Օգուտ Բժշկութեան

Կին որ տղայ չբերէ կամ յերկնէն լինի կամ ի կնոջէն

Պատճառն յերկնէն լինայ

Բագարատն ասէ այն է, որ արանքն փոքր լինայ որ չհասնի ի տղին տեղն, եւ կամ սերման բնութիւն աւիրել լինի, կամ խիստ տաքէ կամ խիստ հովէ։

Նշան յերկնին լինայ այն է որ սերմն ի տաքէ աւիրի այն է, որ դեղին լինի, եւ քիչ գայ, եւ հոտած լինի. եւ այն որ հովէ լինայ այն է, որ թանծր եւ իսպիտակ լինի։

Ստածումն յերկնէն լինի։

Դեղն այն է, որ արանքն փոքր լինայ՝ նա կինն այլ փոքր կու լինի պիտի եւ կարճ. եւ յայնժամ որ մերձենաս՝ զկնկան գլուխն ի ցած տեղ դիր եւ զոտվին քանի որ ուժդ ընկեր է՝ վերուր. եւ յորժամ մերձաւորութիւնդ կատարի՝ մի՛ թողուր ի բաց, պահ մն բռնէ զկինն եւ մի՛ բաժնիր, մինչեւ սերմն ի տեղն երթայ եւ հասնի։ Եւ դեղն այն որ տաք լինայ՝ տո՛ւր զամէն գէճ իրվի եւ մոհթատիլ կերակուր. եւ այն որ սերմին բնութիւնն փոխի եւ ի թվոյ անցնի՝ յիրմէն ծնունդ չի լինի։ Եւ բժշկապետքն ասացեր են, հանց է սերման բնութիւն, որ թէ այր է թէ կին է, որ չոր եւ կամ գէճ լինայ՝ զէն առնէ ծննդեանն. բայց տաքութիւն եւ չորութիւն զէն առնէ. հանց որ արկան սերմն եւ կնկանն թէ Բ այլ հով լինի՝ ընծայումն չի լինի, եւ թէ արկանն տաք լինի քան զկնկանն եւ Բ յիրար խառնի՝ մոհթատիլ լինի եւ ընծայումն լինի. եւ թէ չի փոխի տաքութիւն ի հովութիւն եւ թէ հովութիւն հանց ի չաքէ անցնի՝ նա չի լինի ընծայ. եւ հանց որ Բ-ին բնութիւնն այլ մոհթատիլ լինայ՝ շատ տղայ լինայ։ Եւ այր լինի, որ յիրմէն տղայ չի լինի, եւ թէ կին մն այլ առնու՝ լինայ. որ ի վերն յիշեցի, որ բնութիւն իրացն հակառակ է եւ նիւթն այլ։

Պատճառ կնկանէն լինայ

Գեղիանոս ասէ, թէ լինի որ արգանդն հովցել է եւ գիճացել, եւ կամ խիստ տաքցել եւ չորացել է բնութիւնն. կամ սունկն կամ քամի լինայ մէջն։

Նշան կնկանէն լինայ այն է, որ արգանդին հովնալուն լինի այն է, որ հայզին արիւնն նօսր լինայ. եւ յաճուկն մազ քիչ լինի. եւ այնու գիճութիւն լինայ, տղան մեծնայ եւ ձգէ. եւ տաքութեան նշան՝ որ անձն աւաղ, եւ գուն քիչ լինայ։

Ստածումն որ կնկանէն լինայ։

Գեղիանոս ասէ. թէ այս ի հովութենէ լինայ՝ արա՛ զտաք շաֆերն եւ զայն պուխարնին որ տաքցնէ. եւ տաք տիմէտնի. եւ այն որ արգանդին գիճութենէն լինայ՝ տո՛ւր մատն արկանել, զպալղամն պակսեցու շահմի հանդալով, եւ անծրութով հոկնայ արա. եւ տո՛ւր ղալիայ եւ մութանճանայ, եւ զայն իրվին որ զգիճութիւնն պակաս առնէ՝ լաւ է։ Եւ դեղն այն է, որ ի յարգանդին տաքութենէն լինայ այն է որ տաս մոհթատիլ կերակուր, եւ հով եւ գէճ իրք հոկնայ արա մինչեւ գիրնայ եւ բնութիւնն մոհթատիլ լինայ։ Եւ նշան արգանդին չորութեան այն է, որ անձն աւաղ լինայ, եւ ծածուկ մարմինն հանապազ չոր լինայ. եւ դեղն այն է, որ տաս հանապազ զտաք եւ կակուղ իրվին. եւ շատ ի բաղանիս մտէ. եւ ջրախառն գինի խմէ. եւ ձիթեր եւ շաֆեր ի գործ արկանէ. եւ դեղն այն որ սնկան եւ քամու լինայ՝ յառաջն յիշեցի, որ չառնէ պատեղվոր զկինն. եւ արգանդն առողջ պիտի, որ կինն ծնունդ առնէ։

Սահակն ասէ, թէ կնկանն ծածուկ մարմինն խիստ աղէկ պիտի, որ պատեղվոր լինի կինն։ Ա՛ռ զաֆրան եւ համամայ եւ սնպուլ եւ աքլիլմէլիք Ա Ա դրամ, սատէճ եւ ղրտմանայ Ժ Ժ դրամ, եւ սագու եւ հաւու եւ այծու ճրագու եւ հաւկթի դեղնուց եփած Բ Բ նուկի. զամէնն յիրար խառնէ եւ մորհամ արա եւ թաթխէ՛ ի բուրդն եւ տո՛ւր որ վերցնէ յիրիկացքն, եւ յէրիկն ի մօտն երթայ. շատ օգտէ աստուծով։