Նամակներ

3. ՄԱՏԹԷՈՍ ՎԵՀԱՊԵՏԵԱՆԻՆ

ԱՍՏՈՒԱԾԸՆՏԻՐ ԲԱՐՁՐ ՍՐԲԱԶԱՆ ՀՈՎՈՒԱՊԵՏ,

Բազում ժամանակք են, յորս բանաւոր փարախս այս կայ առանց Հովուապետի, յօրէ՝ յորմէ հետէ եբարձ Տէր զՏէրն մեր ի գլխոյ մերմէ, փոքրիկ հօտս այս պարարի յուսով տեսութեան երկնառաք Հօտապետիդ: Այն յոյս՝ յետ բազմօրեայ ակնկալութեան այսօր լնանի, եւ մենք տեսանեմք զքաջ Հովիւդ մեր՝ զօծեալդ Աստուծոյ կենդանւոյ՝ որպէս Հովիւ բարի ի հօտանս գառանց: Ուստի ուրախացեալ հոգւով՝ ասեմք. «Քրիստոս ի մէջ մեր յայտնեցաւ»: Այո՛, դու ես Տէր մեր, դու ես Օծեալ մեր, դու ես Փրկիչ մեր, եւ զքեզ օրհնեսցեն անձինք մեր: Եւ այսօր ի շնորհաբեր գալստեան քում բերանք մեր եւ սիրտք լցեալ խնդութեամբ, աղաղակեն. «Օրհնեալ եկեալ յանուն Տեառն, օրհնեալ, որ գաս յանուն Տեառն»: «Օրհնեա՛, Հայր սրբազան, զժողովուրդ քո զայս, օրհնեա՛ զժառանգութիւնք քո զայս, հովուեա՛ եւ բարձրացո՛ զսա յայսմհետէ, զի սա է ժողովուրդ եւ խաշն արօտի քո, որ աղաղակէ առ քեզ հոգւով. «Ովսաննայ բարձրելոյդ»: Ընկալ ի տեղի սաղարթեալ ձիթենւոյ եւ ոստոց արմաւենեաց զմեզ զամենեսին յորդեգրութիւն եւ եղեալ մեզ առաջնորդ ըստ հոգւոյ ու ըստ մարմնոյ՝ հա՛ն զմեզ առ այն, որում հանդերձեալ ես զմեզ մատուցանել, ասելով. «Ահա՛ ես եւ մանկունք իմ»:

Ձերդ բարձու սրբազնութեան

ամենախոնարհ ծառայ

Միքայէլ Ղազարեան Դարբնեանց

1848, ի 7 ապրիլի ի Նախիջեւան

4. ՆՈՐ ՆԱԽԻՋԵՒԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ՀՈԳԵՒՈՐ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԵԱՆԸ

Խնդրէ արձակեալ ի Նախիջեւանայ հայոց հասարակութենէ յաղագս մտանելոյ ի հոգեւորական կոչումն, հայ Միքայէլ Ղազարեան Նալպանդովն, իսկ եթէ զի՞նչ է խնդիր իմ, այնմ զհետ գան յօդուածք:

Յանդիման կացուցեալ ընդ սմին զարձակման վկայագիրս, զոր տուեալ է ինձ Նախիջեւանայ հայոց հասարակութիւն ի մասին մտանելոյ իմ ի հոգեւորական կոչումն, վաւերացուցեալ ստորագրութեամբ Նախիջեւանայ քաղաքական գլխոյ, ամենահպատակութեամբ խնդրեմ ի սմին խնդրոյ արձակեալ Նախիջեւանայ Հայոց հասարակութենէ:

Որպէսզի ընկալեալ զայս խնդիր իմ հրամայեալ լիցի յաղագս առաջի առնելոյ զվերոյիշեալ վկայագիրս, ուր հարկն է ի մասին ի բաց հանելոյ զիս ի թուոյ ցեխավոյից Նախիջեւանայ, առնել զպատկանեալ կարգադրութիւն:

Ի 10 մայիսի 1848 ամի, խնդիրս այս պատկանի մատուցանել ի Նախիջեւանայ հայոց հոգեւոր կառավարութեան, զխնդիրս զայս շարադրեցի, պարզագրեցի եւ ստորագրեցի:

Միքայել Ղազարեան Նալբանդով

Բնութիւն ունիմ ի Նախիջեւան քաղաքի, ի Հայրենական տան։

5. ՄԱՏԹԵՈՍ ՎԵՀԱՊԵՏԵԱՆԻՆ

ՆՈՐԻՆ ԲԱՐՁՈՒ ՍՐԲԱԶՆՈՒԹԵԱՆ ՏԵԱՌՆ ՄԱՏԹԷԻ ԹԵՄԱԿԱԼ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻ ԵՒ ԱՍՊԵՏԻ

Խոնարհագոյն խնդիր

Թեպետ ես ի 10-էն մայիսի խնդրամատոյց լեալ էի ի հոգեւոր կառավարութիւնն տեղւոյս եւ յանդիման կացուցեալ զարձակման վկայագիրս զոր տուեալ էր ինձ Նախիջեւանայ հայոց հասարակութիւնն յաղագս մտանելոյ ի հոգեւորական կոչումն, որպէս եւ յիշեալ կառավարութիւնն առաջարկեալ էր զայնմանէ Ձերդ բարձու սրբազնութեան զոր նոյն օրինակ եւ Ձերդ բարձր սրբազնութիւն յայտնեալ էր լուսաւորչական հայոց սիւնհոդոսին Էջմիածնի, բայց այժմ ըստ բերման բաղդիս մահահրաւէր խոլերայն ըմբռնեաց զիս ի ճանկս իւր, զոր թէպէտ եւ ողորմութեամբն աստուծոյ ազատեցայ ի մահուանէ՝ բայց հետք ճիրանաց անագորոյն ախտիս թալկութիւն եւ մինչ անգամ նուաղումն սրտի մնաց ի վերայ իմ, զոր զկնի ամսօրեայ ժամանակի յետ ծախելոյ զբազում ինչս բժշկաց եւ դեղորէից վերջապես հաստատեցաւ ի վերայ իմ մնալով անբոյժ, ուստի եւ չկարեմ ամենեւին մնալ ի հոգեւորական կոչման, վասնորոյ եւ կամ իմ վերստին մտանել ի թիւս հարկատու անձանց կայսեր, ըստ զօրութեան 110 յօդուածոյ բարձրագույն կարգադրութեան:

Ուստի դիմեալ յուսով առ Ձերդ բարձր սրբազնութեան, ամենախոնարհաբար խնդրեմ առաջարկել զայսմանէ լուսաւորչական Հայոց Սիւնհոդոսին Էջմիածնի, զի արձակեսցէ զիս ի հոգեւորական կոչմանէ, եթէ մուծեալ է, իսկ եթէ չէ կարգադրեալ, ոչնչացուցանել զառաջին գործն իմ եւ յետս առաքել զարձակման վկայագիրս, զի ես լինելով ըստ առաջնոյն հարկատու անձն ամենողորմած կայսեր եւ արձակեալ ի հոգեւորական կոչմանէ գտից զայլ եղանակ կենաց ըստ հասարակեալ օրինաց:

Խոնարհ ծառա

Միքայէլ Ղազարեան Նալբանդեանց

1848 յ9 օգոստոսի

Ի Նախիջեւան