Կամենեց-Պոդոլսկի հայկական դատարանի արձանագրութիւնները

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

401
1574 թ,. 31 հուլիսի—Լվովցի Ձախնոյի որդի Զատիկի հայտարարությունը պարտապան Յուկո երեցփոխանի ունեցվածքի վրա դրված կալանքը վերցնելու եւ կողմերի միջեւ պարտքի վճարման վերաբերյալ կայացած համաձայնության մասին։

 

ՀԱյոց թվ, (1574). օրն շաբաթ. յուլիսի ԼԱ (31)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Միխնոյ. Սարգիս Ձախ[նոյ]. Սարգիս ման[տաւաք]. Թորոս. Միլքո եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն կացին դէմ յանդիման Զատիկն՝ իլովցի Զախնոյին որդին եւ Իւրքո էրէցփոխանն. իւրեանց մէջ հաշուելով եւ կամակից լինելով. եւ ասաց վերագոյն գրեալ Զատիկն. թէ զայն արեսդներն. զոր առել էի Իւրքոյին բարությանց վերայ. որպէս կա գրեալ ի դատաստանն. զայն ամենայն շիջուցանեմ եւ ոչինչ կու դարձնեմ եւ ազատեմ զիւր բարութիւնն ի յայնպիսի արեսդաց ներքեւէր։ Եւ այժմ առաւ ի հետ ինձի Իւրքոյ երեսփոխան ու հոտս միջնորդութեամբ լաւ մարդկանց. այսինքն է ռաթաներ. զոր էր պարտական Եւրքոն մեզի Ռ (1000) ֆլորին սպիտակ. ուստի այժմ հասոյց ինձի առաջին ռաթան ԳՃ (300) ֆլորին. զոր եւ ազատեցի զինքն ի յայս ռաթայէն։ Եւ վասն ԷՃ (700) ֆլորինի համար. զոր պիտի տամ եւ վճարեմ ի յայս մերձ եկեալ յԻլովի եառմարքին սուրբ Եակնիշքային Գ (300) ֆլորին նախդ նեմիչի սպիտակ. զամէն ֆլորինին Լ (30)—ական հրոշ։ եւ դարձեալ ի նոյն ամի Եառասլովի եառմարքին պիտի տա եւ վճառէ մեզզի ԲՃ (200) ֆլորին։ Եւ դարձեալ ի միւս յԻլովի եառմարքին. զոր կու լինի թվ, ՌԻԵ (1576). պիտի վճարէ ԲՃ (200) ֆլորին։ Ուստի եղաւ վերոյգրեալ սուման լիակատար։ Եւ այս վերոյգրեալ սումային վճարն պիտի լինա ամէնն իւր ժամանակն՝ նախդ նեմիչի սպիտակով ըստ վերոյգրելոյն. առանց ամենայն ցեղ խումշի. առանց խօսաց եւ դատարանաց եւ առանց խարճի։ Եւ թէ չվճառի ի գրեալ ժամանակսն զվերոյգրեալ ռաթաներն. զորն եւ իցէ նախդ սպիտակով՝ եթէ առաջին. եւ թէ միւսն. նա զամէն սուման զվերոյգրեալ ի միում հետէ նախդ սպիտակով եւ զայն ռաթաներն աառջին ոչինչ դարձիցի։ Եւ որչափ խարճ եւ նագլատ լինա. նա զայն ամենայն ինչ պարտական լինի վճառել ըստ սովորութեան դատաստանին։

Եւ եթէ մինչեւ վճառն զվերոյգրեալ սումային հրամանն աստուծոյ կատարուի Եւրքոյին վերայ. զի մեռնի նա. Զատիկն ասացեալ իշխանութիւն յունիցի իմ բարութենէն. որչափ ինչ մնասցէ յետ անցմանն նորա. անտի վճառ ունել առանց խօսաց եւ դատաստան[ա] եւ հակառակութեան։

Ուստի Եւրքոն. կանկնելով առաջի դատաստանին եւ զիւր խրերն ետուր վասն այսպիսի ուհոտային եւ կամակից եղեւ եւ ասաց. թէ որպէս Զատիկն խրեր առաւ. այնպէս է։

Եւ Զատիկն ետուր գրել եւ դատաստանին բամեդնիյ այլ ետուր։

62ա

402
1574 թ,. 31 հունիսի—Լվովցի Անդրիյի կին Վարդեի խնդրանքը Տոնավաքի տան շինարարությունը եւ հանգուցյալ Կատերինայի ոսկիների վաճառքը արգելելու մասին։

****

Ի յայս աււոր դատաստանին առջեւն եկաւ իլովցի Անտրիյին կինն՝ Վարդէ եւ հայցեց ի դատաստանէն. զի եթէէ ով ոք կամիցի շինուասծ առնել Տօնավաքին տանն վերայ. նա թոյլ չտայք զի շինուի։ Եւ այլ վասն ոսկոյ եւ մարգարտոյ եւ արծաթոյ համար ողորմած հոգոյ Գաթերինային. նա չտայք հրամանքներդ զայնպիսի ոսկիքն. եթէ ոք կամի առնուլ. վասն զի ես բան ունիմ խօսելոյ վասն այն պատճառի։

62ա

403
1574 թ,. 31 հուլիսի—Խոտինի տամղաչի Դիմիտրի հայցն ընդդեմ հանգուցյալ պարտապան Գրիգորեցի կին Խանեչկոյի՝ ամուսնու 15 թալեր պարտքը ետ ստանալու համար եւ դատարանի վճիռը պարտքի մարումը մինչեւ Խանեչկոյի տղաների հասունանալը հետաձգելու մասին։

****

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Խոթինին թամղաճին Տիմիդր եւ գանկատ առաւ Խանեչքոյին վերայ Գրիգորէցին կնկանն. եթէ ողորմած հոգի քո էկրան պարտ է ԺԵ (15) դայլառ եւ վճառ հայցեց ի նմանէ։

Եւ Խանեչքոն ճուաբ իտուր. թէ ես իմ էկրան պարտքս ոչ գիտեմ. որչափ ինչ ունէր յետ իւրին խեղդեցաւ եւ թէ իրքմ պարտք յունիցի. նա ունի տղաք. կամիմ զի թողէք մինչեւ եւրեանց ժամանակն։

Եւ դատաստանն. լսելով Բ (2) կողման զխօսքն եւ ըստ սովորութեան դատաստանին եթող զայս բանս մինչեւ տղոց ժամանակն. զի յորչամ տղաքն առաջ քան. նա ճուաբքար լինին իւրեանց հօր պարտուց համար։

62ա

404
1574 թ,. 31 հուլիսի—Կամենից—Պոդոլսկի ստարոստայի հարուցած գործն ընդդեմ օտարերկրացի Սիմա Մետվեժիյին ծեծող տեր  Պետրոսի որդի Ասվատուրի (տե՛ս արձ. N413)։

****

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Շլախցինսքիյ սդարօսդային բանիւն եւ գանկատ առաւ Ասվատւորին վերայ տէր Պետրոսին վասն այն Սիմային համար Մէտվէժիյէն. զոր պարունին թխթովն գնացել էր Ասվատուրին տունն եւ զիւր կովն ճանաչելու։ Նայ Ասվատւորն զայն Սիման ծեծաց պարուն[ին] վերայ։ Եւ արդ այնպիսի դատաստան ունիմք. զի ով որ օտար երկրին մարդն ծեծէ պարունին թխդոյ վերայ. նա պարտական  լինի այն մարդն տուքանք տալու պարունին Կ (60( օլախի ֆլորին։ Եւ արդ հայցեց. զի հրամանք արասցեն բաւական առնել զայն տուքանն Ասվատուրին պարունին։

Եւ Ասվատուրն հայցեց մինչեւ Բ (2) շաբաթ. զի ճուաբ արասցէ ընդդէմ Շլախցինսքիյին։ Զոր դատաստանն թոյլ ետ նմա եւ Շլախցինսքիյն ետուր գրել։

62բ

405
1574 թ,. 31 հուլիսի—Յուրկոյի (Եվրկո( եւ Ներսեսի միջեւ կայացած գործի շարունակությունը եւ դատարանի որոշումն այն մասին. որ Ներսեսը պարտավոր է վճարել Յուրկոյին իր հանգուցյալ հոր պարտքը (տե՛ս արձ. NN160. 163. 164. 197. 198. 360. 363. 386)։

****

Որպէս դատաստանն օր առել էր. զի վճիռ հատցէր ի մէջ Իւրքոյին եւ Նորսէսին։ Ուստի այժմ իւրեանց մէջ խորհուրդ առնելով եւ շատ քննելով. հրամանք առին Նէրսէսին. թէ քո հայրդ. ողորմած հոգի կտակ առաւ եւ իւրին հոգէբարձ առաւ եւ զամենայն ինչ. որչափ ունէր քո հայրդ. հոգիբարձին յանձնեց եւ յայն կտակին մէջ կու ցուցանու. որ տարաւ մնացել էր եւ քեզի չէր յանձնել զայն տաւարն եւ դուն իշխանութիւն ոչ ունէիր զայն տաւարներն քո կամաւ ծախել. առանց գիտութեան դատաստանին եւ մեք այնպիսի դատաստան ունիմք. զի ով որ ում բարութեան ձեռ կու հասցնէ եւ կամ ծախէ. զոր նմա ոչ է յանձնել աառնց գիտութեան դատաստանին եւ ի նուէնդար չարասցէ ըստ սահմանաց դատաստանին. նա այնպիսի ոմն պարտական է իւր հայրենի պարտուց ընդդէմ ճուաբ առնել։ Մեք այլ. վասն այս դատաստանին պատճառի. հրամայեմք քեզի. զի ճուաբ առնես ընդդէմ Իւրքոյին. վասն քո հայրենի պարտուց ի գալ դատաստանին։ Եւ Նորսէսն. լսելով զայս վճիռն. չընդունեց եւ աբելովադ առաւ թագաւորին։ Եւ Եւրքոն ընդունեց զայսպիսի դատաստանն եւ ետուր բանս. զի յորժամ ուրիշ դատաստանաց աբելացիա երթա թագաւորին. նա յայնժամ այս այլ երթա եւ օր չափեն գալոյ աբելացիաին։

62բ

406
1574 թ,. 2 օգոստոսի—Սիմոնի որդի Ներսեսի խանութը Էտիլի որդի Տիրատուրի կողմից չորս տարով. ամեն տարի վարձատուի հաշվին Լվովի տոնավաճառից 50 ֆլորինի արժողությամբ ապրանք բերելու պայմանով. վարձակալելու մասին։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն երկուշաբթի. օգոստոսի Բ (2)։ Ի Սարգիս Ձախնոյ վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն՝ Եագուպն եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն կացին դէմ յանդիման Նորսէսն Սիմոնին որդին եւ Տիրատուրն Էտիլին եւ ասաց այս Նորսէսն. թէ վարձեցի զիմ հայրական խանութս. որ է իմ իշխանութեանս. Տիրատուրին մինչեւ ի Դ (4) տարին եւ զվարձի առի ի նմանէ յառաջագոյն՝ նախդ՝ սպիտակ եւ յորժամ վճարուի ժամանակն. այսինքն է Դ (4) տարի. նա դարձեալ Տիրատուրն տա զխանութն իմ ձեռս՝ ռաանց հակառակութեան եւ ոչ ոք իշխանութիւն չունիցի խօսք խօսելոյ ընդդէ Տիրատուրն մինչեւ Դ (4) տարի եւ եթէ ոք կամիցի խօսք խօսելոյ. նա ես՝ Նորսէսն լինիմ ճուաբտու Տիրատուրին համար։

Եւ դարձեալ Տիրատուրի խոսեցաւ Նորսէսին բարութիւն առնել այս Դ (4) տարի. ուր եւ իւր բարի կամաւն խրեր աաւ. զի ամէն տարի յԻլովի եառմարքէն Ծ (50)—ական ֆլորին ապրանք տա. որպէս ինքն քնէ եառմարքն. նոյնպէս եւ Նորսէսին տա նոյն գնոյ։

Եւ Նորսէսն վճարէ ի տարին Տիրատուրին զայն ապրանքին սպիտակն՝ Ծ (50) ֆլորինին։ Եւ երբ վճարէ. նա դարձեալ տա Տիրատուրն նմա ըստ վերոյգրելոյն մինչեւ ի Դ (4) տարի։ Եւ խանութին հասկն խրեր առաւ. զի Նորսէս ինքն վճարէ. այսինքն է տարեկանն Ա (1) ֆլորին. Եւ է տարի գլուխն սուրբ Աստուածածնի փոխմանն յետեւ Ա (1) շաբաթ։

Ուր վասն այսպիսի գրոյն ետուն բամեդնիյ դատաստանին։

62բ

407
1574 թ,. 4 օգոստոսի—Ռոքմիստրի ներկայացուցիչ Ստանիսլավի հայտարարությունը Գասպարի որդի Զատիկի հետ հաշտվելու մասին։

62 բ

408
1574 թ,. 4 օգոստոսի—Պրաժնիկի դուստր Մանուշակի քրոջ աղջկա զարդերը Մանուշակին հանձնալու մասին։

 

Հայոց թվ. ՌԻԳ (1574). օրն չորեքշաբթի. օգոստոսի Դ (4)։

 

Վոյթն եւ դատաւորքն ետուն Պրաժնիքին դստերն Մանուշակին զիւր գրոջ որդուն զոսկիք արծաթն՝ Ա (1) գօտի արծթէ եւ Ա (1) ծամկալ եւ ոսկի սրղա ձկներովն. զոր էառ եւ զիւր խրերն ետուր։

62բ

409
1574 թ,. 4 օգոստոսի— Յագուբի որդի Միլկոյի հայտարարությունը երեցփոխանի որդի Հոլուպին 500 թալեր պարտք մնալու եւ ի դիմաց տունը գրավ դնելու մասին։

63ա

410
1574 թ,. 6 օգոստոսի—Հակոբի եւ Բանդեի գործի կապակցությամբ ականատեսների վկայության եւ վեճի առարկա եզը Բանդեին հանձնելու մսին (տե՛ս արձ. N392)։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն ուրբաթ. օգոստոսի Զ (6)։ Ի Սարգիս Ձախնոյ վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն։

 

Որպէս Յակուբին մոտն եզմ ճանաչել էին Բանդէա եւ Յակոբն օր առել էր. զի զսօտուշն դնէր. զոր այժմ ոչ կարաց Յակոբն զսօտուշն դնել եւ եբեր զայն մահարիչնիքներն. զոր կա գրեալ ի դատաստանն անուանքն. եւ եկեալ առաջի դատաստանին վկայութիւն ետուն. որպէս Յակոբն զայն եզն գնեց Վորոպովցաին մէջն։ Եւ Յակոբն ետուր բոմոչնա եւ ետուր գրել եւ հաշուեցան Բանդէն եւ Յակոբն. զի ընդդէմ միմեանց խօսք եւ բան չունենան եւ զեզն էառ Բանէն զիւր ձեռաց ներքեւն։

63ա

411
1574 թ,. 11 օգոստոսի—Կտակատեր ոմն Բոմահայկոյի խնդրանքով հայկական դատարանում պահվող նրա կտակը իրեն հանձնելու մասին։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574(. օրն չորեքշաբթի. օգոստոսի ԺԱ (11)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Բ (2) Սարգիս. Գրիգոր Ռաք[ին]. Զանու. Գրիգոր տէր Պետր[ոսին] եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Բոմահայքո եւ հայցեց. զի դարձուսցեն նմա զիւր կտակն. զի իւր ձեռաց ներքեւ իցէ։ Զոր դատաստանն վերոյգրեալ դարձոյց նմա զիւր կտակն եւ ետուն իւր ձեռն։ Ուստի առեալ Բոմահայքոն զկտակն եւ ետուր զիւր հոգոյ բաժինն տանուտրաց ձեռն. որչափ հանել էր յեկեղեցոյ եւ եպիսկոպոսին՝ Դ (4) ֆլորին Բ (2) եկեղեցոյ եւ Բ (2) ֆլորին եպիսկոպոսին. զոր դատաստանն էառ եւ եդիր ի սընտուկն։

63ա

412
1574 թ,. 11 օգոստոսի—Պատասխան տալու համար տեր Պետրոսի որդի Գրիգորի դատարան ներկայանալու եւ հայցվոր Անդրիյի բացակա լինելու մասին։

****

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Գրիգոր տէր Պետրոսին. զոր առել էր Գ (3)—ում օր. զի ճուաբ առնէր ընդդէմ Անտրիյին. ուստի Գրիգորն պատրաստ էր ճուաբ առնել եւ կանկնեց ի դատաստանն եւ Անտրիյն չկանգնեց զճուաբն լսել եւ ետուր գրել։

63ա

413
1574 թ,. 14 օգոստոսի—Կամենեց—Պոդոլսկի ստարոստայի կողմից Ասվատուրի դեմ հարուցված գործի շարունակությոնը։ (Արձանագրության մի մասը կազմված է հայատառ լեհերենով. տե՛ս արձ. N404)։

 

Հայոց ՌԻԳ (1574). օրն շաբաթ. օգոստոսի ԺԴ (14)։ Ի Սարգիս Ձախնոյ վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուխշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Գրիգոր եւ այլքն։

Որպէս դատաստանն սկսել է պարուն սդարօսդային յետ Ասվատուրին եւ օր է այժմ. որպէս կա գրեալ յառաջագոյն զգանկատն. եւ Ասվատուրն ճուաբ տալոյ պատրաստ չէր. զոր այժմ եկեալ Ասվատուրն ճուաբ ետուր եւ ասաց. որպէս յառաջագոյն Պուխդանով եկաւ իմ վերայ այն Սիման. զի ես ինքն վիրավորել էի եւ ես ասել էի. թէ հաշա լինի. որ զինքն ծեծել եմ եւ կամ պարունին թուղթն նարա  տեսել եմ։ Եւ դատաստանն ինձի երդում հրամայեց եւ ես ասի նմա. թէ թող նա արդվնա. որպէս զինքն ծեծել եմ. ուստի նա խայիլ եղաւ երդվնալու եւ չերդվնեց եւ վասն այս պատճառի ես այսպէս կու բռնեմ. զի եթէ պարտական չէր նա երդվնայր եւ ընդդէմ այժմ ճուաբ իտուր Շլախցինայ. զի Ասվատուրն այն ծեծաց ուրանալ ոչ կարէ. վասն զի այն մարդն եկեալ ի բերդի դատաստանի առջեւն եցոյց զվէրսն եւ ետուր գրել. զոր այնպիսի վէրքով խրկեց զինքն պարունն ի վոյթն։ Զոր վոյթն զայն վէրն ետես եւ ասաց կոչել Ասվատուրն զա գթուրիմ բօզվէմ օպաչիվշի ռան ի զքազալ բրիսենկի Պուհտանովի այ Պահտան զբուսցիլ նա Սիմէ ապը ունբրիսենըկ զա Բ (2) նեծիլ. գրթուրիյ թօ Բ (2) նեծելէ բրիշլի դետի Պուհտանն ուխոծօնց բրիսենկի ի շքուպ բրէ ետնալ կօզքօնտսեա զնաչի ժէ պըլվինէն ի բրօսիլ ապըպըլոյ զքազանա վինըյ սդարօսցին տօսիչ չինից։

Եւ դատաստանն լսելով էառ. զի վճիռ հատցեն մինչեւ Բ (2) շաբաթ ի մէջ վերոյգրեալ ոմանց։

63ա

414
1574 թ,. 27 օգոստոսի—Վասիլի որդի Փիլիպպի փեսա՝ լվովցի Խոճիկի որդի Օհանի ժամկետանց պարտապան Ռաքի որդի Սարգսի 28 ֆլորին պարտքի մարման ժամկետը մինչեւ Լվովի տոնավաճառը հետաձգելու մասին։

63բ

415
1574 թ,. 28 օգոստոսի—Մանքերմանցի (կիեւցի հայրեր՝ Ուլաս Հրիշկովիչի եւԻվախնոյի Թոլքաչովիչի հայցն ընդդեմ իր խոստումը չկատարած Չափլիչի որդի Յագուբի։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն շաբաթ. օսոստոսի ԻԸ (28)։ Ի Սարգիս Ձախնոյ վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն։

Ի յայս աււոր դատաստանին առջեւ եկին մանքերմանցիք հայերն՝ Ուլաս Հրիշքովիչ եւ Իւախնոյ Թոլքաչովիչ եւ կանկատենցին Եագուպին. Չափլիչին որդոյ վերայ. եթէ ի Գոսդանդինովն տէր եղաւ վասն մեր էրէցին համար. զի զինքն դնէր ի Կոստանդինովն. ուստի մինչեւ ցայժմ չգա մեր էրէցն եւ հայցեցին. զի հրամանք արասցէն նմա դնել. որպէս տէր եղել է։

Եւ Եագուպն ասաց. թէ հանցէ տէր եմ վասն նորա. բայց կամիմ եւ հայցեմ. զի տայք մինչեւ Բ (2) շաբաթ. զի դնեմ զայն էրէցն ի Կոսդանդինովն անպատճառ մինչեւ Բ (2) շաբաթ։ Եւ եթե չդնեմ. նա որչափ խարճ առնեն. վասն այս պատճառի այս վերոյգրեալ մարդիքն. նա պարտական լինիմ նոցա վաճառել եւ զէրէցն այլ տալ նոցա ձեռն։

Ուստի այս մարդիք այլ խայիլ եղան այս Եագուպին խօսաց եւ թողին մինչեւ Բ (2) շաբաթ՝ ըստ հայցելոց Եագուպին։

Եւ Եագուպն իւր հրոշովն գրուեցաւ։

63բ

461
1574 թ,. 28 օգոստոսի—Հանգուցյալ Ռատովսկու փեսա Պետրովսկու եւ նրա կնոջ հայտարարությունը՝ Ռատովսկու պարտապան Զանուից 100 ֆլորին պարտքը ետ ստանալու մասին։

64ա

417
1574 թ,. 1 սեպտեմբերի—Դուկալբեյի որդի Յագուբի միջոցով ջրաղացպան Վասկոյից վարձը ստանալու եւ վոյեվոդայի ներկայացուցչի համար 6 ֆլորինով մի գորգ գնելու մասին (տե՛ս արձ. NN265. 287. 361. 575)։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). սեպտեմբերի Ա (1) օրն։

 

Եագուպն Դուկալպէյին ետուր դատաստանին զջրաղացքին սպիտակէն Զ (6) ֆլորին եւ Դ (4) դայլառ եւ կէս ու ԺԶ (16) սպիտակ։ Զոր դատաստանն զայս Զ (6) ֆլորինին ետուր եւ Ա (1) խալի գնեց եւ ետուր վոյվոտային մարդոյ։ Եւ այլ ետուն այս Զ (6) ֆլորինէն Ա (1) դայլառ եւ Ա (1) օրդ խալիու քօմօրնիքին։ Եւ այլ Ա (1) դայլառ ետուն դեսլայի։

418
1574 թ,. 1 սեպտեմբերի—Սարգիս «մուժիկի» հայտարարությունը իր պարտապան՝ խոտինցի ՄիխայիլԲլոթայի երաշավորող ուկրաինացի սոկերիչ Պրոկոպից պարտքը ետ ստանալու մասին։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). սեպտեմբերի Ա (1). օրն չորեքշաբթի։ Ի Սարգիս վոյթին առջեւն. որ է Տեմուշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն։

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Սարգիս մուժիք եւ ըղուզ Ժըլքայ ոսկերիչ եւ խրեր առաւ Սարգսին. եթէ Խոթինէն Ա (1) մարդմը. որ կոչի Միխայլ Բլօթայ. պարտական էր ինձի Դ (4) կանգուն լունցքիյ՝ չուխայի համար եւ յորժամ եկաւ ի հոս Կամենիցն. նա կոչեցի զինքն ի կումրիչքի եւ հրամանք առաւ տամղաճին. լի մինչեւ Գ (3)—ում օրն վճարէր ինձի եւ ես տէր հայցեցի եւ նա ետուր զայս Փրօքօբն տէր եւ ինքն ելաւ եւ գնաց։ Զոր այժմ ես դատաստանաւ առի Բրօքօբէն զայն Դ (4) կանգուն չուխային քինն. զոր վասն նորա տէր էր կու ազատեմ զինքն ի յայսպիսի տիրութեան ներքեւէն։

Եւ Փրօքօբն ետուր զխրերն Սարգսին գրել. ուր եւ գրեցին։

64ա

419
1574 թ,. 1 սեպտեմբերի—Լեհ դերձակ Մաթսի հայտարարությունը Մարցին Զագրեւսկուն 30 ֆլորին պարտք մնալու եւ մինչեւ վճարելը իր տունը նրա տրամանդրության ներքո դնելու մասին։

64ա

420
1574 թ,. 6 սեպտեմբերի—Պետրոսի որդի Հովհաննեսի պարտապան Վասկոյի պարտքը Հովհաննեսից լիազորված Շիմկոյի թոռ Խաչկոյին հանձնելու Մաթսինի կողմից այդ գումարի վրա կալանք դնելու մասին։

 

Հայկական թվ, ՌԻԳ (1574). սեպտեմբերի Զ (6). օրն երկուշաբթի։ Ի Սարգիս Ձախնոյ վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն։

Եղաւ այսպէս բան. զի Յովանէսն Պետրոսին որդին յունէր ի Կիլուն Է (7) դայլարի եւ կէս աղ եւ զայն աղն մնացուցէլ էր Վասքոյին մոտն եւ Վասքոն պիտի վճարէր. զոր Յովանէսն յանձնել էր Խաչքոյին՝ Շիմքոյին թորին. զի ի Վասքոյէն զայսչափ սպիտակն առնոյր։ Զոր այժմ այն Վասքոն ի Խաչքոյին ձեռն հասոյց ի Կամինցոյ մէջ։

Եւ նոյն ժամայն եկաւ Մաթսին կինն եւ արեսդ արաւ այս սպիտակին վերայ. զի կենա դատաստանին մոտն. մինչեւ ի գալն Յովանէսն. վասն այս պատճառի. ասաց այս կինն. թէ այս սպիտակն իմ էկրանս՝ Մաթըսին սպիտակն է։

Ուստի վոյթն լսելով զայս խօսքն եւ էառ զԴ (4) դայլառ եւ կէսն իւր մօտն։ Եւ կինն ետւոր գրել։

64ա

421
1574 թ,. 7 սեպտեմբերի—Ժամկոչ Սուլթանի հայտարարություննայն մասին. որ ինքը այլեւս չի զբաղվելու հարբեցողությամբ։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). սեպտեմբերի Է (7). օրն երեքշաբթի։ Ի Տեմուշ վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւրոացն՝ Եւրքո էրէցփո[խան]. Միխնոյ եր[եսփոխան]. Սարգիս Ձախ[նոյ] եւ այլքն։

 

Ի սոցա առաջի կալով Սուլթան ժամկոչն եւ իւր բարի կամաւն գրուեցաւ. զի այլ աւելի ի քօրչմման չմտնել ու ոչ մեղրի. եւ ոչ ցքի. եւ ոչ բիւէ  մինչեւ ի զատիկին տօնին։ Եւ եթէ մտնու եւ գիտենեն զինքն եւ կամ լսեն ուրեք մտեալ. նա պարտական լինի վերոյգրեալ երեսփոխաններուն տուգանք տալ Ի (20) ֆլորին՝ առանց խօսաց եւ դատաստանաց եւ պաղատանաց. զի անպատճառ տա զվերոյգրեալ Ի (20) ֆլորին մաճրի դատաստանին։

64ա

422
1574 թ,. 8 սեպտեմբերի—Ուլուխոճայի որդի Գասպարի հայտարարությունն այն մասին. որ ինքը պատրաստ է պատասխան տալու իր դեմ գանգատ ունեցող Էսանբեյին. որը սակայն չի ներկայացել դատարան։

64ա

423
1574 թ,. 15 սեպտեմբերի—Թուրաչու որդի Հակոբի հայցն ընդդեմ անվճարունակ պարտապն Կոկոյի որդի Գասպարի։

64բ

 

424
1574 թ,. 16 սեպտեմբերի—Տեմուշ վոյթի կողմից Սարգիս վոյթին 10 թալեր տալու մասին։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574(. սեպտեմբերի ԺԶ (16). օրն հինգշաբթի։

 

Վոյթն Տեմուշ ետուր Սարգիս վոյթին ձեռն Ժ (10) թայլար զիւր սպիտակն սեփհական՝ վասն պիտոյիցն համար։

425
1574 թ,. 16 սեպտեմբերի—Ուլուխոճային որդի Գասպարի հայցն ընդդեմ կաֆացի Մանուկի՝ նրա մոտ պահ տրված 10 թալեր արժողությամբ ապրանքը ետ ստանալու համար։

64բ

426
1574 թ,. 22 սեպտեմբերի—Ադանի որդի Հարպետի կողմից հանգուցյալ Եվրկոյի փողերից վերցված պարտքի մի մասը վերադարձնելու մասին։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574) օրն չորեքշաբթի. սեպտեմբերի ԻԲ (22)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Միխնոյ. Սարգիս. Սարգիս. Եագուպ. Թորոս. Սէրհիյ եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Հարպետն Աթանին եւ եբեր ողորմած հոգոյ Եւրքոյին սպիտակն. զոր առել էր վարձու. որպէս կա գրեալ ի դատաստանն։ Ուստի եւ վճարեց եւ այլ մնաց ի յայն սպիտակէն Ժ (10) ֆլորին. զոր պիտի վճառէ։

Եւ դատաստանն էառ եւ եդիր ի եկեղեցին այս Ժ (10) ֆլորին ամէնով հեսեպիցին հալաւներոյն գնով. զոր մնաց Հարպետն։

64բ

427
1574 թ,. 27 սեպտեմբերի—Հանգուցյալ Յուրկոյի փողերից պարտք վերցնող Գրիգոր որդի Թորոսին  նրա կին՝Մեցկոյի տված երաշխավորության մասին։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն երկուշաբթի. սեպտեմբերի ԻԷ (27)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Սարգիս Ձախ[նոյ]. Սէրհիյ Իւաշ[քոյին] եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաց Թորոս Գրիգորն եւ տէր ետուր գրել զիւր կինն՝ զՄեցքօն վասն այն սպիտակին համար. զոր առել է ողորմած հոգոյ Իւրքոյին որբերաց. այսինքն է սուման ՃԼԸ (138) ֆլորին. որ մինչեւ ի յայս մերձ եկեալ զատկին տօնին վճարէ։

Վերոյգրեալ դատաստանն. լսելով զխրերն Թորոսին եւ խրկեց ի դատաստանէն զԲ (2) հաւատարիմսն՝ զՍէրհիյն Իւաշքոյին եւ զՀարպետն Քօսդային. զի հարցանիցեն ի Մեցքոյէն. եթէ կամակից լինի եւ տէր որպէս իւր այրն՝ Թորոսն կու գրէ զինքն։ Եւ նա իւր բարի կամաւն խրեր առաւ թէ կու կենամ տէր. որպէս. զիս կուտա գրելու. զի եթէ նա չվճարէ. նա ես վճարեմ։։

Զոր եկեալ եւ խրեր առին դատաստանին առջեւն վերոյգրեալ ոմանքն եւ Թորոսն ետուր գրել։

65բ

428
1574 թ,. 27 սեպտեմբերի—Կրակովցի վաճառական Անդրիս Ֆուկուլպետրիի գործակատար Գրիգորի հայտարարությունը իր պարոնի պարտապաններ՝ Իվաշկոյի որդի Սարգսից եւ Իվաշկոյի որդի Յուրկոյից պարտքը ետ ստանալու մասին։

65բ

429
1574 թ,. 28 սեպտեմբերի— Կուզ երեցի որդի Հովհաննասի հայցն ընդդեմ ժամկետանց պարտապան Իվաշկոյի որդի Սերհիյի։

65բ

430
1574 թ,. 6 հոկտեմբերի—Լեհ Կուլչովցաի Ստասի հայտարարությունը Խաչկոյին 30 սպիտակով մեկ հորթ ծախելու մասին։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). հոկտեմբերի Զ (6). օրն չորեքշաբթի։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Բ (2) Սարգիս. Հարպետ. Զանու. Եագուպ եւ այլքն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Քուլչովցաի Սդաս նեմիչի եւ խրեր առաւ. թէ գտվել էի տավարներ ի յայն ժամն. յորժամ դադրի հեծել եկել էր եւ կու վարէի ի քաղաքն ծախելու. նա Խաչքոն կերդար ի ԲԱսքան նա ասի թէ. եթէ կամենաս գնելու Ա (1) հորդմ բէրիսդըյ կաղ. նա ծախեցի նմա Լ (30) սպիտակի եւ էառ  եւ յետ իւրին տարաւ ի Բասիքան։

Եւ Խաչքոն ետուր բամեդնիյ եւ ետուր գրել։

65բ

431
1574 թ,. 6  հոկտեմբերի—Տիկին Մարենկոյի հայցն ընդդեմ իր որդի Ավագի՝ նրան իր տնից հանելու եւ տունն իրեն հանձնելու համար (տե՛ս արձ. N443)։

****

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Մարենքո դայեկն եւ հայցեց ի վերոյգրեալ դատաստանէն. զի հրամանք արասցեն իւր որդուն՝ Ավաքին. զի ելնէ ի տանէ իւրմէ եւ տա զտունն ի ձեռն։

Եւ դատաստանն եհարց ի Ավաքէն. թէ ի՞նչ ճուաբ տա։ Եւ Ավաքն հայցեց մինչեւ Բ (2) շաբաթ օր. զի ցուցէ ճշգրտութիւն՝ ինչպէս տունն այն Ավաքինն է եւ չէ մօրն։

Զոր դատաստանն ետուր ըստ հայցելոյ նորա եւ եթէ չկարասցէ ցուցնուլ. նա անպատճառ ելնէ ի տանէն եւ տա ի ձեռն դայեկին։

65բ

432
1574 թ,. 6 հոկտեմբերի—Ուկրաինացի Պիսանկայի թոռ Յուրկոյի հայցն ընդդեմ ժամկետանց պրատապան Սընկոյի (Ագսենտի)։

65բ

433
1574 թ,. 6 հոկտեմբերի—Կուզ երեցի որդի Հովհաննեսի կողմից երեք կանանց դատարան հրավիրելու եւ հարգելի պատճառով նրանց չներկայանալու մասին։

66ա

434
1574 թ,. 6 հոկտեմբերի—Գիյանինի որդի Յուրկոյի հայտարարությունն այն մասին. որ պատասխան տալու համար 2 շաբաթ ժամկետ վերցրած իր   փեսա Հակոբը չի ներկայացել դատարան։

66ա

435
1674 թ,. 6 հոկտեմբերի—Հանգուցյալ Եվրկոյի փողերնց Ձախնոյի որդի Սարգսին 52 թալեր պարտք տալու եւ ի դիմաց նրա տունը գրավ դնելու մասին։

****

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Սարգիսն Ձախնոյին եւ հայցեց ի դատաստանէն ողորմած հոգոյ Իւրքոյէն սպիտակէն ի վարձու՝ մինչեւ ԺԲ (12)։

Վերոյգրեալ դատասատնն. լսելով զհայցելն Սարգիսն եւ ետուր նմա վասն խնդրելոյ նորա ԾԲ (52) դայլառ Ա (1) օրդ պակաս շահու եւ զշահն չհեսեպեցին։ Եւ Սարգիսն գրեց զայսչափ սպիտակն տանն վերայ. զոր ինքն մէջն կու կենայ. զոր Սարգիսն յունի յայն տանն վերայ ԴՃԾ (450) ֆլորին եւ այս կերպիւ գրել ետուր. զոր եթէ չվճառէ մինչեւ ի ԺԲ (12) շաբաթ զԾԲ (52) դայլարն Ա (1) օրդ պակաս վերոյգրեալ դատաստանին. նա ելանէ ի տանէ իւրմէ եւ տա ի ձեռն դատաստանին՝ առանց խօսաց եւ դատաստանաց։ Եւ դարձեալ Սարգիսն Իւաշքոյին խրեր առաւ իւր բարի կամաւն. զոր թէ հրամանն աստուծոյ կատարուի Սարգսին վերայ Ձախնոյին որդոյ մինչեւ  ի յայս ժամաննակն. զի մեռնի նա. այս ասացեալ Սարգիսն զտունն առնու իւր ձեռաց իշխանութեան ի դատարանէն եւ զվրերոյ ասացեալ ԾԲ (52( դայլարն վճառէ դատաստանին նախդ սպիտակով՝ առանց խօսաց եւ դատաստանաց եւ զտունն ինքն վայելեսցէ. եւ թէ չվախճանի եւ ողջ լինի. նա. ինքն Սարգիսն վճառէ եւ միւս Սարգիսն աազտ լինի։

66ա

436
1574 թ,. 8 հոկտեմբերի— Տեր Հանուսի հայտարարությունը Տոնավագի իր մոտ մնացած ձիու սատկելու մասին եւ փաստի ստուգումը դատարանի կողմից։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն ուրբաթ. հոկտեմբերի Ը (8)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն։

 

Եկաւ տէր Հանուսն եւ հայցեց ի դատաստանէն. զի եկեալ տեսցեն զայն ձին. զոր ի Տօնավանքէն մնացել էր դիսավըյ. թուրքի ձի. զոր ինքն տէր Հանսուն ԼԶ (36) շաբաթ պահեց եւ խարճեց զայն ձին եւ այժմ սատկեցաւ։ Եւ զայս ինչ վկայեցոյց. զի յայտնի լիցի դատաստանին. զի սատկեցավ ինքն այն ձին։

Ուր եւ գնացին եւ տեսին վերոյգրեալ դատաստանն եւ տէր Հանուսն ետուր գրել։

66ա

437
1574 թ,. 8 հոկտեմբերի—Պահրիքի որդի Բաղդասարի հայտարարությունը լեհ Յագուբից իր փեսա Տոնականի երաշխավորությամբ 8 ֆլորին պարտք վերցնելու մասին։

66ա

438
1574 թ,. 8 հոկտեմբերի—Ժապինցայի կողմից ուղարկված Գալիմանի հայտարարությունը պարտապան Խաչկո Տատոմի որդի Սարգսից հոր 2 սոմ պարտքը ետ ստանալու մասին։

66ա

439
1574 թ,. 16 հոկտեմբերի—Սագոյի որդի Ագսենտի ու իր կին Տունյակայի հայտարարությունը Գեորգի որդի Հովհաննասին 122 ֆլորի պարտք մնալու եւ ի դիմաց իրենց տունը գրավ դնելու մասին։

66բ

440
1574 թ,. 18 հոկտեմբերի—Շիմկոյի թոռ Խաչկոյի հայտարարությունը լեհական ռատուշայի կողմից ձեռբակալված Սոկսլի գործի կապակցությամբ (տե՛ս արձ. N442)։ 

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն երկուշաբթի. հոկտեմբերի ԺԸ (18)։ Ի Սարգիս Ձեխնոյ վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուշին տեղն. եւ իւր դատաւորացն։

 

Եկաւ Խաչքոն՝ Շըմքոյին թորն եւ վկայեցոյց դատաստանին վասն այն մանչուն համար. զոր նեմիչ Ռաքովսքիյն եկել էր  վոյթին առջեւն եւ կամէր. զի Խաչքոն ճուաբ առնէր ընդդէմ նորա՝ վասն այն Սօքօլ մանչին համար։ Եւ Խաչքոն ասել էր. թէ ես ի յայս վոյթին առջեւ քեզի ճուաբ չեմ ի տալ. վասն զի մեր բանն ի հոս չէր եղել. բայց կամիմ. զի դուն զայն մարդն ի նեմիչի վոյթին առջեւ դնես. զի ես ընդդէմ նարա ճուաբ առնեմ. որպէս առաջին դատախազ։

Եւ Ռաքովսքիյն խրեր առել էր. զի դնէր ի յայս աււոր նեմիչի վոյթին առջեւն զայն մարդն եւ էր այս բանս շաբաթաւուր։ Զոր ոչ եդիր զայն մարդն Ռաքովսքիյն. որպէս խրեր առել է եւ Խաչքոն եկաւ եւ ետուր զայս բանս գրել. զոր ինքն պատրաստ էր ճուաբ առնել։

66բ

441
1574 թ,. 20 հոկտեմբերի—Ստանիսլավ Վերեսկուի հայցն ընդդեմ իր պարոն Յացմիրսկու պարտապան Գրիգոր Մակիկայի։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն չորեքշաբթի. հոկտեմբերի Ի (20)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատակորացն՝ Եւրքո. Բ (2) Սարգիս. Գասպար. Եագուպ եւ այլքն։

  Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Սլդանիսլաւ Վէրէսքիյ եւ կոչեց զԳրիգոր Մակիկան՝ վասն այն ոչխարներոյ համար. զոր գտուել է Եաչմիրսքիյին տիֆդարին մէջ. զի նմա պարտական է։ Եւ Գրիգորն խրեր առաւ. զի առել էր. բայց վճառել է ի այն մարդոյն. յումմէ առել էր. ի ուրեատնիքէն Եացմիրսքիյին Չէխովսքիյին ձեռն. զոր ընդդէմ այսմ բանին վկայ այլ ասաց զՆալուտնիքն. զոր տանն մէջ կենայ Եացմիրսքիյին։

Եւ Վէրէյսքիյին. որ է բլենի բօդենդ Եացմիրսքիյէն. եթող զայս բանս մինչեւ ի գալն բրինցիբալին՝ Աացմիրսքիյին. զի կանկնին ի դատաստանն։

66բ

442
1574 թ,. 20  հոկտեմբերի—Շիմկոյի որդի Խաչկոյի հայտարաությունը Վոյցեխ Սոկոլի հետ ունեցած գործում իր փոխարեն Վերեսկի Ստանիսլավին լիազորելու մասին (տե՛ս արձ. N440)։ 

66բ

443
1574 թ,. 20 հոկտեմբերի—Վիճելի տան գործով պատասխան տալու համար Ավագին 2 շաբաթ ժամանակ տալու մասին (տե՛ս արձ. N431)։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն չորեքշաբթի. հոկտեմբերի Ի (20)։ Ի Տեմեան վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Բ (2( Սարգիս. Գասպար. Եագուպ։

 

Որպէս ավաքն օր առել էր. զի ճշգրտութիւն ցուցնուր ընդդէմ իւր մօր վասն այնու տա[նն] համար. զոր ոչ կարաց եւ դարձեալ Գ (3)—ում օր էառ մինչեւ Բ (2) շաբաթ. զի ցուցցէ զճշգրտութիւն որպէս յոնիցէ։ Ուստի Բ (2( կողմն այլ ընդունեցին։

66բ

444
1574 թ,. 20 հոկտեմբերի—Մղտեսու որդի Վարդանին եւ Խաչկոյին դատարան ներկայանալու համար 2 շաբաթ ժամանակ տալու մասին։

67ա

445
1574 թ,. 3 նոյեմբերի—Պարոն Հրիհորի հանգուցյալ կնոջ՝ Ազիզկոյի գույքացուցակը կազմված հայկական դատարանի կողմից։

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574) օրն չորեքշաբթի. նոյեմբերի Գ (3)։ Ի Տեմեանա վոյթին առջեւն եւ իւր դատաւորացն՝ Եւրքո. Միխնոյ. Սարգիս Ձախ[նոյ]. Թորոս Հարպետ. Զանու. Սէրհիյ. Եագուպ։

Այս ի ինվէնդար ողորմած հոգոյ բանի Ազիզքոյին բարութեան պարոն Հրիհորին կնոջն. զոր հոգէբարձէր. դատաստանաւ գնացին ի տունն Ազիզքոյին եւ որչափ բարութիւն մնացեալ էր յետ մահուանն իւրոյ եւ ի զիր առին՝ եթէ ոսկի. եւ թէ արծաթ. եւ թէ տանտանեղն։

Նախ եւ առաջին. ոսկի ճիրամպիտ Խ (40( եաղալտրիխի վերայ մարգրտով շարած։

Մազկապ ճոդովն լման շարած ոսկով եւ մարգարտով ԺԸ (18) վարդ պակաս։

Բունճեր լման շարով։

Մարգրտէ փողպատ.

Գ (3) ոսկի ապրճան. Բ (2)—ուքն ջէդան եւ մինն դախդայ.

Ա (1) ոսկի խադաբ.

Ա (1) մատնի կանաչ ակնով.

Գ (3) մոշրոպ արծթէ. մինն փուքլասդըյ՝ Բ (2)—ուքն փոքր.

Ա (1) արծթէ շըչայ.

Թ (9) արծթէ դքալ.

Ա (1) արծթէ գօտի բուքլասդըյ՝ ԻԶ (26) կտոր ճոդովն.

ԻԵ (25) կտոր ծամ.

ոսկէջրած արծաթէ գոտի՝ ճոդովն ԻԱ (21) կտօր.

Ա (1) չուխա հարաւ.

եւ Ա (1) զուֆ սուսար զարկած հալաւ.

Բ (2( սայեան՝ մինն կազի եւ միւսն ատամաշքա.

ԺԲ (12) մեծ կապարեա դէբսի.

Բ (2) բօլմիսօք.

Գ (3) բրիսդաւքայ.

Է (7) քօֆայ.

Ա (1) ռուքօմիյ.

ԺԴ (14) դայլաւուր կապարեայ.

Բ (2) ճրախկալ զբէտրոյ եւ Գ (3)—ումն մեծ կոտրած.

Բ (2) դաս.

Դ (4) բանով.

Ա (1) տապակ.

Ա (1) տրուշլաք.

Ա (1) մեծ խալկին բաղնիքի.

Բ (2) փոքր խալկին.

Գ (3) շամբուր.

Ա (1) մեծ սղոց.

Ա (1) հագովնիցայ.

Ժ (10) քիլիմ.

Ա (1) հիվար.

Է (7) շըն.

Դ (4) զքադերդ. շթուքայ եւ կէս ձվելէխ.

Ա (1) կտօր լանցուխ էրկաթի.

Ա (1) պրով.

Դ (4) սնտուկ. Ե (5) ումն՝ մեծ.

Ա (1) շքադուլայ.

Ա (1) խավան.

Բ (2) սդօլ.

Բ (2) կով՝ մինն հորթով է եւ միւսն Թորոսին մոտն է.

Ա (1) լանցուխ քուխնայի.

Բ (2) էրկաթ քուխնայի. զոր վերայ կրակ դնեն.

Ա (1) էրկաթի բրան բակվակ.

Բ (2) կշեռք.

Ա (1) մեծ խալկնի ոտք.

Ա (1) մոսքովի չարա՝ փայտէ։

ԺԷ (17) պեչքայ ամենով շրութվասներով։

Այսքան առ այս։

67ա

446
1574 թ,. 3 նոյեմբերի—Սեբաստիան Կրալովսկու հայտարարությունը պարտապանների նկատմամբ իր իրավունքները կրակովցի Պարթել Շեմպեքին հանձնելու մասին։

67ա

447
1574 թ,. 3 նոյեմբերի—Ոմն Անդրոնիկի հայտարարությունն այն մասին. որ ինքը լեհական եպիսկոպոսի ներկայացուցիչ Մաշինսկուց խոտ չի գնել։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն չորեքշաբթի. նոյեմբերի Գ (3)։ Ի Տեմեան վոյթինառջեւն եւ իւր դատաւորացն։

 

Ի յայսս աւուր դատաստանին առջեւն եկաւ Քրիժթօֆ Մաշինսքիյ՝ նեմիչի եպիսկոպոսին մարդն եւ կոչեց զԱնտրօնիկն ի դատաստանն եւ հայցեց. զի ճուաբ արասցէ. թէ նարայ իրքմ խոտ ծախել է եւ թէ ոչ. զոր եպիսկոպոսն կասէ. թէ ես քեզ Բ (2) սդրդայ եւ կես խոտ ծախել եմ։

Եւ Անտրօնիկն խրեր առաւ. թէ հաշա լինի. ոչ այս մարդն ինձի խոտ ծախել է եւ ոչ ես ի նմանէ գնել եմ։

Եւ Քրիշթոֆն ետուր զխրերն Անտրօնիկին գրել։

67բ

448
1574 թ,. 3 նոյեմբերի—Մղտեսի Վարդանի հայցն ընդդեմ իր պարտապան Գրիգորին երաշխավորող Սուվունչի որդի Խաչկոյի եւ դատարանի որոշումը պարտքի գումարը (40 սոմ վճարելու համար Խաչկոյին 2 շաբաթ ժամանակ տալու մասին)։

67բ

449
1574 թ,. 3 նոյեմբերի—Անտրուխի կին Բրեթասենյայի հայցն ընդդեմ իր ժամկետանց պարտապան Խոջայի եւ դատարանի որոշում կանխիկ դրամ չունենալու դեպքում. պարտքը ձիով մարելու մասին (տե՛ս արձ. N455)։

****

Եկաւ Անտրուխին կինն Բրեթասենեայ եւ գանկատ առաւ Խոճային վերայ. թէ պարտ է նմա Է (7) սոմ նախտ սպիտակ եւ հայցեց ի նմանէ վճար։

Եւ Խոճան ճուաբ ետուր. թէ պարտ է. բայց նախդ սպիտակ ոչ ունիմ. ունիմ Ա (1) ձի. թող առնու. կամիմ վճարել։

Եւ դատաստանն. լսելով Բ (2( կողման զխօսքն. հրամանք առաւ Խաճոյին. զի այս աւուր Բ (2( շաբաթ երդվնայ. որպէս նախդ սպիտակ ոչ ունի եւ կամ՝ արծաթ. ոսկի եւ աապ վճարէ ձիով. որպէս բարի մարդիկ գտնուն։

Զոր Բ (2) կողմն այլ ընդունեց եւ Խոճան զերդումն ի յանձն էառ եւ դատաստանին բամեդնիյ ետուր։

67բ

450
1574 թ,. 16 նոյեմբերի—Ամուսնական պայմանագիր՝ կնքված օրիորդ Հորբինայի ծնողների եւ փեսացու Անդրիյի միջեւ։

 

Հայոց թվ, ՌԻԳ (1574). օրն չորեքշաբթի. նոյեմբերի ԺԶ (16)։ Ի Սարգիս Ձախնոյի վոյթին առջեւն. որ էր Տեմուշին տեղն եւ իւր դատաւորացն՝ Թորոս. Հարպետ. Սէրհիյ Իւաշ[քոյին] եւ այլն։

 

Ի յայս աւուր դատաստանին առջեւն կանգնելով յերես ընդ երեսս Լազարն թուքչի յետ իր կնկանն Մակտային եւ իւրեանց բարի կամաւն խրեր առին. եթէ ողորմութեամբն աստուծոյ կուտանք զմեր—տղան՝ զՀորբինան Անտրիյին՝ Պետրոսին որդոյ օրինաւոր կենակցութեան եւ կու գրեմք զմեր տանն Բ (2) բաժինն յետ մեր դստերս մեր փեսին՝ Անտրիյին ամէն իւրդովն եւ տանտանեղովն. որպէս նստել է. շարժուն եւ անշարժուն. զի իցէ նոցա սեփհական. վասն զի զտունս Գ (3) բաժին արի եւ զԳ (3)—ում բաժինն գրել եմք Վարդան փեսին. զոր կա ի դատաստանն եւ զԲ (2) բաժինն Անտրիյին։ Վասն այս պատճառի. զոր մեր փեսանն՝ Անտրիյն խրեր առաւ եւ խոստացաւ. զի զնոցա հոգիսն յիշէ. մինչդեռ կենդանի իցեն այս Լազարն եւ զիւր կինն։ Եւ մինչեւ իւրեանց մահն իշխանութիւն յոնիցեն տանն մէջ կենալոյ։ Բայց եթէ Անտրիյն. մեր փեսայն. որ չհնազանդի մեզ եւ միաբանութիւն չոնիցի  յետ մեզ եւ ոչ կամիցի տանն մէջ կենալոյ. նա ելնէ տանէն եւ որիշ տեղ կենայ մինչեւ ի մեր մահն։

Եւ յետ մեր անցմանս դարձեալ գայ ի տունն. որպէս իւրին սեփհական։ Ուր եւ Անտրիյն. որ է փեսայ Լազարին. կալով առաջի դատաստանին խրեր եռեւ եւ խոստացաւ իւր բարի կամաւն. զի բաւական արասցէ յամենայնի. զոր վերագոյն գրեցաւ եւ ետուն բամեդնիյ դատաստանին։

68ա