
Եւ երգս զանազան յօրինէր նմա,
Եւ գունզգուն ձայնիւ եղանակէր նա,
Եկեալ թռչունքն ամէն ի յերգս նորա:

Սկսաւ ասել պուլպուլն վարդին սիրով.
Կամիմ զքեզ գովել յերկար եւ յոլով,
Զի չկայ քեզ օրինակ հոտով եւ գունով,
Ո՛չ մուշկ եւ ո՛չ ամպար, ՚ւ ո՛չ այլքն համով:

Որ թէ զխօրօտ-մօրօտն ասեն, չէ նման,
Եւ կամ զնօնօֆարն, նարկիզն եւ շուշան,
Մուրտ եւ մարուֆ ծաղկունքն եւ էմիր իշխան,
Ոչ մանուշակ ծաղիկն` նշանն գարնան:

Ւիւծեալ ծաղկունքն ամէն, որ յերկրի բուսան,
Յաւուր երեքշաբթի ի Տեառնէ ստեծան,
Ծառք եւ ծաղկունք հաւսար, ամէն զինչ որ կան,
Դու ես ամենեցուն պարծանք եւ սուլթան:

Րամեալ ծաղկունքն հաւսար, որ կան ի յերկրի,
Չկայ քեզ օրինակ հանց աղուորակի,
Դու ես դրախտէն եկեալ պարգեւ աշխարհի,
Բերեալ հրեշտակն երետ Ադամայ նախնի:

Այլ դու ես աննման ի վերայ երկրի,
Ո՛չ լուսին ՚ւ արեգակն ի քեզ նմանի,
Ո՛չ ակն, ո՛չ մարգարիտ ճոհար ՚ւ ո՛չ ոսկի,
Եւ ո՛չ տապարզի շաքարն Եգիպտոսի:

Խիլայ ես դու բերած ի դրախտէն մեզի
Եւ մեք քեզնով ուրախ եմք յայսմ աշխարհի,
Թագաւորաց ես դու աղերս պիտանի,
Եւ իշխանաց մեծաց ես դու ցանկալի:

Որպէս զմեծ սուլթան ի գահոյս բազմեալ
Եւ նման թագուհոյ յառագաստ ելեալ,
Դու ես որպէս դշխոյ փառօք զարդարեալ
Եւ հոյլքն ծաղկունեաց քեզ սպասաւորեալ:

Ւիւծեալ ի սէր քոյին կամ քեզ յանդիման
Եւ բաժանիլն ի քէնէ է ինձ օր մահուան,
Դու ես աչացս իմ լոյս եւ իմ հոգոյս ջան
Եւ առանց քո տեսուդ կեանքս իմ անպիտան:

Թռչունքն ամէն ինձ երանի կու տան,
Թէ զվարդն դու ունիս քեզ ասպնջական,
Չկայ քեզ ծերութիւն, ոչ օր կայ մահուան
Եւ ո՛չ գոյնդ թափի ՚ւ ո՛չ տգեղանան:

Ես եմ ուրախացեալ ի վերայ քոյին,
Զինչ որ զմեծ սուլթան ի յիւրում թախտին,
Զի դու ես աննման յաշխարհիս միջին
Եւ ես եմ քեզ նայիպ, թռչնոցն յետինն:

Այսօր է ինձ խնդրումն եւ շատլխ կանեմ
Որ դու ես մօտ ի յիս, եւ զքեզ տեսանեմ,
Ապա թէ հեռանաս, յանկից կու վախեմ,
Որ գամ զքեզ որոնեմ եւ ոչ գտանեմ:

Նոր արեգակն այսօր ծագեալ յաշխարհիս
Եւ լուսին բոլորած իջեալ ի յայգիս,
Տես աչօք իմովք զլոյսն արեւիս
Եւ իմ ելած հոգիս դարձեալ եկն առ իս:

Է՛, իմ եղբայրք բարի, որդիք սիրելի,
Մի՛ սիրէք դուք զվարդն, որ կորուստ ունի,
Այլ ցանկացէք վարդին դուք հոգեւորի,
Արքայութեան Աստուծոյ եղէք արժանի:

Ի քեզ յուսամ Փրկիչ Աստուած բարերար,
Ինձ տուր արձակիլ եւ խօսիմ արմար,
Խաչատուր եղկելիս եւ գործովս եմ չար,
Սատանայի կամաւ եմ սպասաւորեալ:

Եթէ կարի գտնուլ հնար եւ կամ ճար,
Որ սէրն Քրիստոսի լինէր ինձ սազկար,
Զի այլ ոչ հեռանար, առներ ինձ օկտար,
Միշտ մերձ ինձ լիներ, պահեր զհոգիս իմ պայծառ: