Որ
է
գիտութիւն
ամենայն
տեսակ
կշռոց,
չափոց
եւ
դրամից,
որով
բոլոր
աշխարհի
վաճառականութիւնն
վարի:
Ժողովեալ
եւ
՚ի
մի
վայր
հաւաքեալ
աշխատութեամբ
Ղուկասու`
ապաշնորհ
ջահընկալի
Վանանդեցւոյ:
Ծախիւք
եւ
՚ի
խնդրոյ
հայցման
Ջուղայեցի
Խաչատուրի
որդի
Պարոն
Պետրոսին:
Տպիւք
եւ
հաւանութեամբ
եռամեծ
Վեհի
Թօմայ
վարդապետի
եւ
սրբափայլ
եպիսկոպոսի
Վանանդեցւոյ`
տանն
Գողթնեաց:
Յամի
տեառն
1699,
Յունուարի
16:
Յամստերդամ:
ԱՌ
ՀԱՅԱԶՈՒՆ
ՎԱՃԱՌԱՍԷՐ
ԵՂԲԱՐՍ:
՚Ի
Գլխաւոր
վաճառատեղիս,
որք
են
յաշխարհի
վերայ`
բառքս
այսոքիկ:
Թիւ,
կշիռ
եւ
չափ
այսպէս
ասի
հայի`
թիւ,
կշիռ,
չափ:
Իտալիանի`
նո'ւմէրօ,
պէ'զօ,
միզո'ւր:
Հօլլանդիզի`
խըթալ,
վիխտ,
մաթ:
Թուրքի`
սայի',
թէրազի',
օլչի:
Ֆարսի`
շմար,
միզա'ն,
փէյմա'նա:
Եւ
զամենայն
վաճառատեղեաց
կշիռն,
չափն
եւ
դրամն
միըստմիոջէ
գրելն`
է'
գործ
իմն
ծանր,
դժուարին
եւ
անհնարին:
Բայց,
ըստ
կարի
մերում,
եւ
ըստ
որում
՚ի
հարազատ
գրեանս
եդեալ
գտինք,
զյետ
նոցա
երթալով`
զնոյնն
մեք
եւս
՚ի
յօգուտ
մերազնեայ
վաճառասէր
եղբարցդ
արձանացուսցուք:
Ստիպեալ
մանաւանդ
՚ի
խնդրոյ
Ջուղայեցի
բարեպաշտ
Պարոն
Պետրոսին:
Ուստի
աղաչեմք
՚ի
վաճառասէր
եղբարցդ`
յիշել
յ՚աղօթս
ձեր
զՆախնիս
վերոգեցեալ
Պարոն
Պետրոսին,
զՍահակն
եւ
զԹլամփաշայն,
զծնօղսն
իւր
զԽաչատուրն
եւ
զՎարվառեայն,
եւս`
զՍուքիազն,
Ովանէսն,
Ոսկանն
եւ
Սինափաշայն:
Եւս
զՊարոն
Պետրոսն,
զՅարութիւնն
եւ
զԹլիկն:
Նաեւ
զզաւակս
Պետրոսին`
զԽաչատուրն,
զՄագդալինէն
եւ
զԿատարինէն
եւ
զայլ
արեանառու
մերձաւորսն,
զհանգուցեալսն
եւ
զկենդանիսն,
որով
եւ
դուք
յիշեալ
լիջիք
՚ի
Քրիստոսէ`
Յուսոյն
մերոյ
յ՚աւուրն
աներեկի.
Ամէն:
Երանելի
է'
յամենայն
ազգաց
մարդն
այն,
որ
միշտ
եւ
յամենայն
ուրեք
զմտաւածէ`
եւ
՚ի
կիր
արկանէ
զայն
բնածին
եւ
ամենայն
կրօնից
ընդունելի
կանոնն:
Զորինչ
քեզ
լինիլ
ոչ
կամիս,
այլոց
մի'
առներ.
եւ
զորինչ
քեզ
լինիլ
կամիս`
այլոց
եւս
արա:
Քանզի`
երբ
զայս
կանոն
ընդ
ամենեսեան
՚ի
գործ
ածեմք,
լինիմք
Աստուծոյ
սիրելիք
եւ
յամենայն
մարդոց
պատուելիք:
Այսու
կանոնաւ
՚ի
կատար
ածեմք
զամենայն
օրէնս
ամենայն
ազգաց`
թէ'
զԱստուածայինս,
թէ'
զեկեղեցականս,
թէ'
թագաւորականս
եւ
թէ'
քաղաքականս:
Զայս
ճշմարտէ
նոյն
ինքն
ճշմարտութիւնն`
ասելով.
զամենայն,
որ
մի
անգամ
կամիջիք,
թէ
արասցեն
ձեզ
մարդիկ`
այնպէս
արարէ'ք
եւ
դուք
նոցա,
զի
այն
իսկ
են
Օրէնք
եւ
Մարգարէք:
Մատթէոս.
7.
12:
Ղուկաս.
6.
31: