Կամենից

  ( Վերահաստատէ զՏէր Յովհաննէս յարքեպիսկոպոս Լեհահայոց առաքելով ընդ նմին նուիրակ զՆերսէս աւագ սարկաւագ ):

Այս մեր գիր հոգեւորական բարձր հրամանի հաստատութիւն է եւ աւրհնութիւն, ԹԷՈԴՈՐՈՍԻ ծառս ծառաիցն Քրիստոսի Յիսուսի Աստուծոյ Տեառն մերոյ, Շնորհաւք եւ ողորմութեամբ նորին կաթողիկոսի ընթհանուր ամենայն Հայաստանեաց. Զոր աւրհնութեամբն Աստուծոյ հայրական հոգաբարձութեան գթով՝ գրեմք ի յամէնաւրհնեալ եւ յաստուածապահ յանուանի եւ յականաւոր թագաւորական եւ քրիստոնէական մայրաքաղաքն Լովն եւ յամենայն վիճակն իւր, ի Լուցկայն, ի Մանքրմանն եւ ի բնակիչքն իւր. Որոց այսողիկ ամենեցուն բնակչացդ ի միասին, Մեր ի Քրիստոս Աստուած հաւատարիմ ըստ հոգւոյ յոյժ սիրեցեալ բարեպաշտ ի քրիստոսասէր թագաւորիդ թագաւորաց՝ եւ ակնկալիդ ամենայն քրիստոնէից ինքնակալիդ արիականաց՝ եւ մեր պարծանաց աչեաց չափ սիրեցեալ եղբաւրդ Ըռէ Տինգուռելիդ եւ արքաիդ. քրիստոսասէր եւ փառավոր ամէնամեծ պարոնիդ Լովիդ եւ Մեստեշնուդ. Գովելի եւ հավատարիմ պարոն Շաւլթիսիդ Աբրահամիդ. Իմաստուն վաճառականացդ՝ ծովայնոցդ եւ քաղաքայնոցդ առհասարակ. Հարկեւոր եւ բարեգործ տանուտրացդ, պարոն Փանոսի որդեցդ՝ պարոն Ավրանիդ եւ պարոն Աւլանիդ եւ այլոցն ամենեցուն. Ձեռնահմուտ արվեստագէտացդ. Աշխատասէր հողագործացդ, եւ համաւրէն ի Քրիստոս Աստուած ճշմարիտ հավատացելոցդ՝ արանց եւ կանանց, ծերոց եւ տղայոց, երիտասարդաց եւ կուսից, մեծամեծաց եւ փոքունց, եւ ամենայն չափս հասակի: Ի ձեռն Հոգւոյն Սրբոյ, մեծաւ փափաքմամբ ի շնորհացն Քրիստոսի, կարողութեամբն Աստուծոյ Հաւր, աղաւթիւք Սուրբ Լուսավորչին մերոյ Գրիգորի, Առաքեմք ողջոյն սիրո ի մէնջ եւ աւրհնութիւն առաքելական ի յաստուածնկալ սուրբ նշանէս Վանկկոսէ, եւ ի շնորհաբաշխ աջոյս մեր Սուրբ Լուսաւորչին Գրիգորի, եւ յերկնահանգէտ սուրբ աթոռոյս առաքել ( ակ ) ան. որոց արագահաս սքանչելագործ կարող զաւրութեամբն եւ աւրհնութեամբն պահպանեալ փրկեսջիք յամենայն վտանգից փորձանաց հոգոյ եւ մարմնո, տամբ եւ որդովք եւ ամենայն գոյիւք. ամէն:

Գիտութիւն լիցի ձեզ ամենեցուն մեր ի Քրիստոս Աստուած հավատարիմ ըստ հոգո յոյժ սիրեցեալ ցանկալի եւ պարծանաց որդիք եւ եղբարք, բազմաչարչար երկեամբք ծնունդք ավետարանավն ի Քրիստոս Աստուած Սրբոյն Գրիգորի. զի յորժամ կամաւքն Աստուծոյ եւ մեր Սուրբ Լուսաւորչին աւժընդակութեամբն՝ հաստատեցաք ի վերայ գահոյից սուրբ աթոռոյս՝ կաթողիկոս ամենայն Հայաստանաց, նայ մեք ըստ հայրական հոգաբարձութեան գթո մեր կամեցաք սիրովն Քրիստոսի զամենայն մեր ի Քրիստոս Աստուած հավատարիմ սիրելի որդիքդ հայրաբար հոգալ, եթէ ո՞րպէս կամ զիարդ էիք ուղղափառ աւրինաւք Սրբոյն Գրիգորի. քննել իսկ զամենայն վիճակս եպիսկոպոսաց եւ զաթոռունսն, թէ ո՛րք են այրի՝ կամ ո՞ր եպիսկոպոս ոչ ունի վիճակ եւ աթոռ եպիսկոպոսութեան: Յաղագս որո իմացաք որ իմացաք զի մեր նախնին ի Քրիստոս հանգուցեալն տէր Կոստանդին՝ ձեռնադրեալ էր զպարոն Նասրատնին որդի զՏէր Յոհանէսն՝ եպիսկոպոս Լովիդ, Լուցկային եւ Մանքրմնա, եւ պարգեւեալ էր ձեզ զամենեսեան Տէր Յոհանէսիդ՝ ժողովուրդ սեփական, եւ շուրջաբերականավ հաստատեալ: Իսկ մեք իբրեւ ստուգիվ իմացաք որ այնպէս յոյժ սիրով էր ընկալ ( եալ ) մեր նախնին զՏէր Հոհանէսն, նայ եւ մեք տարի յոյժ պատվեցաք զհրամանս մեր նախնոյն Տէր Կոստանդնա՝ իբրեւ զառաջին սուրբ հարցն. եւ ծանեաք զի արժան էր Տէր Յոհանէս, որո զշնորհս զայս առնէաք նմա: Ընդ որս եւ սոյն աղագով, եւ մեք իսկ մերով իսկ հոգեւորական բարձր հրամանավս վերըստին հաստատեցաք զսիրելի եւ զհավատարիմ որդիս զՏէր Յոհանէս ձեզ եպիսկոպոս եւ հոգեւոր առաջնորդ: Եւ որպէս էր յոյնժամ, սոյնպէս եւ այժմն եղիցի: Եւ մերով հայրապետական բարձր հրամանավս դայ Տէր Յոհանէսս է ձեզ ղատիմի եպիսկոպոս սեփհական, եւ ոչ այլ ոք: Վասն որոյ դուք ամենեքեան զպարծանաց եւ զսիրեցեալ որդիս զՏէր Յոհանէսս՝ այնպէս կալջիք, որպէս թէ եկեալ առ մեզ, եւ աւգնականութեամբն Աստուծոյ նոր եկեալ առ ձեզ. ելեալ ի գրկաց մաւրս կաթուղիկէ, սիգաճեմ ընթացիւք որպէս զփեսա ելեալ յառագաստէ, գալ հրճուել ի վերա լանջաց նոր Սիոնի. եւ առաքելաբար շրջեսցի ի միջի ձերում, վարդապե ( տե ) լ, խրատել եւ ուսուցանել յաւրէնս եւ ի պատուիրանս Տեառն, կալ անարատութեամբ ի տուէ եւ ի գիշերի. Տալով զանձն աւրինակ բարեաց ձեզ ամենեցուն. ինքն արասցէ եւ ապա զձեզ ուսուսցէ սրբութեամբ, արդարութեամբ, խոնարհութեամբ, երկիւղիվ, սիրով առ Աստուած եւ առ ընկերս. եղբայրսիրութեամբ, աղքատսիրութեամբ, ողորմածութեամբ եւ աղաւթիւք, լինել այցելու որբոց եւ այրեաց՝ ւ ամենայն կարաւտելոց կարեկից սիրովն Քրիստոսի: Կոչեսցէ զարժանավորսն եւ զվկաեալսն ի կարգ եւ յաստիճան կէս սարկավագութեան, սարկավագութեան եւ քահանայութեան: Կալցի եւ հրամանավս մեր ի վերա ձեր իշխանութիւն առաքելական, կապել եւ արձակել յերկինս եւ յերկրի: Զմեղուցեալսն եւ զապըստամբեալսն յաւրինացն Աստուծոյ եւ ի կանոնաց սրբոց հարցն՝ կշտամբել եւ յանդիմանել, եւ ըզղջացեալսն ընդունել ապաշխարութեամբ: Որով եւ դուք ամենեքեան առ ի դմանէ հովեալք եւ արածեալք ի վայրս դալարոջ առաքինութեան, եւ ի ջուր հանգստեան պատուիրանացն Աստուծոյ, զաստուածապատիւ եւ զառաքելաշնորհ արքեպիսկոպոսդ ձեր զՏէր Յոհանէսդ՝ մեծավ պատվով եւ յոյժ սիրով ընկալարուք, որպէս զհրեշտակ Աստուծոյ՝ եւ որպէս զառաքելական այր. եւ ամենայն հոգեւորական խրատոյ գորա՝ որ ի շահ եւ յաւգուտ է ոգոց ձերոց՝ հնազանդութեամբ ունկնդիր լերուք: Այլ եւ զամենայն կանոնեալ հաս եւ զիրաւունք զոր պարտիք տալ Աստուծոյ՝ բաժին աթոռս, զհաս տանց քահանայից եւ զամենայն ընտանեաց նոցա, զերախայրիս կալոց եւ զհնձանաց, զտէրունականս եւ զսրբանվէրս, զիրաւունս մատաղաց կենդանաց եւ զյանկարծամահից, եւ զամենայն իրաւունս կենաց եւ մահու, լիով անթերի տուք ի ձեռս դորա զուարթ եւ առատ սրտիվ, որպէս զուարթառատ սիրէ Աստուած: Եւ մի՛ ոք իշխեսցէ հակառակիլ սըմա, կամ հրամանիս մեր՝ եւ արգելցէ յիրաւանց տալո կամ խորեսցէ կամ յայլազգիք անկանի եւ ուժ հասուցանէ Տէր Յոհանէսիդ: Իսկ որ ոք հակառակ լիցի մեր հրամանիս, կամ սիրեցեալ որդոյս Տէր Յոհանէսիդ, նայ այնպիսի հակառակողն առցէ յԱստուծոյ զանէծսն Կայէնի, զմասն Յուդայի, եւ զխաչահանուացն, նայ եւ զպատիժսն Կորխա եւ զԴադանայ: Որով աւրհնեալքն ի Տէր Յոհանէք ի պատվելի արքեպիսկոպոսէդ ձերմէ, աւրհնեալ եղիցին յԱստուծոյ եւ ի մէնջ. կապեալքն եւ որոշեալքն՝ ի նմին մնասցեն մինչեւ զղջասցին, եւ առցեն զարձակումն ի Տէր Յոհանէսէդ, կամավ եւ ոչ ի հարկէ կամ բռնութեամբ:

Վասն որո՝ ի մտանել դորա եւ գրաւորական աւրհնութեան հրամանիս մերո առ ձեզ եւ սուրբ մեռոնիս՝ ի ձեռն Ներսէս ավաք սարկավագիդ եւ վնիրակիդ մերոյ, իջցէ եւ շնորհէ ողորմութեանն Աստուծոյ յերկնից ի վերա ձեր եաւթնպատիկ, եւ լցուսցէ զձեզ ամենայն հոգեւոր եւ մարմնավոր բարութեամբ. Բարձցէ ի ձէնջ զամենայն ցասումն, զպատուհաս եւ զտարաժամ մահ. Տացէ ձեզ շինութիւն, անդորրութիւն եւ խաղաղութիւն. Բուսոց եւ տնկոց եւ ամենայն անդէոց ձեր՝ այճողութիւն եւ քաղցր պտղաբերութիւն. պաճարեղէն անասնոց ձեր անսղալ ծնընդականութիւն. եւ ամենայն բարեաց ձեր՝ լիութիւն եւ առատութիւն: Արասցէ եւ զբանաւոր երկիրդ ձեր՝ գործնականս եւ աեւդիւնականս. գործել զարդարութիւն եւ զամենայն գովելի տեսակս առաքինութեան. եւ աւրհնեսցի զձեզ Տէր Աստուած մեր. որպէս զի զառաւրեա կեանս ձեր վայելիցէք եւ երկնից թագաւորութեանն հասանիցէք ընդ ամենայն սուրբս, ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր:

Շնորհեցաք ի ձեռն դորայ ձեզ պարգեւ հոգեւորական զեղն աւծութեան զսրբալոյս եւ զաստուածագործակ սուրբ մեռոնն, ի լուսավորութիւն նորածնելոցն ավազանավն յորդեգրութիւն Հաւրն երկնաւորի՝ եւ ի ժառանգակցութիւն Քրիստոսի յուսոյն մերոյ. զնոյն ի ճակատ նշան հաստատութեան, յաւծումն քահանայութեան՝ ի նորոգութիւն սուրբ եկեղեցո Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ:

Գրեցաւ գիր աւրհնութեան բարձր հրամանիս մեր ի յըստ ի մեզ մարդեղութեան Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ ՌԳՃՁԳ ամի, եւ ի Սրբոյն Գրիգորէ ՌՁԳ ամի, ի մեր նստիլս ի սուրբ աթոռս՝ որ է ամ Բ եւ ամիս Գ, եւ աւր Ա, ի մեծ թվիս հայոց ՊԼԲ ամի, յապրիլ Բին: Եւ վասն առաւել հաստատութեան եւ ավտալո ձեր՝ ձեռնագրեցաք մեր սովորական կարմիր ձեռնագրովս. կընքեցավ վերս ծաղկաւետ մեծ մատանավս: Կամաւք բարերար մարդասէրին Աստուծոյ, որ է աւրհնեալ ի յամենայն յաւիտեանս. ամէն:

ԹԷՈԴՈՐՈՍ ԾԱՌԱՅ ԾԱՌԱՅԻՑՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ ԱՍՏՈՒԾՈՅ ՄԵՐՈՅ ԵՒ ՈՂՈՐՄՈՒԹԵԱՄԲ ՆՈՐԻՆ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ: