Ուղեգրութիւն

[ԺԳ]  ՀԱՆԴԷՍՔ ԱՒԱԳ ԱՒՈՒՐՑ

Եւ Աւագ շաբթուն չարչու պազար կու կանգնի սուրբ Յարութեան առջեւի մօյտանն. բայց ամէնն հոգեւոր բան ծախվի. որպէս ի Հռոմ սուրբ Պետրոսի դուռն՝ ակնուսնի, թէսպէհնի. եւ աստ քուստիկ, խուշախ, գօտի եւ այլն։

Եւ Աւագ ուրբաթն մէխքամա խուրմիշ կ՚անեն եւ Յարութեան դուռն պատ կու բոլորեն. գայ շէխերուն [1] մեծն եւ նստի. զատին, շուպաշին, մեր Պարոնտէրն, մեծ թարճիմանն եւ եասախչիք. ապա գան ամենայն ուխտաւորք ամենայն ազգաց. եւ տան չորսական ոսկի եւ մտնուն. եւ մինչ ի շաբաթ իրիկուն գրվին. եւ ֆախիր ֆուխարան մնայ, թէ պակաս առնուն, զի ատաթ է. բայց զի՞նչ շահ ունի որ մահրում կու մնան այն հոգեւոր բարեաց. զի առաջ գնացողքն Ժ, ԺԲ անգամ մտանեն թէնհայ եւ կատարեն զկամս։

Եւ նախ եկօղքն աւագ հինգշաբթին մտնան եւ զոտնլուան Յարութիւնն առնեն. եւ անտի ելեալ երթան ի Այրն ուր Քրիստոս աղօթէր. այլ եւ Ըմբռնման տեղն. եւ անդ [2] զգիշերն ի բուն հսկմամբ եւ աղօթիւք անցուցանեն. եւ յաւագ ուրբաթ գան ի Գողգոթայ եւ այն օրն հսկեն մինչ իրիկունն. եւ շաբաթ լոյս իջնուն ի վայր, ուր Պատանատեղն է Քրիստոսի. եւ անդ թաղումն կատարեն. բազում ջահս վառեն, լապտերս, կանթեղս եւ անուշահոտ խունկս ծխեն մեծագին, զըմուռ, կինամոն, կնդրուկ, հալւէ. այլ եւ յետոյ զըմռսեն եւ օծանեն նարդոսիւ [3], պալասանիւ եւ այլ ազգի ազգի նարդեան [4] իւղովք, ըստ իւղաբեր կանանց. որ ի հոտոյ համեղ եւ իւղոցն բուրմանց քաղաքն ամենայն եւ փողոցքն լցվի անուշահոտութեամբ. եւ Յարութեան դուրսն զմայլեալ թմրին։ Իսկ Տաճիկքն առեալ զհոտն «ալլահ ալլահ» ասելով փութապէս գան ի դուռն Յարութեան. այլ եւ բազումք մտանեն ի ներս եւ հիանան թէ ուստի՞ է սոցա այսպիսի ազնիւ եւ անգիւտ խունկքն, որ եւ ի թագաւորս անգամ ոչ գտանին։

Եւ մեծ խրախութիւն լինի քրիստոնէից, յորժամ միատեղ լինի զատիկն նաեւ Ֆռանկաց։ Զի ընդ մեզ թափօր շրջին եւ տօնախմբութիւն կատարեն եւ շատ շատլխ առնեն։ Բայց այն ամն որ ես յԵրուսաղէմ էի՝ հինգ շաբաթ առաջ եղեւ նոցա զատիկն [5]. զի թէպէտ եւ միայն լինին, անխափան կատարեն եւ չթողուն պակաս բան։