ԹՂԹԵՐ

ՊԱՏԱՍԽԱՆԻ ԵՐՐՈՐԴ ԹՂԹՈՅՆ ՄՈՎՍԷՍԻ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻ
Ի ՎՐԹԱՆԻՍԷ
       1  Զողջոյն սրբութեան ձերոյ լուայ եւ ուրախ եղէ։ 2  Ծանեայ եւ զպատճառսն թղթոյն պատասխանի չառնելոյ, եւ զոր արարեալն իսկ է առ իս ազատ արանց ոմանց այնպէս է՝ որք ի հիւանդութեան ինչ ընդ բարբաջ անկեալ զինչպէտ խաւսին։ 3  Ասեն, մեք եւ զա՜յս ունիմք հաւատ եւ զա՜յդ, աւրինաց աստ հաղորդիմք եւ ա՜յդր։ 4  Մովսիսի եթէ կամք են եկեսցէ կաթուղիկոսիս հնազանդ լիցի, զի մեզ այս հաճոյ է, եւ զիւր տեղի կալցի։ 5  Աւելորդ համարիմ ես ինչ ասել այսմ ամենայնի, Աստուծոյ զաւրութեանն պահեսցի։ 6  Բայց յաղագս զաշխարհս մեր նզովելոյ եւ թշնամանելոյ, որպէս եւ այլ կորստեան եւ աստուածառաք բարկութեանն ասպնջական եղեն, թերեւս եւ զայդ յանդգնութիւն արարին, անբժշկելի վէրս անձանց իւրեանց կազմեցին, զինքեանս ինքեամբ խոցոտելով. մեք հեռի եմք յայնմ անիծից։ 7  Դու Տէր աղաւթեա՛, զի ի ժամուս պնդեալ են առաջնորդ կարգել. եթէ զայս գործ աւգնէ ի կատարումն տանել Քրիստոս Աստուած մեր. ապա գիտեմք եթէ ձեր կամք այնպէս կատարին՝ որպէս Աստուծոյ ողորմութեանն թուի։
       8  Բայց վասն խնդրոյն զպատճառս ընթերցուածասէր եւ ուղղափառ պատուականութեանդ յաղագս վերստին հաստատելոյ աւտարացուցանող եւ կորստական անաւրէն ժողովոյն Քաղկեդովնի, զոր եբարձ ի միջոյ բարեպաշտն Զենոն՝ միաւորիչ թղթովն։ 9  Եւ յետ նորա՝ նորին սահմանի նախանձաւոր եղելոյ, ցանկալին հրեշտակաց եւ մարդկան Անաստասիոս, արդ այսպէս ունի պատմութեանս այսորիկ պատճառս։
       10  Քանզի յետ փոխելոյ յանարատ եւ յԱստուածահաճոյ կենաց պանդխտութեանս այսորիկ երանելոյ քաջանուանն Անաստասայ, Յուստին անուն կալաւ զյաջորդութիւն իշխանութեանն, այր ժանդ եւ անաւրէն, որ վարժեալ էր աղանդովն Նեստորի եւ ի նմին զանգեալ եւ հաստատեալ։ 11  Նորա թագաւորեցելոյ ըստ ցանկութեան անձինն եւ կանխապատրաստ եղելոյ մահացան խորհրդոյն, սկիզբն արար թշնամանել, հերետիկոս կոչելով զբարեպաշտ եւ զխաղաղասէր թագաւորսն, զԶենոն եւ զԱնաստաս։ 12  Եւ զզեղծեալն ի նոցանէ զտումարն Լեւոնի եւ զժողովն Քաղկեդոնի, հրաման տայր շրջաբերական թղթովք գոռոզասաստ եւ անխիղճ իշխանաց անդրէն հաստատել. եթէ ոք համարձակեսցի ընդդէմ կալ թագաւորին հրամանաց, սրով սպառել եւ պէսպէս տանջանաւք։ 13  Յայնժամ եկեղեցիք ամենայն արեամբ լինէին շաղախեալք, եւ մետաղք եւ կղզիք կապանաւորաւք լցեալք։ 14  Զի քաջ հովիւքն զմեռանելն լաւ համարէին, եւ անարատութեամբ առ Քրիստոս ժամանել, քան թէ կալ անաւրէն վարդապետութեամբ ժողովոյն Քաղկեդոնի։ 15  Իսկ անաւրէն վիրագին, զաղանդոյն սիրաւղս եւ աշակերտս եւ որք զանցաւոր պատուոցս քան զմշտնջենաւորին կամեցեալք ընտրել զփառս, եպիսկոպոս կարգեալ քաղաքաց քաղաքաց հաստատեաց զժողովոյն խորհուրդ։ 16  Աստանաւր էր ինչ յիշատակի արժանի, բայց այլում ժամու պահեսցի. քանզի բազում խռովութիւնք եղեալ ի ժողովրդականաց յաղագս չընդունելոյ զհերձուածող եպիսկոպոսսն։ 17  Արդ՝ սուղ ինչ ժամանակ կալեալ զթագաւորութիւնն Յուստինէ, վախճանի ծանր ախտից հարուածովք, եւ թագաւորէ Յուստինիան յետ նորա, եւ աղմուկ հակառակութեան ժողովոյն Քաղկեդոնի տակաւին եւս հնչէր եւ ի նորա ժամանակս։
       18  Իսկ յաւուր միում խորհուրդ արարեալ ընդ ոմանս ի մեծամեծացն, յաղագս սպանման ուղղափառ եպիսկոպոսաց եւ հալածանաց, թէ ի զուր արար թագաւորն զխռովութիւնս զայս ամենայն քաղաքաց, եւ այժմ ոչ է պարտ մեզ անտես առնել. եւ ոմանք ի յանդիման կացելոցն, որք աղանդոյն այնր էին աշակերտք, ասեն ցթագաւորն, թէ անհնարին է ումեք ի մարդկանէ ասել զայդ, զի Սիմեւոնի ձեռն արկեալ է եւ հաւանեալ է սահմանադրութեան ժողովոյն Քաղկեդոնի, եւ ցարդ եւս պահի զգուշաբար ի ներքս ի տապանին սրբոյն Եւփիմեայ, ուր ժողովն իսկ եղեւ։ 19  Քանզի Սիմեւոնս այս եղեալ միայնակեաց յԱնտիոք քաղաքի, հրաշալի եւ հռչակաւոր, եւ ընտանի սրբոյ Հոգւոյն շնորհաց, որպէս եւ զմի ոք ի տեսանողաց։ 20  Եւ ոմն ի մաւտաւորացն նախանձաւոր եղեալ ուղղափառ հաւատոյ, ասէ ցթագաւորն. եթէ երանելի Սիմեւոնի ձեռն արկեալ եւ հաւանեալ է սահմանադրութեան հաւատոյ ժողովոյն Քաղկեդոնի, եւ կայ ի տապանի սրբոյն Եւփիմեայ, ես դառն չարչարանաւք ընկալայց զզրաւումն կենաց իմոց։
       21  Քանզի այսպէս ունի պատմութիւն անսուտ յիշատակարանաց մերոց, թէ Թէոդորիտոս, որ համազոյգ Նեստորի գտեալ, լուծեալ եղեւ յեպիսկոպոսութենէ իւրմէ, եւ հրամանաւ ամպարշտին Մարկիանոսի ընկալեալ եղեւ յառաջնորդութիւն Քաղկեդոնի ժողովոյն, եւ առեալ զսահմանեալ գրեալսն ըստ հրամանի թագաւորին հասանէր ի դուրս խցկանն երանելոյն Սիմեւոնի։ 22  Իսկ նորա յառաջագոյն ծանուցեալ զգալուստն, հրամայէ սպասաւորացն յարգելանոցէն զինքն ի խոնարհ իջուցանել, եւ հրատ լուցեալ. վասն որոյ յոյժ զարմացեալ սպասաւորացն եթէ զինչ լինիցի այն։ 23  Եւ իսկոյն տեղեկութիւն տուեալ երանելոյն, թէ ոմն ի թագաւորէն եկեալ խնդրէ տեսանել զքեզ։ 24  Եւ նորա հրաման առեալ թէ վասն այդորիկ իսկ եկի ի տեղս յայս, եւ մտեալ ի ներքս Թէոդորիտոս, բազում բանիւք թախանձանս մատուցանելով աղաչէր ձեռնարկ առնել եւ հաւանել առաջիկայ լինել սահմանին, քանզի ամենեւին ի մարդկանէ յայսպիսի իմն գործաւղաց եւ ոչ ակն առնուլ գիտէր երեսաց։ 25  Վաղվաղակի զգրեալսն յինքն առեալ ի վառեալ հրա՜տն ընկենոյր. նզովելով զՄարկիանոս եւ զժողո՜վն եւ զհաւանեալսն ա՜յնմ սահմանի. եւ աւելի ինչ քան զայդ ո՜չ գտանես ասէ, ո՜վ թագաւոր։
       26  Իսկ թագաւորին թոյլ տուեալ առ ժամն լուռ լինելով, հրամայէ ի միում աւուրց մակուկաչու ուղեգնացութեամբ ի Քաղկեդովն ելանել սակաւուք արամբք, եւ մտեալ ի վկայարանս սրբոյն Եւփիմեայ ստիպէ զսպասաւորն բանալ զտապան ոսկերացն պահարանի։ 27  Իսկ նա ասէ, ո՜վ դուք որ զայդ համարձակիք գործել, զոր ոչ ուրուք արարեալ ի մարդկանէ։ 28  Եւ իմացեալ զմիտս ինքնակալ թագաւորին վաղվաղակի բանայ նմա, եւ սփռեալ զքղամիդն, հրամայէ զնշխարս սրբոյն անդր հանել, եւ ասէ ցսպասաւորն, այլ կա՞յ ինչ ի ներքս. եւ նա ասէ, այլ ոչինչ գոյ ամենեւիմբ։ 29  Եւ հայեցեալ թագաւորին տեսանէր ինքն իսկ, զի այլ ինչ ոչ գոյր. յոգւոց հանեալ ծեծէր զճակատն, ապաշաւելով եւ ողբալով զսուրբ եւ զերանելի հովիւսն, որք յաղագս ուղղափառ եւ ճշմարիտ հաւատոյն հալածեցան եւ սպանան։ 30  Եւ խորհուրդ արարեալ ընդ մեծամեծս իւր՝ բառնալ ի միջոյ զսահման նորոգաձեւութեան ժողովոյն Քաղկեդոնի, եւ զվաղընջուցն յառաքելոցն եւ սուրբ հարցն զքարոզեալն հաստատել։ 31  Եւ իսկոյն հասեալ նմա մահ դաւողական, որպէս բազմաց բան է, ի նմին մնաց յառաջագոյն գործեցեալն։
       32  Եւ դու մի՛ զարմանար, ո՜վ նախանձաւորդ Աստուածայնոյն, թէ ընդէ՞ր նուազեաց ուղղափառութիւնն եւ զարգացեալ ծաւալեցաւ հրէական սարսափելի հայհոյութիւնն։ 33  Վասն զի ի յետին ժամանակս եմք, եւ զարհուրեալ կասկածեմք թէ ի մեր իսկ աւուրս հասցէ կատարած։ 34  Եւ քանզի բազում ինչ եղեալ էր ի նշանաց, պարտ էր եւ այդմ լինել, զոր կանխաւ գուշակեաց բանն երջանիկն առաքելոյ։ 35  Եւ ո՞ր իցէ այն. Նախ եկեսցէ, ասէ, ապստամբութիւնն եւ ապա յայտնեսցի մարդն անաւրէնութեան որդին կորստեան ։ 36  Ապստամբութիւն աստ ոչ եթէ զերկրաւոր թագաւորացս ճակատամարտից ինչ ասէ, զի այդ ի վաղընջուց կալաւ սովորութիւն, այլ ի ճշմարիտ հաւատոյն քակելոյն, եւ այսուն մոլորութեան զհետ երթաւղացն, ասէ, ըստ այնմ եթէ Ի ժամանակս յետինս քակեսցին ոմանք ի հաւատոց ։ 37  Եւ զի յոյժ նուազունք մնալոց են անբիծ եւ կեցուցանող հաւատոյն պաշտաւնեայք Փրկչին մերոյ եւ Տեառն, հաւանեցուսցէ զքեզ անշուշտ բանն, զոր ի դէմս մեր որպէս ըղձալով իմն ճառեաց։ 38  Իսկ Որդին մարդոյ, ասէ, եկեալ գտանիցէ՞ արդեւք հաւատս յերկրի ։ 39  Վասն այնորիկ վաղվաղակի գայթագղեցուցանէ եւ տիրէ դերաքրիստոսն. զի յուղիղ ճանապարհէն զմոլորեալն դիւրաւ ըմբռնելով, յափշտակէ գայլն ապականիչ, եւ յաճախէ զջոլիրս ձախակողմանն դասու դժոխըմբեր կորստեան։ 40  Յաղագս որոյ պարտ է մեզ զգուշանալ եւ անսասանելի պահել զանձինս ի վերայ ճշմարիտ հաւատոյ ի մարգարէիցն տնկեալ, եւ ի սքանչելագործ առաքելոցն աճեցեալ, եւ պտղաբերեալ ոռոգմամբ ի Սուրբ Հոգւոյն, եւ ի սուրբ հարցն դաւանեալ եւ համառաւտեալ, ՅԺ. եւ Ը. իցն ի Նիկիա, եւ ՃԾ. իցն ի Կոստանդնուպաւլիս. եւ Մ. ոցն յԵփեսոս, որք ի պատիւ Ամենասուրբ Երրորդութեանն գումարեցան։
       41  Եւ մի ոք բանիւ կամ գործով ըստերիւրեսցուք ի հետոց նոցա, թէ եւ ի պատւոց ինչ հասցէ անկանել, եւ մերկանալ ի փառաց երկրաւորաց, կամ բանդից կամ կապանաց մատնել, սովոյ եւ սրոյ յաւժարութեամբ մատուսցուք զպարանոցս մեր, զի առանց այսց աստուածահաճոյ երիցս ժողովոցս անթերի հաւատոյ խոստովանութեան՝ անհնար է հաճոյ լինել Աստուծոյ։ 42  Զորոց զդրութիւն հաւատոց, եւ ոչ ի Քաղկեդոնի ապստամբեալքն իշխեցին յայտնապէս հայհոյել, այլ ի ծածուկ գաղտնապէս երկուս բնութիւնս ասելով անխառնս եւ անհաղորդելիս, քստմնելի անջատմամբ, եւ զգործ երկաքանչիւրոցն բաժանել տան լրբենի յանդգնութեամբ. զի եւ զաստուածավայելչաբար միաւորութեանն խառնումնն եւ հաղորդութիւն ուրանալ եւ ի բաց բառնալ հնարեսցին։ 43  Վասն որոյ պարտ է ճանաչել Աստուածսիրութեան քում, զի գտակ այս չարեաց եւ հիմն Սիմոն է՝ մոգն եւ կախարդն, որ առ սուրբ երանելի առաքելովքն էր, եւ ձաղածանակ նշաւակութեամբ հերձեալ կորեաւ. զոր եւ ի հինգետասաներորդում սաղմոսին մեկնութեանն ծանուցանէ։
       44  Այս փոքր ի շատէ ծանուցումն քում Սրբութեան։