Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ԽԷ. Եւ Հոգին ի վերայ նորա իջեալ ի նմանութիւն աղաւնոյ ։ 2  Իսկ * ընդէ՞ր արդեաւք ի նմանութիւն աղաւնոյ երեւեսցի Հոգին սուրբ Աստուծոյ * զի ուսուսցէ տեսողացն թէ ոչ այլ իւիք * է հնար մատչել առ Աստուածորդին՝ * եթէ ոչ անմեղութեամբ * եւ արդարութեամբ * եւ սրբութեամբ՝ * յաղաւնակերպ նմանութենէ * անտի առեալ զկերպարանս յանձին բերիցեն։
       3  Վասն զի քննիչ է սրտից եւ ծածկագէտ եւ ամենայն գաղտնեաց յայտնիչ զի զամենայն ինչ գիտէ եւ զամենայն * ինչ զոր ասէ՝ կարող է կատարել * եւ տկարանայ նմա եւ ոչ ինչ որպէս ասաց Գաբրիէլ * առ կոյսն սուրբ թէ Ոչ տկարասցի առ ի յԱստուծոյ ամենայն բանա։ 4  Որ * եւ * զսրտից մարդկան զխորհուրդս ի վեր բերեալ յանդիմանէ Ո * ստեղծ առանձին զսիրտս * նոցա որ ի միտ առնու զամենայն գործս նոցաբ որ առ նա էին մատչելոց։
       5  Վասն այնորիկ * Հոգին աղաւնակերպ իջանէ զի ուսուսցէ տեսողացն՝ սրբամտելով * առ Աստուածորդին մերձենալ եւ զշնորհս բարերարութեան Հոգւոյն ընդունել եւ Հաւրն հաճոյ լինել վասն այսորիկ * Որդին Աստուծոյ եկն * եւ կատարեաց զուխտ հարցն անուանելով նոցա որդի։ 6  Որդին Աստուծոյ * վասն այսորիկ եկեալ * մկրտի ի հաստատել զմկրտութիւն ամենայնի՝ որ մկրտելոցն * իցեն * զի անդ իսկ զայս աւանդելով՝ փրկութիւն ամենեցուն յայտնեալ՝ ի միտ առեալ * ծանիցի եւ * անտի իսկ բացցէ զամենակեցոյց ճշմարտութեան վարդապետութիւնն իւր յայտնել աշխարհի։ 7  Որպէս ասէ մարգարէն իբրեւ * յերեսաց տեառնորդւոյն թէ Մատերո՛ւք առ իս եւ լուարո՛ւք զայս ոչ ի սկզբանէ ի ծածուկ ինչ խաւսեցայ եւ ոչ ի տեղւոջ խաւարին երկրի զի յորժամ լինէրն՝ ես անդ էի եւ արդ՝ Տէր Տէր առաքեաց զիս եւ Հոգի նորաա։ 8  Տեսանե՞ս զէական միաւորութիւնն յորժամ լինէրն՝ * ես անդ էի» ասէ յայտ արարեալ զմիաբուն երրորդական զաւրութիւնն * թէ ե՛ւ * ի հաստատելն համագործ եւ ի նորոգելն միաբան։
       * բացեալ երկինք՝ եւ Հայր աղաղակէ թէ Դա է Որդի իմ սիրելիբ * եւ Հոգին իջեալ ի նմանութիւն աղաւնոյ զի յայտ լիցի միաբուն խորհուրդ զաւրութեան գալստեան Որդւոյն ։
       * Եւ զի՞նչ իցէ զոր ասէն թէ ի սկզբանէ խաւսեցայ՝ * եթէ ոչ զյառաջաձայնսն սրբոց մարգարէիցն որ * ինքն իսկ ի նոսա վասն իւր խաւսեցաւ եւ խորհրդով միաբանական Հաւրն եւ Հոգւոյն՝ եկեալ * երեւի * արդ ի վախճան ժամանակացս ։ 11  Որ էրն ի սկզբանէ Բանն եւ Բանն էր առ Աստուած եւ Աստուած էր Բանն նա էր ի սկզբանէ առ Աստուած ամենայն ինչ նովաւ եղեւ եւ առանց նորա եղեւ եւ ոչ ինչ որ * ինչ եղեւն։ Նովաւ կեանք էր * եւ կեանքն էին լոյս մարդկան եւ լոյսն * ի խաւարի անդ լուսաւորէր եւ խաւար նմա ոչ յաղթեաց։ Եղեւ այր մի առաքեալ յԱստուծոյ * անուն նորա Յովհաննէս սա եկն ի վկայութիւն զի վկայեսցէ վասն լուսոյն զի ամենեքեան հաւատասցեն նովաւգ։
       14  Արդ՝ լցեալ եւ կատարեալ զամենայն եւ լոյս Որդւոյն Աստուծոյ ի մէջ անցեալ լուսաւորել զամենայն * մարդ՝ որ գալոց է յաշխարհ որում խաւարն ոչ կարացեալ համեմատել յաղթել այլ այսու լուսով եղեւ աշխարհ եւ զնա ոչ * ծանեաւ։ 15  Արդ՝ վասն * այսորիկ եկեալ * զի ի միտ առցեն զլոյս նորա եւ որդիք Աստուծոյ լիցին։ 16  Եկն հաստատել զաւրէնս * եւ զմարգարէս եւ զաւրինակսն անցուցեալ՝ եւ զճշմարտութիւնն հաստատեալ։
       17  Եւ զի՞նչ իցէ * որ ասէ՝ Բանն միթէ բարբա՞ռ լոկ իցէ բախիւն լեզուի ընդ աւդս որ յառաջ քան զասել ասողին * չէ յայտ եւ յետոյ * անհետ՝ չէ ի միջի։ 18  Այլ վասն այսորիկ անուանեցաւ * Բան զի որպէս բան ի բերան ասողին՝ նոյնպէս * եւ ամենայն հրամանք Հաւր կամացն ելանեն ի բերանոյ Որդւոյ։ 19  Զի գիտակ է Հաւր * եւ կատարիչ կամաց նորա որպէս եւ * ինքն ասէ Ոչ ոք գիտէ զՀայր՝ եթէ ոչ Որդի որպէս եւ զՈրդի ոչ ոք գիտէ՝ եթէ ոչ Հայրա։ 20  Եւ դարձեալ ասէ եթէ Եկի կատարել * զկամս այնորիկ որ առաքեացն զիսբ։ 21  Եւ դարձեալ Յովհաննէս ասէ * ԶԱստուած ոք երբեք * ոչ ետես բայց միածին Որդին որ ի ծոց Հաւր՝ նա պատմեացգ։
       * Եւ ինքն առ Հայր ասէ թէ Եհաս * ժամ Հայր փառաւոր արա զՈրդի քոդ եւ եկեալ բարբառ յերկնից ասէ Փառաւոր արարի եւ այլ փառաւորեցիցե։ 23  Իբրեւ ոչ թէ ի խնդրել ապաստան եւ կամ կարաւտ * ինչ հայրաբուն փառացն այլ զի լուիցեն արարածք եւ հաստատեսցին յՈրդին։ 24  Նոյն աւրինակ եւ Որդին ի միջի կացեալ՝ զՀայրն ցուցանէ աշխարհի եւ զՀոգին սուրբ նոյնպէս եւ Հայր աղաղակէ վասն միածնին թէ Դա է * Որդին իմ միածին հաճեցուցիչ անձին իմոյ եդից զոգի իմ ի վերայ դորա զ։ 25  Որ եւ յայտ լեալ * յիջանեալն ի վերայ եւ հանգչել որպէս եւ ինքն * ասէր զՀոգւոյն սրբոյ թէ Նա զիս * փառաւոր առնէէ։
       26  Եւ եկեալ կատարէ զկամս առաքչին իւրոյ * որ եւ աղաղակ իսկ եդեալ ասէր * եթէ Որ հաւատայ * յիս՝ հաւատայ յայն որ առաքեացն զիս * եւ որ տեսանէ զիս՝ զայն տեսանէ որ առաքեացն զիսա։ 27  Եւ այսպէս զհայրական փառսն յինքեան ցուցանէ ամենեցուն յայտական վարդապետութեամբն ։
       28  Եւ զյառաջընթաց կարապետն * հրեշտակ առաքեալ Հաւր՝ գայ առաջի եւ աղաղակէ թէ Սա է Որդին Աստուծոյ սա է գառն Աստուծոյ սա է * որ գայ բառնալ զմեղս աշխարհիբ։ 29  Եւ ելեալ * ի վերայ լերինն բարձու ի մեծութիւն զաւրութեան Աստուածութեանն * որպէս յառաջատես տեսանող մարգարէն ասէ ի Տեառնէ Ի վերայ * լերինն սրբոյ * ի լերինն բարձու՝ անդ ծառայեսցեն ինձ ամենայն ազգք երկրիգ։ 30  Եւ դարձեալ միւս տեսանողն գոչէ թէ * Ե՛լ * ի վերայ լերինդ բարձու աւետարանիչդ Սիոնի բարձրացո՛ զբարբառ քո աւետարանիչդ Երուսաղեմի։ Բարձրացա՛յք բարձրացուցէ՛ք զբարբառ ձեր եւ մի՛ զանգիտէք ասա՛ դու ցքաղաքսդ Յուդայ։ * Ահաւասիկ Աստուած մեր ահաւասիկ Տէր Տէր գայ զաւրութեամբ իւրով եւ բազուկն հզաւր տէրութեամբ իւրով ահաւասիկ վարձք * հատուցման իւրոյ ընդ իւր եւ գործք իւրաքանչիւր առաջի նորա։ Իբրեւ * հովիւ հովուեսցէ զխաշինս իւր * եւ ի բազուկս իւր ժողովեսցէ զգառինս իւր * եւ ի գիրկս իւր ընկալցի զնոսա եւ մխիթար լիցի յղեաց ծանրացելոց ։ Ո՞ չափեաց * ափով իւրով զջուրս ամենայն * կամ ո՞վ չափեաց զերկինս թզաւ իւրով * եւ զերկիրս ամենայն քլաւ իւրով։ Ո՞վ եդ զլերինս ի կշիռս եւ բարձ զդաշտս կշռորդաւք։ * Ո՞վ գիտաց զմիտս Տեառն կամ ո՞վ եղեւ նմա խորհրդակիցդ։
       37  Եւ զի՞նչ * իցէ զոր ասէն թէ Ե՛լ ի վերայ լերինդ բարձու աւետարանիչդ Սիոնի ա այլ իբրեւ զայն որ * ասէն թէ Տէր ետ հրաման զի * տէրունի հրամանքն՝ ամենեցուն գեր ի վերոյ են * եւ ի բարձանց են հրամանք Բարձրելոյն։ 38  Եւ զի՞նչ * բարձր եւ ստուար քան զհրամանս Աստուածութեանն կայցէ * ի նոյն * ինքն ելեալ Աստուածութեանն քարոզք ի նոյն հրամանաց լեառն բարձրութեան առանց զանգիտելոյ եւ երկիւղի ամենեցուն առաջի անվեհեր քարոզել։