Այս
աշխատութեան
առաջին
հատորը,
որ
ընդգրկում
է
ռուսահայերի
հասարակական
զարգացման
եօթը
տասնամեակների
պատմութիւնը,
լոյս
է
տեսել
1916
թւականին։
Պատերազմը
եւ
հայկական
ողբերգութիւնն
արգելք
հանդիսացան,
որ
ժամանակին
ձեռնամուխ
լինէի
գրելու
շարունակութիւնը։
Բայց
«խաղաղ»
պայմաններն
ըստ
երեւոյթին
հէքիաթի
ոսկի
թռչունն
է
դարձել
մեզ
համար։
Եւ
ահա
1921
թ.
յունւարին
վերսկսեցի
կիսատ
մնացած
աշխատանքս։
Երկրորդ
հատորի
համար
ժողովել
էի
բազմաթիւ
տպագիր
աղբիւրներ,
գլխաւորապէս
կառավարական
հրատարակութիւններ
Այսրկովկասի
տնտեսական
վիճակին
վերաբերեալ։
Հաղորդակցութեան
խանգարման
պատճառով
այդ
աղբիւրները
մնացին
Երեւանից
դուրս։
Հնարաւորութիւն
չեղաւ
նորից
տիրանալ
այդ
նիւթերին
եւ
բազմակողմանի
տուեալներով
ամրապնդել
այս
կամ
այն
եզրակացութիւնը։
Սակայն
այդ
տուեալները
պիտի
ազդէին
գրքի
ծաւալի
վրայ,
անփոփոխ
թողնելով
եզրակացութիւնները։
Դ.
Ա.
Երեւան
1921
Ապրիլի
15
