285
Գալէնտէր
անուն
`
տեղւոյս
բընածին,
յայտ
առնէ
զանուն
`
ուրուք
տէրվիշին,
դաշտիկ
նեղ
ծառուտ
`
առ
ծովեզերին,
յանհեթեթ
լերանց
`
զսպեալ
՚ի
հովտին,
286
Բիթէքոս
ձայնեալ
`
անուն
իւր
նախկին,
եւ
Լիպատիօն
`
անուն
իւր
յետին,
ընտրեալ
երբեմըն
`
տեղի
խորհըրդին,
որ
ընդ
դեսպանաց
`
եւ
ընդ
արքունին:
287
Լուսաղբիւր
սրբոյն
`
Յոհաննու
մեծին,
յայտ
առնէ
քակեալ
`
զհին
եկեղեցին,
զոր
տառք
ոչ
ցուցին
`
եցոյց
իւր
տեղին,
վըկայեաց
յունկն
իմ
`
յանչըշունչ
ձայնին:
288
՚Ի
Գալէնտէրէ
`
մինչ
՚ի
Քեօյ
պաշին,
ժայռք
եւ
խորոփիք
`
առ
ափամբ
կային,
զորս
եւ
Պակքիաս
`
նախնիք
կոչէին,
առ
ուժգին
յուզմանց
`
կոհակաց
ձայնին:
289
Ըստեղծուածք
կըրից
`
իմ
բընականին,
ճապուկ
խոնարհմամբ
`
գալարեալ
ճմլին,
յորժամ
յանծանօթս
`
ընդ
վայր
ինչ
հեշտին,
ձայն
ինչ
մեղմ
երգոց
`
լըսեն
առանձին:
290
Մատեայ
ես
յառաջ
`
ընդ
կողմըն
ներքին,
ուր
վայր
հեշտալի
`
ըստ
բաւականին,
անդ
հովիւ
խաշանց
`
երնջոց
ւեզին,
զհովուական
սուլէր
`
քընար
՚ի
հովտին:
291
Իւր
փոքր
երամակ
`
անասնոց
հօտին,
համակ
առ
նովաւ
`
մակաղեալ
կային,
առ
ջերմին
տօթոյ
`
՚ի
մէջօրէին,
ընդ
հովանեաւ
օթեալ
`
մեղմ
որոճային:
292
Խաղաղ
ինչ
հընչիւն
`
հողմոյ
թեթեւին,
որ
միայն
շարժիչ
`
ծայրից
տերեւին,
զովացուցանէր
`
յայն
տապ
հըրատին,
ուստի
զուրկ
էին
`
փարթամք
քաղաքին:
293
Այնքան
զօրեաց
յիս
`
զարմացականն
իմ,
գորով
յիմ
հարաւ
`
յառագաստ
սրտին,
մինչ
ժամ
մի
հարուստ
`
յառեալ
՚ի
նոսին,
ինձ
զիս
մոռանալ
`
թմրիլ
գլխովին:
294
Զի
թէպէտ
հովիւ
`
անշուք
աղքատին,
այլ
անվիշտ
կենօք
`
քան
զթագաւորին,
եւ
թէպէտ
անբան
`
անասուն
էին,
այլ
հանգիստ
մարմնով
`
քան
զբանականին:
295
Այն
հեզիկ
կողմնել
`
օդեաց
՚ի
դիւրին,
կողմնակի
դիտել
`
աչաց
սիրունին,
զոր
ծարրեալ
բըբօք
`
յիս
կարկառէին,
զիս
խանդաղատիլ
`
զարթուցանէին:
296
Իսկ
ծանրաշարժել
`
գլխոց
արջառին,
ուշիկ
երթեւեկ
`
թանձու
ծընօտին,
զոր
՚ի
յորոճալ
`
տարուբերէին,
գոգցես
նոր
տեսիլ
`
առ
իս
բերէին:
297
Ոչինչ
հոգային
`
ոչինչ
հայէին,
այնչափ
վարանմանց
`
այնչափ
դիպուածին,
Յոբ
իբր
հարկաւոր
`
մարդիկ
ծըփային,
դիւրութիւն
կարծեալ
`
զայն
որ
վշտալին:
298
Յիշեցի
ըզձիրս
`
զանմեղվիճակին,
անկիր
անհաղորդ
`
հոգոց
աշխարհին,
ծանեալ
զդիւրութիւն
`
եւ
զանբան
սեռին,
եւ
ես
զիս
դատեալ
`
ասացի
ցանձն
իմ:
299
Բանական
կոչիմ
`
երբէք
ոչ
հանգչիմ,
իմ
թիւր
հաճութեանց
`
եւ
ես
տըհաճիմ,
փոքրիկ
ըստեղծուած
`
փոքունց
կարօտիմ,
բայց
ես
աշխարհաւս
`
բընաւ
ոչ
յագիմ:
300
Այն
դարձուածք
կըրից
`
իմ
հիւթանիւթին,
որք
զիս
մի
անհատ
`
ոչ
թողուն
՚ի
մին,
միոյ
գոյութեան
`
ունակ
իմ
անձին,
բազմապատկելոյ
`
գիւտի
նկրտին:
301
՚Ի
հակառակաց
`
ծփեալ
տատանիմ,
ես
ինձէն
ընդ
իս
`
խեթկեալ
ոգորիմ,
՚ի
ցանկականէն
`
դիւթեալ
տառապիմ,
՚ի
փառամոլէն
`
գերիմ
խըռովիմ:
302
Զիս
մի
տեսանեն
`
այլ
ես
եմ
կրկին,
ըստ
կրկին
կըրից
`
որք
յիս
ընձիւղին,
իսկ
յորժամ
կիրք
իղձք
`
յիս
բազմապատկին,
լինիմ
երեքկին
`
լինիմ
չորեքկին:
303
Այն
բազմափոփոխ
`
այն
բազմագունին,
իմ
թափառ
կարծիք
`
նըման
մոլարին,
որ
զիս
ոչ
թողու
`
յիմում
վիճակին,
յօտարին
յանծէ
`
վիճակ
առ
օրին:
304
Մակոյկ
իմ
կանաց
`
՚ի
ձեռին
ուղղչին,
ուղղիչն
իմ
կարծիք
`
՚ի
ծով
աշխարհին,
էակ
թէ
չէակ
`
անհաս
տակաւին,
բայց
յիս
բռնացեալ
`
գեր
քան
զէակին,
305
Հարստութիւն
իմ
`
հանգստութիւն
իմ,
յիշխանութեն
է
`
այս
կարծեաց
բանին,
ոչ
հարստանամ
`
եւ
ոչ
իսկ
հանգչիմ,
թէ
ոչ
այնպէս
գոլ
`
կարծիք
դատեսցին:
306
Առ
իս
գանձեսցին
`
մեծութիւնք
եկրին,
նաեւ
ողջութիւնք
`
հանգիստք
աշխարհին,
թէ
ոչ
դատեցայց
`
ես
զիս
՚ի
նոսին,
չե
'
մ
՚ի
հանգստեան
`
չե
'
մ
յառողջ
մասին:
307
Թէ
փարթամք
ընչիւք
`
աղքատ
կարծեսցին,
իսկ
աղքատք
անարգ
`
փարթամք
դատեսցին,
ըստ
կարծեաց
իւրեանց
`
վիճակք
փոփոխին,
աղքատք
են
փարթամք
`
փարթեամք
աղաքտին:
308
Կարծիք
իմ
կիրք
իմ
`
որք
յիս
տիրեցին,
ըզփոփոխութիւնըն
`
բընութիւն
ունին,
ինքեանք
չեն
յինքեանս
`
այլ
յորս
միշտ
փոխին,
ես
իսկ
ո
'
չ
եմ
իմ
`
այլ
միշտ
օտարին:
309
Թէ
փարթամանամ
`
ծանկամ
ընկերին,
փարթամագունին
`
կամ
թագաւորին,
թէ
թագաւորեմ
`
ցանկամ
այլ
մեծին,
կայսերականին
`
կամ
համայն
երկրին:
310
Իսկ
մինչ
հասանեմ
`
ցանկացեալ
գահին,
Երանեմ
փոքունց
`
ցանկամ
աղքատին,
մինչդեռ
՚ի
վիշտս
եմ
`
տենչամ
անվշտին,
իսկ
մինչ
անվիշտ
եմ
`
ես
ինձ
վիշտ
նիւթիմ:
311
Նախ
քան
զստանալն
`
իրն
է
ցանկալին,
անձուկք
մեր
կարծեաց
`
առ
նոսա
ձկտին,
յետ
ստանալոյն
`
ցանկալի
թուին,
ոչ
իրք
ստացեալք
`
այլ
ստանալին:
312
Այսպէս
կարծիք
են
`
փոփոխիչք
իրին,
եւ
ոչ
իրք
պատճառ
`
փոխման
կարծողին,
ըզբարին
առնու
`
փոխանակ
չարին,
ըզչարն
ըզչնչին
`
իբրեւ
ըզբարին:
313
Անպաճառ
տխրիմ
`
անպատճառ
բերկրիմ,
զի
մի
միայն
դարձ
`
արեան
կամ
մաղֆին,
տխուր
ցուցանէ
`
զայն
որ
բերկրալին,
պայծառ
բերկրալի
`
զայն
որ
տխրալին:
314
Ներկեալ
ապակի
`
առ
աչօք
տանիմ,
կանաչ
կամ
կարմիր
`
որպէս
եւ
բերին,
որ
ցուցիչ
իրին
`
ոչ
գունով
իրին,
այլ
օտար
գունով
`
զոր
ես
յիս
ունիմ:
315
Բժժանք
իմ
կըրից
`
հաղբք
իմ
խորհրդին,
սոքա
են
որք
զիս
`
ներկօք
պատրեցին,
մինչ
յանցաւորիս
`
յօտար
վիճակին,
զանանց
կարծել
տան
`
հանգիստ
երանին:
316
Տեսիլ
կենցաղոյս
`
տեսիլ
վայրկենին,
զի
'
նչ
բընաւ
ինձ
յոյս
`
եւ
կամ
վարձ
բաժին,
թէ
եւ
պերճացայց
`
գեր
քան
զբոլորին,
սակայն
բոլորից
`
անկայց
՚ի
յոտին:
317
Ես
դիւրահիւծի
`
վիճակեալ
մասին,
շինուած
ապակի
`
որ
հողմով
ջաղխիմ,
ես
որ
ծարծեցեալ
`
հաստատուն
մարմին,
՚ի
հողանիւթեայ
`
հիւղ
տաղաւարիմ:
318
Թէպէտ
միշտ
շինիմ
`
միշտ
նոր
սընանիմ,
բայց
՚ի
շինմանս
անդ
`
քակտման
ակնունիմ,
զի
նաեւ
նախ
քան
`
զծաղկել
նշենին,
կարէ
զիս
քակել
`
եւ
շիթ
մի
թիւնին:
319
Յետ
իմոց
նախնեաց
`
ես
ուղեւորիմ,
մահուն
սեաւ
ժանեաց
`
կերակուր
մատնիմ,
խոր
կրկնամածեալ
յայն
երէզ
վերջին,
խաւարին
աւուրց
`
՚ի
փոր
սուզանիմ:
320
Այն
որ
երեւիմս
`
գոյաւոր
մարմին,
անկարծ
ցնդեցայց
`
՚ի
վիհ
ոչընչին,
եւ
որ
ես
ասիմ
`
կամ
ես
անուանիմ,
համադասեցայց
`
որոց
ոչ
եկին:
321
Այնքան
զեղեալէր
`
սիրտ
իմ
՚ի
կիրս
իմ,
մինչ
ոչ
դադարէր
`
յիւր
ողբաձայնին,
թէ
ոչ
դադարէր
`
ձայն
երգոց
հովուին,
այն
որ
զիս
ձգեաց
`
յայս
ընթացք
բանին: