Օգուտ Բժշկութեան

Որոյ լեզուն ի վեր տայ որ տաճիկն զալահ ասէ այս ցաւուս

Պատճառ ի տաքէ լինայ

Ապուճարեհն ասէ, թէ սուր սաֆրան յաւելցել է եւ ի լեզուն է իջեր. եւ արիւնն յաւելցել է եւ խիստ շատացել է եւ յիրար խառնել է եւ արարեր է այս ցաւս։

Նշան որ ի տաքէ լինի այն է որ ի սաֆրայէ լինի այն է, որ վեր տվել է՝ դեղնութիւն քշտէ եւ խիստ տաք լինի եւ ցաւն խիստ, եւ այն որ յարենէ լինի՝ գունն կարմիր լինի։

Ստածումն որ ի տաքէ լինի։

Ապուճարեհն ասէ, թէ զկիֆալին երակն բաց եւ ապիկիս արկ ի կզակին ներքեւն. եւ Դ երակ առ, եւ չոր վարդ եւ աղտոր եւ գինձ եւ ճուլինար մանր ծեծէ եւ վարդի ձիթով եւ իսպիտակ մոմով եւ քաֆուրով խառնէ՛ եւ օծէ՛ ի լեզուն. եւ աղտոր եւ ոսպ եւ չոր վարդ ջրով եփէ՛ եւ մազմատայ արա, եւ հանապազ օծէ՛ զլեզուն նշի ձիթով. եւ աղտոր եւ տապաշիր եւ գինծ եւ վարդ եւ փրփրեմի հունտ մանր ծեծէ՛ եւ ի վերայ ցանէ. եւ թէ այս տղոց լինայ՝ զպէտն ծծցնողին արա որ գրած է, եւ թթու իրվի տուր եւ տաք մի՛ տալ, եւ առաւօտու գարէջուր, եւ օգտէ. եւ Բ նռան ջուր եւ սրքնճուպին փրփրեմի հնտով տո՛ւր, որ օգտէ։

Մասեհն ասէ, թէ սաֆրայէ լինի՝ լուծէ՛ մրգաջրով եւ թմրհնտով եւ մանուշակի շարապով. եւ թէ տապաշիր եւ նշայ եւ ֆուֆել եւ սանտալ յիրար խառնէ եւ քիչ մն քաֆուր խառնէ եւ ցանէ՛ ի վերայ. եւ թէ տղի լինի՝ զայս պատրաստութիւնս ծծցնողին արա, եւ զդեղերն տղին արա. եւ թէ կտրիճ լինայ՝ արա՛ ստածումն ամէն դիմօք. եւ դեղին հալիլան եւ սանտալին եւ վարդին հունտն եւ կտուած ոսպն եւ տապաշիրն զամէնն ծեծէ՛ եւ մաղէ՛ եւ ցանէ՛ ի վերայ լեզվին. օգտէ աստուծով։

Պատճառ որ ի հովէ լինայ

Մասրճուէն ասէ, թէ լինի յաղի պալղամէ, որ բնութիւնն զինքն ի լեզուն է ժողվել. եւ թէ յարենէ լինի՝ գունն կարմիր լինի լեզվին։

Նշան որ ի հովէ լինայ այն է, որ ուռեցնին մանր եւ տափակ ի վերայ լեզվին շատ լինայ. եւ լեզվին գունն իսպիտակ լինայ, եւ լինի ի պալղամէ. եւ այն որ ի սավտայէ՝ սեւ լինի եւ ուռեցն պինտ լինի։

Ստածումն որ ի հովէ լինի։

Մասրճուէն ասէ, թէ լուծումն արա հապի սապռով. - ա՛ռ տարչինի եւ ռասապլ զարիրայ եւ հապի պալասան եւ օթխօրին ծլերն եւ սալիխայ եւ ղրֆայ Բ Բ դրամ. զամէնն ծեծէ՛, Բ լիտր անձրեւի ջուր ի վերայ լից եւ դիր՛ յարեւն, մինչեւ ջուրն չորնայ. եւ զաֆրան եւ մազտաքէ եւ մուռ Ա Ա դրամ յիրար խառնէ եւ մէկ տեղ ծեծէ՛ եւ հապ արա սիսռան չաք եւ տո՛ւր Գ դրամ, եւ յետոյ զաճ եւ շիպ մանր ծեծէ եւ մեղրով շաղվէ՛ եւ օծէ՛ ի լեզուն. եւ ապքամայով խաղաջ արա. եւ ձիթենոյ տերեւ մարզանկօշով եփէ՛ եւ մազմատայ արա. եւ ճուլինար եւ մամիրան եւ ղաղուլայ Ա Ա բաժին ծեծէ՛ եւ ցանէ՛ ի վրան. եւ կուլանկուպին տուր անօթեց։ Եւ թէ փոքր տղայի լինի՝ նա դու ստածումն կաթն տվողին արա. օգտէ։

Հունան ասէ, թէ սավտայէ լինի՝ եւ դու խիստ լուծումն արա աֆթիմոնի մտպուխով եւ յիստկէ՛ զանձն. - Ա՛ռ ձիթենոյ տերեւ եւ յավսաճ եւ ակակիայ եւ շիպ եւ մատուտակ եւ ծաթրին եւ զաֆրան եւ զաճ. զամէնն մանր ծեծէ՛ եւ հանապազ օծէ՛ ի լեզուն. օգտէ. եւ ամէն հով եւ ծանր կերակրէ պատրաստէ՛, որպէս պախրու միսն եւ ոսպն եւ կաղամբն եւ զինչ որ սոցին նման է մի՛ ուտեր. օգտէ աստուծով։