Յովհաննէս
Գաբեղենացու
գրչին
պատկանում
է
նաեւ
Ի
Յայտնութիւնն
Քրիստոսի
ճառը։
Այն
հայ
եկեղեցական
մատենագրութեան
մէջ
Մամբրէ
Վերծանողի
համաբնոյթ
ճառից
յետոյ
նոյն
նիւթին
նուիրուած
վաղագոյն
երկերից
է։
Ինչպէս
Մամբրէի
ճառում,
այնպէս
էլ
այստեղ
չափորոշուած
են
Տիրոջ
ծննդեան
3-4
տեսակներ.
եթէ
Մամբրէի
ճառում
կարգորոշուած
է
Տիրոջ
ծննդեան
3
տեսակ՝
Հօրից՝
նախայաւիտենական,
Մարիամ
Աստուածածնից՝
ժամանակի
մէջ,
Մկրտութեան
պահին՝
Յովհաննէս
Մկրտչի
ձեռքով,
ապա
Յովհաննէս
Գաբեղենացու
Ճառ
ում
աւելացւում
է
եւս
մէկը՝
Թաղումը
եւ
Յարութիւնը։
Ըստ
Յովհաննէս
Գաբեղենացու՝
բացառելով
ծննդեան
առաջին
տեսակը՝
մահկանացու
ադամորդին
ապրում
է
մնացեալ
երեք
տեսակները։
Այս
միտքը
աստուածաբանական
արձագանքն
է
ս.
Գրիգոր
Նազիանզացու
Ի
Մկրտութիւնն
ճառ
ի
«
Երիս
ծնունդս
գիտէ
մեզ
բանս.
որ
ի
մարմնոյն,
եւ
ի
մկրտութենէ,
եւ
ի
յարութենէ
»
բառերի։
Ելնելով
դաւանական
անհրաժեշտութիւնից՝
հեղինակն,
ի
տարբերութիւն
Արտեմոնադիր
ընթերցուածոց,
շեշտում
եւ
հիմնաւորում
է
Ծննդեան
եւ
Յայտնութեան
մէկ
տօն
լինելը։
Յովհաննէս
Բ
Գաբեղենացի
կաթողիկոսի
կարգադրութեամբ
յունարէնից
հայերէն
են
թարգմանուել
Եւտիքէս
Կ.
Պոլսեցու
(553-565,
577-582
թթ.
)
Յաղագս
զանազանութեան
բնութեան
եւ
առանձնաւորութեան
երկը,
ինչպէս
նաեւ՝
Գիրք
էակացը
։