Ազգաբանական աշխատութիւններ

Ա. Պեմունտն եր[ր]որդի Ռաւպէրտ Կիջարդին եւ յորժամ առաւ քաղաքն Անտիոք եւ ետուն զնա Պեմընտին, նա վասն որ ինք Պեմունտն բրինձ էր Դարանդին, նա ինք եւ իւր յետմնացքն կոչեցան բրինձ: Այս առաջին Պեմունտս էառ կին զԿոստանս դուստր ըռէ տը Ֆրանցին. եւ ծնաւ նմա որդի մի Պեմունտ անուն:

Բ. Երկրորդ Պեմունտն էառ կին զԱլիծ դուստր թագաւորին Երուսաղէմի Պաղտնի եւ ծնաւ դուստր մի Կոստանս անուն, որ եղեւ կին Ռեմունտ գունդ տը Բաւդերին որդոյն. եւ ի նմանէ ծնաւ որդի մի Պեմունտ անուն եւ դուստր մի Մարկրիտ, որ եղեւ կին Մանուիլ կայսերն Յունաց:

Գ. Պեմունտն Գ էառ կին զԵրինէ, ազգականն Մանուիլ կայսերն եւ ծնաւ դուստր մի: Եւ յորժամ այս բրինձս վարեց զիւր կինն եւ զիւր դուստրն ի Յոաւմանիայ եւ էառ իւր կին տիկին մի անտաքցի Աւրկիլուղ անուն: Սա դարձեալ վարեաց զիւր կինն եւ էառ այլ կին Սպիլ անուն, եւ ծնաւ ի նմանէ դուստր մի, եւ դարձեալ վարեաց եւ զայն կինն եւ էառ այլ կին` Զապէլ անուն, որ այրկտէր էր եւ հաւատվոր էր, լել ի գոյդեցն ի վանքն. եւ ի նմանէ ծնաւ Բ (2) որդի` զՊեմունտ եւ զՌեմունտն, որ եղեւ սան գունդին Տրապաւլսոյ Ռեմընտին, զոր ի յետ մահուան գունդ Ռեմընտին ոչ եթող ժառանգ, այլ ետ զգունդութիւնն Տրապաւլսոյ իր սանուն` Ռեմընտին ի պոյման, որ թէ` ի գունդ տը Դուլուզին ժառանգաւորացն մարդ գայր նա ի յինք տային զՏրապաւլսոյ գունդութիւնն: Այս Ռեմունտս էառ կին զԱլիծ դուստր Ռովբէն Լէռնցոյն, որպէս /175ա/ վերոյ յիշեցաք. եւ Պեմունտ եղբայր սորա եղեւ բրինձ:

Դ. Եղեւ չորրորդ բրինձ Անտիոքա Պեմունտ Միակնին, որ եղեւ գունդ Տրապաւլսոյ: Սա էառ կին զԲլայժանս` դուստր Հոյը, Ճըպլէթայ տիրոջն եւ ծնան նմա որդիք Դ (4)` Ռեմունտ, Պեմունտ, Ֆիլիպ, Հեռի եւ դստերք Բ (2)` Աւրկիլուզ եւ Մարիայ: ԶՌեմունտն սպանին Հաշիշիքն ի Ճըպլէթ. Ֆիլիպն պսակվեցաւ ընդ Զապէլ թագուհին Հայոց եւ անդ սպանաւ, Հէռին էառ կին զԶապէլ, դուստր թագաւորին Կիպրոսի` ըռէ Ոյկին:

Ե. Եւ Պեմունտն եղեւ Ե (5)-երրորդ բրինձ Անտիոքա եւ գունդ Տրապաւլսոյ եւ էառ կին զԼուսիան դուստր գունդ Բաւլին ի Հռոմա. եւ եղեւ նմա որդի մի Պեմունտ անուն եւ դուստր մի Բլայժանս, որ եղեւ կին թագաւորին Կիպրոսի:

Զ. Պեմունտն եղեւ Զ (6)-երրորդ բրինձ եւ էառ կին զՍպիլ դուստր թագաւորին Հայոց Հեթմո. եւ ծնաւ նորա որդի մի Պեմունտ անուն եւ դուստր Գ (3)` զԶապէլ, զՄարիայ եւ զԼուսիան:

Է. Պեմունտն եղեւ Է (7)-երրորդ բրինձ եւ էառ կին զՄարկրիտ դուստր Լաւիզ տ Պիամունթին, սա մեռաւ անժառանգ. մեռաւ եւ քոյրն իւր Զապէլ եւ միւս քոյրն Մարիայ եղեւ կին Նիկաւլ տը Սայնթ-Ումերին եւ մեռաւ անժառանգ: Լուսիանն եղեւ կին Նէր•աւվըդուսէ: Եւ պարտ է գիտել, որ վերոյասացեալ Կոյր բրինձն յետ մահուան Բլայժանս ամուսնոյն իւրոյ էառ կին զՄելիսանդ դուստր Հեմրի թագաւորին Կիպրոսի. եւ ծնաւ ի նմանէ դուստր Բ (2)` զՀէլուիզ եւ զՄարիայ. Հէլուիզն մեռաւ եւ Մարիայն մնաց տամուժէլ: Այս այն տամուժէլ Մարին է, որ ծախեց ըռէ Ջառլին զԵրուսաղէմայ թագաւորութիւնն:

Սոքա կացին բրինձ ի Յանտիոք ըղորդ հայրենէտրութեամբ ի յառաջի Պեմընդէն սկսեալ, այլ են եւ այլք, որ պայլութեամբ կալան զբրընձ/175բ/ութիւնն Անտիոքա. քանզի Պեմունդն Առաջին յորժամ գնաց յայնկոյս ծովուն եւ ամուսնացաւ ընդ Կոստանս, դուստր ըռէ տը Ֆրանսին եդ ի տեղի իւր զՏանկրի քւերորդին իւր եւ ինքն անդէն վախ•անեցաւ ի Բոյլն. եւ Տանկրի կոչեցաւ բրինձ եւ կալաւ զբրընձութիւնն իբրեւ ի պայլութիւն մինչեւ ի գալ երկրորդ Պեմընդին, որ էր ըղորդ ժառանգաւոր, այլ եհաս վախ•ան Տանկրէ յառաջ քան զգալ ժառանգաւորին ի թուին Քրիստոսի ՌՃԺԲ (1112):

Եւ յետ Տանկրէ կալաւ զպայլութիւն բրընձութեանն Ըռո•էլ որդի Ըռիջարդին, որ էր ազգական Տանկրէի, զոր Տանկրի կացոյց փոխան իւր: Այս Ըռո•էլ յաղթեցաւ ի զաւրացն Հալպայ եւ սպանաւ մերձ ի Սէրմինն եւ մնաց պայլութիւն բրընձութեանն ի ձեռն Պաղտին թագաւորին Երուսաղէմի մինչեւ ի գալ երկրորդ Պեմընդին, որ էր ըղորդ ժառանգաւորն: Սա եկաց բրինձ մինչեւ ի վախ•ան իւր, որ եւ սպանաւ ի պատերազմն եւ էկաց Անտաք ի թագվորին պահն մինչեւ առաքեցին յայնկոյս ծովուն եւ բերին զգունդ տը Բոյդերին, որդին զԸռեմունդն եւ ամուսնացուցին ընդ երկրորդ Պեմընդին դուստրն ընդ Կոստանսն, որ ժառանգ էր նմա եւ եղեւ բրինձ Ըռեմունդն հինգերրորդ, այսինքն` Պեմունդ Առաջինն, Տանկրի, Ըռո•էլ, Պեմունդ, Երկրորդն, Ռեմունդն, այլ երկոքեան սոքա պայլութեամբ կալան զբրընձութիւնն Տանկրի եւ Ըռո•էլն: Իսկ Ըռէմունդն մարիա•ով էառ զըղորդ ժառանգաւոր դուստրն երկրորդ Պեմընդին եւ եղեւ բրինձ որպէս վերոյ գրեցաք, այլեւ սա սպանաւ ի պատերազմն ի Նորըտին, Հալպայ տէրոջն ի ԺԳ (13) ամի իւրոյ բրընձութեանն. եւ մնաց իւր կինն բրընձէս Կոստանսն ի բրընձի տեղ, յորմէ ծնեալ էր Բ (2) որդի եւ Բ (2) դուստր փոքր: Եւ յայնմ ամի յորում առաւ Ասխալան յանաւրինաց ամուսնացաւ բրընձէս Կոստանսն ընդ ֆրանսէզ իշխան մի, որ չէր առաւել մարդո զաւակ, այլ հա•ութեամբ էառ զնա, որում անուն էր Ըռնաղտ տ Ջաստիլուն եւ եկաց Զ (6)-երրորդ բրինձ Ըռնաղտն մարիա•ով եղեալ մինչեւ եկն ի հասակ ըղորդ ժառանգաւորն Պեմունտ, որդի Ըռեմընդին, որ եղեւ բրինձ ի կեանս Ըռնաղտ բրընձին. եւ Ըռնաղտն էառ այլ ապրանք յԵրուսաղէմայ թագաւորէն եւ ծառայեաց նմա եւ աստի ի հետ այլ ոչ ոք կալաւ զպայլութիւն բրընձութեանն: