1.
ՑԱՅԳԱՅԻՆ
կը
ծաւալի
սարէ
սար
ու
խորհրդաւոր
կերպով
կ՚օրրէ :
Կարաւանը
կ՚անցնի՜
լերան
արահետներէն
ու
բոժոժներու
ձայնին
միստիք
մելամաղձութիւնը,
հեռուէն
հեռու,
կը
լսուի
գիշերին
մէջ,
որ
լուռ
է,
գիշերին
մէջ,
որ
մթին
է
եւ
ահաւոր:
Եղնիկները
-
անրջային
ու
պաշտելի՜
կենդանիներ
-
թեթեւ֊թեթեւ
գետափն
ի
վար
կը
սուրան,
գետափն
ի
վար`
որու
մէջ
կը
ստուերանկարուին,
լուսնի
լազուարթային
սատափացումներէն,
ինչ
որ
ունին
խօլագիծ,
ու
խուսափուկ,
ու
անշօշափ
երազի
մէջ
վարշամակուած
իրենց
ամպային
ձեւերը:
Ու
իրենց
մեղրիկ
նայուածքներուն
լոյսը
կ՚առկայծի
գիշերին
մէջ,
որը
լայն
է,
հեշտագին
ու
համապարփակ:
Ու
բոլոր
մրտենիները,
բուրումնալիր,
դալար
համբոյրներ
կը
սօսաւեն
հոլանի
միջոցին
մէջ:
Պարզկայ
գիշերուան
սիւքը
կ'անցնի
տերեւախիտ
թաւուտքին
ճիշդ
սրտին
ընդմէջէն,
սարսուռներ
պտըտցնելով
հոն:
Ու
ես
կը
մտածեմ,
աչքերս
կիսափակ
ու
յոգնած,
գլուխս
քարի
մը
յեցած
եւ
հոգիս
հեշտանքով
ու
տենդով
լեցուն,
ես
կը
մտածե՜մ…
Հո՜վը,
գինով
աղջիկ
մըն
է
կարծես
հո՜վը,
ծփացիկ
պարեգօտով
հո՜վը,
գիշերուան
դողահար
ու
բուրումնաւէ՜տ
հովը,
որ
ջուրերուն
վրայ
խօ՜լ
ու
տատանուտ
շրջապար
մը
կը
դառնայ
յուլօրէն,
գիշերին
մէջ՝
որ
ցրտին
է
ու
դողդոջուն:
Կը
սիրեմ
ես
թափառիլ
քու
հոգիիդ
գիշերին
մէջ,
ո՜վ
կին.
գիշերին
մէջ
քու
հոգիի՜դ,
որ
տրտում
է
եւ
ահաւոր,
լայն
ու
հեշտագին,
կրքոտ
ու
խանդաբորբ,
ցրտին
ու
դողահար։
1904