Պատմագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Կոնդակ սուրբ ուխտին Յովհաննու վանից:


Ցուցմունք ժամանակաց եւ պատմութիւնք նոցին գրեալ եղեւ յառաջնոց պատմագրաց. որք ՚ի ժամանակս եւ ՚ի դարս գրեցին` որպէս գիտացին` ըստ իւրեանց իմաստութեանն` զերից ժամանակաց, այսինքն` զանցեալն ընթեռնլով, զներկայն գրելով, եւ զապագայիցն յուշ առնելով` յայտ արարին: Ոմանք յաճախաբանութեամբ. ոմանք համառօտելով. ոմանք յառաջագիրք, եւ ոմանք ժամանակագիրք` որպէս եւ պատմութիւնն իւրեանց ցուցանէ ըստ ոճին իւրեանց: Ոմանք փիլիսոփայական ճարտասանութեամբ, եւ ոմանք Աստուածաշունչ գիտութեամբ: Ոմանք լի իմաստութեամբ, եւ ոմանք աշխարհօրէն: Եւ որո'վ իւիք եւ է` մեզ ծանուցին զանցեալն. զի եւ մեք ներկայումս ուսանելով` ապագայիցդ ծանուսցուք: Որպէս եւ ես վերջինս ՚ի ծնունդս եկեղեցւոյ` քանքարաթաքոյց ծառայ Քրիստոսի Զաքարիա` գոլով ՚ի փարթամ աւանէն Քանաքեռոյ` որ եկեալ բնակեցայ յԱստուածաբնակ եւ ՚ի հրաշափառ սուրբ մենաստանս Յովհաննու վանից` առ դրունս մեծի Ամլորդւոյն Յովհաննու Կարապետին` առ ոտս երիցս երանեալ քաջ Րաբունապետին Զաքարիայի, եւ նորուն յաջորդի Յովհաննէս վարդապետի` ամս ԽԷ, ընկալեալ աստիճան Արշիդիակօնութեան: Եւ յամենայն օր դեգերէի` թէ' ընդէ'ր ոչ գոյ հաստատուն կոնդակ վանացս, որ ամենայն արձանք որմոցն գրեալ լինի ՚ի նմա, եւ վարանէի միշտ առ այն: Այլեւ խորհէի առնել, սակայն ոչ լինէի ձեռնհաս յաղագս երկուց. նախ` զի ընդ ձեռամբ տերանց էի. երկրորդ` ՚ի մեջ մարմնաւոր զբաղմանց: Բայց յետ վախճանի տերանց իմոց վերոգրելոց` հարկեցայ յայժմուս Առաջնորդէս ՚ի Սարգիս վարդապետէ խոհեմոյ եւ բանասիրէ, արարի ինձ օժանդակ հոգին սուրբ` եւ ամենամաքուր Կոյսն Մարիամ, եւ միջնորդ ունելով ողջախոհ տատրակն եւ անմեղ աղաւնին զսուրբ Կարապետն, եւ սկսայ առնել ՚ի ժամանակի ծերութեան իմոյ` Կ ամի կենաց իմոց` ՚ի թուին ՌՃԼԶ: Եւ թէ տացէ կարողութիւն նոյն Հոգին Սուրբ աղօթիւք ձերովք յայտ արարից` որպէս եւ գիտեմք` թէ' ՚ի պատմագրաց, թէ' ՚ի յիշատակարանաց, թէ' յարձանաց, եւ թէ' ՚ի լրոյ իմաստուն արանց եւ ՚ի գիտուն ծերոց, նշանակեցից զամենայնն ստուգութեամբ. զի որք զկնի մեր գայցեն` ընթեռնլով ՚ի միտ առնուն: Որպէս եւ Մովսէս ասէ, հարցջի'ր հարց քոց, եւ պատմեսցի քեզ ՚ի ծերոց, եւ ուսցիս զամենայն` որպէս եւ կամիս: Վասնորոյ եւ դու ո'վ մտերիմ հարազատ` որ ընթեռնուս` մի' ապախտ համարեսցիս, զի կարողութիւն իմ ա'յսքան է: Ողջ լե'ր ամենայնիւ: