Անգիտաց Անպէտ

Բայց դեղերն ցեղ մըն այլ պատմութիւն ունի. եւ զայն այլ ասեմ, թէ Աստուած կամի:

Ասեր է Գրոցս ժողովն, թէ զինչ որ ի աշխարհս դեղեր կայ նա՝ Գ ցեղ է. կա՛մ բուս է, կա՛մ անասուն է, կա՛մ քարինքն է, որ ի գետնէն կու ելանեն. այսոր մատան կու ասեն. եւ զայսոնք այլ մէկ քանի բաժին է արած: Եւ այն որ բուս է՝ կա՛մ հունդ է, կա՛մ տերեւ է, կա՛մ որձայ է, կա՛մ ծաղիկ է, կա՛մ քամուքս է, կա՛մ պտուղ է, կա՛մ խեժ է, կա՛մ տակ է, կա՛մ տակին կեղեւն է. եւ ասոնք ամէնն ի բան կու անցնի:

Եւ թէ տերեւ լինի որ ի գործ կու մտէ, սատէճն է, եւ մազարիոնն է, եւ թամպուլն է, եւ որ նման է սոցա. եւ պատեհ է որ զայս տերակնին ան ատենն ժողվեն՝ որ կատարեալ հասնի, եւ գունն ցեղ մըն այլ չի լինի. ան ատենն ժողվեն, աղէկ է:

Եւ թէ հունդ լինի, որպէս անիսոն, եւ քարաւիս, եւ քամոն, եւ որ նման է սոցա, ան ատենն ժողվել կու պիտի՝ որ աղէկ է հասել լինի ծաղիկն, եւ գիճութիւնն ի մէջն չի մնայ:

Եւ թէ տակեր է, որպէս ակրկարհան, եւ ջնդիանան, եւ պահմաննին, եւ որ սոցին նման է, յայն ժամն կու պիտի որ հանեն՝ որ սկսնուն որ տերեւն վաթի:

Եւ թէ ծաղկունք են, որպէս մանուշակն, եւ նռճէսն, եւ զանպախն, եւ որ սոցին նման է, ան ատենն ժողվել կու պիտի՝ որ լման հասնի, եւ բացուի, եւ չի վաթի, եւ չի փոփոխի ի գունէն:

Եւ թէ որձայ լինի, որպէս ըստուխաւտոսն, եւ զարնապն, եւ հաշան, եւ որ սոցին է նման , յայն ատենն պիտի ժողվեն՝ որ ինքն կատարեալ յերկաննայ, եւ չի փոխի ի գունէն:

Եւ թէ պտուղ է, որպէս ղաղուլէն, եւ զարանֆուլն, եւ պալատուրն, եւ որ սոցին է նման է, լման հասնի, եւ ցեղ մըն այլ չի փոխի. յայն ժամն ժողվէ:

Եւ բայց այն խոտն որ ամէնն որ ի բան կու մտէ, որպէս իթխիրն, եւ ղանթարիոնն, եւ ղայըսումն, եւ որ նման է սոցա, յայն ժամն ժողվէ՝ որ դեռ գունն եւ տերեւն չէ փոխել. սկսնու որ հունդ կապէ. ի այն ատենն պիտի որ ժողվեն:

Եւ այս դեղերուն ժողվելա այն ատենն պիտի որ ժողվեն՝ որ յօդն յիստակ լինի եւ պայծառ, եւ ամպ չի լինի:

Եւ այլ յիմացիր որ վայրի բուսն ուժով է քան զայն որ ի ածուենիքն բուսնի: Եւ այն որ ի լերունք բուսնի՝ ուժով է քան զան որ ի յանապատն բուսնի: Եւ այլ իմացիր որ այս դեղերուս որ խոտ է՝ ուժն մինչեւ երկու տարի կամ երեք տարի կու վատուժի: Եւ թէ կամենաս որ խէժ առնուս, որպէս պարզատն, եւ օչախն, եւ ճավշիրն, եւ որ սոցին է իման, յայն ժամն առ՝ որ ամրանայ եւ կապի. եւ ի խէժերուն շատ կայ որ մինչեւ երեք տարի կու վատուժի. որպէս ֆարֆիոնն: Եւ թէ տակին կեղեւն առնուս, որպէս շայտարաճն, եւ սալիխան, եւ մահի զահրաճն, եւ որ նման է սոցա, յայն ժամն առ՝ որ դեռ որձայ չէ հանել: Եւ թէ յօսարայ առնուս, որ է քամուքսնին, որ է աղաղիան, եւ աֆիոնն, եւ հազազն, եւ որ եւ որ նման է սոցա, յայն ժամն առ՝ որ դեռ ի յինքն ջուր կենայ, եւ իր ուժն յուշ երթայ, եւ շատ դիմանայ. եւ թէ այս քամուքսնուն որ սկսնու շուտով վատուժիլ, շուտով ի բան տար, որ ուժն չի խափանի:

Եւ թէ այն դեղերուն որ անասնոց զաւդուածքն լինի, որ կամ եղջիւր է, կամ լեղիք է, եւ կամ լերդեր է, պատեհն այն է՝ որ մատղաշ կենդանու առնուն ի գարնան եղանակն, եւ առողջ անասնոյ առնուն. ի մեռածէ չառնուն:

Եւ այն որ քարինքն է, որ է մատանն, որպէս ղալխանդն, եւ ղալխատարն, եւ զռնեխն, եւ որ նման է սոցա, լաւն այն է՝ որ ի այն քաներուն առնուն որ յայտնի է, եւ կու բանուի. եւ զիստակն եւ զաղէկն առնուն, որ ի մէջն հող եւ քար չի լինի եւ գուն փոխած չլինի. այսպէս ընտրէ: