Տարեգիրք

Իսկ ի թուին ՉԺԷ [717=1268] խորհեցաւ թագաւորն Հեթում հանդերձ հարազատօքն, եւ դարձեալ առաքեցին զորդի սպարապետին զԼեւոն զաստուածասէր իշխանն առ խանն Ապաղա զի կրկին խնդրեսցէ զխնդրելին Սնղուրաշխարհ։ Եւ յորժամ եհաս Լեւոն առ խանն եւ խնդրեաց շրջել ընդ բանակն ի հեռաւորսն եւ առ տեղեաւն թէ գտանիցի Սնղուրն, /176ա/ եւ հրամայեաց խանն, եւ եդ ի զօրաց իւրոց ընդ նմա, եւ ելեալ գտին զնա, եւ գոհութեամբ առեալ դարձան յերկիրն Կիլիկոյ եւ եկին ի մայրաքաղաքն Սիս, եւ առաքեցին աւետաւորս առ սուլտանն թէ գտաք զխնդրելին քո. եւ սուլտանն շարժեալ ամենայն զօրօք ի վերայ քաղաքին Տրապօլսոյ եւ անդ բազում նեղութիւնս էած քաղաքին, եւ անտի առեալ զզօրս իւր եւ զԵ աւուր ճանապարհ, ընդ տիւ եւ գիշեր մի փոխարկեաց եւ եկեալ յանկարծակի ի վերայ հռչակաւոր քաղաքին Անտիոքայ, եւ յաւուրս Դ էառ զնա յաւուր շաբաթու ի Զ մայիս ամսոյն։ Եւ ոչ ոք կարէ պատմել զբազմութիւն կոտորածին որ ի նմա եղեւ, եւ ոչ զբազմութիւն գերելոցն եւ զգանձուցն զոր առեալ տարան յԵգիպտոս։ Բայց ի Հայ սակաւք կոտորեցան անդ, վասնզի արձակեաց զնոսա սուլտանն գալ յերկիրն Կիլիկիոյ, զոր յայնմ գաւառէ անդ գտաւ։ Նոյնպէս եւ զսպարապետն Անտիոքայ ազա/176բ/տեաց զարմիւն իւրով գալ յերկիրն Կիւլիկիոյ, որ եւ ասէին թէ թելադրութեամբ նորա նորա մատնեցաւ քաղաքն ի ձեռս սուլտանին, զոր Տէր միայն գիտէ զճշմարիտն։ Եւ իբրեւ դարձաւ սուլտանն յԱնտիոք առ ի գնալ յԵգիպտոս՝ առաքեաց առ թագաւորն Հեթում յղել պանդանտ որդւոյ իւրոյ Լեւոնի, զի արձակեսցէ զնա, եւ յորժամ տեսցէ զորդին իւր՝ ապա առաքեսցէ առ նա զընկերակիցն իւր Սնղուրաշխարհ. եւ թագաւորն արար վաղվաղակի։ Եւ առաքեցին պանդանտ զՕշին քեռորդի արքային Հեթմոյ, եւ զորդի եղբօր նորա Հեթմոյ զԸռեմունդ, եւ զորդի Կոստանդեայ թագաւորահօրն զՎասակ տէր Ճանճոյն։ Եւ յորժամ հասին առ սուլտանն, պարոնն Հայոց Լեւոն ազատեալ եկն յաշխարհն Կիլիկոյ բազում ընծայիւք. եւ շարժեցաւ տունն Հայոց ընդ առաջ նորա ցնծալով, եւ ապա առեալ զՍնղուրաշխարհն՝ Լեւոն իշխանն որդի Սմբատայ սպարապետի եւ տարաւ առ սուլտանն, զոր տեսեալ սուլ/177ա/տանին ուրախացաւ ուրախութիւն մեծ, եւ բազում տուրս շնորհեաց իշխանին Լեւոնի, եւ դարձան պանդանտքն բազում պարգեւօք։ Ի սոյն ամի թագաւորն Հեթում արար ժողով առաջնորդաց եւ վարդապետաց, եւ պատուաւոր արանց յարեւելից մինչեւ ցԿիւլիկիա, ի մայրաքաղաքն Մսիս, եւ հրամայեաց թագաւորն ընտրել զարժանաւորն առնուլ զաթոռ հայրապետութեան. եւ բազում աղօթիւք եւ խնդրուածովք ընտրութեամբ թագաւորին եւ ամենայն ժողովոյն ձեռնադրեցին զարժանաւոր վարդապետն Յակոբ, կաթողիկոս Հայոց ի սուրբն Սարգիս, ի փետրուար ամսոյ ԺԲ։ Բայց պարոնն Հայոց Լեւոն դեռեւս ընդ ծառայութեամբ Եգիպտացւոցն էր եւ ի սոյն ամի ազատեցաւ յամսեանն յունիսի։