Մատենագիտութիւն

ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ՕՏԱՐ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷ

Մեծ չէ թիւը Սեւակի օտար գրականութենէ կատարած թարգմանութիւններուն։ Թիւով շուրջ 15, առաւելաբար թարգմանութիւն են գերմանացի բանաստեղծ Հանրի Հայնէէն։ Անոնք Սեւակի սկզբնական շրջանի գրական-թարգմանական փորձերն են, կատարուած 1907-9 տարիներուն ընթացքին։ Վստահ չենք, եթէ կան անտիպ ու անյայտ այլ գործեր ալ։ Կու տանք ցանկը եղածներուն։

«Ցորեկ» (Լըքոնդ Տլ Լիլ). — Տպուած է «Մասիս» շաբաթաթերթի 1907 թ. ի (Ա. Տարի, Նոր Շրջան) թիւ 14-ին մէջ, էջ 273։ Արտատպուած՝ 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 163։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 228։

«Ամառուան Ժամեր» (Ալպէռ Սամէն). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1908 թ. ի (38-րդ տարի) թիւ 39-ի մէջ, էջ 920։ Սամէն այս խորագրով ունի վեց սոնէտներ, որոնց վերջինն է որ թարգմանած է Սեւակ։ 1955-ի հրատարակութեան մէջ անիկա սխալմամբ վերագրուած է Սեւակի եւ անցած անոր բանաստեղծութիւններու շարքին մէջ [1] ։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 233։ Բնագիրը տե՛ս ԳԱԹ, ՌՍՖ, թիւ 1։

«Ճերմակ Գիշեր» (Ալպէռ Սամէն). — Տպուած է «Շանթ»ի 1919 թ. ի թիւ 9-10-ին (11 Յունուար) մէջ, էջ 119։ Խմբագրութիւնը կը յիշատակէ, թէ զայն կը քաղէ «Ենովք Արմէնի մօտերս հրատարակելիք մէկ հատորէն, աբողջովին կազմուած՝ մեր գրագէտ նահատակներուն անտիպ գործերէն»։ Արտատպուած է 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 172։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 232։ Բնագիրը տե՛ս ԳԱԹ, ՌՍՖ, թիւ 1։

«Երաժշտութիւն» (Ալպէռ Սամէն). — Առաջին անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 232։ Ձեռագիրը տե՛ս ԳԱԹ, ՌՍՖ, թիւ 1։

«Դժբախտ Մոգ Մըն Եմ» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1908 թ. ի թիւ 52-ին (22 Դեկտ. ) մէջ, էջ 1272։ Արտատպուած՝ 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 165։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 230։

«Թէեւ Այնքան» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1909 թ. թիւ 7-ին մէջ, էջ 153։ Արտատպուած՝ 1955-ի հայաստանեան հրատարակութեան մէջ, էջ 166։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 231։

«Արարչագործութիւն» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1909 թ. ի թիւ 12-ին մէջ, էջ 367։ Արտատպուած՝ 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 167։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 230։

«Աբեղաները Ի զո՜ւր Կը Տքնին» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1909 թ. ի թիւ 13-ին (?) մէջ, էջ 379։ Արտատպուած՝ 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 168։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 231։

«Անթափանցելի՜ն» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1909 թ. ի թիւ 15-ի մէջ, էջ 442։ Արտատպուած՝ 1955-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 170։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 229։

«Կը Խնդրէի» (Հանրի Հայնէ). — Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»-ի 1909 թ. ի թիւ 15-ին մէջ, էջ 442։ Արտատպուած՝ 1955 հրատարակութեան մէջ, էջ 169։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 229։

«Պատասխան Առվերի Ձայնեակին» (Անտոնէն Բրիւն). — տպուած է «Մասիս»ի 1906 թ. ի (Նոր Շրջան) թիւ 1-ին մէջ, թարգմանական մրցումի մը առիթով։ Երկրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 235։

«Քերթող» (Անտոնէն Բրիւն). — Տպուած է «Մասիս»ի 1908 թ. ի թիւ 20-ին մէջ, էջ 416։ 1955-ի հրատարակութեան մէջ այս քերթուածն ալ սխալմամբ կ՚անցնի Սեւակի բանաստեղծութիւններուն շարքին մէջ [2] ։ Թարգմանութիւնը եղած է նմանողութեամբ (նշուած քերծթուածին ներքեւ «մանող»։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 235։

«Զգացական Խօսակցութիւն» (Փօլ Վերլէն). — Առաջին անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 234։ Ձեռագիրը տե՛ս ԳԱԹ, ՌՍՖ, թիւ 1։

«Սկեպտիկութիւն» (Հանրի Հայնէ). — Առաջին անգամ լոյս կը տեսնէ 1985 թ. ի հրատարակութեան մէջ, էջ 236։

«Երեք Ծաղիկներ» (Մ. Տրիբէր). —Տպուած է «Արեւելեան Մամուլ»ի 1908 թ. ի թիւ 20-ին մէջ, էջ 509։ 1955-ի հրատարակութեան մէջ այս քերթուածն ալ սխալմամբ կ՚անցնի Սեւակի բանաստեղծութիւններու շարքին մէջ [3] ։ Երրորդ անգամ լոյս կը տեսնէ 1985-ի հրատարակութեան մէջ, էջ 228։