Տարեգիրք

/27ա/ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ Շ [500=1051] ԹՈՒԱԿԱՆԻՆ, ԶԻՆՉ ԳՈՐԾԵՑԱՒ Ի ՆՄԱ

Իսկ յորժամ աւարտեցաւ Շ թուական Հայոց, մատեան առ Մօնօմախն արք անօրէնք, եւ չարախօսք եղեն վասն իշխանացն Հայոց որք բնակեալ էին ի գաւառն Պաղնայ, եւ ասէին թէ անհնազանդ կան հրամանաց քոց եւ խորհին ապստամբել ի քէն։ Եւ նա հաւատաց նոցա, եւ առաքեաց զօրագլուխ հանդերձ զօրօք ի Պաղին, եւ հեղոյր զբարկութիւն ի վերայ անմեղացն. եւ զամենայն իշխանսն լուծանէր ի պատուոյ, վասնզի էր զօրագլուխն չարաբարու, որոյ ասէին Պերոզ. եւ կամեցաւ զորդիսն Հաբելի զՀարպիկն, զայր քաջ եւ պատերազմօղ, եւ զեղբայր նորա զԴաւիթ, զԿոստանդին եւ զԼեւոն կապանօք տանել։ Յայնժամ ամենայն իշխանքն ծածկաբար խորհեցան ամրանալ յիւրաքանչիւր ամրոցի մինչեւ ծանուսցեն թագաւորին զաւերումն գաւառին։ Իսկ մի ոմն ի միաբանելոցն ուրացաւ զերդ/27բ/ումնն եւ ծանոյց Պերոզի , եւ որդիքն Աբելի ոչ գիտացին, այլ որպէս խորհուրդ էին արարեալ՝ ամրացան ի բերդն Արկնի, եւ այլ ընկերքն գնացին առ Պերոզ. եւ Պերոզ արար ժողով ի վերայ բերդին եւ ոչ կարէր ինչ առնել բերդին, զի կարի բարձր էր։ Ապա խոստանայր գանձս բազումս, եթէ ոք բերցէ զգլուխ Հարպկանն։ Եւ էր տեղի մի մերձ ի բերդն հակառակ ամրոցին, եւ ելեալ Հարպիկն անդ հետեւակօք եւ մեծաւ ջանիւ պահէր զբերդն, եւ զաւուրս Գ ոչ էր ննջեալ յերկիւղէ թշնամեաց, եւ ասեն նենգաւոր ընկերքն. Ընդէ՞ր ոչ ննջես եւ հանգչիս յաշխատութենէդ, ահա անձինք մեր մեռանին վասն քո. եւ նա հաւատացեալ նոցա ննջեաց հանգչել սակաւիկ մի։ Իսկ ոմն նմանեալ Կայենի, հատանէր զգլուխ Հարպկանն, եւ ի գիշերին հասուցանէր առ Պերոզ, եւ ոչ ինչ օգտեցաւ բայց զանէծս։ Եւ հրամայեաց Պերոզ ցցել ի ձող զգլուխ Հարպկանն, եւ ընդ առաւօտն տանել առաջի բերդին. զոր /28ա/ տեսեալ եղբարցն բացին զդուռն եւ ելեալ անկանէին առաջի հատեալ գլխոյն եւ լային դառնապէս, մինչ զի ամենայն բանակն ընդ նոսա լային. եւ այսպէս առին զբերդն Արկնի, եւ զեղբարս նորա առաքեցին առ Մօնօմախն ի Կոստանդինուպօլիս. զոր տեսեալ թագաւորն հիանայր ընդ կերպարանսն նոցա, զի էին բարձրահասակք եւ գեղեցիկք տեսլեամբ քան զամենայն տուն Յունաց։ Վասն որոյ ոչ այլ իւիք խրատեաց զնոսա բայց ի կղզի ինչ անցուցանել։