Պատմութիւն Հայոց

Այս քաղաքս բազմամբոխ լցեալ պարսկօք, այլ սակաւ եւ քրիստոնէիւք. յոյժ թշնամի էր սա Քրիստոսի եւ երկրպագուաց նորա, անարգիչ եւ հայհոյիչ խաչի եւ եկեղեցւոյ, այպանիչ եւ նախատիչ քահանայից եւ պաշտօնէից։ Վասն որոյ իբրեւ լցաւ չափ մեղաց նոցա, ել աղաղակ չարութեան նոցա առ տէր. երեւեցան յառաջագոյն նշանք աւերման նորա, որպէս ի վերայ Երուսաղէմի յառաջ քան զաւեր նորա, նոյնպէս եւ յայսմ քաղաքի. քանզի յանկարծ պատառեալ երկրի՝ արտաքս ելեալ ջուր սեաւ. եւ ծառ մի սօսի, զոր ճանդարին կոչէին, մեծ յոյժ՝ հուպ առ քաղաքն, տեսին զնա՝ յանկարծակի շրջեալ իւրովի. եւ ի տեսիլ նորա դղրդեցաւ ամենայն քաղաքն. եւ դարձեալ տեսին զնա՝ կանգնեալ, որպէս յառաջն։ Այս եղեալ երկիցս եւ երիցս եւ ապա անկաւ եւ այլ ոչ կանգնեցաւ։ Եւ սկսան իմաստունքն նոցա քննել վասն նշանին, թէ զինչ իցէ։ Եւ իմացեալ, թէ պատճառ աւերման քաղաքին իցէ, սկսան այնուհետեւ զխաչսն, որ բեւեռեալ էին ի վերայ ներքին սեմոց դրանց քաղաքին, հանել յանարգանացն, քանզի վասն այպանելոյ կացուցեալ էին, զի կոխեսցեն ամենայն անցաւորքն։

Եւ յանկարծակի հասին զօրքն թաթար, եւ պատեցին զքաղաքն յամենայն կողմանց, եւ մարտ եդեալ՝ մարտնչէին ընդ նմա բազում մեքենայիւք. եւ հարին զայգեստանն, որ շուրջ զքաղաքաւն էին։ Ապա փլուցին եւ զպարիսպ քաղաքին փիլիկուանօք յամենայն կողմանց. եւ ոչ ոք եմուտ ի քաղաքն ի թշնամեացն, այլ վառեալք զինու՝ պահեցին զքաղաքն շաբաթ մի։

Իսկ բնակիչք քաղաքին իբրեւ տեսին, թէ առաւ քաղաքն ի թշնամեացն, մտեալ իւրաքանչիւր ոք ի տուն իւր՝ այրեաց ի վերայ իւր զշինուածն, զի մի՛ անկցի ի ձեռս թշնամեացն. եւ այլք այրեցին զամենայն, որ ինչ ծախիւր ի հրոյ, եւ ինքեանք միայն մնացին։ Եւ զայն տեսեալ թշնամեացն՝ առաւել եւս ի ցասումն բարկութեան բրդեցան եւ սուր ի գործ արկեալ, զամենեսեան ճարակ սրոյ ետուն՝ զարս եւ զկանայս եւ զմանկունս։ Եւ ոչ ոք զերծաւ ի նոցանէ, բայց սակաւ գունդ մի զօրու՝ վառեալք զինու եւ ամենայն պատրաստութեամբ, պատառեցին զմի կողմ պարսպին ի գիշերի, եւ գնացին փախստական. եւ այլ սակաւ ինչ սինլքորք, զորս պահեցին եւ խոշտանգեցին՝ ցուցանել զգանձս ուր պահեալ իցեն։ Ապա զոմանս սպանին, եւ զկէսն գերի վարեցին. եւ ինքեանք բրեցին զայրեալ տունսն եւ հանին զորս գտին թաքուցեալ։ Եւ զայս արարեալ զաւուրս բազումս՝ ի բաց գնացին։

Ապա յամենայն գաւառաց շրջեցան ի վերայ նորա առ ի բրել եւ որոնել զինչսն եւ զանօթսն. եւ գտանէին բազում ինչս ի նմա ոսկւոյ եւ արծաթոյ, պղնձոյ եւ երկաթոյ եւ այլ պէսպէս հանդերձից, որ թաքուցեալ էին ի դարանս եւ ի տունս գետնափորս։

Եւ այսպէս ամայի եկաց քաղաքն զչորս ամս, եւ ապա հրաման ետուն շինութեան քաղաքին։ Եւ եկին ժողովեցան առ սակաւ սակաւ եւ սկսան շինել զնա՝ բայց ի պարսպէն։