Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Եւ եղեւ ի ժամանակին յայնմիկ հաճոյանալ Սմբատայ Բագրատունւոյ յաչս Խոսրովու արքային. տայ ի նա զմարզպանութիւն երկրին Վրկանայ, առնէ զնա իշխան ի վերայ ամենայն կողմանն այնորիկ, առաւել մեծացուցանէ պատւովք եւ իշխանութեամբ. լնու զնա ոսկւով եւ արծաթով, զարդարէ ի հանդերձս պատուականս եւ յերեւելիս: Տայ նմա զկամարն եւ զսուսերն լեալ հաւր իւրոյ Որմզդի. գումարէ ի ձեռս նորա զաւրս պարսիկս եւ զհայաստանեայս եւ հրամայէ գնալ յերկիր իշխանութեանն իւրոյ:

Էին ապստամբ ի ժամանակին յայնմիկ յարքայէն Պարսիկ երկիրքն, որ անուանեալ կոչի Ամաղ, Ռոյեան, Զրէճան եւ Տապարաստան. զորս վանեալ նորա պատերազմաւ՝ հարկանէր սրով սուսերի եւ ի ծառայութիւն արքային Պարսից կացուցանէր, եւ շինեալ հաստատէր զամենայն երկիր իւրոյ մարզպանութեանն, քանզի էր երկիրն աւերակ: Կային յաշխարհին յայնմիկ ազգն գերեալք ի Հայաստան երկրէ, եւ նստուցեալ առ ստորոտով անապատին մեծի, որ ի Թուրքաստանի եւ ի Դելհաստան կողմանէ. զլեզու իւրեանց մոռացեալ եւ դպրութիւն նուազեալք եւ կարգ քահանայութեանն պակասեալք: Կային անդ եւ ազգ Կոդրեացն, որք գերեցան մերովքն արամբք։ Կային անդ եւ յիշխանութենէն Յունաց եւ յԱսորւոց կողմանէ ոչ սակաւք:

Էին ազգ Կոդրեացն անհաւատք. բայց ի վերայ քրիստոնէիցն ծագէր լոյս մեծ. հաստատէին ի հաւատս եւ ուսանէին զդպրութիւն եւ զլեզու. եւ հաստատէին ի կարգ քահանայութեան յաշխարհի անդ երէց ոմն ի նոցանէ, որ անուանեալ կոչէր Աբէլ: