ՀԻՆԳԵՐՈՐԴ ՓՈՒՆՋ
(ՅԱՒԵԼՈՒԱԾՆԵՐ)

 

131. [ՃԱՅԵԿՆ ՈՒ ՏԱՏՐԱԿԸ]

Ճայեկն ասաց տատրակ հաւուն.

— Ինչի՞ կու լաս կուց-կուց արիւն,

Երթայ, լցուի բարակ առուն:

 

Տատրակն ասաց ճայեկ հաւքուն.

— Գընաց գարուն, եկաւ աշուն,

Կտրաւ ջըրիկ աղբըրներուն,

Կտրաւ հոտիկ ծաղիկներուն,

Կտրաւ ձէնիկ կաքաւներուն.

Էնքան պիտի լամ երերուն`

Արիւն կաթի իմ աչքերուն.

Ես ի՞նչ անեմ իմ ձագերուն:

 

Ասաց. — Դու մի՛ լա էս աշուն,

Չէ՞ վաղ կու գայ բարի գարուն,

Լո՛յս կը բացուի վեր աշխարհուն,

Դո՛ւռ կը բացուի խեղճիկներուն.

Ես քեզ կառնեմ իմ թեւքերուն,

Թըռնեմ բանձրիկ վեր ծառերուն,

Տանեմ, հանեմ վեր սարերուն,

Բո՛ւն կը դընեմ մէջ քարերուն,

Տո՛ւնկը շինեմ մէջ գազերուն,

Երդի՛կ բանամ դէմ հով քամուն.

Թոնի՛ր թաղեմ մէջ այրերուն,

Ծո՛ւխ կը հանեմ հետ ամպերուն,

Մեր ցաւ կը տանք հարաւ քամուն:

 

132. [ԱՐՕՐՆ ՈՒ ՏԱՏՐԱԿԸ]

Արօրն ասաց տատրակ հաւքուն.

— Ինչի՞ կու լաս կուց-կուց արիւն,

Երթայ, լըցուի բարակ առուն:

 

Տատրակն ասաց արօր հաւքուն.

— Գընաց գարուն, եկաւ աշուն.

Կըտրաւ ջըրիկ աղբիւրներուն,

Կըտրաւ խոտիկ ծաղիկներուն,

Կըտրաւ ձէնիկ կաքաւներուն.

Էնքան պիտի լամ երերուն,

Արիւն կաթէ իմ աչքերուն,

Ես ի՞նչ անեմ իմ ձագերուն:

 

Ասաց. — Դու մի՛ լա էս աշուն,

Չէ՞ վաղ կու գայ բարի գարուն,

Լո՛յս կը բացուի վեր աշխարհուն,

Դո՛ւռ կը բացուի խեղճիկներուն.

Ես քեզ կառնեմ իմ թեւքերուն,

Թըռնեմ բանձրիկ վեր ծառերուն,

Տանեմ, հանեմ վեր սարերուն,

Բո՛ւն կը դընեմ մէջ քարերուն,

Տո՛ւն կը շինեմ մէջ գազերուն,

Երթի՛կ բանամ դէմ հով քամուն,

Թոնի՛ր թաղեմ մէջ այրերուն,

Ծո՛ւխ կը հանեմ հետ ամպերուն,

Մեր ցաւ կը տանք հարաւ քամուն:

 

Գընաց աշուն, եկաւ գարուն,

Կաթէր ջըրիկ աղբիւրներուն,

Երթար, լըցուէր բարակ առուն.

Աղբրանց—արիւն` մէջ քարերուն,

Դեղին սուսուն` վեր սարերուն,

Փունջ մանուշակ` մէջ ձորերուն.

Կանաչ—կարմիր գոյն—գոյն ծաղկունք,

Դաշտերն ամեն էրունք—թըռչունք,

Ձէնիկ կու գայ գառնիկ, մաքուն,

Մեր ապրելիք` վեր Աստըծուն:

 

133. ԲԼԲՈՒԼԻՆ

Բլպուլն ասաց ումպրեկ խաւքուն.

— Ինչի՞ կու լաս կուց-կուց արուն.

Արի՛, առնեմ քե վէր իմ թեւքերուն,

Տանեմ վէր պանձրիկ սարերուն,

Շինենք տնիկ մէջ քարերուն,

Դուռը պանանք հարաւ քամուն,

Ձէնը կու կայ գառն ու մագուն:

 

134. [ՏՈՒՏԻՆ ՈՒ ԿՈՒՄՐԻԿԸ]

Տուտին ասաց կումրիկ խաւքուն.

— Ընչի՞ կու լաս կուց-կուց արուն,

Կեօ նոր իրե բարի գարուն.

Քե առնեմ վեր իմ նղշուն թեւերուն,

Տանեմ, դնեմ մէջ զօզանքտերուն.

Դո՛ւռ բանամ դէմ հարաւ քամուն,

Էրդի՛ս բանամ դէմ աստղքերուն,

Էրդի՛ս բանամ դէմ ծաղկներուն:

 

135. [ԲԼԲՈՒԼՆ ՈՒ ՂՈՒՄՐԻԿԸ]

Բըլբուլ էսաց ղումրիկ խաւքուն.

— Հէ՞ր կ՚լաս դառնիկ էրերիւն:

Էսաց. — Էկաւ վերէս դառնիկ աշուն,

Ի՞նչ տ՚ ենեմ էնա ձէթիկ ճժերուն,

Յէ՞ր տը չըլամ դառնիկ յերերիւն:

 

— Վաղ կը գեայ պօծառ գեարուն,

Քի կառնեմ, կելեմ …

Կը թռնինք խըտ բանցրիկ սարիրիւն,

Բեօն կը շինինք մանչ բեօղերիւն,

Դիւռ կը թողնընք խարաւ քեամուն:

 

136. [ԲԼԲՈՒԼՆ ՈՒ ԿՈՒՄՐԻԿԸ]

Բըլբիւլն ըսաց կումրիկ խաւքուն.

— Դիւ հէ՞ր կը լեաս դառնիկ մահրում.

Վաղ կը գէյր պայծառ գեարուն,

Կառնիմ զքի, կըլնիմ խեատ էն բանձրիկ սարիրուն.

Բիւն էլ կը շինինք մեանջ պիւղերուն,

Դիւռ էլ թորկինք խարաւ քեամուն,

Ձէնն էլ կը գէյր գեառն ու մաքուն:

 

137. [ՂՈՒՄՐԻՆ ՈՒ ԱՐՈՒՐԸ]

Ղումրին էսաց. — Արո՛ւր, ինչո՞ւ կ՚ լեաս:

 

Էսաց. — Աշուն է, ացկուն տը լեամ`

Արո՛ւն կաթի աչքիրուս.

Իս ինչը՞խ տէնիմ էնա ձէթիկ ձեաքտիրուն:

 

Էսաց. — Տիւ մի՛ լեա,

Աշուն ի վեաղ տ՚ ըլնի գեարուն.

Կառնիմ զքի, կըլնինք խա բանձրիկ սարերուն,

Մե խամիր կտանք խարա քեամուն,

Մե տուն կշինինք մեանչ գեազիրուն,

Մե տեոռ կպեանանք Սնդուաց քեամուն:

 

138. [ԿԷՀԱ ԱՇՈՒՆ…]

Հէ՜, հէ՜, հէ՜, հօ՜, հօ՜, հօ՜, հա՜, հա՜, հա՜:

Ի՞նչ կը թափես կուց—կուց էրուն,

Էհա, թափի բարակ առուն,

Չէ՞ գեո էկաւ բարի գարուն,

Լուս կը բացվի վէր աշխըրուն,

Ես էլ կըհամ կըգամ ձեր տուն.

Հէ՜, հէ՜, հէ՜, հօ՜, հօ՜, հօ՜, հա՜, հա՜, հա՜:

 

Աղբերանց արուն` մէջ քարերուն,

Դեղին սուսուն` վար սարերուն,

Փունջ մանուշակ` մէջ ձորերուն,

Էհանք քաղենք հետ աղջքերուն.

Հէ՜, հէ՜, հէ՜, հօ՜, հօ՜, հօ՜, հա՜, հա՜, հա՜:

 

Քեզ կառնեմ վէր իմ թեւքերուն,

Թըռնեմ վէր բարձրիկ սարերուն,

Տուն կը շինեմ մէջ քարերուն,

Էրդիս բանամ դէմ հով քամուն.

Հէ՜, հէ՜, հէ՜, հօ`, հօ՜, հօ՜, հա՜, հա՜, հա՜:

 

Կէհա աշուն, կու գայ գարուն,

Դուռ կը բացվի կարիբներուն,

Քեզ կառնեմ վէր իմ թեւքերուն,

Կըթըռնեմ վէր Մոկաց սարերուն,

Բոն կըդընեմ մէջ ճըղներուն,

Էրդիս բանամ հարաւ քամուն.

Հէ՜, հէ՜, հէ՜, հօ՜, հօ՜, հօ՜, հա՜, հա՜, հա՜:

 

139. ՏԱՂ ԱԶՆԻՒ, ԹԷ ԳԻՏԵՍ` ԼԱՒ Է ԱՍՏՈՒԾՈՎ

Պետրոս երազ էր տեսեր,

Ելեալ պատմէր Պօղոսին:

— Եղբա՛յր, երազդ ի բարին,

Երնեկ երազ տեսնողին:

— Պօղո՛ս, գիշերս յերազին`

Փոքրիկ այգի մ՚ եմ տեսեր.

Փոքրիկ այգուն ի միջին`

Փոքրիկ հնձան մ՚ եմ տեսեր.

Փոքրիկ հնձանին յեզեր`

Բարակ առուիկ մ՚ եմ տեսեր.

Բարակ առուի յեզերին`

Մեծ բարունակ մ՚ եմ տեսեր.

Մեծ բարունակին վերայ`

Ոսկի խնծոր մ՚ եմ տեսեր.

Ոսկի խնծորին վերայ`

Խայտ աղանի մ՚ եմ տեսեր:

Պետրոս նստեալ յաթոռին,

Զերազն պատմէր Պօղոսին,

Պօղոս նստեալ ի դեմին,

Զերազն մեկնէր Պետրոսին:

— Եղբա՛յր, երազդ ի բարին,

Երնէկ երազ տեսնողին.

Փոքրիկ այգին, որ տեսար`

Երուսաղէմ քաղաքն էր.

Փոքրիկ հնձանն, որ տեսար`

Սողոմոնի տաճարն էր.

Բարակ առուն, որ տեսար`

Գետ Յորդանան աղբիւրն էր.

Մեծ բարունակն, որ տեսար`

Աստուածածին սուրբ կոյսն էր.

Ոսկի խնծորն, որ տեսար`

Իւր միածին որդին էր.

Խայտ աղաւնին, որ տեսար`

Աղաւնակերպ հոգին էր:

Պետրո՛ս, երազդ ի բարին,

Երնէկ երազ տեսնողին:

 

140. ԻՄ ԳԱՒԱԶԱՆՆ

Ի հողոյ ուռ չէ՛ բուսել իմ գաւազանն,

Ի յամբոյ ցօղ չէ՛ ըմպել իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի մայրեաց Լիբանանու` իմ գաւազանն,

Ծաղկեալ ի դրախտն արքունական` իմ գաւազանն.

Ո՞վ առէր ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

ԶԱբրահամու սեղան կազմէր իմ գաւազանն,

Զորդին ընծա մատուցանէր իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Զնոյի տապանն շինէր իմ գաւազանն,

Ի փրկել զազգս մարդկան` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Իսրայելի առաջնորդ էր իմ գաւազանն,

Եւ ընկղմիչ փարաւոնի` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

Ցուպ` ի ձեռինըն Մովսէսի` իմ գաւազանն,

 

Ա՛յն, որ Կարմիր Ծովըն հերձեաց` իմ գաւազանն

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

Սողոմոնի տաճար շինեաց իմ գաւազանն,

Եւ քաւարան` մեղաւորաց իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Շիտակ եւ շքեղազարդ` իմ գաւազանն,

Ճօճ եւ ճապուկ եւ ճապկօղակ` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Գեր ի վեր եւ գեր ի վայր` իմ գաւազանն,

Ի քանդակ զարդարեալ է իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի վերի դեհն ոսկի` իմ գաւազանն,

Եւ ի ներքոյ դեհն արծաթի` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի չորից կողմանց ծաղկեալ` իմ գաւազանն,

Եւ յոստէ—յոստ մարգարիտ` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Մէջըն փոր, մշկով ի լի` իմ գաւազանն,

Եւ ի միջին ոսկի խընծոր` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Խաչաձեւ եւ խաչագլուխ` իմ գաւազանն,

ՅԱդամայ գլխոյն վերայ` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի վերայ խաչին կազմեալ հաւ սիրամարգ, իմ գաւազանն,

Եւ մարգարտէ թագն ի գլուխ սիրամարգին, իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտանէ, ոչ յաւազանն:

 

Ոսկէհէ՜ր, ոսկէփետո՜ւր հաւ սիրամարգ, իմ գաւազանն,

Եւ ոսկէ կուտն ի կտուց սիրամարգին, իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի թեւէ—թեւ շուք ունէր հաւ սիրամարգ, իմ գաւազանն,

Մարգարտով զարդարեցաւ հաւ սիրամարգն, իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Լուսափա՜յլ, պայծա՜ռ տեսակ հաւ սիրամարգ, իմ գաւազանն,

Ի յոստէ—յոստ մարգարտաշար հաւ սիրամարգ, իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ի Յահէ սիրամարգին սարսեն դըժոխք, իմ գաւազանն,

Ի ձայնէ սիրամարգին ցընծան երկինք, իմ գաւազանն,

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Ջո՛ւր բըխեաց ի Յորդանան իմ գաւազանն,

Ի մկրտել զԱստուածորդին` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

Սուր` ի ձեռին` սերովբէին` իմ գաւազանն,

Որ զճանապարհ ծառոյն պահէր` իմ գաւազանն.

Ո՞վ էառ ու չտա ի յետ իմ գաւազանն`

Ի յօրհնած հո՛ղ չմտնէ, ոչ յաւազանն:

 

  ՎԵՐՋ