Ժողովածոյ առակաց Վարդանայ

ՃԾԸ. ԱՂՈՒԵՍ ԵՒ ԿՐԻԱՅ
(158 V)

Աղուէսն եւ ծովային կիրիայմի եղբարք եղեն. եւ կար թզենի մի 'ի ծովեզերն. եւելանէր աղուէսն 'ի թզենին եւ ուտէր եւ թափէրկիրային, որ 'ի վարն ուտէր. զայս արարին բազումանգամ. եւ եղեւ հիւանդանալ տղայոց կիրային. եւբժշկքն ասացին, թէ ատոնց աղուէսու երիկամունք պիտի. որ ուտեն եւ ողջանայն. եւ եկին կիրիան եւ աղուէսն 'իթզենին. եւ յորժամ զթուզն կերան, ասաց կիրիայն. եկտանիմ զքեզ առ թագաւորն մեր. զի քեզ բարի եւաղեկութիւն առնէ, զինչ դու ինձ առնես. զայս ասաց. զիխաբեսցէ զաղուէսն. եւ աղուէսն` դու ջրային ես եւ եսցամաքային. ես զի՞արդ կարեմ գալ 'ի ծովն 'ի վար. եւկիրիայն ասաց. զայն դու մի հոգար. եկ ել 'ի վերայ իմեւ ես տարաց զքեզ անահ եւ աներկուղ առ թագաւորն մեր. եւ աղուէսն աւատաց. եւ յորժամ գնացին, սկսաւկիրիայն 'ի ջուրն 'ի վարն գնալ եւ աղուէսն յիմացաւզբան. եւ ասէ. ա՞յ աներկուղ եւ անհաւատ, զճշմարիտնասայ ինձ. այլ ճար ոչ կայ ինձ. զի ոչ կարեմ 'ի դուրսեւ ոչ 'ի ծովն 'ի ներս. ասաց կիրիայն. ասեմ զճշմարիտն. զի քոյ երիկամունքն իմ տղայոցն դեղ ասացին. զի կարիխիստ հիւանդ են. եւ աղուէսն ասաց. հազար եղուկաներկեղ. ապայ յառաջն է՞ր ոչ ասացիր. որ զիմերիկամունքն 'ի հետ առեալ էի. ասաց կիրիայն. ապայ 'իյո՞ւր է. ասաց աղուէսն. ես յորժամ 'ի թզենին ելանէի, զերիկամունքս 'ի ծառն կախէի. դարձիր աներկուղ, որերթանք առնունք եւ գանք հասանինք տղայոցն. որ մինչդեռ կենդանի ենք. եւ աւատաց կիրիայն եւ դարձաւ. եւյորժամ 'ի դուրս ելին, ասաց կիրիայն. արտորայ, եղբար. ասաց աղուէսն. ով քեզ հաւատայ, քու գործովն է. եւգնաց աղուէսն:

Ցուցանէ առակս, թէ մարդն, որզմարդն մեկ հետ խաբէ, ան բաւական է, թէ գիտէ. եւ անբան, որ անդէպ լինի` ոչ աւատալի. կիրիայն զաղուէսն 'իյատակ ծովուն ո՞րպէս իջուցանէր կամ աղուէսնզերիկամունքն 'ի ծառն ո՞նց կախէր. մի հաւատար:

ՃԾԸա. 41 ag Ասի յառակաց, թէապուզէն արար թագաւորութիւն վատսուն տարի. յորժամծերացաւ, հանին զնա եւ բերին զայլ մանկագոյն եւեդին իւրեանց թագաւոր։ Եւ նա երթայր լալով 'իծովեզերն. եւ ահա պատահեցաւ նմա ծառ մի թզենի լիպտղով. եւ ելեալ 'ի ծառն բնակեցաւ. եւ ուտէր 'իպտղոյն եւ գոհանայր զԱստուծոյ։ Եկեալ առ նա մեծկրիայ մի` սովորեցաւ եւ գայր ոտս ծառոյն. եւ ապուզէնձգեր 'ի ծառոյն զթուզ. եւ նա ուտէր եւ գոհանայրզնմանէ։ Եւ յետ բազում ժամանակաց ասէ կրիայն ընդապուզէն. արեկ. որ տանիմ զքեզ 'ի կղզին առ ազգն իմ, որպատուեն զքեզ. եւ քո աղէկին աղէկ առնեմ. զի գոհացեալեմ զքէն առ ազգն իմ։ Եւ ապուզէն հաւատաց նմա վասներախտեացն, զոր արարեալ էր ընդ նմա. էջ 'ի ծառէն եւնստաւ 'ի վերայ թիկանց կիային եւ սկսաւ գնալ 'ի ծովն'ի ներս։ Եւ իբրեւ հեռացան 'ի ցամաքէն, ասէ կրիայն. գիտացիր, սիրելի եղբայր իմ կապիկ, զի կին իմ հիւանդէ. եւ ասացին բժիշկքն, թէ զկապկի սիրտն եւզերիկամունսն եփեցէք ու զջուրն առէք. որ խմէ. որողջանայ. զքեզ այնոր համար կու տանիմ։ Կապիկն իբրեւլուաւ, կանչեց իւր ամէն զօրութեամբն եւ ասէ. հազարվայ զիս եւ շատ աւաղ է, որ չկայ 'ի հետս. դարձիր, եղբայր, դարձիր. որ արենտէր չլինիմ. որ առնումզսիրտն իմ եւ զերիկամունսն իմ. զի մեր սովորութիւնէ, որ 'ի ծառն կախեմք, յորժամ 'ի ճանապարհ երթամք. եւշատոց առողջութիւն է ելեալ Աստուծով։ Եւ կրիայնհաւատաց ապուզնային, դարձաւ եւ գնաց 'ի ծառի տակն. եւ ապուզնայն վազեց եւ 'ի ծառն ելաւ։ Եւ ասէ կրիայն. փութա՛ եւ եկ ճարտար. որ ժամանեմք հիւանդին։ Ասէկապիկն. թէ ես այլ հաւատամ քեզ եւ իջնում 'ի ծառէս, քան զէշն անմիտ լինիմ, որ զերծաւ 'ի բերանոյառիւծոյն եւ անկաւ դարձեալ 'ի ձեռն կամաւ` եւսատակեցաւ։ Եւ ասէ կրիայն. դատիս յԱստուծոյ. զիսուտ ասացեր. եւ կապիկն ասէ. դու դատիս յԱստուծոյ, որ ինձ զստութիւն ուսուցեր։ Եւ ասէ. վարձք է, որստով ապրեցայ ես, որպէս կաքաւն եւ չիտն, որք խաբեցինեւ ապրեցան:

Ցուցանէ, թէ բարեմոռացնաստուածամոռաց է. եւ թէ բարի առնես մարդոյ եւ նայջանայ քեզ չար առնել, դու հեռացիր 'ի նմանէ։