Պատմագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Գալն Շահին յԵրեւան:


Եւ յորժամ եղեւ թուականն մեր ՌՁԵ, զօրաժողով արար թագաւորն Պարսից Շահ-Սաֆի իբրեւ ՃՌաց. այլեւ արուեստաւորս եւ զվաճառականս աւելի քան զպատերազմօղ զօրսն. եւ ելեալ նոքօք` եւ եկն ՚ի վերայ Երեւանայ. եւ յաւուր չորեքշաբաթի պահոցն սուրբ Յակոբայ` պատեցին զբերդն. եւ նստան ՚ի վերայ նորա երեք ամիս. եւ ողորմութեամբ Աստուծոյ ոչ եկն ձիւն եւ ոչ կաթ մի. եւ յամենայն կողմանէ գոյր (գոյին) դարմանք եւ պիտոյք զօրացն. վասնորոյ անհոգ էին յամենայն կողմանէ, եւ խաղաղութեամբ նստէին. եւ թագաւորն տաճկաց Սուլթան Մուրատ իբրեւ լուաւ` եթէ յամեցաւ պատերազմն եւ ոչ առին զբերդն, առաքեաց յօգնութիւնս բերդին զոմն փաշայ` որ ասէին Քօռ-Խազինատար` բազում զօրօք. եւ իբրեւ եհաս յԱրզրում, յանկարծակի եկն ձիւն բազում` սաստիկ յոյժ, եւ ոչ կարացին շարժել զօրքն Օսմանցւոց. եւ հրամայեաց Քօռ-Խազնատարն սուխրայ հանել` այսինքն կոռ` առ ՚ի պեղել զձիւնն, եւ բանալ ճանապարհ զօրացն. եւ զոր ինչ ՚ի ցերեկի պեղէին, գիշերն ( ՚ի գիշերին) լնոյր հոսանն. բազումս չարչարեցան, եւ ոչ եղեւ օգուտ ինչ: Ասէ Քօռ-Խազինատարն, Աստուած է օգնական Ղզլբաշին, եւ մարդ ո'չ կարէ ընդդիմանալ նոցա. եւ դադարեցին ՚ի գործոյ. եւ ՚ի մեծ պահոց միջնոց Գ. շաբաթին առին զբերդն: Քանզի Մուրթուզա փաշայն` որ տէր էր բերդին, իբրեւ ետես` զի ոչ կարացին ընդդէմ կալ զօրացն Պարսից, առեալ զդեղ մահու` եւ մեռաւ. եւ որք ՚ի բերդին էին` ետուն զբերդն. եւ Պարսիկք տիրեցին բերդին: Եւ Շահն հրաման ետ Օսմանցւոցն գնալ ուր եւ կամին: Եւ նոքա առին զգէշն Մուրթուզայ փաշային, եւ ելին ՚ի գնալ: Իբրեւ գնացին կէս աւուր ճանապարհ, նենգաւոր ազգն Պարսից գնացին զկնի նոցա, եւ կոտորեցին զնոսա, եւ յափշտակեցին զինչսն. եւ մնացեալքն առին զգէշն Մուրթուզին, եւ փախեալ գնացին յԱրզրում: Եւ Շահն ետ զերկիրն Երեւանայ Քալպալի խանի. եւ ինքն առեալ զՇխիճան փաշայն, զՄայմուն փաշայն, զԻպրահիմ փաշայն, եւ գնաց յԱսպահան. եւ առաքեաց զփաշայսն յԱնուշ բերդն, զոր ինքեանք Ղախայղալա ասեն. անդ մնացին, եւ անդ մեռան: