ՄԵԿՆՈՒԹԻՒՆ «ՍՏՈՐՈԳՈՒԹԵԱՆՑՆ» ԱՐԻՍՏՈՏԷԼԻ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

1 Ընդ այսոսիկ հանդերձ աստուծով եւ առաջիկայ

ՊՐԱԿՔՍ ԻԸ

2 «Եւ է գոյացութեանցն եւ տարբերոյ»…

3 Երկրորդ յատուկ գոյացութեան փաղանունաբար ստորոգիլն։ 4 Այլ այս եւ պատահմանցն է. քանզի գոյն սպիտակում փաղանունաբար ստորոգի։ 5 Այլ այսպէս ասէ, եթէ երկրորդ յատուկ գոյացութեան փաղանունաբարն միայն ստորոգիլ. քանզի պատահմունքն եւ փաղանունաբար ստորոգին եւ հոմանունաբար եւ յարանունաբար եւ այլանունաբար, որպէս ապացոյցք ասացան վերագոյն։ 6 Եւ կամ այլազգաբար ասել, եթէ երկրորդ յատուկ գոյացութեան փաղանունաբարն ստորոգիլ առաջնոց գոյացութեանցն. քանզի պատահմունքն թէպէտ եւ փաղանունաբար ստորոգին՝ ոչ եթէ առաջնոց գոյացութեանցն, այլ իւրեանց անհատիցն։ 7 Բայց այս յատուկ ոչ ամենայնում գոյացութեան է եւ ոչ միայնում. ամենայն գոյացութեան ոչ է վասն անհատ գոյացութեան, վասն զի անհատ գոյացութիւն անստորոգելի է։ 8 Այլ եւ ոչ միայնում գոյացութեան է. քանզի եւ տարբերութիւնք փաղանունաբար ստորոգին։ 9 Արդ՝ զիա՞րդ յատուկ ամենեւին ոչ յատուկն. քանզի եթէ ոչ ամենայնում եւ ոչ միայնում գոյ ամենեւիմբ՝ ոչ կարէ յատուկ գոլ, վասն զի յատուկն ամենայնում եւ միայնում եւ միշտ գոյ, որոյ էն յատուկ։ 10 Արդ՝ մի գուցէ որպէս այլ՝ հասարակ է գոյացութեան եւ տարբերութեանց, որպէս զի եթէ ասէր՝ եթէ հասարակութիւն ունի առ պատահումն, ըստ որում երկաքանչիւր ոք փաղանունաբար ստորոգի։ 11 Այլ վասն զի յայդպէս ասելոյդ հինգ յատկութիւնք գտանին գոյացութեան, իսկ պատմիչք Արիստոտելական իմաստասիրութեան վեց սովորեալ են ասել՝ ասա՛ եթէ արհամարհեաց այժմ զհակորոշութիւնն գոյացութեան առ տարբերութիւն եւ զերկոսեան որպէս գոյացութիւն էառ։ 12 Յայնժամ յատուկ գտանի գոյացութեան եւ առաւել յատուկ. քանզի առաջին յատկին ամենայնում գոլոյ եւ ոչ միայնում՝ սա միայնում գոյ եւ ոչ ամենայնում. քանզի յատուկքն նեղիլ կամելով՝ միայնովն կերպարանին եւ ոչ ամենայնիւն։

13 Յետ որոց տարակուսեն՝ եթէ զիա՞րդ ասէ զտարբերութիւնս փաղանունաբար ստորոգիլ, եթէ տարբերութիւնք անուան ոչ տան հաղորդութիւն. քանզի ոչ ոք ասէ՝ եթէ մարդ բանականութիւն է։ 14 Առ որս ասեմք, եթէ փաղանունն երկակի ասի առ ի յԱրիստոտելէ. կամ այն՝ որ հաղորդատրեն անուան եւ իրի, կամ այն՝ որ աւարտակիցն լինի առ գոյացութիւն. քանզի այսպէս եւ ինքն ներում Յաղագս անձինն բանում զանձն փաղանունաբար ասէ կենդանւոյն ստորոգիլ, վասն զի աւարտակից լինի առ ի գոյացութիւն սորին, թէպէտ եւ ոչ անուան եւ ոչ իրի հաղորդատրէ. քանզի ոչ ոք ասէ զկենդանին հոգի, այլ եւ ոչ զսահման հոգւոյն ընդունի կենդանին։ 15 Այլ վասն զի Արիստոտէլ կամի վասն տարբերութեան, զի եւ անուան եւ իրի հաղորդատրեսցէ՝ մի գուցէ հաղորդատրէ, թէպէտ եւ յարանունաբար. քանզի ասի ի բանականութենէ բանական։ 16 Եւ կամ այլազգաբար, եթէ զոր աւրինակ սպիտակն երկակի է՝ որպէս եւ սպիտակացեալ փայտն եւ ինքն սպիտակութիւնն՝ մի գուցէ երբեք կարեմք ասել, եթէ եւ բանականն երկակի է՝ ինքն իսկ բանականութիւն եւ բանական կենդանին։ 17 Եւ կամ այլազգաբար. թէպէտ եւ ոչ կարեմք ասել զմարդն բանականութիւն, բայց բանականութիւն ունել կարող եմք ասել։ 18 Արդ եցոյց բանս, եթէ տարբերութիւնք տիրապէս փաղանունաբար ստորոգին։