Ազգաբանական աշխատութիւններ

Ա. Երկու ձիաւոր եկին ծովուն ի յայնդիհէն, որ էին եղբարք Ճաւֆրէ տ Լըզինին, որ էր գունդ տ Լամարջ. անուն միոյն Կի եւ միւսոյն` Հեմրի: Կի եղեւ թագաւոր Երուսաղէմի ընդ իւր կնոջն դեհաց Սպիլին, որպէս ի վերոյ յիշեցաք: Յորժամ Ըռիջարդ թագաւորն Ընկլիզաց էառ զԿիպրոս ի Յունաց. նա` այս Կի թագաւորս գնեց զկղզին ի նմանէ եւ եղեւ թագաւոր Կիպրոսի: Սա մեռաւ անժառանգ:

Բ. Յետ մահուան Կի թագաւորին Կիպրոսի եկաց երկրորդ թագաւոր Կիպրոսի Հեմրի իւր աղբայրն եւ էառ կին զԸսչիւ, դուստր Պաղտին տը Պլնին, որ էր տէր Ըռամլէու. եւ ծնաւ նորա որդի մի Ոյկ անուն եւ դուստր Բ (2), անուն միոյն Պուրկոյն եւ միւսոյն` Հէլուիզ: Եւ յետոյ պսակուեցաւ ընդ Զապէլ թագուհին, եւ ծնաւ ի նմանէ դուստր Բ (2)` զՍպիլն եւ զՄելիսանթն: Պուրկոյնն եղեւ կին Կախթեր տ Մունպէլիարտին, եւ եղեւ նոցա դուստր մի Ըսչիւ, որ եղեւ կին Պալիան տը Պլնին` Պերութայ տէրոջն: Հէլուիզն եղեւ կին բրինձ Ռովբինայ, Սպիլն եղեւ կին Լեւոն թագաւորին Հայոց, Մելիսանթն եղեւ կին Կոյր բրընձին:

Գ. Յետ մահուան թագաւորին Հեմրի եկաց երրորդ թագաւոր Կիպրոսի իւր որդին Ոյկն: Սա էառ կին զԱլիծ դուստր գունդը Հեռի տը Ջայնրայնին, որ ծնեալ էր ի Զապէլ թագուհոյն. եւ եղեւ նորա որդի մի Հեռի անուն եւ դուստր Բ (2), անուն միոյն Մարիայ եւ միւսոյն` Զապէլ: Մարիայն եղեւ կին Կախթեր գունդ տը Պրէնին. եւ ծնաւ ի նմանէ Գ (3) որդի` զՃուանն եւ զՈյկն եւ զՀէմրի: Ճուանն եւ /174ա/ Հէմրին մեռան եւ Ոյկն եղեւ գունդ տը Պրայն եւ էառ կին Ըզապէլ դուստր տուկին Աթենացոց. եւ ծնաւ նմա որդի մի Կախթեր անուն եւ դուստր մի Աննէզ: Զապէլ, միւս դուստրն ըռէ Ոյկին, եղեւ կին Հեռէ Կոյր բրընձին որդոյն. եւ ծնաւ որդի մի Ոյկ անուն եւ դուստր մի Մարկրիտ, որ եղեւ կին Ճուան տ Մունֆաւրթ Սրոյ տիրոջն:

Դ. Հեռի եղեւ չորրորդ թագաւոր Կիպրոսի եւ էառ կին զդուստր մարգիզ տ Մունֆռանթին եւ ոչ ծնաւ ի նմանէ ժառանգ. եւ յետ մահուան կնոջն պսակվեցաւ ընդ Թէֆանոյ դուստր պարոն Կոստանդին պայլոյն Հայոց, որ էր աւագ պարոնն. եւ սա մեռաւ անժառանգ, յետ որոյ պսակվեցաւ ընդ Բլայժանս, դուստր բրընձին Անտիոքո. եւ ծնաւ ի նմանէ որդի մի Ոյկ անուն, որ եւ մեռաւ ԺԴ (14) ամաց:

Ե. Եկաց Ե (5)-երրորդ թագաւոր Կիպրոսի Ոյկն, որդի Հէռէ Կոյր բրընձին որդոյն, որ ծնեալ էր ի Զապէլ Հեռի թագաւորին քաւրոջն: Սա էառ կին զԶապէլ դուստր Կի տը Պլին գունդուստապլին Կիպրոսի եւ ծնաւ նոցա որդի Զ (6) եւ դուստր Դ (4), անուանք որդոցն` Ճուան, Պեմունտ, Հեռի, Ամառի, Կի եւ Հէմրի, եւ անուանք դստերացն` Մարիա, Մարկրիտ, Ալիծ եւ Հէլուիզ:

Զ. Յետ մահուան ըռէ Ոյկին եկաց Զ (6)-երրորդ թագաւոր Կիպրոսի իւր որդին Ճուանն, կացեալ ամ մի եւ մեռաւ:

Է. Յետ մահուան Ճուանին եկաց Է (7)-երրորդ թագաւոր Կիպրոսի եղբայր նորին Հեռի այր անմրդի եւ խեղանդամաւք, զի Պեմունտն, որ յառաջ ծնեալ էր քան զնա, մեռեալ էր ի կենդանութեան հաւրն իւրում: Ամառի եղբայր սորա էառ կին Ըզապէլ` դուստր թագաւորին Հայոց Լեւոնի, որոց ծնաւ որդի մի Ոյկ անուն: Եւ Կի եղբայր սոցա էառ կին զԸսչիւ տիկինն Պերութա /174բ/, որ լեալ էր կին Հանֆրէ տ Մունֆաւրթին. սորա ծնաւ որդի մի Ոյկ անուն: Մարկրիտ, քոյր սոցա, եղեւ կին Թորոսի, որդոյ թագաւորին Հայոց Լեւոնի, եւ ծնաւ ի նմանէ որդի մի Լեւոն անուն: