Զ
ՅԱՆԴԻՄԱՆՈՒԹԻՒՆՔ
ԾԱԾԿՈՒԹԻՑ
ԻՐԱՑ,
ՈՐ
ԶԱՆԵՐԵՒՈՅԹՍՆ
ՅԵՐԵՒԵԼԻՍ
ԱԾԷ
ՍՐԲՈՅՆ
ԳՐԻԳՈՐԻ
ՀԱՅՈՑ
ԼՈՒՍԱՒՈՐՉԻ
1
Զի
ոչ
է
Հայր
ծնեալ
ուստեք,
այլ
Որդի
ծնեալ
ի
Հաւրէ
եւ
ոչ
արարեալ.
եւ
ոչ
Հոգին
Սուրբ
ստացեալ,
այլ
բղխեալ։
2
Մշտնջենաւորք,
միաբան
իսկութեամբք
ընդ
Հաւր
եւ
առ
Հաւր
եւ
ի
Հաւրէ։
3
Որպէս
բոց
եւ
ջերմութիւն
ի
հուր.
որպէս
լոյս
եւ
տապ
յարեգակն.
որպէս
ջուր
եւ
բղխումն
յաղբիւրէ.
որպէս
բան
եւ
հոգի
ի
մտաց։
4
Շարժեալ
առանձնաւորութիւնքն,
այլ
միաբանութիւն
մի
է
բնութեանն,
եւ
ոչ
եկամուտ
յանձնաւորութիւնսն
միշտ։
5
Այս
առակք
ճշմարիտ
Երրորդութեանն։
6
Իսկութիւն
անսկիզբն,
կեանքն
կեցուցիչ,
ամենագիւտ
սէր
եւ
ամենակալ
զաւրութիւն,
Հայր
եւ
Որդի
եւ
Հոգի
Սուրբ։
7
Երեք
անձինք
եւ
մի
բնութիւն
եւ
կամք.
Արարիչն
եւ
Բարերարն
եւ
Հաստիչն։
8
Աստուած
էր
եւ
է.
էր
անսկիզբն
յիւրում
փառսն,
եւ
մշտնջենաւոր
անվախճան
առ
խնամս
արարածոց։
9
Եւ
ճշմարտութիւնն
էր
եւ
է.
էր
յիւրում
անփոփոխմանն,
եւ
է
հաստատութիւն
արարածոց։
10
Անվրէպ
ամենաշահ
գիտութիւնն
էր,
եւ
է
յիւրում
անբաւութեանն
եւ
առ
լուսաւորութիւն
արարածոց։
11
Անհաս
իմաստութեանն
իրաւունք
էր,
եւ
է
յիւրում
անճառելի
նախախնամութեանն
յարարածս
ամենայն։
12
Կենդանարար
ամենագիւտ
ամենաշահ
խրատիւք
յանփոփոխ
հաւատարմութեան
իւրոյ
էութեանն
էր,
եւ
է
յաւէժ
փրկական
շնորհաւքն
յազգս
մարդկան
առ
մերձաւորութիւն
հաղորդութեան
կենդանական
սիրովն։
13
Ամենակարող
զաւրութիւնն
էր
յիւրում
գոյութեանն,
եւ
է
առ
ի
զաւրացուցանել
զանզաւրս
ի
մարտս
հոգեւոր
պատերազմիս
յերեւելիս
եւ
աներեւոյթս
լիեալ։
14
Կենդանի
երանութիւն
սիրոյն
Աստուծոյ
էր,
եւ
է
բորբոքմամբ
բարեաց
ի
խնամել
եւ
ի
պահել
զարդարս.
եւ
ի
զղջումն
ածել
զմեղաւորս։
15
Լուսաւորեալ
եւ
փառաւորեալ
սրբութիւնքն
էր,
եւ
է
ի
պայծառացուցանել
ի
փառաւորել
ի
նորոգել
զարարածս
բազմանշոյլ
շնորհաւք
եւ
լուսաւոր
աւազանաւն։
16
Գթութեանցն
խնամքն
էր,
եւ
է
անպատում
բարերարութեամբ
առ
խնամածութիւն
արարածոց
երեւելի
եւ
աներեւոյթ.
զի
հասցեն
ի
նաւահանգիստն
բարեաց,
աւետեացն
խոստացելոց
երկնաւոր
կոչմանն,
որ
լին
է
կենդանի
երանութեամբ
ի
կեանս։
17
Ողորմութեան
շնորհքն
էր,
եւ
է
իւր
անպատում
բարութեամբք
եւ
ամենառատ
պարգեւաւք
ի
տալ
եւ
ի
ցուցանել
զարդիւնս
մարդասիրութեանն
եւ
զկոչումն
ընծայութեան
յորդէգրութեանն
շնորհս։
18
Երկայնամիտ
եւ
ներող
էր,
եւ
է
քաղցրութեամբ
եւ
բարերար
կամաւք
անյիշաչար
երեւեալ,
եւ
ոչ
աստէն
զամենեսեան
պատժէ.
զի
դարձեալ
ի
մեղաց`
կեցցեն։
19
Ամենասուրբ
Երրորդութեանն
բարերարութիւնքն
դարմանաւք
իւրովք
էր
եւ
առ
արարածս
իւր,
եւ
է
յանպակաս
լիութեան,
որ
ոչ
պակասի,
ոչ
կշռի
եւ
ոչ
պարփակի
երեւելեաւք
եւ
աներեւութիւք
առ
ողոքանս
եւ
խոշտանկանս
ըստ
հնարագէտ
մատակարարութեանն։
20
Զի
զշահաւորն
եւ
զաւգտակարն
ստասցին
արարածք
իւր.
եւ
զեկամուտն
ի
բանաւորս
եւ
ի
մտաւորս
ածցէ
ի
լաւագոյնս
ամենիմաստ
էութեանն
իւրոյ
եւ
ի
ժառանգութիւն
կենացն,
քաջաւէտք
առաքինութեամբք
պսակեալ
յարքայութեանն
երկնից։
21
Այսպիսի
յուսով
հաւանել
եւ
հնազանդել`
որոց
աշակերտ
եղեւ
աստուածային
վարդապետութեանն,
որ
բարին
է
եւ
հաճոյն
եւ
կատարեալն.
զի
մշտնջենաւոր
եւ
անեղծ
կենացն
հասցէ,
որ
էն
եւ
է
եւ
կայ
յանբաւութեանն
իւրում.
եւ
բարւոք
բարերարութեամբն
իւրով
խնամէ
զարարածս
ամենայն.
որ
աննուազն
է
եւ
անբաւ
եւ
անսահման.
որ
ի
վեր
է
քան
զարարածս
ամենայն
անքննին
մեծութեամբք
եւ
փառաւք.
որ
կենաց
եւ
փառաց
եւ
լուսոյ
է
տուող
ամենաշահ
կենարար
երանութեամբքն։
22
Ինքն
յինքենէ
բաւական
առ
ամենեսեան.
որ
արդարացուցանէ
եւ
լուսաւորէ
եւ
փառաւոր
առնէ։
23
Որ
է
Հայր
միածնի
Որդւոյ
եւ
բղխումն
Հոգւոյն
Սրբոյ։
24
Եւ
նոցա
բարերար
կամաւքն
եւ
ամենաշահ
սիրովն
ժառանգաւորս
առնէ
զմարդիկ
անմարմնոցն
դասուց
եւ
արքայութեանն
երկնից
եւ
անսպառ
բարեացն։
25
Իսկ
պատիր
խաբէութիւն
ստութեանն
բանսարկութեան,
ուստի
կորուստ
ոչ
էր
ի
սկզբանն`
մինչ
ոչ
էր
մոլորութեանն
յառաջագայիլ
եւ
վրիպեցուցանել
ի
չարն։
26
Եւ
այժմ
ոչ
զաւրէ
ատելեացն
զչար,
որ
լսէ
աւետաւոր
քարոզութեանն
եւ
հաւատայ,
եւ
վերստին
ծնանի
ի
ջրոյ
եւ
ի
Հոգւոյ,
եւ
այլ
ոչ
եւս
դառնայ
յապականութիւն
եւ
յապաշխարելոյ
պէտս։
27
Մահ
ոչ
էր,
մինչ
մեղք
ոչ
էին.
եւ
այժմ
լուծեալ
է
լուսաւոր
Քրիստոսի
յարութեամբն,
եւ
անարգի
ի
սրբոցն
Աստուծոյ։
28
Ամենապատիր
խաբէութիւն
եւ
խորամանկ
կեղծաւորութիւն
եւ
ամբարտաւանութիւն
ոչ
էր
նախկին,
մինչ
ոչ
էր
բանսարկեալ
սատանայի.
եւ
այժմ
տկար
է
եւ
ոչ
է
յերեւել
ճշմարտութեանս։
29
Անհաւատութիւն
եւ
ցանկութիւն
չարեաց
ոչ
էր
ի
սկզբանն,
մինչ
ոչ
էր
հակառակասէր
աստուածամարտն
ի
վայր
կործանեալ.
եւ
այժմ
ոչ
է
յերեւել
հաւատոցն
եւ
աւրինացն
ընդրութեան
եւ
աստուածսիրութեանն
ցուցումն։
30
Անհնազանդութիւն
եւ
ստահակութիւն
ոչ
էր
նախ,
մինչ
ոչ
էր
անհաւանեալ
Աստուծոյ
սատանայ
եւ
մարդն.
եւ
այժմ
ոչ
է
ի
հնազանդել
Քրիստոսի
մերովս,
եւ
ուղղել
զմեզ
ի
նոյնս։
31
Խաբէութիւն
եւ
նենգութիւն
ոչ
էր
նախ,
մինչ
ոչ
էր
խորամանգեալ
չարն.
եւ
այժմ
ոչ
է
ի
Քրիստոսի
ճշմարտեալ։
32
Նախանձ
եւ
քէն
ոչ
էր,
մինչ
ոչ
էր
մախացեալ
չարն
եւ
ի
քէնս
մտեալ.
եւ
այժմ
ոչ
է
ըստ
Քրիստոսի
քաղցր
եւ
աննախանձ
կամացն
ի
մեզ
շնորհացն։
33
Ատելութիւն
եւ
բարկութիւն
ոչ
էր,
մինչ
ոչ
էր
ի
չարէն
եւ
ի
մէնջ
լիեալ.
եւ
այժմ
ոչ
է
ըստ
բազում
սիրոյն
հեզոյն
եւ
մարդասիրի
փրկչին։
34
Ամբարտաւանութիւն
եւ
անձնասիրութիւն
ոչ
էր,
յորժամ
ոչ
էր
հպարտացեալ
չարն
եւ
պարտաւորեալ
զմեզ.
եւ
այժմ
ոչ
է
յերեւել
խոնարհին
եւ
զմեզ
սիրողին,
յասելն,
Ուսարուք
յինէն,
զի
հեզ
եմ
եւ
խոնարհ
սրտիւ.
եւ
գտջիք
։
35
Ցասումն
եւ
թշնամանք
ոչ
էր
նախ.
եւ
այժմ
ոչ
է,
յորժամ
գութք
ողորմութեան
շարժի
ի
խնամս։
36
Անյագութիւն
որովայնամոլութեան
եւ
ագահութեան
ոչ
էր.
եւ
այժմ
ոչ
է
պարկեշտից
սրբոց
եւ
արհամարհողաց
զերկրաւորս։
37
Անժոյժ
աղտեղութիւնք
ոչ
էին,
մինչ
ոչ
էր
մաքրութեանն
լուծեալ.
իսկ
յորժամ
ծագեցին
սրբութիւնք
սրբութեանց
աստուածային
շնորհացն,
լուծաւ
գարշութիւն
ախտի։
38
Եւ
ամենայն
մեղք
եւ
անխնայ
չարութիւնք
երեւելիք
եւ
աներեւոյթք
ոչ
էին
գործակցաւն
իւրեանց
սատանայիւ
ի
սկզբանց
անտի.
այսոքիկ
յետոյ
ի
ներքս
մտին
ի
հակառակորդէն`
որ
ի
նոցայն
զմեզ
ընկեաց.
եւ
այժմ
ոչ
է
յորժամ
կենարար
գառնն
նուիրեցաւ
պատարագ
ի
վերայ
խաչին
վասն
քաւութեան
մեղաց
եւ
հաշտութեան
Հաւր
ընդ
արարածս.
եւ
վերստին
ծննդեամբ
աւազանին
եւ
փրկական
խորհրդովն,
որ
կենագործեաց
զհաւատացեալսս
ի
Սուրբ
Երրորդութիւնն։
39
Եւ
զամբարիշտս,
զհպարտս
եւ
զամբարտաւանս
կործանեաց,
եւ
բարձրացոյց
զխոնարհս
առհաւատչեայ
յուսովն։
40
Եւ
լուծաւ
եկամուտ
մեղքն,
եւ
այն`
որ
զիշխանութիւն
մահուն
ունէր,
այսինքն
է
սատանայ։
41
Զի
կեցուսցէ
զմբռնեալսն
ի
նմանէ
ի
նորա
կամսն`
երեւելի
շնորհաւք
եւ
մարդասիրութեամբն
իւրով։
42
Յորոց
բազումք
երեւեցան
ընդիրք
ի
սկզբանէ
վկայք
կենսաբեր
գալստեանն,
որ
նորոգելոցն
է
ի
յԱբելէ
արդարոյ.
զի
զանուն
արդար
յանարատ
վարուցն
ստացաւ։
43
Որպէս
Ենովս
յուսովն,
եւ
Ենովք
հաճոյից
Աստուծոյ
եւ
փոխելովն,
եւ
Նոյ
կատարեալ
արդարութեամբն
եւ
Աբրահամ
հաւատովն,
եւ
Իսահակ
աւետեացն
Որդւոյն
Աստուծոյ,
եւ
Իսրայէլ
տեսող
մարտի
առաքինութեանն,
եւ
Յովսէփ
պարկեշտութեամբն,
եւ
Մովսէս
աւրէնսդրութեամբն,
եւ
Դաւիթ
ուղիղ
եւ
թագաւորութեամբն։
44
Նա
եւ
ամենայն
սուրբ
մարգարէքն
եւ
մակաբայեցիքն
եւ
երեք
մանկունքն
ի
հնոցին
մինչեւ
ցՅովհաննէս`
որ
ճրագն
էր
արեգականն
արդարութեան,
որ
լուսաւորէ
զամենայն
մարդ
եկեալ
յաշխարհ
լուսով
աստուածգիտութեամբ
եւ
իմաստութեամբ
եւ
արդարութեամբ`
Քրիստոս
փրկիչն,
որ
եկն
յաշխարհ
փրկել
զմեղաւորս,
եւ
լուսաւորեաց
զհաւատացելոց
զսիրտս
բարերար
կամաւք
Արարչին
մերոյ,
պտղաբեր
լինել
ըստ
արդարութեան
աւրինացն
եւ
իրաւանցն
եւ
հաճոյից
տէրութեանն
ամենակալի։
45
Եւ
արքայութեանն
յուսովն
անարատ
վարուք
ընթանալ
ի
կէտ
վերին
կոչմանն.
եւ
լիցուք
կատարեալք,
որպէս
եւ
Հայրն
մեր
երկնաւոր
կատարեալ
։
46
Որ
խնամաւք
բարերարութեանն
իւրոյ
լնու
զամենայն
արարածս,
եւ
յորդորէ
զամենայն
միտս
ի
գործակցութիւն
բարերար
կամացն։
47
Որ
յերկնից
յերկիր
խաւսէր
զբարերարութիւն`
զդարձ
ապաշխարութեան
մեղաւորաց.
խոստովանելով
զյանցանսն,
եւ
զղջանալով
վասն
որոց
գործեցին,
եւ
պտուղս
արժանի
ապաշխարութեան
առնել.
որ
զզաւրս
հրեշտակացն
ուրախացուցանէ
ըստ
բանին
։
48
Զի
եթէ
վասն
միոյ
մեղաւորի
որ
դառնայ
յապաշխարութիւն,
ուրախութիւն
է
հրեշտակաց
ի
յերկինս,
զի՞նչ
պարտ
է
վասն
արդարոցն
ասել,
առաքելոց
եւ
մարգարէից
եւ
մարտիրոսաց
եւ
վարդապետաց
եւ
կուսանաց
եւ
պարկեշտ
ամուսնացելոց.
որ
ոչ
ունին
զաղտեղի
շարժմունս
եւ
զվնասակարս
ոգւոց,
եւ
զամբարտաւանութիւն
եւ
զբարկութիւն,
զատելութիւն
եւ
զնախանձ
եւ
զորովայնամոլութիւն.
եւ
մշակել
ի
ջանս
բարեպաշտութեան
եւ
խլել
ի
միջոյ
զչար
սովորութիւնն
յորդորմամբ
սուրբ
սիրովն
որ
սիրեացն
զմեզ։
49
Զի
սատանայութիւն
ոչ
էր,
մինչ
ոչ
էր
հակառակեալ
չարն
բարւոյն։
50
Զի
յետ
վեց
աւուր`
մինչ
ոչ
էր
ստացեալ
զամբարշտութեան
զմիտս,
վկայի
ի
Տեառնէ`
թէ
զամենայն
զոր
արար
Աստուած,
բարի
են .
զի
թէ
ի
բնէ
չար
էր,
ոչ
զբարւոյ
վկայէր
Աստուածն
ամենակալ։
51
Եւ
յԱւետարանսն
ի
Տեառնէ
առ
աշակերտսն
ասի.
Ո՞չ
ես
ընտրեցի
զձեզ
երկոտասանս.
եւ
մինդ
ի
ձէնջ
սատանայ
։
52
Զի
ոչ
զրպարտեաց
զնա
արդար
դատաւորն
նախ,
մինչեւ
եղեւ
երեւոյթ
չարին
եւ
չար
կամաց
շարժեալ
ի
չար
անդր.
եւ
ապա
զսատանայ
անուն
առնու
եւ
քակի
ի
սուրբ
պաշտամանէն,
եւ
ի
կենդանարար
սիրոյն
որոշի,
եւ
անյոյս
լիեալ`
ի
մահ
զինքն
ձգէ,
որպէս
դեւքն
ի
ծովակն
խոզիւքն,
որք
ասէին
Զի՞
կայ
մեր
եւ
քո,
Որդի
Աստուծոյ.
յառաջ
քան
զժամանակն
եկիր
կորուսանել
զմեզ,
սուրբդ
։
53
Գիտեն
եւ
նոքա
զժամանակս
դատաստանին
իւրեանց
եւ
մեր,
եւ
ըստ
արժանեաց
զհատուցումնն
անաւրինաց
եւ
անհնազանդից,
անսրբոց
եւ
պղծոց։
54
Զի
սատանայ
ոչ
էր,
մինչ
ոչ
էր
ամբարշտեալ.
եւ
այժմ
անզաւր
է
ըստ
ասելոյն
Տեառն`
թէ
Իշխան
աշխարհիս
այսորիկ
դատապարտեալ
է,
եւ
ընկեսցի
։
55
Զի
խաւար
ոչ
էր
եւ
ոչ
է.
զի
ստուէր
է
տարերց
եւ
ոչ
բնութիւն
ինչ։
56
Զի
ածուղ
սեաւ
է
քան
զստուէր
եւ
որ
այլ
ինչ
սեւութիւնք
իցեն.
եւ
ի
ծագել
արեգական
եւ
լուսաւորաց
նոյնպէս
կան
սեւութիւնքն։
57
Բայց
ստուեր
որ
է
խաւար,
ի
գալ
լուսոյն
լուծանի
եւ
ոչ
եւս
կայ
ընդդէմ։
58
Եւ
մահ
ոչ
էր,
մինչ
ոչ
էր
պարտական
լիեալ
մեղաւք.
եւ
այժմ
ոչ
է
ի
յայտնել
կենաց
եւ
յարութեանն
որ
ի
մեռելոց.
եւ
երկոքին
հրաժեշտ
առին
մահ
եւ
խաւար
ի
ծագել
լուսոյ
եւ
ի
գալ
կենացն։
59
Եւ
այս
ամենայն
յաւրինուածք
իրաց
եւ
աւրինաց
ի
Տեառնէ
են։
60
Եւ
յաղագս
այսորիկ
որ
քաջքն
եւ
պիտանիքն
իցեն,
պսակին
ըստ
լաւութեան
առաքինութեանն,
եւ
թագ
ի
գլուխ
մտցեն
ի
հանգիստն
լուսոյ
եւ
կենացն
յաւիտենից։
61
Եւ
որ
վատքն
իցեն
եւ
ծոյլք
արհամարհոտք
Աստուծոյ
պատուիրանին,
ընկալցին
զպատուհասիցն
պատիժս
յանշէջ
հուր
գեհենին`
որ
կազմեցաւ
նոցա։
62
Զի
առանց
եպերանաց
է
արդար
դատաւորին
իրաւունք,
որ
առաջի
ճշմարտութեանն
փակեալ
կան
երկոքին
կողմանքն
լաւացն
եւ
վատթարացն,
որ
փառացն
է
յոյս`
եւ
որ
թշուառութեանն
եւ
տանջանացն
ակնկալութիւն։
63
Եւ
երկաքանչիւրովքն
խրատէ.
բարեաւն
յորդորէ
եւ
ահիւն
զկծեցուցանէ,
զի
մի՛
ոք
զրկեսցի
յաւիտեանցն
խոստացելոց։
64
Զի
զերկոսին
կողմանսն
սիրովն
խնամէ.
զքաջսն`
զի
մի՛
յերկուասցին
ի
յուսոյն
կենաց,
եւ
զվատսն`
զի
ահիւ
Տեառն
ժամանեսցեն
ապաշխարութեամբ
յանկարաւտ
լիութիւն
շնորհացն
ընդ
այնոսիկ`
որ
պարծանաւք
ի
փառսն
վայելեն։
65
Զի
երեւեսցին
շնորհքն
Տեառն
ի
վերայ
սիրողացն,
որք
ծառայեցին
Տեառն
ահիւ
եւ
սիրով.
զի
ընկալեալք
ի
Տեառնէ
ընդ
մեծարեալսն
եւ
ընդ
փառաւորեալսն,
որդէգրութեանն
արժանաւորեալք,
յանսպառ
բարիսն
Քրիստոսի
վայելեսցեն
ընդ
ամենայն
սուրբս։
66
Զի
ամենակալ
Ամենասուրբ
Երրորդութեանն
բարերարութիւնն
խնամէ
զարարածս
ամենագիւտ
սիրովն
իւրով
եւ
ամենաշահ
երախտեաւքն
իւրովք
եւ
անփոփոխ
ճշմարտութեամբն`
որ
յերեւելիս
եւ
որ
յաներեւոյթս
ուղղէ,
եւ
ոչ
թողու
քայքայել
որ
ի
մեզ
բարին
մատակարարի
ի
մշտնջենաւորսն։
67
Զի
անեղծ
է
եւ
անապական.
ոչ
ինքն
փոփոխի,
այլ
զայլսն
փոփոխէ
ի
լաւսն.
եւ
զկենդանութիւն
ստեղծուածոց
զարմանալի
յաւրինուածովք
իւրովք`
եւ
զչգոյն
ի
գոյ
երեւելի
ածէ,
եւ
զանարգսն
առնէ
պատուականս
իւրովք
յարգանաւք
եւ
հանդիսիւք
լաւութեամբն
ի
գործ
անդր.
եւ
զանյարմարսն
յարմարէ
պէսպէս
յաւրինուածովք
ի
բարիսն.
եւ
զվրիպեալսն
յերկմտութիւն`
փոխէ
ի
հաւատարմութիւն
իւր.
եւ
զստութիւն
եւ
զերդմնահարութիւն
զմենքենայս
չարին
ածէ
ի
ստուգութիւն։
68
Ատեան
կազմեաց
աստուածային
խրատուց
Սուրբ
Գրովք
ի
լուսաւորութիւն
ամենայն
անձին.
հնարագիտութեամբ
կենդանարար
եւ
կատարեալ
իմաստիւք
բարւոյ
մասինն
հաղորդել։
69
Եւ
զեկամուտ
քաղն
չար
կամացն
եւ
չար
խորհրդոցն
եւ
չար
գործոյն
խլել
խոստովանութեամբ։
70
Եւ
զխոպանացեալ
միտսն
ի
ծուլութիւն
եւ
յարհամարհանս`
ուղղել
եւ
ի
գործ
ածել
բարւոյ
եւ
զգուշանալ
եւ
զգաստանալ։
71
Եւ
զկամակորութիւն
մտացն
եւ
մարմնոցն
ածել
ի
հնազանդութիւն
հոգեւոր
կարգաց
եւ
կրաւնից.
խլել
եւ
ի
միջոյ
ի
բաց
բառնալ
զչար
սովորութիւն
ահիւ
եւ
սիրով։
72
Եւ
զամենայն
շարժմունսն
յաստուածայինսն
բերելով,
եւ
ի
շահ
եղբարց
մեծաւ
ճգամբք
եւ
վաստակաւք
մշակել
յառաքինութիւնս.
եւ
ցուցանել
զհանդէս
մտերմութեան
ի
կանուխս
եւ
անագանս,
որպէս
զի
երեւեսցի
պտուղ
բարի։
73
Որպէս
լոյս
ոչ
փոխի
ի
խաւար`
այլ
զխաւարն
լուսաւորէ,
եւ
ոչ
կեանք
ի
մահ`
այլ
զմահացեալսն
կենագործէ
ի
Տէր,
այսպէս
զանարգսն
թողուլ
եւ
զլաւն
մեծարել
շնորհաւք
ամենակալին,
երեւեալք
որպէս
լուսաւորք
յաշխարհի`
զբանն
կենաց
ունելով
յանձինս
եւ
յառաջնորդութիւն
բազմաց`
եւ
կեալ
անբիծ։
74
Ի
հանդէս
բարեպաշտութեանն
ցուցանել
զայս
եւս
ժամանակս
ըստ
արդարութեան
կարգացն,
անարատ
սուրբ
եւ
ճշմարիտ
վարս
ստացեալ
գործակցութեամբ
բարերար
կամաւք
Արարչին։
75
Մտերիմ
եւ
քաջասիրտ
հաւատով
զանարժան
իրս
հալածել
եւ
արժանաւոր
աւգտիւք
զշահսն
ժողովել,
ուստի
անուն
քաջութեան
եւ
պարծանաց
յերկրի
թողուլ.
եւ
յերկինս
ամբարէ
զյաւիտենականն`
ուր
փառք
եւ
անսպառ
բարիքն
պատրաստեալ
կան
յուսացելոցն։
76
Որք
զաստիսս
արհամարհեցին,
կենդանարար
սիրովն
եւ
անճառ
երանութեամբքն
յուսով
որ
ի
Տէր`
եւ
վայելուչ
ազատութեամբն
թագաւորեալք
ի
փառս
բարձրելոյն,
եւ
առ
բեկումն
թշնամւոյն
եւ
ի
բարձրանալ
ընդրելոցն։
77
Որք
հաւատով
պարտեցին
աստէն
զհանապազորդ
թշնամին,
եւ
անդ
զուարճացեալ
բերկրին
անանց
ուրախութեամբքն
եւ
անճառ
բարութեամբք
որ
են
ի
Հայր
եւ
յՈրդին
եւ
ի
Հոգին
Սուրբ։
78
Ուստի
մերժեալ
են
տրտմականք
ամենայն,
եւ
բղխեալ
են
պէսպէս
բարիքն`
որ
կան
եւ
մնան
ի
վայելումն
կենացն
անվախճանից
ամենայն
սրբոց
Աստուծոյ
ըստ
երանութեան
սիրոյն
սրբոյ,
ի
կոչումն
հրաւիրանաց
ուրախութեան
հարսանեացն։
79
Որք
ըստ
կամաց
երկնաւոր
Հաւրն
պատրաստեցին
զանձինս,
որք
եւ
պսակին
լուսաւոր
պսակաւք
ի
գովեստ
փառացն
Աստուծոյ
յանվախճան
խնդութիւնսն։
80
Աստ
առեալ
զառհաւատչեայ
յուսոյն
կենաց,
եւ
անդ
կարգեալք
ընդ
երախտաւորսն
ի
ժառանգութիւն
արքայութեանն
երկնից։
81
Աստ
ազատեալք
յամաւթոյ
անարգանաց,
եւ
անդ
ի
վշտաց
սպառնալեաց
արդար
դատաստանին
ի
պատուհասիցն
տուժից
եւ
տուգանաց
դառն
տանջանացն։
82
Եւ
գգուեալ
արդար
անուամբ
սուրբ
եւ
ճշմարիտ
պարգեւաւքն
մեծացեալ,
եւ
յարգանաւք
եւ
պատուով
փառաւորեալ
պարծանաւքն,
եւ
այնպէս
զերծեալք
ի
սպառնալեաց
գեհենին
եւ
տանջանացն.
հաւատացեալ
ի
բանն`
որ
ի
վերայ
ամբարշտաց
եւ
մեղաւորաց
ասացաւ
ի
Տեառնէ.
Երթայք,
ասէ,
անիծեալք
յանշէջ
հուրն
յաւիտենից,
ուր
լալ
աչաց
է
եւ
կրճել
ատամանց.
որ
պատրաստեալ
է
սատանայի
եւ
արբանեկացն
։
83
Եւ
առ
հաւատարիմսն
ասէ.
Եկա՛յք,
աւրհնեալք
Հա՛ւր
իմոյ,
յարքայութիւնս,
որով
ի
սակաւուդ
հաւատարիմ
եղէք,
ի
վերայ
բազմին
կացուցից
զձեզ.
մտէ՛ք
յուրախութիւն
`
ի
մշտնջենաւոր
կեանսն
ընդ
սուրբ
հրեշտակս
առ
Թագաւորն
փառաց,
որ
ասացն.
Ուր
եսն
եմ,
անդ
եւ
պաշտաւնեայն
իմ
։
84
Որ
կենդանի
ուրախութեամբն
ուրախ
առնէ
զսիրելիս
իւր
ըստ
իւրաքանչիւր
վաստակոց։
85
Զի
իւրեանց
ճգամբք
մեծացան
ի
Տեառնէ
յանպատում
յանքննին
յամենագիւտ
սիրոյն
ժառանգութին,
յանմահ
եւ
յանհամեմատ
յաննման
եւ
յանկշիռ
լուսոյն
ժառանգութիւն.
յերկրաւոր
իրաց
եւ
ի
զբաւսանաց
մարմնաւորաց.
զմտաւ
ածել
զհնարս
զամենագիւտս
զգուշութեամբ
եւ
զգաստութեամբ,
որ
ի
յերկրի.
զտիւ
եւ
զգիշեր
անհատ
խնդրովք
ընդ
Տեառն
զարմանալի
լուսաւոր
գեղն
պշնուլ
ջերմեռանդն
սիրով
եւ
յիշատակաւք
խոստացեալ
որդէգրութեանն.
անձկաւ
ի
նորա
բարիսն
փափաքել,
եւ
գրաւել
եւս
ընդ
իւր
զկամս
շարժմանց
մարմնոյն։
86
Հիւթ
առեալ
ի
Տեառն
սուրբ
աւգնականութենէն`
զի
անարատ
կայցեն.
արտաքոյ
լինել
քան
զամենայն
ծուփս
մարմնաւորս,
եւ
ներքոյ
վարագուրին
մնալ
սուրբ
եւ
անարատ
ի
հոգեւոր
աւրինացն
պահպանութիւն,
ամրացեալ
եւ
զգուշացեալ
ի
կամս
Տեառն։
87
Եւ
սուրբ
զգաստութեամբ
զարթուցեալ
ի
վերին
կոչմանն
աւետիս,
առնուլ
զգրաւական
սիրոյն
զմխիթարութիւն
անարգել
սուրբ
շարժմամբք։
88
Եւ
բորբոքմամբ
սիրոյն
յորդեալք
ի
կեանս
անուշակս
կենդանարար
բանին,
հաղորդութեամբ
սուրբ
խորհրդոյն,
յիշատակաւք
անճառիցն,
նայել
ընդ
գեղ
խոստացելոց
աւետեացն։
89
Որպէս
զմեղուացն
է
իմանալ.
որ
ի
ծաղկանցն
զկարեւորսն
ի
մեղուոցն
բերեն,
եւ
նոքաւք
գործեն
զքաղցրութիւն
զանուշացուցիչ
ամենայն
դաժան
եւ
դառն
ճաշակաց։
90
Այսպէս
եւ
ի
կենարար
խրատսն
ժրացեալք,
եւ
յայնցանէ
ընկալեալք
զաւգտակարսն
իմաստութեամբ,
առաջնորդեալ
յամենայն
բարեգործութիւնս
առ
ի
պատրաստութիւն
հաւատոց
եւ
ճշմարիտ
սուրբ
վարուց.
քաղցր
յուսովն
ընթանալ
զանմոլար
ճանապարհն`
որ
տանի
ի
կեանսն
յաւիտենից,
եւ
հասանել
յաւթեւանս
կենացն
ի
դուռն
փրկութեան։
91
Մեծաւ
ցանկութեամբ
եւ
սաստիկ
ծարաւով
ճաշակել
զանուշակս
քաղցրութեանն
զԲարերարին
զխնամսն,
եւ
ի
նոսին
վայելել
միշտ
զանճառսն
մտաւոր
իմաստութեամբն
ի
Քրիստոս,
սուրբ
խանդաղատանաւք
ի
նորոգութիւն
մերձեցեալ։
92
Ընկալեալ
զառհաւատչեայ
կեանսն,
եւ
ի
նոսին
կալ
մնալ
անկարաւտ
յերանութիւնսն
անսպառ
միշտ
յանճառսն
եւ
յանբաւսն
լիեալ.
անձանձրոյթ
զուարթութեամբ
աշխարհիս
զբաւսանաց,
որ
շարժէ
զմիտսն
ի
մոլարսն,
եւ
զմարմինսն
ի
հարուածս
ցանկութեան.
որ
ամաւթոյ
եւ
անարգանաց
արժանի
է
ի
պատիժս։
93
Այլ
պարտ
է
ի
յերկրի
ուշ
ունել
եւ
զվերինսն
խորհել
պատրաստութեամբ
հաճոյիցն
Աստուծոյ։
94
Ի
վեր
ունել
զմիտսն
առ
այն`
որ
ի
վեր
քան
եւ
զներքինս
է.
որ
պատճառք
է
մեր
կենացս
եւ
փրկութեան.
որ
գործակիցս
արար
զմեզ
իւր
բարերար
կամացն
առ
ի
գիւտ
կորուսելոցն
եւ
առ
ի
պահպանութիւն
լաւացն։
95
Եւ
առաջնորդել
ի
բարիսն,
եւ
մերձաւորս
առնել
զհեռաւորս,
եւ
ընդանեցուցանել
զաւտարս.
խնամաւք
մարդասիրութեամբ
հովուել
ամենեցուն
ի
փրկութիւն
եւ
ի
կեանս
հեռաւորաց
եւ
մերձաւորաց։
96
Պատրաստ
ունել
զկամսն
առ
ի
սպասաւորութիւն
եղբարց
առ
ամենայն
պէտս
բարւոյ։
97
Մերկանալ
զցանկութիւնս
չարին
եւ
զամենայն
վնասակար
խարդախութիւնս։
98
Սուրբ
սրտիւ
եւ
անբիծ
վարուք
եւ
ուղիղ
հաւատով
ըստ
ամենայնի
յառաջանալ
ի
Տէր,
եւ
սիրել
զնա
ի
բոլոր
սրտէ,
եւ
անքակ
կալ
ի
ծառայութիւն
նորա
սուրբ.
եւ
ի
նորա
քարոզութենէն
լուսաւորել
զամենայն
զգայարանս,
որպէս
երկիր
յարեգական
ճառագայթից։
99
Սոյնպէս
եւ
յիշատակք
նորա
փակեալ
եւ
ամրացեալ
ի
խնամակալ
սիրոյն
եւ
նորա
ուսմանն
կցորդ
լինել
սրբոց
ի
լաւ
անդր
յորդորելով։
100
Աւգնական
ունելով
միշտ
զշնորհս
Բարերարին.
եւ
յամենայնի
գոհանալով
աւրհնել
միշտ
զամենակալն
եւ
զտուողն
բարեաց
Աստուած,
եւ
փառս
տալ`
որ
արժանի
արար
գործակից
լինել
իւրոյ
բարերար
կամացն։
101
Եւ
մեք
ցուցցուք
ի
նեղութեան
եւ
յանդորրու
զհանդէս
մտերմութեան
մերոյ
առ
Տէրն.
եւ
նա
աննուազ
զիւր
շնորհսն
պարգեւէ.
զի
ամենեցուն
կամի
զկեալ
եւ
ժառանգաւոր
լինել
անանց
փառացն
եւ
մեծութեանն
որ
ի
Քրիստոս
Յիսուս
ի
Տէր
մեր։
102
Եւ
մեք
որ
նովաւ
եղեաք
փրկեալք
իւրաքանչիւր
վաստակաւք
եւ
առաքինութեամբ
եւ
սրբեալք
ի
չար
ցանկութեանց,
եւ
առիթ
լիեալ
բազմաց
փրկութեան,
եւ
վարուք
փոխել
յերկրէ
յերկնաւոր
հանգիստն
յանուշակ
յարքայութիւնն,
միշտ
ընդ
Քրիստոսի
լիեալ
եւ
ի
նորա
երանելի
բարութիւնսն
վայելել։
103
Եւ
որպէս
անդամաւք
կանգնի
հասակ,
այսպէս
բարի
գործովք
կանգնին
հաւատք,
եւ
հաւատով
ստուգի
յոյս,
եւ
յուսովն
հանդէսք։
104
Եւ
այնպէս
յորդորել
յաստուածային
սէրն,
ընդունել
զշնորհս
Հոգւոյն
Սրբոյ
եւ
ի
վերագոյնս
լիեալ
երկնայնոցն,
անմահից
կենացն
լիեալ
ժառանգորդ.
ի
բնակարանս
սրբոցն
ի
կենարար
սէրն
ծաղկեալ
գեղեցկագոյն
փառաւք
յանճառելիսն
ի
մշտնջենաւորսն`
փառաւորել
միշտ
զԱմենասուրբ
զԵրրորդութիւնն
յաւիտեանս
յաւիտենից.
ամէն։