Տարեգիրք

Ի թուին ՈԿԹ [669=1220] իշխանքն որք ի Կիլիկիա, Հայք եւ Յոյնք, պր. Վահրամ եւ այլքն որ ի Տարսոնէ, յարեան ի վերայ պայլոյն Հայոց պր. Կոստանդեայ, եւ մռտեցին իբրեւ արս ԵՌ [5000]. եւ /154ա/ պայլն սակաւ զօրօք կայր ի Սիս։ Եւ իբրեւ գնաց առ նա համբաւ նոցայն գալոյ ի Մսիս, յարուցեալ պայլն Հայոց գայր առ նոսա ԳՃ [300] արամբք. եւ իբրեւ եկն ի Մսիս եւ ոչ եգիտ զնոսա եկեալ անդ, ելեալ գնայր ճանապարհաւ Ատանոյ, եւ պատահեաց նոցա ընդ մէջ Ատանոյ եւ Մսսայ, եւ իբրեւ ետես զնոսա յանչափ բազումս՝ սկսաւ քաջալերել զսակաւ զօրս իւր եւ յորդորել։ Իբրեւ հասին ի տեղին յայն ուր փոքր կամուրջն է, յարձակեցան ի վերայ եւ դարձուցեալ զնոսա ի փախուստ եւ տարան մինչեւ ի Տարսոն, եւ ոչ ումեք մեղանչէին սպանմամբ, այլ զերիվարս նոցա եւ զզէնս եւ զհանդերձս առնուին եւ զնոսա դատարկս արձակէին։ Իսկ իշխանքն Տարսոնի գնացեալ մտին ի քաղաքն եւ փակեալ զդրունսն ելին ի պարիսպն, եւ պատերազմէին ընդ վանիչս իւրեանց. իսկ այր ոմն ի քաղաքէն Վասիլ անուն, բանատու եղեալ առ պայ/154բ/լն, եւ նա խոստացաւ նմա զինչ եւ կամեսցի։ Եւ ի գիշերի բացեալ զդրունսն եմուտ պայլն եւ զօրք իւր ի քաղաքն, եւ յաւար առին զինչս Յունացն։ Իսկ իշխանքն այն փախեան ի քաղաքէն եւ ելին ի կլայն որ էր գեղեցիկ եւ անըմբռնելի ամրութեամբ. իսկ իմաստունն Կոստանդին պայլն Հայոց, առանց մարտի եւ զնոսա հաւանեցոյց բանիւք եւ ընդ ձեռամբ էած եւ եդ ի բանտի։ Էր ի նոցանէ որ ազատեցան, եւ էր որ անդ վախճանեցան։ Ի սոյն ամի կաթողիկոսն տէր Յոհանէս հանգեաւ ի Քրիստոս, եւ թաղեցաւ ի Դրազարկն. եւ ժողովեալ եպիսկոպոսունսն եւ վարդապետսն խորհեցան հաստատել կաթողիկոս Հայոց. իսկ իշխանքն երկպառակեցան զի արքայ ոչ գոյր որ նորա կամօքն կացուցանէին։ Իսկ պր. Կոստանդին պայլն զտէր Կոստանդին Բարձրբերդցին կամէր, եւ պր. Կոստանդին Լամբրունցին զԳրիգոր վարդապետն Սկեւռացին, եւ Աստուած որ յամենայն ժամ լսէր Կոստանդին պայլոյն /155ա/ Հայոց, եւ այժմ լուաւ եւ եդին զտէր Կոստանդին Բարձրբերդցին կաթողիկոս Հայոց։