Պատմութիւն Տանն Արծրունեաց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Յետ բառնալոյ իշխանութեանն ի Վասպուրական երկրէն մնացին տոհմք Արծրունեաց ըստ ազգս ազգս՝ քաջն Գուրգէն եւ Մուշեղ եղբայր իւր եւ Ապուջափր եւ Ապումքդէմ եւ Վասակ եւ միւս Վասակ եւ դարձեալ այլ Վասակ եւ Մուշեղ եւ Աշոտ եւ Սահակ, եւ այլք ի տանէն Արծրունեաց եւ ազատք նոցա։ Եւ սկսան յաւելուլ ի վերայ չարեացն այլ չարիս, զի ընդ միմեանս մարտ եւ կռիւս դնէին յաղագս իշխանութեանն ցանկութեան, եւ ճեղքեցան ի միմեանց եւ զօրս գումարեցին ի զերծելոցն ի սրոյն եւ ի գերութենէն Բուխայի. կէսքն զԳուրգէն յառաջ ածեն ի պատիւ իշխանութեանն, եւ այլք զԱպուջափր, ոմանք զՎասակ. ըստ այնմ զոր մարգարէն Եսայի ասաց, «յաւուր յայնմիկ բուռն հարկանիցէ այր զեղբօրէ կամ զազգակցէ իւրմէ, եւ ասասցեն՝ լեր մեր իշխան, եւ կերակուր մեր ընդ քեզ լիցիե. եւ շփոթեալ լի աղաղակաւ երկիրս, եւ ուր հասանէին՝ աւերէին ասպատակաւ եւ աւարաւ եւ յափշտակութեամբ. եւ այր եղբօր իւրում ոչ ողորմէր, ըստ այնմ զոր ասաց դարձեալ Եսայի, «անկցի, ասէ, այր ընդ այր, եւ այր ընդ ընկերի իւրում, ընդհարցի մանուկն ընդ ծերոյն եւ անարգն ընդ պատուականինե. քանզի ըստ օրինակի իսրայէլականումն, որ յաւուրս անիշխանութեանն էին անկարգութիւնք, եւ այր իւրաքանչիւր զհաճոյս աչաց իւրոց առնէր՝ սոյնպիսիք եւ այժմուս եհաս լինել. քանզի նուազագոյնքն եւ տկարք՝ թափառեալք աղքատութեամբ վտանգէին, իսկ կարողագոյնքն եւ բռնաւորք ըստ բնութեան գազանաց վայրենամիտք լեալ, անամօթ եւ անարգել յափշտակութեամբ վրդովէին զբոլոր երկիրս։