Մամբրէի վերծանողի ճառք

Բ. ՎԱՍՆ ՅԱՐՈՒԹԵԱՆ ՂԱԶԱՐՈՒ ՅԱՒՈՒՐ ՇԱԲԱԹՈՒ
       1  Վեց շաբաթս այս զվեց հազար դարն նշանակէ, քանզի այս շաբաթս զմեր բնութեանս ունի զյարութիւն եւ զդատաստան, վասն որոյ գնալն յԵրուսաղէմ եւ դղորդիլ քաղաքին զյարութիւն մեռելոցն յայտնէ, որպէս ի Պասեկին շաբաթու աւրն ճրագալուցին զՔրիստոսի Աստուծոյ մերոյ, զի ի գիշերի զյարութիւնն պատմէ, եւ չեւ եւս յարութիւն եղեալ, գուշակէ զյարութիւն։ 2  Նմանապէս եւ ի սմա զհամաւրէն մարդկան յարութիւն ցուցանէ, որ լինի ի կիւրակէի, որպէս նախ ասաց յաղագս իւրոյ յարութեանն եւ ապա յարեաւ, եւ նախ մարգարէքն գուշակեցին, եւ ապա Քրիստոս կատարեաց։ 3  Նոյնպէս եւ Տէրն նախ աւետարա նեաց. Եկեսցէ ժամանակ վերջին աւրն, եւ լուիցեն ձայնի նորա, եւ եկեսցեն արտաքս ։
       4  Եւ այժմ է, զի աւրինակ էր Ղազարու յարութիւնն մարդկային բնութեանս. քանզի կամեցաւ զնախաստեղծին բժշկել զբովանդակ մարմինն, ի փոքրագոյն անդամոցն առնու սկիզբն. զումեմն զգաւսացեալ ձեռն, զայլոյ զբորոտութիւն. զուրուք զտեսարանն, եւ զորդի այրւոյն ի Նային քաղաքի յարոյց եւ զդուստր հազարապետին սակաւ սակաւ, եւ ապա զՂազար ի Բեթանիա, առհաւատչեայ յարութիւն ամենայն մարմնոց։ 5  Ի շաբաթու յաւուր, յորում մատնեցաւ Յիսուս, մեռաւ Ղազար, եւ յաւուր, յորում Տէրն ննջեաց ի գերեզման, յարոյց զՂազար։ 6  Վասն այսորիկ Ադամ գոհացողական ձայնիւ նուագէ ծննդովք իւր. Տէ՛ր, հաներ ի դժոխոց զանձն իմ, փրկեցեր յայնցանէ, որ իջանեն ի գուբ. զբնաւից նորոգումն մարմնոց։ 7  Իսկ զկատարեալ փրկագործութիւնն եւ Քրիստոսի չարչարանսն եւ յարութեան պահին, իսկ Ղազարու յարութիւն զկնի քառասնիցն ցուցանէ, թէ պահք եւ աղաւթք. Քրիստոսի չարչարակից առնէ զմեզ, որպէս յարոյցն զՂազար։ 8  Պահաւք եւ աղաւթիւք զհոգիս մեր կանգնեսցուք ի պէսպէս ախտից գլորմանէ։ 9  Եւ քանզի ի տասն ժամուն մեղաք եւ ի նոյն ժամուն` յորում ելաք արտաքս ի դրախտէն, ի նոյն ժամու եւ Տէրն բոլորից էջ ի խաչէն ի գերեզման, ի նոյն ժամու յարոյց զՂազար ի գերեզմանէն։
       10 Էր ոմն հիւանդ Ղազարոս ։ 11  Որ ըստ եբրայեց ւոցն «աւգնականել» ասի։ 12  Եւ հիւանդութիւն ըստ իմանալի տեսութեան, զմեղացն ասէ զազգի մարդկան, եւ մեռանելն` զմեղացն մահն, որ է չար։
       13  Ի Բեթանիայ` ի տուն սգոյ ասի աշխարհիս, ըստ նմանութեան յանցաւորութեանն Ադամայ։ 14  Սգակցեն ամենայն արարածք, ողբան հեծեն եւ երկնեն մինչեւ ցայժմ, զանկեալն Ադամայ ի փառաց դրախտին վայելչութենէ, ի կենդանութենէն Աստուծոյ, եւ Քրիստոսիւ արձակեցաք ի կապանաց մեղացն ի նորոգումն կենացն ի Քրիստոս Յիսուս։
       15  Ի գեղջէ Մարիամու` լուսաւորիլ տէրունական լուսովն եւ եկաւորութեամբն։
       16  Այս այն Մարիամն էր, որ զամենայն գոյսն վաճառեալ գնեաց զեւղն, որով աւծ զոտս Տեառն, եւ լուաց ջրով, եւ հերով գլխոյն մաքրեաց` վասն եղբաւրն յարութեան ի տան իւ րեանց. Եւ Ղազար մի էր ի բազմելոցն ։ 17  Ոչ այն պոռնիկն, որ ի տուն Սիմոնի բորոտի էաւծ զՏէրն, զոր երեք աւետարանիչքն ասեն, այլ սա լի մաքրութեամբ եւ պարկեշտութեամբ եւ լաւագոյն առ աստուածայինսն։
       18  Եւ Մարթայ տէրունական, ասի, եկաւորութեամբն բերկրեալ։
       19  Որոց եղբայրն հիւանդ էր։ 20  Եղբայր զհարազատութիւն յայտնէ քերցն, վասն սոցա թուի ասացեալն. Վասն այնորիկ աւրիորդք սիրեցին զքեզ ՝ առ ի յաւգնել եղբաւրն վտանգելոյ։ 21  Սովորութիւն է պատմագրաց, որպէս զիրսն բացայայտեն, այսպէս եւ զտեղին ցուցանել՝ առ ի հաւատարիմ լինել բանին։ 22  Է՞ր վասն կանանցն եւ ոչ զՂազարու գեղն կոչէ։ 23  Զի թէպէտեւ հասարակաց էր տեղին, մանաւանդ Ղազարու քան քերցն, այլ կենդանեացն ի դէպ էր զտեղին կոչել քան մեռելոյն։ 24  Իսկ աւծանել զոտս Տեառն վասն սիրոյն առաւելութեան ըստ երախտագործութեան եղբաւրն, իսկ հերովն ջնջելն, զի ոչ ունէր այլ պատուական քան զգլուխն, որով սպասէր կենսաբեր ոտիցն։
       25  Յիսուս յայն կոյս Յորդանանու եւ փարէր զտեղեաւն, զբոլոր անապատն որսայր ի կենդանութիւն։
       26  Առաքեցին առ նա քորք նորա։ 27  Որ նշանակէ զմարգարէիցն դասքն։
       28 Տէ՛ր, զոր սիրէիրն հիւանդացաւ ։ 29  Թէպէտեւ դեռեւս ոչ ունէին կատարեալ հաւատս, սակայն սիրոյն յիշատակաւն խորհէին ձգել զնա ի գութ եղբաւրն։
       30  Իբրեւ լուաւ Յիսուս։ 31  Լուաւ զգուժ հիւանդին, թոյլ ետ մահուն իշխել նմա եւ մահացուցանել։
       32  Այն հիւանդութիւն ոչ է առ ի մահ, այլ վասն փառացն Աստուծոյ։ 33  Ցուցանէ թէ հիւանդութիւն ոչ ունի իշխանութիւն մահացուցանել զնա, բայց սուղ ինչ ժամանակ, զի քարոզեսցէ զփառսն Աստուծոյ։ 34  Ցուցանէ թէ ի հեռաստանէ կալաւ զերակս հիւանդին, եւ մանր զննեաց, զճշմարիտ պատմութիւնն արար, եւ որպէս Տէր ի քնոյ զարթուցանէ իշխանութեամբ զծառայ իւր։ 35  Ի քուն լինելն մարդիկ ոտնահար լինին սիրելեացն` ոչ կարացեալ աւգնել, ընդոստուցանելն` Աստուած փառաւորի ի հայրական փառս իւր, եւ Որդին ցնծացեալ բերկրի վասն փառացն Աստուծոյ։ 36  Թուի ինձ ի Հայր ձգէ զբանն, որպէս յաղաւթելն ի վերայ գերեզմանին վասն ժխտող հրէիցն, որ զնա հակառակ Աստուծոյ անուանէին։ 37  Եւ ապա առ Հայր աղաւթէ, որ աստուածական հրամանաւն կոչելոց էր զմեռեալն, զՀաւր եւ զիւր կամացն զփառակցութիւն յայտնելով։ 38  Դարձեալ զփառաբանութիւն որ ի ծերոցն եւ ի տղայոցն լինելոց էր, կանխաւ գուշակեաց։
       39  Առաքեցին առ նա քորքն։ 40  Բազում աղերսանաւք յղեցին, եւ մեծ թախանձանաւք աղաչեցին, ոչ երկբայութեամբ հաւատացին յարուցիչն մեռելոց ամենից, բայց մարդկաբար փութային` մինչ դեռ հիւանդն ոչ էր վճարեալ ի կենաց։ 41  Զինչ դիւրավնասելի քան զմարմին. յաճախագոյն սայթաքէ քան յառողջութեան կայ, զի ոգի, որ ելանէ այլ ոչ դառնայ. շարժողն հոգին գնայ եւ ամենայն մարմինն անկանի ընդ ապականութեամբ, եւ գոյութիւն մարմնոյն ի հողոյ բնութիւն դառնայ։ 42  Այնր աղագաւ քորքն Ղազարու ալեկոծութեամբ կէին ի միտս իւրեանց, եւ իբր յԱստուած հաւատացեալ, զոր որպէս բժիշկ ճարտար ի հիւանդն կոչէին։
       43  Զտեղի առ աւուրս երկու։ 44  Թոյլ ետ աւազակին մտանել ի տուն սիրելոյն, եւ ապականութիւն եւ խռովութիւն գործել։ 45  Գոռոզացաւ մահ եւ զկամս իւր կատարեաց։
       46  Լուաւ Յիսուս եւ ասէ։ 47  Յիսուս ոչ ինչ ետ պատասխանի եւ ոչ երթալ եւ բժշկել եւ ոչ չերթալ եւ անփոյթ առնել։ 48  Զանուն հիւանդին ասացին, եւ ըզփառաց անուն լուան եւ գնացին տրտմութեամբ։ 49  Կալ մնալ երկու աւուրս` զգալստեան ժամանակս առ նախահարս բացայայտէ. կամ վասն յանդիմանութեան մոլեգնոտ հրէիցն, զի հրապարակատէս եւ լուր աշխարհի լիցի մահն, զի աստուածագործ հրաշքն պայծառագոյն երեւեսցին։
       50  Սիրէր Յիսուս զՄարիամ եւ զՄարթայ եւ զՂազար եղբայր նոցա։ 51  Ըստ այնմ որ առակողն ասէ ի դէմս Քրիստո սի. Ես որ զիսն սիրեն, սիրեմ եւ բաշխեմ պարգեւս բարեկամաց իմոց ։ 52  Զի մինչ Տէր յԵգիպտոս իջանէր, սոքա յառաջ ժամանակաւ գնացեալ էին յԱդրիանուպաւլիս քաղաք, եւ բազում սիրով բնաւորեալ, Բարձողն մեղաց բոլորից զսկզբնակիցն Հաւր զՄիածինն բարձին ուսովք եւ կրեցին բազկաւ զկրողն ամենայնի, եւ ի դառնալ յԵգիպտոսէ Տեառն, եւ սոքա ընդ կուսին Մարիամու եւ Յովսեփու եկին ի Բեթանիա։
       53 Եւ Յիսուս ասէ ցաշակերտսն. եկա՛յք երթիցուք ի Հրէաստան ։ 54  Եկն եւ անդ երկեղ մահուն եւ չարաչար տագնապեցոյց զնոսա քան զքորսն Ղազարու։
       55  Զի՞ այդչափ զարհուրեալ էք եւ դողայք. ապաքէն ելանելոց էք ի մարմնոյդ, որ լուայք ի Տեառ նէ. Մի՛ երկնչիք յայնցանէ, որ սպանանեն զմարմինն, եւ զհոգին ոչ կարէ սպանանել ։ 56  Դա զհոգի եւ զմարմին ապրեցուցանէ ի մահուանէ, զի ոչ էր իսկ սովորութիւն ծանուցանել նոցա զտեղին, ուր երթալոց էր։
       57  Տէ՛ր, ասեն, հրեայքն խնդրեն սպանանել զքեզ, եւ դու ա՞նդր երթաս։ 58  Զաշակերտսն այսր անդր տարաբերէր, ոչ կամեցաւ զխորհուրդն յայտնել նոցա, զի տեսին զնշան յարութեան, եւ ոչ հաւատացին։
       59  Զերկոտասանամեայ աղջիկն զՅայրոսին դուստրն յարոյց եւ զորդի այրւոյն ի Նային քաղաքին։ 60  Որ զի մեռեալ կարէ յարուցանել, նա զամենայն ննջեցեալսն. թէ զայլոց մահ հալածական արար, առաւել եւս՝ զձերդ։ 61  Ի լերինն Թափովր ի Հաւ րէ լուայք. Դա է իմ սիրելի Որդի, դմա՛ լուարուք , բայց դուք փոխանակ նմա լսելոյ, հրաման տայք նմա, մի՛ երթալ ի Հրէաստան. զՂազարայ խորհուրդ եթէ յայտնեալ էի ոչ հաւատայիք վասն ձեր տկար մտաց։
       62  Իսկ Յիսուս ասէ, երկոտասան ժամ է աւուրս։ 63  Զբոլոր աւրն յայտնէ. զի աւր Տեառն որով խաւար կռապաշտութեան լուծանի, որ նովաւ գնան, աւրն լոյս ասի ըստ Եբրայեցի բանիբանիցն. եւ լոյս, Քրիստոս, որ լուսաւորէ։
       64  Որ գնայ ի տունջեան ոչ գայթակղի. որչափ առաւել ձեզ ընդ իս գոլով, որ լոյս եմ աշխարհի։ 65  Մի՛ զմարմնոյ աչաց տեսիլդ, ասէ, իմասցիս եւ որ է երկեղ մարդկան եւ ամենայն կենդանեաց, տկարքն դողան ի հզաւրագունիցն. այլ ես զի հաւատոյ տեսութենէն ասեմ, որ զառյապայն առժամայն տեսանէ. որ զայն տեսութիւն ոչ ունի ի հոգւոջն, թէ եւ ի միջաւրեայ գնայ` գայթակղի, զի զխաւար հանապազ ընդ իւր ունի։ 66  Սակաւիկ մի կրթելով զմիտս նոցա ընդ բանս արկ զաշակերտսն, մինչեւ մեռեալն ի գերեզման էջ։
       67  Ապա ա սէ. Ղազար բարեկամ մեր ննջեաց, երթամ զարթուցանել զնա։ 68  Իբրեւ տղայոց կաթն ջամբես, մայրաբար ծնանիս, եւ դայեկաբար սնուցանես, եւ զտգիտութիւն նոցա իմաստութեամբ ծածկես. ե՞րբ էիր դու սենեկապետ Ղազարու, որ երթաս զարթուցանես զնա, երկու աւուր ճանապարհաւ հեռի. մի՞թէ յանապակ ըմպելեաց թմրեալ իցէ. կամ ո՞ ոք չորս տիւ եւ չորս գիշեր ի քուն լինի. քոյրքն նորա ընդէ՞ր ոչ զարթուցանեն։ 69  Գառինք անմեղք էին աշակերտքն, զոր ինչ տեսանէին` զնոյնպէս գիտէին, եւ զոր ինչ լսէին` նմին եւ հաւատային. յաստուածային խորհուրդն հասու լինել ոչ կարէին։ 70  Աստ յայտնէ զգնալն ի Բեթանիա եւ ոչ յԵրուսաղէմ, զի զերկեւղն ի մտաց նոցա փարատեսցէ, այլ զարթուցանելովն զխնամսն, որ առ Ղազար, յայտնէ։
       71  Տէր, եթէ ննջեաց, ապա ապրի։ 72  Բազում հիւանդք ննջեն, եւ ոչ ապրին, եւ իցեն, որ ոչ ննջեն, եւ ապրին։ 73  Ո՞ փաղաքշանք տգիտացն, զծածկատեսն կամէին սփոփել. գիտէին աշակերտքն, թէ սիրէ Տէր մեր զՂազար անմեղ, եւ ոչ կամէին թէ վիշտ հասցէ ընտանեաց նորա։ 74  Աշակերտքն զննջելն ապրելոյ եւ առողջութեան վարկանէին. Տէրն մերկացաւ զծածուկ խորհուրդն եւ յայտնապէս ա սէ. Ղազար բարեկամ մեր մեռաւ։ 75  Զի մի՛ յանկարծակի ընդոստիցեն ճչելով կամ կոծելով։ 76  Իսկ Յիսուս ա սէր՝ մեռաւ, որով ըմբռնեալն էր ազգ մարդկան, այսինքն՝ աւրինաւքն. զի Քրիստոսիւ փոխելոց էին յանմահութիւն, յարութեամբն Ղազարու, որ էր գաղափար հանդերձելոցն։
       77  Ես ուրախ եմ վասն ձեր, զի դուք հաւատացէք, զի ես չէի անդ։ 78  Պատիպատ խաւսք, որ ոչ կարացին ի վերայ հասանել իրին. մահու անուն եւ ուրախութեան ի լսելիս նոցա հռչակեցաւ, եւ զարմացմամբն ոչ կարէին հասու լինել վասն երկշաւիղ բանիցն. բայց երկչոտն Թոմայ տեղեակ առնէ զմեզ վասն տխմարութեան նոցա։ 79  Ոչ ի պարծանս ինչ յարուցանեմ զնա, այլ վասն ձեր հաւատոցդ հաստատու թեան. ուրախ եմ, զի առնուցուք զչափ իմոյ զաւրութեանս։
       80  Ասէ Թովմաս, եկա՛յք, զի եւ մեք մեռցուք ընդ նմա։ 81  Սա երթայ զմեռեալն յարուցանել, եւ մեք կենդանիքս պատրաստիմք ի մահ, քանզի տարակուսեալ էին յայս տեղւոջս։ 82  Երկրագործ մշակաց դիւրագոյն է զկորդացեալ երկիր վարել, քան գիտնոց զտգէտսն ածել ի հաւանութիւն. երկրագործ սակաւ աշխատի ընդ ամեհի երկիրն, եւ բազում պտղոց ակն ունի, իսկ մարդ կոյր՝ տգիտութեամբ, Աստուծոյ միայն է կարողութիւն ի գիտութիւն ածել։ 83  Որչափ թերահաւատութիւնն զաւրանայր, յամենայն կողմանց ուրախութիւն լինէր. զբոլորիցն անհաւատութիւն հայրենի զաւրութեամբ հզաւր գործեաց։
       84  Եկն Յիսուս եւ եգիտ զՂազար չորեքաւրեայ ի գերեզմանին։ 85  Զի մերձ էր գիւղն յԵրուսաղէմ, եւ սուգն մերձ էր յուրախութիւն եւ ի խաղաղութիւն։
       86  Ասպարիսաւ հնգետասան. ասպարէսն երկու մղոն է ճանապարհի, մինչ յԵրուսաղէմ։ 87  Ի ծննդենէն կրկին թուաւք մինչեւ ի խաչելութիւնն` երեք հնգեաշարժ զգայութեամբ, տեսանելեաւք, լսելեաւք, հոտոտելեաւք, ճաշակելեաւք եւ շաւշափելեաւք։ 88  Զորս միացոյց ընդ իւր էութիւն, որ համբարձաւ յերկինս, ընդ նմին յարոյց եւ ըստ նմին նստոյց ընդ Հաւր։
       89 Բազումք ի հրէիցն եկեալ էին առ Մարթայ եւ առ Մարիամ ։ 90  Գալն աստուածային տեսչութեամբն իմանի գոլ, զի տեսողք լիցին աստուածագործ նշանացն. զի ոմանք աւգտեցան հաստատելով ի Քրիստոս հաւատով խարսխեալ։
       91  Զի մխիթարեսցեն զնոսա։ 92  Ագարակն քաղաքացեալ էր, եւ քաղաքն ագարակացեալ, բոլոր ամբոխ քաղաքին եկեալ էին ի վիշտն. զի է բնութեան սովորութիւն զբաւթ սիրեմք լսել զայլոց, եւ մտանել ի տուն սգոյ քան ուրախութեան. ոմն ի լկտութիւն եւ ոմն յոտնհարութիւն, եւ յոլովք ի շատխաւսութիւն. սակաւք լինին կցորդք տրտմութեան, զի ի մէջ Երուսաղեմի գործելոց էին զսքանչելիսն։
       93  Մարթայ իբրեւ լուաւ, թէ Յիսուս գայ, ընդ առաջ գնաց նմա։ 94  Մարթայ յառաջանալ ըստ աւրինացն եւ մարգարէիցն, որ գուշակեալ ցուցանելոց էր զՔրիստոս Փրկիչ աշխարհի։ 95  Մարիամ անդրէն նստէր ի տանն. մինն եղեւ իբրեւ զբան բերանոյ, եւ միւսն իբրեւ զսիրտ շտեմարան խորհրդոյ. սիրտն ի տեղւոջն հաստատուն եկաց, եւ բանն յառաջ ընթացաւ պատմել ըզպաղատանս սգաւոր սրտին ի լսելիս այնորիկ, որ կարող էր բառնալ զսուգ ի տանէ սիրելեացն իւրոց։ 96  Մարթայ, որ է բան, գիտաց թէ ամենայն մխիթարիչքն, որ ժողովեալ էին` նոցա անձինքն լի են տրտմութեամբ. տրտում զտրտում ոչ կարէ զուարթացուցանել, եւ սգաւոր զսգաւոր ոչ մխիթարէ։ 97  Մինն ասէր, մի տապիր եղբայր իմ վաղ մեռաւ տղայ, եւ այլքն ըստ իւրաքանչիւր կարեւորացն ասեն զմահն տարաժամ եւ զսիրտն բեկանեն, եւ զաղիսն գալարեն, վայ ի վերայ վայի։ 98  Զայս ամենայն եթող Մարթայ եւ ասէ ցՅի սուս. Տէր, աստ լիեալ էիր դու, եղբայրն իմ ոչ էր մեռեալ։ 99  Մարգարէացաւ Մարթայ, որ ընդունի զմարգարէ յանուն մարգարէի՝ զվարձս մարգարէի առցէ, իսկ որ զԱստուած ընդունի՝ զփառս աստուածային ժառանգէ։ 100  Երկնաւոր իմաստութեամբն ասաց զայս, եւ յաստուածային փառսն վերացաւ. զի ուր կենդանութիւն է` անդ մահ ոչ մտանէ։ 101  Տէրն բազում անգամ մտեալ էր ի տունն Մարթայի եւ Մարիամու, եւ զմահն ի գեւղջէն հալածական առնէր թող թէ ի տանէն։ 102  Իմաստութիւն հոգեւոր, եւ սէր աստուածային, եւ հաւատք ճշմարիտ, եւ ստոյգ մարգարէութիւն. չորք եղբարք են հարազատք. քանզի մի է շարժողն սոցա Աստուած։ 103  Որպէս արուեստաւորն մի բերան փչէ յերգիոնն, եւ բազում փողքն, ոմն՝ ոոսկ, ոմն՝ թաւ, ոմն՝ թանձրագոյն մի ձայն ասի. այսպէս եւ Մարթայ եւ Մարիամ եւ Ղազար եւ թէ այլ ոք էր ի տան նոցա, մի հաւատք էին ամենեցուն, մի սէր սիրեցին զՔրիստոս, մի հոգեւոր իմաստութիւն էր ամենեցուն։
       104  Արդ գիտեմ զոր ինչ խնդրես տայ քեզ Աստուած։ 105  Մարգարէացաւ կինն, ոչ զմիոյ մեռելոյ յարութիւնն, այլ զդարուցն կարող ես յարուցանել կամակցութեամբ Հաւր եւ Հոգւոյն։ 106  Տէրն ա սէր. Ամենայն ինչ տուաւ ինձ ի Հաւրէ ։ 107  Այս զմիտս լսողացն հաստատէր։ 108  Եւ ոչ ոք գիտէ զՀայր, բայց Որդի, եւ ոչ ոք զՈրդի ճանաչէ, բայց Հայր ։ 109  Այս բան զմիակամութիւն եւ զմի բնութիւն ցուցանեն, եւ ոչ երիցութիւն եւ կրսերութիւն. վասն այսորիկ Քրիստոս հաճեցաւ ընդ հաւատս Մարթայի։
       110  Ասէ ցնա Յիսուս, յարիցէ եղբայրն քո։ 111  Տէրն յայտնեաց նմա զառաջին յարութիւն եղբաւրն իւր եւ զյետինն։ 112  Ոչ պէտք են աղաչանաց, եւ ոչ կարծիք հայցուածոց որպէս ոմանց թուի։
       113  Գիտեմ զի յարիցէ յարութեանն յաւուրն յետնումն։ 114  Դրունք երկնից բացան կնոջն. զինքնածագ լոյսն ետես կինն աչաւք, յանմատոյց տեղին եհաս, որդւոյն Զեբեդեայ հաւասարեաց, ոչ զմարմնոյ լանջաւքն Քրիստոսի անկաւ, այլ իմաստութեամբն զաւրացաւ յԱստուծոյ, զԲանն կենաց շաւշափեաց, ի կեանս Աստուծոյ փոխեցաւ, մտաց աչքն բացան, լուսաւորեցաւ ներքին մարդն, եկն արտասուաւք, լցաւ ծաղու։ 115  Վշտացեալն բերկրեցաւ, զուարթացաւ գոյն երեսացն, աւետիս լուաւ յարութեան, մինչ չեւ յարուցեալ ետես զեղբայրն, զի զկենդանացուցիչն ետես ամենայն մեռելոց։
       116  Ես իսկ եմ յարութիւն եւ կեանք։ 117  Եգիտ յարոյց զմեռեալս, եւ դարձեալ մեռան. Եղիսէ երկուս։ 118  Ես յարուցանեմ եւ կեցուցանեմ յանմահութիւն։ 119  Որ հաւատայ յիս, թէպէտ եւ մեռանի, կենդանի է, եւ որ հաւատայ յիս` մի ճաշակեսցէ զմահ յաւիտեան, որպէս ի մաւտոյ տեսանելոց ես։ 120  Այսպէս եւ յիս հաւատացեալքն փրկին ի յաւիտենից մահուանէն. զի յոյժ բարձրագոյն ճառեաց Փրկիչն, վասն այսորիկ զվարձ վարդապետութեանն խնդրեաց ի նմա նէ. Հաւա տա՞ս այսմիկ զոր լուար. թէպէտ երկշաւիղ էր բանն, սակայն յուսայր նա, ասէ. Այո, Տէ՛ր, ես հաւատացի թէ դու ես Քրիստոս Որդի Աստուծոյ, որ յաշխարհ գալոց էիր։ 121  Զմարգարէիցն բանն երկրորդեաց, որպէս շամարտացի կինն ասաց. Յորժամ Մեսիայ գայ, նա պատմեսցէ մեզ զամենայն ։ 122  Ասաց զկուսական ծնունդն, եւ ակնարկեաց զերկրորդ գալուստն, զամենայն ինչ տեղեկացաւ եւ զմեծամեծսն Աստուծոյ լուաւ։ 123  Եկն իբր մարդ տրտում, եւ գնաց իբր հրեշտակ Աստուծոյ ուրախացեալ, կոչեաց զքոյր իւր լռելեայն, աշակերտեաց ի նոյն վարդապետութիւն հեշտակամ, դիւրահաւան ակնարկելովն վասն հրէիցն, զի եւ քոյրն զնոյն մաղթանսն արկցէ առաջի` ի գութ ածելով զՔրիստոս վասն եղբաւրն կենդանութեան. եւ Մարիամ զնոյն բանս քեռն երկրորդէր, ա սէ. Վարդապետ եկեալ է եւ կոչէ զքեզ։ 124  Արդարեւ ճշմարիտ վարդապետ, առանց ալփափատաց ուսուցանէ, զամենայն պէտս դպրութեան կատարէ. ա սաց վարդապետ, եւ ինքն եմուտ ի կարգ աշակերտացն։
       125  Իբրեւ լուաւ յարեաւ վաղվաղակի եւ եկն առ Յիսուս. ի նոյն տեղի եւ ի նոյն ուրախութիւն, առ նոյն ուսուցիչն. զոմն՝ ի ծածուկ եւ զոմն յայտնի ձգեաց զերկոսեանն ի սգաւոր աշխարհէս յանտրտում ուրախութիւն կենացն։ 126  Յիսուս չեւ էր եկեալ ի գեղն. այլ կայր ի տեղւոջն, ուր ընդ առաջ եղեւ նմա Մարթա։ 127  Է՞ր վասն արգելոյր զինքն եւ ոչ փութապէս գայր ի գերեզմանն, այլ զի ի հասանել համբաւ գալստեան նորա, զի ատեան գործեսցէ ժողովրդեանն, եւ ամենայն ոք ճեպեսցի առ ի տեսանել զսքանչումն աստուածագործ նշանացն. զի ի լռել մարդոյն ի պատուիրանապահութենէն Աստուծոյ, լռէր եւ աստուածագործ հրաշքն յերկրէ։ 128  Եւ մերկացաւ մարդն յաստուածատուր փառացն վասն յանցանացն. աստ յաղագս Ղազարու զհրամանն Աստուծոյ պահելոյ, կենագործէր ի գերեզմանէն։ 129  Իսկ հրեայքն, որ եկեալ էին մխիթարել զնոսա, ինքեանք թափուր յերկնային յուրախութենէն մնացին, սգով թաղծեալ նստէին ի տան, յառաջին յարտասուսն շաղախեալ, եւ նովին տրտմու թեամբն. Իբրեւ տեսին զՄարիամ, զի յարեաւ, գնացին եւ նոքա զհետ։ 130  Ոչ առ ի յարութեանն տեսութիւն, այլ՝ ի գերեզման մեռելոյն։ 131  Զի որում տուեալ է յաւելցի, եւ որում ոչ է տուեալ, եւ զոր ունի, հանցեն ի նմանէ ։ 132  Ոչ առ ագահութիւն տուողին, այլ վասն անարժանութեան ընդունողին, որպէս առաքելաւքն եւ Յուդաիւ տեսանի։
       133 Համարէին թէ ի գերեզմանն երթայ, զի լացցեն անդ ։ 134  Զի հանապազ գերեզմանասէրք էին, ոչ միայն զմարդիկ մեռեալ, այլ եւ զսուտ Աստուածս ասէին մեռեալ. Եւ նստեալ լային զԹամուզ, մարգարէն ասէ։
       135  Եւ Մարիամ եկն առ Յիսուս։ 136  Մարիամ ի նոցանէ մերժեցաւ, եւ եկն առ այն, որ յառաջն ճանաչէր, թէ որ զբազում մեղս իմ եթող ձրի, կարող է զծանր տրտմութիւնս փարատել ։ 137  Անկաւ առաջի ոտիցն Յիսուսի եւ ա սէ. Տէ՛ր, աստ լիեալ էիր, եղբայրն իմ ոչ էր մեռեալ։ 138  Միոյ դպրոցի մանկունք, մի լեզու խաւսէին, միաբան ըստ վարդապետին կամացն յորդորէին յուսումն աստուածային։ 139  Նոյնպէս եւ երկու քորքն ի մի որս կենդանիքն ըմբռնեցան, զմի սէր սիրեցին զՏէրն, ի մի աղբիւրէ արբին զջուրն կենդանի, տեսին մարդացեալ զԱստուած, հաւատացին ի Տէր բոլորից։ 140  Թուի թէ խորհեալ էին ածել զՅիսուսն եղբաւրն ի կենդանութիւն գործել, յերկուցն միաբարբառ լինի վասն մերձաւոր մեռելոյն ասելով՝ Տէր, թէ չէիր անտես արարեալ զազգ մարդկան, ոչ մեռանէին զմեղացն մահ։ 141  Զի մեք մեղաք եւ դու բարկացար, ասէ ոմն ի մարգարէիցն՝ առ ի պարկեշտութիւն վարուց եւ ի սքանչելի խրատուցն։
       142 Յիսուս ետես զնա զի լայր, եւ որ ընդ նմայն էին լային ։ 143  Յաշխատել մարմնոցն բխեն քրտունքն, եւ ի զայրագին սրտէ հեղուն արտասուս ի վերայ մեռելոյն, եւ ի կենդանի սիրելոյ յորժամ ի հեռաստանէ եկեսցէ։ 144  Ետես Մարիամ զՅիսուս, եւ երկունք գթոյն ստիպեցին զնա յիշատակաւ մեռելոյն, այլ ոչ ճչեաց ըստ աշխարհիս կարգաց, այլ ցնծութեամբ եհեղ զարտաւսր առաջի ողորմածին. այնչափ աղիողորմ տեսլեամբ, մինչեւ զհրեայսն բարձրակական լացոյց։ 145  Խռովեցաւ ի հոգի, իբր թէ ամենայն զաւրութեամբ տրտմեցաւ. ոչ կարաց պարզաբար ասել ուր եդիք, այլ մռնչելով ասէ, կիսաբան տրտմակից ի վերայ սիրելւոյն։ 146  Յորդահոս անձրեւաց առատաբեր լինին անդք, եւ բուսուցանեն դալարիս արաւտականաց, նոյնպէս եւ յորդ արտասուք մարդկան ի գութ ածեն զԱստուած։ 147  Եղեւ կցորդ սգոյ նոցա, զի լիցին մարդիկ մխիթարեալք յԱստուծոյ։ 148  Կամ մռնչեաց ի վերայ Սատանայի որպէս առիւծ ի վերայ որսոյ, զի ոչ ստուգապէս կարէին շարժել զնա տրտմականքն, որպէս զմեզ յաղթահարեն մարմնոյ շարժմունք, զի աստուածային բնութիւն անախտ եւ անտրտում է, այլ խռովելն նշանակէ, թէ հրաման ետ տրտմութեանն գալ եւ բխել զարտաւսրն կամաւորաբար։ 149  Ցուցանէ թէ յորժամ կամէր զիջանէր յայնոսիկ ի բնական կիրսն, յայտնելով զճշմարիտ մարդեղութիւնն, զի թէպէտեւ Աստուած միացաւ ի մարմնի, այլ ոչ ետ շարժել մարմնոյն ի բնական կիրսն, այլ յորժամ թոյլ տայր իջանէր ի կերակուր եւ յըմպելիս եւ ի քուն, եւ յորժամ կամէր անցանէր, որ բնութեանս գեր ի վերոյ, պահէր զինքն աստուածային միութեամբն։
       150  Ասէ ո՛ւր եդիք զնա, ասեն՝ ե՛կ եւ տես։ 151  Ոչ անգիտութեամբ, որպէս Հայր նորա հարցա նէր. Ո՞ւր ես Ադամ, եւ ցԿային՝ Ո՞ւր է Աբէլ եղբայր քո, եւ ցՄովսէս՝ Զինչ է այդ, որ ի ձեռին քո է ։ 152  Խնդրէ Արարիչն զիւր պատկերն, որ ըստ պատկերի իւրոյ արար զնա, եւ չարն նախանձեցաւ ընդ բարւոյն Ադամայ, եւ ընկէց զնա յերանելի կենացն. Տէրն եկեալ որսայր զմարդկան փրկութիւն։ 153  Ի բեթանիայէ մինչեւ ի Բաթաբրէ եաւթանասուն եւ երկու մղոնք են, յայնչափ հեռաստանէն գիտացեր զմահն Ղազարու, եւ մաւտ ի կարմջիդ անգիտանա՞ս։ 154  Դի եդիք դուք, եւ ես կենդանի առնում զնա, դագաղաւք տարայք, եւ ես ձայնիւ յարուցանեմ։ 155  Ապա զիա՛րդ հարցանես, Տէր. ասէ, աստուածային հրաշս գործելոց եմ աստ ի տեղւոջս, գուցէ զրկեսցին մարդիկ։ 156  Երկու կողմանց զգուշանայ՝ հոգւոց եւ մարմնոց, վասն զի Աստուած էր մարդացեալ, այլ զի ինքեանք ցուցցեն եւ վկայ լիցին մեռելոյն եւ տեղւոյն։ 157  Արտասուեաց Յիսուս։ 158  Մարմնոյն ոչ միայն աչքն արտասուեն, այլ բոլոր մարմինն քրտնի, որով Տէր մեր բազում անգամ վարեցաւ յաշխարհի, մինչեւ ի նուազագոյն պէտս, զի զազգակցութիւնն իւր ի մեր վշտակցութիւնս ցուցցէ։ 159  Դարձեալ զի սահման եւ կէտ զայն վարդապետէ, այնքան արտասուել հաւատացելոց, որք զյարութեան յոյս յինքեանս ունիցի։ 160  Դարձեալ զի տեսանելով զմեռեալն, պարտ է արտասուել ի վերայ մարդոյն, որ ի սկզբանէ ժառանգեցոյց ազգի մարդկան։ 161  Կամ ի վերայ հրէիցն արտասուեաց, որ յետս կալոց էր յաստուածագործ նշանացն թերահաւատեալք, եւ գեհենոյն ժառանգ լինե լոց էին. Հրեայքն, ասեն, տեսէք որչափ սիրէր զնա, զի ինքեամբ արտասուեաց. կէսքն ասեն, ո՞չ կարէ սա, որ եբաց զաչս կուրին, առնել զի եւ սա մի՛ մեռցի ։ 162  Դուք սովոր էք հայհոյել, որ զծովն բարժանեաց եւ զբազում նշանս արար, հայհոյեցէք եւ ոչ գոհացայք զԱստուծոյ, եւ անասնոց փոխանակեցէք. եւ ի Մովսէս երդմամբ ուրացայք։ 163  Որ ընդ ծովն ճանապարհ արար, զբոլոր ժողովուրդն ի բերանոյ սրոյն Փարաւոնի ապրեցոյց, չկալայք շնորհ, զի վասն կուրին բժշկութեան շնորհակա՞լ լինիցիք։ 164  Հոգի կուրին կենդանի էր եւ շարժէր զմարմինն, եւ աչք կուրին մեռեալ էր. շունչն ի մեռեալ մարմինն ոչ բնակէր, եւ ոչ լոյս արեգական՝ ի մեռեալ աչս. թէ զմեռեալ աչս կենդանացոյց, եւ զլոյսն հրաժարեալ անդրէն դարձոյց, ա պա եւ զբոլոր մարմինն կենդանի առնէ։ 165  Բայց դուք ի կամս ձեր յաճախեցէք ի հայհոյութիւն. թերեւս ի նմին տեղւոջ ամաչէք, յորժամ բազումք ի ձէնջ փառաւոր առնէին զիմ Աստուածութիւնս ի վերայ մեծամեծ սքանչելեացն, զոր տեսանելոց են։
       166 Յիսուս դարձեալ զայրացաւ ի միտս իւր ։ 167  Անդ ասէ, թէ խռովեցոյց զանձն իւր կոչելով յինքն զարտաւսրն, եւ աստ սաստէ բնութեանն դադարել ի շարժմանէ տրտմութեանն, զոր կոչեալ խռովեցոյց։
       168 Յիսուս գնաց ի գերեզմանն Ղազարու, եւ էր այր մի եւ վէմ մեծ եդեալ ի վերայ այրին ։ 169  Սովորութիւն էր առաջնոցն ամրացուցանել զգերեզմանս, վասն զի հեռի էր ի նոցանէ յոյս յարութեանն։ 170  Զայս` կեանք համարէին, եւ զայն` դառնութիւն մահու, յիշատակ մեռելոյն զշիրիմ համարէին, եւ զանուն մեռելոյն ի վերայ գերեզմանին փորագրէին, եւ Մովսէս ակամայ թոյլ տայր սովորութեանն ։ 171  Եղբայր անորդի մեռեալ, առնոյր զկինն եղբայրն, եւ յարուցանէր զաւակ յանուն մեռելոյն վասն ժառանգութեան երկրին վիճակելոյ ։ 172  Կամ վէմն կափարիչն նշանակէ զսատանայ, որ ի վերայ դժոխոցն զհոգիսն փակեալ ընդ իւրով իշխանութեամբն պահէր։
       173  Յիսուս ա սէ. Ի բաց առէք զվէմդ ի բերանոյ այրոյդ։ 174  Յորմէ երկիր դողայ, եւ լերինք հալին, վասն փոքր մի վիմիդ աւգնակա՞ն խնդրես ի մարդկանէ։ 175  Վկայ կոչեմ յարութեան, դո՛ւք առէք զքարդ ի վեր, եւ հայեցարո՛ւք ի գերեզմանդ. աչք ձեր վկա՛յ լիցին, եւ թիկունք՝ ծանրութեան վիմիդ, եւ հոտ նեխոյդ՝ ռնգացդ, որ ի մաւտ կայք ամենեքին։ 176  Գիտէր զնոցա չար սովորութիւնն. յամենայն կողմանց զգուշանայր արգելուլ զհայհոյութիւնն։ 177  Զի՞նչ պէտք էին բառնալ զվէմն, որոյ հրամանաւ դժոխք փոխելոց էին զմեռեալս։ 178  Այլ վասն ժխտող հրէիցն, թէ զսքանչելիսն ուրանան, ձեռք նոցա դատախազք գտանին՝ յանդիմանելով զնոցա թերահաւատութիւնն։ 179  Կամ վէմ` զբուռն ծանրալուծն սատանայ պահակն մեղաց, որ արգելեալ պահէր ընդ մահու իշխանութեամբ զմեղաւորսն։ 180  Տէր բառնայ զվէմն, զբռնակալութիւն դիւացն, զի դիւրաւ յարիցեն ի մեղացն մարդիկ զկնի Քրիստոսի գալստեանն։
       181  Ասէ Մարթայ քոյր մեռելոյն, Տէր, արդ հոտեալ է։ 182  Նախաստեղծին բերէ աւրինակ, եւ մեռելութիւն եւ նեխութիւն ըստ մարգարէին։ 183  Նեխեցան եւ փտեցան վէրք իմ ։ 184  Եւ այլ մարգարէքն ամբաստանեն վասն ազգի մարդկան, զմեղացն ժահահոտութիւն բացայայտեն Արարչին, իւրաքանչիւր ըստ իւրում բանին, զի ամենայն աշխարհ առ հասարակ նեխեալ էր։ 185  Հոտ նեխոյ մարդոյ գայ ի մեռելոյ, իսկ Աստուծոյ` ի մեղաւորէն, իսկ Աստուած յիւր անուշահոտութենէն համեմեաց զամենեսեան։ 186  Մշակին ոչ գոյ հոտ նեխոյ ի սերմանեացն, զի լի են միտք իւր խնդութեամբ, զի պարարեալ են խելք ի հոտոյ անդաստանաց իւր, եւ յԻսահակ ասէր. Հոտ որդւոյ իմ, որպէս անդաստանի լիոյ ։ *
       187  Քանզի չորեքաւրեայ է։ 188  Զչորեքնիւթեան բնութիւնս մարդկան, թուի թէ զչորեքեզերեան աշխարհս նշանակէ, զի ամենեքեան մեղան եւ նուազեալ են ի փառացն Աստուծոյ։ 189  Բազմաւրեայք ընդ չորեքաւրէին յարոյց Քրիստոս ի մեղացն ապականութենէ։
       190  Ասէ ցնա Յիսուս՝ հաւատա՛ եւ տեսցես զփառս Աստուծոյ։ 191  Ո՛վ Մարթայ. այտի բուսանելոց են անապական կեանք մարդկան, միայն հաւատա՛ յԱստուած, եւ հարկանի քեզ հոտ անուշ կենդանի, եւ զփառսն Աստուծոյ տեսանես, եւ պապանձին բերանք հայհոյիչ մարդկան, յորժամ զչորեքաւրեայդ մեռեալ կենդանի տեսանիցեն ի հրապարակիդ. աղ է դա անուշացուցիչ է ամենայն հարեալ մարմնոյ, եւ լոյս է դա թափանցիկ կուրացեալ աչաց, եւ ձայն է խլացեալ ականչաց, զոր գործով առ եղբայր քո տեսանես, եւ մտաւք զփառսն Աստուծոյ իմանաս։
       192  Իբրեւ ի վեր առին զվէմն։ 193  Մինչ չեւ զվէմն ի վեր առեալ էր, Ղազար յարուցեալ էր ի գերեզմանէն. ոչ է արժան գերեզման ասել, այլ յարութիւն անուանել։
       194  Ամբարձ զաչս իւր յերկինս։ 195  Մինչ չեւ զաչս Յիսուսն յերկինս համբարձեալ էր, զՀայր տեսանէր։
       196  Հայր գոհանամ զքէն, զի լուար ինձ, գոհանամ զքէն, Հայր զի ծածկեցեր զայս յիմաստնոց եւ ի գիտնոց, եւ յայտնեցեր տղայոց անմեղաց։ 197  Մինչ չեւ ձայնիւ կարդացեալ էր, Հայր լսէր նմա յամենայն ժամ։
       198  Ամաչեսցէ Թէոդորիտոս է նմանք նորա հերձուածոցն, որ ասէր, թէ ոմն կարդայ եւ ոմն լսէ. բան լի յիմարութեամբ. ո՛վ անիրաւ։ 199  Ի տան քահանայապետին յարոյց զդուստրն նորա ի մեռելոց, ոչ աղաչեաց եւ ոչ յերկինս հայեցաւ, եւ ոչ առ Հայր կարդաց. հայեցաւ ի մեռեալն եւ ա սէ. Տալիթա կումի, աղջիկ դու քեզ ասեմ արի՛ կաց. եւ կանգնեցաւ ողջ , նոյնպէս եւ ի Նային քաղաքի բազում ամբոխ էր, եւ ոչ ոք թախան ձեաց զնա, եւ ոչ առ Հայր կարդաց, ձեռն միայն ձգեաց ի դագաղսն, եւ մեռեալն կանգնեցաւ, նոյնպէս եւ յայլ նշանսն։ 200  Ուր անձամբ առնէր՝ զաստուածային զաւրութիւնն ցուցանէր, ուր առ Հայր աղաչէր՝ զսիրելութիւն ցուցանէր, քանզի երանելի բնութեան Սրբոյ Երրորդութեանն բնութիւնն, անսահմանելի միապէս յերիս անձինսն, ի Հայր եւ յՈրդի եւ ի Հոգին Սուրբ։ 201  Իսկ յատկութիւնն յիւրաքանչիւր յերեսս բաժանին եւ ի դէմս, քանզի բնութիւն երիցն այս է։ 202  Տէր Աստուած ամենակալ ամենախնամ, արարիչ անիմանալի, անպարագրելի, անորակ, անքանակ, անուր, աներբ, ոչ սկսեալ եւ ոչ դադարեալ։ 203  Իսկ առանձնաւորութիւն Հաւր` ծնող, եւ պատճառք, անսկիզբն եւ սկիզբն, եւ ոչ սկսեալ յումեքէ, առաքող, ոչ ծնեալ յումեքէ եւ ոչ արարեալ կամ յինքենէ կամ յայլմէ ումեքէ։ 204  Իսկ Որդւոյ առանձնաւորութիւնն՝ Որդի, Բան, ծնունդ, լոյս, կերպարան, իմաստութիւն, ճառագայթ, պատկեր, կնիք, նկարագիր։ 205  Իսկ Հոգւոյն Սրբոյ առանձնաւորութիւնն՝ բղխումն ճշմարիտ, նորոգող, մխիթարիչ, ուղիղ, բարի։ 206  Ի հաւրէն Որդի եւ Հոգին Սուրբ, այլ ոչ կոչին եղբարք եւ ոչ որդիք երկոքեանն. զոր աւրինակ յԱդամայ են Սեթ եւ Եւայ, այլ ոչ եղբարք եւ ոչ որդիք երկոքեան։ 207  Քանզի Հայր ծնող է, եւ Որդին՝ ծնունդ, եւ Հոգին Սուրբ ելող է. եւ նստի Որդի ընդ աջմէ Հաւր, եւ Հոգի Սուրբ ընդ աջմէ Որդւոյ։ 208  Քանզի ի հարիւրերորդի իններորդի սաղմոսին ա սէ. Ասաց տէր ցտէր իմ՝ նիստ ընդ աջմէ իմմէ ։ 209  Հայր զՈրդի ասէ, եւ յետ սակաւուց ասէ. Դու ես քահանայ յաւիտեան ըստ կարգին Մելքիսեդեկի, եւ տէր ընդ աջմէ քումմէ ։ 210  Հայր ընդ Որդւոյ վասն Հոգւոյն Սրբոյ ասէ։
       211 Եւ արդ, ոչ մեծ եւ ոչ փոքր ի Սուրբ Երրորդութեանն երեւի, զի զմեծ եւ զփոքր, զծանր եւ զթեթեւ, զշատ եւ զսակաւ, ժամք եւ ժամանակք բովանդակեն։ 212  Իսկ ուր ոչ ժամք եւ ոչ ժամանակք, ոչ չափ եւ ոչ կշիռ մերձենայ յանբաւելի բնութիւնն, անդ ոչ նկարի ոչ փոքր եւ ոչ մեծ։ 213  Կամեցայ զՀայր մեծ ասել որպէս զծնող եւ զպատճառ, այլ երկեայ նոյն ինքն ի Հաւրէ, զի մի տկար զսկիզբն արարից եւ թշնամանեցից մեծարանաւքն, քանզի ոչ են փառք Հաւր, թէ որ յինքենէ են փոքրագոյն են քան զնա, քանզի այս տկարութիւն գործի՝ ոչ կարել իւր հաւասար Որդի ծնանել, կամ Հոգի՝ բղխիչ, այլ վայելէր նորա հրաշափառ զաւրութեան, զի որ ի նորա բնութենէն` ինքեան փառակից գոլով ճանաչին։ 214  Արդ, Հայր ոչ ծնունդ եւ ոչ ելող, եւ Որդի ոչ ծնող է եւ ոչ ելող, եւ Հոգին Սուրբ ոչ ծնող է եւ ոչ ծնունդ, այլ միշտ զելողութիւն ունի։ 215  Ցնծայ Հայր ընդ փառս Որդւոյ, եւ զուարճանայ Որդի ընդ պատիւ Հոգւոյն, եւ փառաւորէ Հոգի զՀայր եւ զՈրդի, զի ի նոցունց էութենէ առնու եւ նորակերտէ զարարածս, յորմէ ամենայն եղեւ յերկինս եւ յերկրի, երեւելիք եւ աներեւոյթք, զգալիք եւ իմանալիք, մարմինք եւ անմարմինք։ 216  Արդ զայս դաւանութիւն ընկալան Հայք ի մեծէն Գրիգորէ եւ ի սրբոյն Ռստակիսէ եւ յերանելւոյն Ներսիսէ։
       217  Վասն ժողովրդեանս առնեմ։ 218  Մեկնութիւն առնէ ինքն, զի Աստուած ոչ հայի յիւր պատիւնն, որպէս ի մեր փրկութիւնս, զի յորժամ զինքն հաւասար Աստուծոյ առնէր, եւ զմեղս թողոյր, նոքա հայհոյիչ եւ դիւահար կոչէին, զի հաւատասցեն թէ դու առաքեցեր զիս։ 219  Թէ հակառակ Հաւր զիս գոլ ասէք եւ հայհոյիչ, մի՛ լիցի գործակից հակառակողիս. կոչեմ զքեզ ի գործակցութիւն` հաւատացելոց ի հաստատութիւն եւ անհաւատիցն յանդիմանութիւն։ 220  Ընդ անքաւելի մեղաւք են, որ յանբաժանելի բնութիւն բաժինս արկանեն, ի մարդկանէ հայհոյին եւ յԱստուծոյ դատապարտին, եւ ջնջին ի դպրութենէ կենացն։
       221  Զայս իբրեւ ասաց Յիսուս, ի ձայն մեծ աղաղակեաց։ 222  Աղաղակեաց վասն մարդկան, զամենեցուն լսելիս եւ տեսանելիս առ ինքն ձգելով։ 223  Հեռի եկաց ի գերեզմանէն կանգունս երկոտասան չմերձենալով ի մեռեալն։ 224  Փոխանակ ձեռինն զձայնն սաստկացոյց, կատարեաց զաւրէնսն, որ ա սէ. Որ մերձենայ ի մեռեալ, պիղծ է մինչեւ ցերեկոյ ։ 225  Ձայնն այն եղեւ որոտումն երկնաւոր. զի թէ մի հատն բուսանի, վաղվաղակի եւ ապա ամենեցուն ակնկալութիւն է յարութեան։ 226  Հոտ նեխոյն դարձաւ ի հոտ անուշութեան առ մեռեալն, եւ ի դուրս եկեալ կենդանի։ 227  Եմուտ ձայնն ի գերեզմանն, կալաւ զձեռանէ մեռելոյն, զի ի մեռելոյ զգայութիւն ոչ ազդէ հնչումն ձայնի, զի նայեսցին յաստուածային հրամանն` ձայնիւն լսել որք անդ էին, եւ յայտնի երեւեսցի ի նորա հրամանէն արտաքս գալ մեռելոյն։ 228  Ըստ սովորութեան մարդկան ի բացուստ կացեալ ձայնիւ գոչէ, ընտելականաւն մատակարարէ, եւ ձայնին զաւրութեամբն ի ձեռաց բանսարկուին վերածէ զհոգին` կապելով ընդ լուծեալ մարմնոյն, եւ զհողեղէն մասն ի հող դարձեալ, եւ զջուրն՝ ի յաւիշտ, եւ հուրն՝ ի հրանիւթն, եւ զաւդն ի յաւդն ցնդեալ. ոչ ձեռաւք ստեղծագործէ կենդանի, որպէս զառաջինն, այլ սոսկ ձայնիւ անուամբ կոչէ, եւ սարսափմամբ արագապէս ելանէ։ 229  Բեթանիա՝ տուն հնազանդութեան, վասն զի Ղազար հնազանդէր մահու վասն Ադամայ, որ անկաւ ընդ իշխանութեամբ մահու։ 230  Հնազանդէր մահ Յիսուսի յաղագս արարչական զաւրութեան, եւ ծառայապէս լսէր տէրունական ձայնին, եւ ընձեռէր զմեռեալն աստուածային հրամանատրութեանն։ 231  Գայ Յիսուս ի տուն հնազանդութեանն, որ զանհնազանդութիւն մարդկան ընդ հնազանդութեամբ Բանին Աստուծոյ միաւորէ եւ հնազանդի աստուածախառն մարմնովն հասարակաց Հաւրն փոխանակ անհնազանդութեանն Ադամայ, եւ ըստ Աստուածութեան առնու բարեբանութիւն ընդ Հաւր ի հրաբուն զաւրացն։
       232 Ղազարէ, եկ արտաքս ։ 233  Բազում մեռեալք դնին ի գերեզմանի, բայց միոյն պէտք էին կոչելոյ արտաքս. թէ առանց անուան ասացեալ էր ո՞ գիտէր ի մեռելոցն եւ գայր արտաքս, վասն այսորիկ յանուանէ կո չէ՝ Ղազարէ, ե՛կ արտաքս։ 234  Բազում Ղազարք էին անդ, իսկ ակնարկումն կամացն Յիսուսի զմինն կոչեաց, որ Մարթայի եւ Մարիամու եղբայրդ ես, զոր ես սիրեմ, վասն որոյ զիս աղաչելով կոչեցին, առ այժմ դու միայն եկ, քեւ այլոց յոյս լինի ։ 235  Թէ ոչ յանուանէ կոչեալ էր` զաւրութիւն ձայնին Քրիստոսի զամենայն գերեզմանս քակէր։ 236  Ժամանակ է սերմանելոյ եւ ժամանակ հնձելոյ, դեռեւս սերմանիք սերմանին, բոյսք բուսանին, պտուղք ատոքանան եւ մատուցանին միածնի Որդւոյն Աստուծոյ։ 237  Նա եւ ոյ այլոյ անուամբ զմեռեալն կոչէ ի գերեզմանէն, որոյ գումարտակ մարգարէքն յանուն Տեառն եւ առաքեալքն յանուն Յիսուսի Քրիստոսի, այլ ինքն ազատիշխանական ձայնիւ հրամայէ ե՛կ արտաքս։ 238  Զի ուսցին կենդանի եւ զգայական գոլ հոգւոյն եւ յոյժ հեռաւորք ի մարմնոյ հոգւոց, զմահու լուծանէ զիշխանութիւն, եւ զըմբռնեալն ի նմանէ հանդերձ հոգւով եւ մարմնով կորզեալ վերածէ կենդանի՝ ըստ զաւրութեան այնմ որ ա սաց. Հանցեն ջուրք զեռունս կենդանիս, որ ասաց եւ եղեն, նոյն ձայն էր առ գերեզմանին։
       239 Ել մեռեալն ոտիւք կապելովք եւ ձեռաւք երիզապնդեալ եւ երեսաւք վարշամակապատ ։ 240  Ոչ քարշեաց եւ ոչ գնացոյց ըստ սովորութեանն մարդկան, վասն զի կապեալ էր կապանաւք եւ պատեալ պատա նաւք. որպէս հրեշտակն զԱմբակում մարգարէ հացիւն եւ թանիւ զբոլոր կերակուր հնձողին տարաւ ի Բաբելոն ։ 241  Արագ է բանն Աստուծոյ քան զհրեշտակս երկնից, ըստ արագութեանն առաւել հզաւր, նա առեալ զվարսից զբոլոր մարմինն տանէր ընդ իւր. եւ Յիսուս սաստիկ ձայնիւն ոչ ի կատարին մերձեցաւ, այլ յական քթթելն էած զհոգին ի հեռաստանէ, եւ միաբանեաց ընդ լուծեալ մարմնոյն, եւ ընդոստոյց յանդնդային քնոյն առանց քայլափոխելոյ, ուր կամք Տեառն կամեցան, վաղվաղակի անդ գտաւ։ 242  Կտաւեղէն կապարանն ոչ կարաց արգելուլ զտէրունական հրամանն, լուծանէր զիւր կարգն զԱրարչին կամսն կատարելով, եւ մահ ծառայաբար Տեառն հնազանդէր հրամանին։ 243  Այսաւր զառաջին մարդոյն կապանսն արձակէ յանիծից մահուն, եւ առաւելութիւն մեղացն ոչ բաւէ զտէրունեան արգելուլ զհրամանն, եւ յինքն զյանցանսն կորզէ, եւ որպէս զյանցաւոր, փոխանակ յանցաւորի մարդոյն պարտաւորի անպարտ, զպարտաւորն կացուցանէ առաջի Հաւրն։
       244  Ասէ ցնոսա Յիսուս. լուծէ՛ք զդա եւ թողէ՛ք երթալ։ 245  Որ կապեցիքդ, լուծէ՛ք, եւ որ պատեցէքդ` քակեցէք, եւ որ պատատեցիքդ, կողոպտեցէ՛ք. մի՛ գարշիք ոչ գոյ հոտ նեխոյ, մի՛ խորշիք ըստ աւրինացն, չէ մեռեալ, այլ կենդանի է, տեսէ՛ք ձերովք նշանաւքդ, ծաներո՛ւք ձեռաւք ձեր, զպատեալ բերանդ բացէ՛ք, եւ դուք ընդ այլ վկայսն վասն մահու դորա ամենեքեան վկա՛յ լերուք յարութեանդ, զոր տեսէքդ։ 246  Մի մրգով ճանաչի բոլոր պտուղ երկրի, մասնաւոր առժամայն եւ աւետիք առ յապայ։ 247  Ընդէ՞ր հրամայէ նոցա լուծանել. զի անամաւթք էին, եւ միշտ եղծանել ջանային զճշմարտութիւնն, վասն որոյ զձեռսն եւ զհոտոտելիսն կացուցանէ նոցա դատախազ եւ վկայ։ 248  Ի նախնումն ի բարերարութենէն լռէր Աստուած վասն Ադամայ ի պատուիրանապահութենէն լռելոյ, յերկրորդումս վասն Ղազարու քրիստոսասիրութեան նորոգէ ի գերեզմանաց անշնչութենէ, եւ ի մահազգեստ ծածկոյթ կտաւապատութենէ արձակէ։
       249  Բազումք ի հրէից որ եկեալ էին առ Մարիամեանսն, իբրեւ տեսին զոր արարն, հաւատացին ի նա։ 250  Ոմանք հաւատացին մեծասքանչ նշանացն, թէեւ յետոյ ուրացան, որք զայլ սգաւորս եկեալ էին մխիթարել, զանձինս մխիթարէին անտրտում ուրախութեամբ, եւ այլոց աւետիս ի քաղաքն տարան։ 251  Ոմանք գնացին առ փարիսեցիսն, եւ պատմեցին զոր արար Յիսուս։ 252  Իսկ ոմանք որպէս ի դիւաց մոլեալք, գնացին առ սադուկեցիսն եւ ասացին, թէ հաւատացին ի նա բազումք, արդ աճապարեցէք առ ի լռեցուցանել զնորասքանչ նշանացն զաւրութիւն։ 253  ի տանն Մարիամու եւ Մարթայի ուտէ հացընթրիս, եւ յանդիման բազմի Ղազարոս ի գերեզմանէ յարուցեալ. ունի ընդ իւր զերիզապինդ կտաւն հաւատարիմ վկայ, զի ի ձեռն կերակրոյ եւ ըմպելոյ եւ գերեզմանական կտաւոյն, ճշմարիտ եւ հաւատարիմ յարութեանն հաւատասցեն Ղազարու։ 254  ԶՄարիամու ընդունի զբարեպաշտութիւն, իւղոյն աւծումն խոստովանի սպասաւորութիւն իւրոյ մահուն, եւ անմաքուր վարուցն լուացարան, եւ զհերն մեռեալն մարմնական վարուց, զարտասուսն անմաքուր վարուցն ջնջիչ, զոտսն թորաւք աչաւք թանալ զժամանակս կենդանութեան, եւ զեւթներեկաւորս, որով յառաջ խաղան ամիսք եւ տարիք, յորս անսուրբ գնայր վարուք գործոց։ 255  Տէրն իւր մաքուր ոտիւքն սրբէր զՄարիամ եւ զՄարթայ, շնորհազարդէ հաւատով, զչորեքաւրեայ մեռեալն ի գերեզմանէ ընդունի կենդանի։
       256 Հայր գայ ի հաճութիւն, Որդի աղաչող, Հոգին Սուրբ բարեխաւս. յորժամ բոլոր պտուղ աշխարհիս բովնդակեսցին առանց մեր կոչելոյ, Տէրն բոլոր էից հայրենի սկզբնատիպ փառաւքն եւ զաւրութեամբ արարող Հոգւովն, եւ բազմութեամբ հրեշտակաց ձայնիւ անձեռագործ փողովն յերկնից յերկիր եկեալ, աթոռք անկանին, ատեանք ուղղին, դպրութիւնք հրաշիցն բանան, ձայնք կենդանեաց հնչեն, երկինք գալարին, լուսաւորք վայրաւք թաւթափին, երկիր դղորդի, վէմք պատառին, գերեզմանք աւարին, մեռեալք յառնեն, յայնժամ եւ Ղազարոս ընդ մեզ յարուցեալ տեսանի։ 257  Վերինք եւ ներքինք միաբանին, խառնքն որոշին, եւ համառաւտքն սահմանին, կողմ արդարոցն վերաբերին հանապազ ընդ Տեառն լինելով ի վերայ անուշ աւդոց անմահիցն, կակուղ եւ փափուկ գարշապարաւք անմահական մարդոց ի պարս հրեշտակաց միաւորին։ 258  Յորս լիցի ամենեցուն մեզ հասանել, շնորհաւք եւ մարդասիրութեամբ Տեառն մերոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի, որում փառք յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։