Դ.
ՆՈՐԻՆ՝
ՅԱՂԱԳՍ
ԵԿԱՒՈՐՈՒԹԵԱՆ
ՓՐԿՉԻՆ
ՅԵՐՈՒՍԱՂԷՄ
1
Զբազումս
թողլով
Էմմանուէլի
զսքանչելագործութիւնս,
յերիկեան
եւ
ի
սերկեանս
փութասցուք
բացայայտութիւնս
հրաշից
եւ
զերկաքանչիւրոցն
զարմանագործութիւնս
ի
պատմագով
ասպարիսին
հանդիսայայտել
զքաջայայտ
առաւելութիւնս,
քանզի
նախագործեալ
աստուածեղէն
եւ
նախագործ
հրաշս,
երեկ
զխոստովանեալ
երկաւորութիւնն
ի
Բեթանիա
կատարէ,
եւ
զյառաջաճառեալ
զՂազարու
յարութիւնն
գայ
ի
լնուլ,
իսկ
այսաւր
մտանէ
յԵրուսաղէմ,
նստեալ
ի
վերայ
յաւանակի`
զմարգարէական
նախագուշակումն
հաւատարմացուցանելով։
2
Երեկ
զՄարիամ
եւ
զՄարթա
հաւատով.
զչորեքաւրեայ
մեռեալն
ի
գերեզմանէն
ընդունի
կենդանի,
այսաւր
զաշակերտսն
եւ
զտղայսն
սրբէ
եւ
զեկսն
ի
փրկութիւն
բոլորիցն
մանկանցն
փայլէ
բարեբանութեամբ։
3
Երեկ
զմահու
լուծանէ
զիշխանութիւն
եւ
զըմբռնեալն
ի
նմանէ
հանդերձ
շնչով
եւ
մարմնով
կորզեալ
վերածէ
ի
կենդանութիւն,
այսաւր
զհեթանոսս
եւ
զհրեայս
լուծանէ
ի
հակառակամարտին
ծառայութեան
եւ
նստի
ի
վերայ
վարդապետութեամբ,
եւ
ուղղէ
ի
խաղաղութիւն
զերասանակն
նշանակաւ`
երկուց
կենդանեաց
նստելով
ի
վերայ
մտանէ
յԵրուսաղէմ։
4
Երէկ
զՂազարոս
երիզապնդեալ
ոտիւք
ձայնէ
արտաքս,
եւ
կտաւեղէն
կապարանն
անկարացեալ
արգելուլ
զտէրունեան
հրամանն,
լուծանէր
զիւր
կարգն`
ողջ
զինքեան
Արարչին
պահելով
զհրամանն,
եւ
մահու
ծառայակցէր`
արարչական
հնազանդելով
հրամանին։
5
Այսաւր
զառաջին
մարդն
ի
կապարանէն
արձակէ
յանիծիցն,
եւ
առաւելութիւն
յանցանացն
ոչ
բաւէ
զտէրունեանն
արգելուլ
զհրամանն
եւ
յինքն
զյանցումնն
կորզէր
որպէս
զյանցաւոր,
եւ
փոխանակ
յանցաւորի
մարդոյն
դատապարտի.
անպարտն
զպարտաւորն
առաջի
ինքեան
կացուցանէր
Հաւրն։
6
Յանցելումն
աւուրն
զգայութեանցն
կենագործէ
զմեռելութիւն,
եւ
զվարշամակեայ
պատառէ
զկապն,
եւ
լուծանէ
յերիզապնդէ
շղթայիցն
զձեռսն,
եւ
զարարչականն
ծանուցանէ
զաւրութիւն
եւ
հողեղէն
մասն
ի
հող
դարձուցեալ`
ոչ
ձեռաւք
իբրեւ
զառաջինն
կենդանաստեղծու,
այլ
սոսկ
ձայնելով
անուանակոչութեան
եւ
սարսափմամբ
արագապէս
զելսն
կատարէ։
7
Իսկ
ի
սերկեան
աւուրս
զտիեզերաց
զկոչումն
ընդ
փարիսեցիսն
եւ
ընդ
սատուկեցիսն
ճառեալ
ա
սէր՝
եթէ
տղայքդ
լռեն`
զաւրհնաբանումն
քարինքդ
աղաղակեսցեն.
որով
նշանակէ
զանպտուղ
հեթանոսաց
պտղաւետեալ
բարեպաշտութեանն
զհաւատս։
8
Յերեկւոջ
աւուրն
ի
Բեթանիա,
որ
է
տուն
չարչարանաց
եւ
տուն
հնազանդութեան։
9
Տուն
չարչարանաց`
յաղագս
ննջելոյն
Ղազարու
բարեկամի,
վասն
որոյ
եւ
արտասուաթորէր
յաչաց
Արարչին`
բոլոր
մարդկեղէնս
կարեկցեալ
բնութեանս
բարեկամապէս
եւ
ազգակցաբար
բերեալ
լինի։
10
Իսկ
տուն
հնազանդութեան`
վասն
զի
հնազանդէր
Ղազարոս
մահու`
յաղագս
նախահաւրն
ընդ
մահու
անկեալ
իշխանութեան,
եւ
հնազանդէր
մահ
Յիսուսի`
յաղագս
արարչական
զաւրութեան.
ծառայապէս
լսէր
տէրունեան
հրամանին
եւ
ընդձեռէր
զմեռեալն
աստուածային
հրամանատրութեանն։
11
Իսկ
այսաւր
գայ
յԵրուսաղէմ
յիւր
չարչարանաց
տունն.
վասն
զի
անդ
հանդերձեալ
էր
չարչարանաւք`
ի
չարչարանաց
զմարդկայինս
ազատել
զբնութիւնս,
եւ
ի
տուն
հնազանդութեան
գայ,
որ
զանհնազանդ
մարդկեղէն
բնութիւնս
ընդ
հնազանդի
Բանին
միաւորէ.
եւ
փոխանակ
անհնազանդելոյ
առաջին
մարդոյն`
իւրում
Հաւրն.
վասն
զի
ըստ
մարմնոյն
հնազանդէր
ծառայակերպ
տեսակաւ
հասարակաց
Հաւրն,
իսկ
ըստ
Աստուածութեանն
ընդունէր
զբարեպաշտութիւնս
արարչապէս
ընդ
Հաւր
համապատուաբար։
12
Ի
գնացելումն
աւուրն
ի
տան
Մարիամայ
եւ
Մարթայի
ուտէր
ընթրիս,
եւ
յանդիման
բազմի
Ղազարոս
ի
գերեզմանէն
յարուցեալ.
ունի
ընդ
իւր
զերիզապինդ
կտաւն
հաւատարիմ
վկայ,
զի
ի
ձեռն
կերակրոյն
եւ
ըմպելւոյն
եւ
գերեզմանական
կտաւոյն
ճշմարիտ
եւ
հաւատարիմ
յարութեանն
հաւատասցեն
Ղազարու։
13
Իսկ
ի
հանդիպելում
աւուրս,
դղրդեցուցանէ
զբոլորն
Երուսաղէմ
ի
մտանելով
ի
սա,
եւ
ի
նորեկաց
ժողովրդոցն
փորձեալ
ստուգէր
Յիսուս
ի
Նազարեթէ
գալիլեացւոց,
որոց
խոստովանութիւնն
համաբանի
ընդ
երեւելով
հովուացն
ի
Բեթղահեմ։
14
Ի
գնացելումն
աւուրն
զՄարիամայ
ընդունի
զբարեպաշտութիւնն`
զպատուական
իւղոյն
աւծումն
խոստովանի
սպասաւորութիւն
իւրոյ
մահու,
ի
չարչարանացն
գործակցութիւն։
15
Զարտասուսն
անմաքուր
վարուցն
լուացարան,
հերն՝
զմեռելութիւն
ի
մարմնեղէն
վարուցն,
եւ
զոտսն՝
ոտիւք
ընթանալ
զժամանակս
կենդանութեան,
եւ
զեւթներեակ
աւուրցն
որովք
յառաջ
մատեան
ամիսք
եւ
տարիք,
յորս
անսուրբ
հետեւանայր
գործովք
իւրովք`
մաքուր
ոտիւքն
սրբէր։
16
Իսկ
ի
հանդերձելումն
աւուրս
զքահանայիցն
կատարէ
ախորժակս`
գայ
յայտնապէս
աշակերտացն
բազմութեամբ`
սրէ
զլեզուս
մանկանցն
յաւրհնաբանութիւն.
ազդէ
ի
միտս
ժողովրդոցն
եւ
զտնկոցն
ի
ճանապարհին
տարածանել,
որք
են
աստուածային
եւ
թագաւորական
սպասաւորութիւն,
վասն
զի
երկու
սքանչելագործութիւնք
յերկուս
կատարեալ
աւուրս
գործեցան`
յանգործականիս
եւ
ի .
եւ
ըստ
լինելութեան
յանգործականի`
սկզբնականին
շաբաթ,
որ
է
հանգիստ,
եւ
եւթներեակ
միաշաբաթուն,
որ
է
սկիզբն.
քանզի
ի
դատարկարանին
գործէ
Աստուած
հրաշափառ
ի
մեռելութենէ
յարութիւն
բանական
բնութեանս,
զի
նախ
ի
լինելութեանն
դադարումն
լինէր
յեւթներորդումն
աւուրն,
եւ
զի
բոլոր
արարչակերտագործութիւնքն
բարի
են,
Մովսէս
խոստովանի.
։
17
Սակս
զբարեգործականելն
լռէր
Աստուած,
քանզի
յառաջնմէ
մինչեւ
ի
վեցերորդն
զերկին
եւ
զերկիր
փառազարդեաց
Աստուած,
իսկ
ի
վեցերորդումն
զմարդն
իւրովն
կենագործէ
ձեռամբ,
եւ
աւրէնս
աւանդէր
պահպանակսն։
18
Ի
լռել
մարդոյն
զպատուիրանապահութիւնն
լռէր
եւ
Աստուած
զբարեգործութիւնն,
զի
ի
վեցերորդումն
մարդն
դադարէր
յաւրինապահութենէն,
եւ
յեւթներորդումն
արգելոյր
Աստուած
զբարեգործելն,
եւ
զայս
ոչ
վայրապար,
այլ
արարչական
ճշմարտութեամբն,
վասն
զի
երկինք
եւ
երկիր
սակս
մարդոյն,
եւ
մարդն՝
վասն
պատուիրանին։
19
Պատուիրանապահելն
զաստուածեղէն
բարերարութիւնն
բացափայլէր.
ի
լռելն
պատուիրանապահութեանն`
լռէր
եւ
աստուածագործ
հրաշքն,
քանզի
մերկանայր
մարդն
յարարչատուր
փառացն
յաղագս
յանցմանն,
եւ
մեռանէր
Ղազարոս
երկրային
եւ
ժամանակաւոր
մեռելութեամբն։
20
Անդ
յաղագս
նախահաւրն
պատուիրանազանցութեանն
լռէր
Աստուած
զյանցանացն
թողութիւն,
աստ
յաղագս
Ղազարու
աւանդապահի
երկասիրէր
զկենագործելն
ի
գերեզմանէն։
21
շաբաթ
առաջին
եւ
երկրորդ.
ի
նախնումն
ի
բարեգործութենէ
լռէր
Աստուած,
նախահաւրն
պատուիրանապահութենէն
լռելոյ
աղագաւ,
յերկրորդումն
յաղագս
Ղազարու
քրիստոսասիրութեանն,
նորոգէ
ի
գերեզմանական
անշնչութենէն,
եւ
ի
մահազգեաց
պարածածուկ
կտաւակապութենէն
արձակէ։
22
Իսկ
միաշաբաթն
է
բարեբանութեան
աւր,
եւ
աշակերտացն
բազմութեան
զեկսն
յԵրուսաղէմ
բարեբանելով՝
ի
վերայ
անմաքուր
նստելով
կենդանեաց.
ձորձոց
եւ
տնկոց
ընդ
ոտիւք
տարածելովք
մուտն
յԵրուսաղէմ
ահաւորապէս,
դղրդիլն
Երուսաղէմի
ժողովրդովքն
եկելովք,
քահանայիցն
ախտանալով
զնախանձն`
զի՞նչ
զքէն
աղաղակեն
ասելով
ցՏէրն։
23
Պատասխա
նի
ետ
Տէրն.
Զի
թէ
մանկտիդ
լռեն`
քարինքդ
։
24
Միաշաբաթն
է
սկիզբն
լինելութեան,
զի
անդուստ
սկզբնաւորեալ
երկնի
եւ
երկրի
արարչագործութիւն։ ,
վասն
զի
առաջին
աստուածավայելուչ
ապականեցաւ
իրագործութիւն
յանցաւորութեամբ
նախահաւրն
աղագաւ,
զյանցաւորի
առնու
զկերպ,
եւ
որպէս
զյանցաւորս
տայ
ի
դատապարտութիւն
զանձն,
եւ
որպէս
թողացուցանէ
դատողացն
զինքն
դատապարտել,
զի
զդատապարտութիւն
առաջին
մարդոյն
գրաւականեսցէ,
եւ
մարդացեալն
Աստուած
պարտաւորութիւն
ընդունի,
եւ
փոխանակ
գրաւականի
Հաւրն
ի
մեղս
ի
մարմինն
աստուածացեալ,
եւ
անյանց
զմեղս
ընդունի
կամաւորաբար
եւ
յանցաւորապէս
եւ
մարմնացեալ
Աստուածութեամբն
զբոլոր
յանցաւորութիւն
լուծանէ
զնախնի
մարդոյն,
անյանց
զնա
առաջի
ինքեան
կացուցանէ
Հաւրն։
26
Եւ
բազմութիւն
աշակերտացն
նշանակէ
զհանդերձեալ
տիեզերական
հաւատացելոց
կոչումն,
իսկ
Ձիթաստանեաց
լեառն`
ձէթ
արեգական
է
գործակից.
լեառնն`
զաստուածեղէն
վարդապետութեան
զբարձրութիւն
ասէ,
ձէթ
զլուսափայլ
եւ
զտէրունեան
բերանն,
որ
արտաքոյ
զաստուածախաւսութիւնն
ջահաւորէ։
27
Իսկ
տունկս
ընդ
ոտիւք
տարածանելն,
երկիր
ի
փշաբեր
անիծից
յառաջին
դառնալ
ի
ծաղկաւէտութիւն,
եւ
տնկոցն
վերահանդիսանալ
հասակ
վերածնութեամբ
քաջապտուղ
եւ
բարեսաղարթ,
զոր
առեալ
ժողովուրդն
ընծայեցուցանէին
անիծից
բարձողին
եւ
նորոգչին
զերկիր`
յառաջին
։
28
Իսկ
ձորձոցն
տարածումն`
զախտացեալսն
հոգւով
եւ
մարմնով,
որք
հաւատով
ի
Յիսուս
մերձեալ
բժշկեցան,
նշանակէր,
եւ
քահանայիցն
ախտանալ
ընդ
մանկանցն
աւրհնաբանութիւնս`
զնորահաւատիցն
արգելուլ
զխոստովանութիւն
եւ
առաքելական
քարոզութեանցն
ընդդիմամարտք
զաւրութեամբ։
29
Իսկ
ա
սելն
Տեառն՝
եթէ
դոքա
լռեսցեն
քարինքդ
աղաղակեսցեն.
քարինք
զերանելի
առաքելոցն
զկարծր
եւ
զհիմնադրական
քարոզութիւնսն
ասէ.
եթէ
զմանկտիդ
արգելից,
Պաւղոս
եւ
Նիկոդիմոս
եւ
Գամաղիէլ
եւ
Կայիափայ,
որք
են
տակաւին
անպտուղք
եւ
քարատեսակ
ի
հաւատս
եւ
ի
հրէութեան
քաջ
անպտուղք,
սոքա
զիմս
խոստովանեսցեն
զԱստուածութիւնս ,
եւ
զերկուս
եկաւորութիւն
քաջաձայնապէս
բարբառելով`
զառաջինն
եւ
զերկրորդն։
30
Եւ
եւս
քարինքդ
աղաղակեսցեն.
իմանալի
է
քարինք
զմարգարէսն,
որք
յաւրինին
հանդիսացան
ի
շինուածս,
եւ
ի
նոցունց
մարգարէական
խոստովանութիւնք,
որք
զբովանդակ
տնաւրէնութիւնն
գրաւք
տառիւք
յիշատակ
առ
յապայ
եղելոցս
անկապտելի
թողին
գանձ.
երկու
հաւատարիմ
վկայիւք`
մարգարէական
եւ
աւետարանական
աստուածխաւսութեան
գրովք։
եւ
զտաւնախմբողքս
արժանի
արասցէ
նոր
արքայութեան,
զի
նորա
են
փառք
եւ
զաւրութիւն
յաւիտեանս.
ամէն։
