Օգուտ Բժշկութեան

Որոյ ակռան փշրի եւ ժաժի եւ իւր տեղացն ելանէ յայնժամ

Պատճառ փօրելուն

Էհանան ասէ, թէ ի սուր խառնուածոց լինայ, եւ սուր գիճութիւն զինքն կերել է եւ յաւելցել է եւ արարել է զայս ցաւս։

Նշան փշրելուն այն է, որն ծակել է եւ որն կերվել է եւ որն փշրել է. եւ գուն ակռային սեւցել է, եւ հոտած հոտ գայ յիրմէն։

Ստածումն փշրելու ակռային։

Էհանան ասէ, թէ չոր դեղերով ստածումն արա. եւ զայն գիճութիւն որ յակռային տակն է՝ չորցու եւ զսեւութիւնն տանի. - ա՛ռ անգուժատ եւ պղպեղ եւ զրեւանդ եւ սամղ արապի. ծեծէ՛ եւ օծէ՛ այն կերված տեղն. եւ թէ կղբու ձու եւ անգուժատ եւ աֆիոն եւ պղպեղ եւ զանճապիլ. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ եւ մեղրով շաղվէ՛ եւ օծէ՛ ի կերված տեղն. օգտէ եւ զցաւն խաղեցնէ. եւ ստածումն այն է, որ զտեղն խարես որ հանէ. եւ զմազտաքէն ծեծէ՛ եւ լի՛ց ի փուճն. կտրատէ՛ եւ հանէ՛։

Մասեհն ասէ, զսպզտանն ծեծէ՛ եւ մեղրով շաղվէ՛ եւ դի՛ր ի փթածի վրան. օգտէ. եւ թէ զանճապիլ եւ մեղր եւ քացախ յիրար խառնէ եւ եփէ, որ թանծրանայ, եւ ի վերայ դիր եւ օծէ՛. եւ թէ զշոնիզն քացխով տրորեն եւ օծեն՝ օգտէ. եւ զղաթրանն եւ զմեղրն յիրար խառնէ եւ թաթխէ՛ ի քթեթն եւ դի՛ր եւ ի վերայ։ Ա՛ռ մավի զաճն եւ պղպեղ, ծեծէ՛ եւ ցանէ՛ ի վերայ. օգտէ աստուծով։

Ըռուֆօսն ասէ, թէ ակռային կերվածն տաք լինայ՝ ա՛ռ քուրաթի հունտ եւ պանճի հունտ, ծեծէ՛ եւ մոմով աճռէ՛ եւ ի ներքեւ ակռային օծէ. զորդն ի մէջէն հանէ եւ ձգէ. եւ թէ զպուսրն ծեծես եւ ի կերված ակռային օծես՝ օգտէ. եւ լաւն այն է, որ զտեղն խարես եւ անգուժատ ծեծես եւ կաթով եփես եւ օծես. օգտէ աստուծով։

Պատճառ շարժելուն այս է

Մասրճուէն ասէ. շարժիլն ի յակռային ջղացն ի թուլութենէն լինի, եւ միսն ուտվի, եւ ջեղն թուլնայ, եւ ակռան շարժի։

Նշան շարժելուն այն որ ի պեղծ եւ ի բորբոսած գիճութենէ լինի այն է, որ ի յակռատկէն հոտած հոտ գայ. եւ այն որ ի ջղին թուլութենէն լինայ՝ այն է որ վատուժի ջղերն եւ ակռան վաթի շուտով։

Ստածումն ակռային շարժելուն։

Մասրճուէն ասէ, թէ ակռան շարժի՝ նա այս դեղս ամրացնէ. - ա՛ռ ճուլինար եւ սուք եւ սօտ Ա Ա բաժին եւ իսպիտակ զաճ կէս բաժին. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ օծէ՛ զակռան. ամրացնէ։

Ա՛ռ վարդ եւ իսպիտակ զաճ եւ քազմազու եւ աղտոր եւ տապաշիր. զամէնն ծեծէ՛ եւ օծէ՛ ակռան հանապազ. եւ մեղրով լվա՛։

Մատային ասէ, թէ ակռան շարժիլն լինի ակռային թուլութենէն՝ եւ պիտի որ զտակերուն գիճութիւնն տանիս դեղերով որ չորանայ, որպէս ճուլինարն եւ վարդն եւ տապաշիրն, եւ զաճ եւ սուքն, եւ ակակիան եւ գղթորն եւ քազմազուն եւ աղտորն. ծեծէ՛ եւ հանապազ օծէ՛ ակռատկերն. օգտէ. եւ թէ եփես մեղրով եւ քացխով՝ օգտէ աստուծով։

Զաքարիային որդին ասէ, թէ դեղն եւ տապարզի շաքարն ծեծես եւ օծես ակռատկերն՝ օգտէ եւ իսպիտակ առնէ տակն եւ ամրացնէ. եւ դեղն մն այլ փորձած եւ խիստ աղէկ եւ օգտակար է. - ա՛ռ ուպհուլ եւ քապարայի տակի կեղեւ Ա Ա բաժին. ծեծէ՛ եւ մաղէ՛ եւ յակռատակն օծէ. օգտէ աստուծով։ Եւ յայն ատենն լաւ է, որ այարիճով խաղաջ այնես. եւ այլ լաւն այս է, որ իսպիտակ զաճ եւ նշատիր եւ նշայ Ա Ա բաժին ծեծէ՛ եւ մաղէ՛ եւ օծէ՛ ակռային տակն. շատ օգտէ աստուծով։

Եւ փառք արարչին աստուծոյ. որ օրհնեալ յաւիտեանս ամէն։