Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ՃԱՌ ԵՐԿՈՏԱՍԱՆԵՐՈՐԴ
Երրորդ կիւրակէի` երանելւոյն Սեբերիանոսի եպիսկոպոսի ասացեալ  յաւետարանի մեկնութենէ:

 

ԱՅՐ մի իջանէր յԵրուսաղեմէ յԵրիքով, եւ անկաւ ձեռս աւազակաց. որք մերկացուցին զնա, եւ վէրս մեծամեծ եդին վերայ նորա. թողեալ կիսամահ` եւ գնացին: Ապա գայր անցանէր հայրապետ մի, ետես եւ զանց արար. երկրորդ անգամ գայր անցանէր ղեւտացի մի, ետես եւ ոչ գթացաւ. երրորդ անգամ անցանէր ընդ այն շամրտցի մի, ետես եւ գթացաւ նա. առեալ լուաց զվէրս նորա, արկ նա գինի եւ ձէթ, պատեաց զնա, եդ վերայ գրաստու իւրոյ, տարաւ ետ զան զպանտոկապետն. եւ հանեալ երկուս դահեկանս` ետ զպանտոկապետն, եւ ասէ'. պահեա' զդա, մինչեւ կրկին գալստեան իմում եւ հտուցից քեզ զվարձս:

Արդ յորժամ արար աստուած զերկին եւ զերկիր եւ զմարդն ըստ պատկերի կերպարանաց, որպէս ասէ պատնութիւնն. ստեղծ տէր աստուած զմարդն հող յերկրէ, եւ տնկեաց զդրախտն յԵդեմ. եւ անդ եդ զմրդն զոր ստեղծ ձեռօվք իւրովք, եւ փչեաց յերեսս նորա շունչ կենդանի. եւ եղեւ մարդն յոգի կենդանարար. եւ գործեսցէ զբարին, եւ արասցէ զհաճոյսն առաջի այ: Եւ կամ զի՞ կայր նմա, եւ կամ երկիւղ իսկ յումմէ՞ կայր, զի պահ տայր ունել. քանզի ոչ ոք կայր նմա, բայց միայն Ադամ: Իսկ գիրք սուրբ այսպէս ցուցանեն մեզ, ստեղծ տէր աստուած զմարդն, եւ տնկեաց զդրախտն: Զո՞ր դրախտ. եթէ ոչ զկաթուղիկէ եկեղեցի. եւ եդ անդ զԱդամ, զի գործեսցէ զարդարութիւն: Եւ զի ասաց աստուած, ասէ, յամենայն ծառոցդ` որ են ներքս դրախտիդ` ուտելով կերիցես: Յամենայն ծառոց. ուստի՞ հրամայեաց ուտել. ամենայն պատգամք բարիք են` որ գրեալ ե ն գիրս սուրբս Քրիստոսի, զոր թէ առնէ մարդ, կեցցէ նովիմբ. եւ ծառ գիտութեան բարւոյ եւ չարի, զոր ասաց աստուած, մի' ուտիցէք նմանէ, պատգամ անպիտանք են` չարաչար գործք մարդկան, զոր գործէ մարդ, եւ նովիմբ մեռանի:

Այլ զի՞նչ խորհուրդ իցէ դրախտին եւ պտուղ նորա: Բայց մեք հաւատալ պրտիմք, եթէ դրախտն օրինակ էր եկեղեցւոյ. եւ գետն, որ ելանէր ոռոգանել զդրախտն, նոյն ինքն Քրիստոս, որ ծնաւ Մարիամայ կուսէն, զի առակեաց զՄարիամ յԵդեմ. վասն զի հողոյ ստեղծեալ քր զնա յերկրէ. եւ յայդմ գետոյ զորք առաջք ելանեն. որոց անուանք յայտնի են. Մատթէոս, Մարկոս, Ղուկաս եւ Յոհաննէս, որ գրեալ են զչորս աւետարանսդ` ոռոգելով զամենայն տիեզերս:

Տեսցո՛ւք արդեւք, սիրելիք, զօձն զսատանայ, որ նախանձեացւ ընդ մարդոյն չարութեամբ եւ գայթակղեցոյց. եւ ո՞վ է սատանայ, եթէ ոչ մահ. զի յորժամ անց Ադամ ընդ հրաման պատուիրանին, հրամայեաց աստուած, եւ թագաւորեաց մահ վերայ նորա. իսկ իբրեւ ետես աստուած` եթէ մեղաւ Ադամ, ասէ ցօձն. անիծեա'լ լիջիր դու յամենայն անսունս. զի դու ապականեցեր զպտուղ որովայնի դորա, արդ դու պորտ քո սողեսջիր զամենայն աւուրս կենաց քոց: Յորժամ մեղաւ Ադամ, բարձաւ նմանէ փառքն եւ պատիւն, եւ թագաւորեաց  մահ վերայ նորա:

Արդ այրն որ իջանէր յԵրուսաղեմէ յԵրիքով, այրն Ադամ էր, եւ աւազակն սատանայ էր: Իսկ որ ասէ, թէ վէրս վերայ եդին, նոյն ինքն սատանայ զի մեղօք վիրաւորեաց զնա: Եւ Երուսաղէմ երկինք թարգմանի, եւ Երիքով երկիրս այս ստորին կողմն: Իսկ որ քահանայապետ մի գայր անցանէր, եկն անց հայրապետն Աբրահամ, եւ ետես զադամայական մարմինն մեղացն մեռեալ, եւ ոչ կարաց բժշկել. իսկ որ  ասէն, եթէ երկրորդ անգամ գայր անցանէր քահանայապետ մի. ո՞վ էր քահանայապետն, եթէ ոչ Մովսէս, որ ետես զադամայական մարմինն մեղացն մեռեալ, եւ ոչ կարաց բժշկել:

Իսկ որ ասէն, եթէ երրորդ անգամ գայր անցանէր շամրտացի մի. ետես եւ գթացաւ վերայ նորա: Շամրտացին ո՞վ էր, եթէ ոչ ինքն Քրիստոս. լուաց զվէրս նորա` ո'չ այլ ջրով, այլ Յորդանան գետով. արկ նա ձէթ եւ գինի. հինի առակէ օրինակաւ հոգին սուրբ` որ էջ նմանութիւն աղաւնոյ վերայ նորա. եւ ձէթն մկրտութեան դրոշմն: Պատեաց զնա օրինօք եւ մարգարէիւք, եդ վերայ բեռին իւրոյ, այսինքն վերայ խաչափայըին. տարաւ ետ զնա պանդոկի մի: Պանդոկին եկեղեցի թարգմանի, քանզի հիւանդանոց է ամենայն մեղաւորաց. եւ պանդոկին ետ զպանդոկապետն. եկեղեցին զեպիսկոպոսն: Եւ ետ նմա երկուս պատուիրանս, զոր գրեալ է. լո՛ւր, Իսրայէլ, տէր աստուած քո տէր մի է, եւ սիրեսցե'ս զտէր աստուած քո յամենայն սրտէ քումմէ եւ յամենայն զօրութենէ քումմէ եւ յամենայն անձնէ քումմէ. եւ զընկեր քո իբրեւ զանձն քո, որ լաւ է քան զողջակէզս եւ զզոհս: Եւ յորժամ սիրեսցուք զմիմեանս իբրեւ զանձինս, եւ որ ինչ մեզ չար թուի` ոչ արասցուք ընկերացն, յայնժամ ապա կատարեսցուք զպատուիրանն Քրիստոսի. եւ յայսմ ամենայնի փառաւորեսցուք զհայր եւ զորդի եւ զհոգին սուրբ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: